Morgunblaðið - 10.09.2003, Blaðsíða 39

BRÉF TIL BLAÐSINS
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 10. SEPTEMBER 2003 39
ÞAÐ eru líklega orðin ein sjö ár síð-
an blindu og sjónskertu fólki var
gert kleift að nálgast upplýsingar á
Netinu. Var það fyrir tilstilli Is-
mennt, sem þetta varð hægt. Þá var
reyndar Windows-væðingin hafin og
ýmis dos-forrit farin að láta undan
síga. Síðan þetta gerðist hafa heil
fallvötn af þróun runnið til þróun-
arhafsins. Netið er orðið nær ómiss-
andi hluti daglegs lífs fjölmargra.
Framfarirnar eru stöðugar og
myndræn gæði sífellt meiri. Þeir
sem eru blindir og sjónskertir nýta
sér ýmsan búnað til þess að auð-
velda sér aðgang að Netinu. Má þar
nefna stækkunarbúnað hvers konar,
talgervil og blindraletursskjá.
Margir vefarar hafa lagt sig fram
um að gera Netið aðgengilegt þeim,
sem lítt eða ekkert sjá. Morgunblað-
ið hefur haft forystu um gott að-
gengi blindra og sjónskertra að
Netinu um árabil. Eitt besta dæmið
um framsýni og vilja stjórnenda
blaðsins er Auðlesinn Moggi, en
þannig geta þeir sem eru sjónskert-
ir stillt leturstærð eða litaumhverfi
eftir þörfum. Þá er leikandi létt að
lesa Moggann með blindraleturs-
skjá eða talgervli. Núna fylgir fast á
hæla Morgunblaðsins vefsíðan
finna.is. Hún er vel upp sett og að-
gengileg. Þar er hægt með góðu
móti að fletta upp til dæmis í þjóð-
skránni og þaðan er tenging inn á
símaskrána á Netinu. Þó eru upp-
flettimöguleikar finna.is í þjóðskrá
ekki eins góðir og hjá Kaupþings-
Búnaðarbankasíðunni. Þá hefur
stjórnarráð Íslands kappkostað að
gera vefsíður ráðuneytanna að-
gengilegar og vefsíða Alþingis er
ágæt. Telja mætti upp fleiri að-
gengilegar síður, einsog t.d. vefsíð-
ur Blindrabókasafns Íslands, sem
erstórgóð, og vefsíðu Björns
Bjarnasonar dómsmálaráðherra.
Þar hefur Hugsmiðjan riðið á vaðið
og tileinkað sér þannig vinnubrögð
við vefsíðugerð að til hreinnar fyr-
irmyndar er. Það var þess vegna að
Blindrafélagið fékk Hugsmiðjuna til
liðs við sig, þegar heimasíða félags-
ins var búin til og tekin í notkun.
Því miður verður að segjast eins-
og er að allmargar heimasíður eru
gjörsamlega óaðgengilegar blindu
og sjónskertu fólki. Má þar nefna
heimasíðu Fréttablaðsins, sem nú
sækir stíft á. Þannig er Fréttablaðið
algjörlega óaðgengilegt blindu og
sjónskertu fólki eins og DV. Hins
vegar er hægt með góðu móti að
fletta upp í Morgunblaðinu og lesa
það sér til ánægju með blindralet-
ursskjá eða talgervli. Heimasíða
Ríkisútvarpsins er fremur óað-
gengileg, en fer þó batnandi. Síma-
skráin á Netinu er orðin nær óað-
gengileg blindum og sjónskertum.
Til þess að sá hópur geti nýtt sér
símaskrána er einna hentugast að
fara inn á finna.is, fletta þar upp við-
komandi nafni og fara þaðan í gegn-
um krækju inn á símaskrána. Það
væri verðugt verkefni yfirvalda
þessa lands að setja í lög að heima-
síður og upplýsingar á Netinu skuli
verða aðgengilegar öllum og standa
við stóru orðin um samfélag fyrir
alla. Þannig mun jafnrétti verða
virkt í raun á þessu sviði. Jafnframt
ætti að veita verðlaun fyrir þær vef-
síður, sem skara fram úr um að-
gengi. Þar eru mbl.is, stjr.is, bbi.is
(Blindrabókasafn Íslands) og finna-
.is nú um þessar mundir einna best-
ar. Leit.is hefur því miður dregist
verulega afturúr.
Það auðveldar mun aðgengi
blindra og sjónskertra að heimasíð-
um og upplýsingum ef html-texti er
settur á bak við allar myndir og
krækjur (linka). Þannig er hægt að
nota enter-takkann í stað músarinn-
ar, sem sjónskert fólk notar lítið
sem ekkert.
Verðugt verkefni væri fyrir fé-
lagasamtök einsog Blindrafélagið að
hvetja til átaks í þessum efnum og
veita þeim aðilum sem skara fram
úr viðurkenningu. Þetta hafa
Dönsku blindrasamtökin gert með
mjög góðum árangri, enda kapp-
kosta blöð og tímarit og ýmsar op-
inberar stofnanir ásamt fyrirtækj-
um ýmiss konar að gera vefsíður
sínar sem aðgengilegastar blindum
og sjónskertum og þeim sem eiga
erfitt um vik að nýta sér Netið.
GÍSLI HELGASON,
blokkflautuleikari,
Skildingatanga 6,
101 Reykjavík.
Um aðgengi blindra
og sjónskertra að
heimasíðum og upp-
lýsingum á Netinu
Frá Gísla Helgasyni
MIG langar að geta hér um nota-
lega stund sem ég upplifði í Siglu-
fjarðarkirkju á afmælisdegi kirkj-
unnar í lok ágúst síðastliðins á 71.
aldursári kirkjunnar.
Svo skemmtilega vildi til að bisk-
upinn yfir Íslandi var um þetta
leyti í vísitasíuferð um Norðurland
sem endaði á Siglufirði. Séra Sig-
urður Ægisson þjónaði fyrir altari
og kirkjukórinn söng með eindæm-
um vel og ekki spillti að stórsöngv-
arinn Hlöðver Sigurðsson söng
þarna gullfalleg lög. Biskupinn
flutti ágæta predikun og lagði út af
„Leyfið börnunum að koma til
mín“. Afhenti hann öllum börnum
sem viðstödd voru fallega gjöf með
mynd af frelsaranum. Hann kom
einnig inn á það að frægur maður
hefði eitt sinn komið í heimsókn í
lítið þorp úti á landi og undrast, að
þar skyldu ekki vera neinar styttur
af frægum mönnum á staðnum, og
spurðist fyrir, hvort enginn frægur
maður úr plássinu hefði fæðst þar.
Gamall maður hafði þá sagt við
hann, að „hér í þorpinu fæddust að-
eins börn“. Eftir athöfnina efndi
systrafélag kirkjunnar til veglegs
samsætis með hlöðnu veisluborði.
Ég vil þakka hugljúfa og kyrr-
láta stund, frábæran söng og glæsi-
leg veisluföng.
Í framhaldi af þessu styttutali
biskupsins datt mér í hug að til-
valið væri fyrir Siglfirðinga að
reisa veglega styttu um frægasta
Siglfirðinginn sem uppi hefur verið
en var þó alls ekki fæddur á Siglu-
firði. En það er Þormóður Haralds-
son hinn rammi sem nam land á
Siglunesi líklega í kringum árið
918.
Þetta yrði veglegt verkefni fyrir
Siglfirðingafélagið í Reykjavík og
nágrenni að standa fyrir. Þetta fé-
lag er eitt öflugasta og fjölmenn-
asta átthagafélag í landinu. Það
gæti efnt til hugmyndasamkeppni
meðal færustu myndlistarmanna
þjóðarinnar í samráði við bæjar-
stjórn Siglufjarðar um gerð stytt-
unnar og afhent hana í tilefni ellefu
alda byggðar á Siglufirði árið 2018.
En þá verður trúlega minnst
tveggja alda verslunarréttinda árið
1818 og aldargamalla kaupstaðar-
réttinda Siglufjarðar árið 1918.
HÖRÐUR S. ÓSKARSSON,
Hraunbæ 58.
Notaleg samverustund
í Siglufjarðarkirkju
Frá Herði S. Óskarssyni
STEFÁN Runólfsson
fv. framkvæmdastjóri er
70 ára í dag.
Stefán er fæddur í
Vestmannaeyjum og
ólst þar upp. Hann gekk
í Barnaskólann í Vest-
mannaeyjum. Að loknu
fullnaðarprófi innritað-
ist hann í Gagnfræða-
skóla Vestmannaeyja og
lauk þaðan gagnfræða-
prófi.
Stefán hóf að vinna
við fiskvinnslu ferming-
arárið 1947 sem sumar-
maður. Vorið 1950 hóf
hann störf hjá Hraðfrystistöð Vest-
mannaeyja sem aðstoðarverkstjóri,
þá aðeins 16 ára. Frá árinu 1953 til
1962 var hann yfirverkstjóri hjá fyr-
irtækinu. Stefán var ráðinn fram-
kvæmdastjóri Hraðfrystistöðvar
Keflavíkur árin 1962 og 1963. Árin
1964 til 1974 var hann yfirverkstjóri
hjá Fiskiðjunni hf. í Vestmannaeyj-
um. Stefán var ráðinn framkvæmda-
stjóri Vinnslustöðvarinnar hf. í Vest-
mannaeyjum árið 1974, en Vinnslu-
stöðin er og var eitt öflugasta
sjávarútvegsfyrirtæki Íslendinga.
Hjá fyrirtækinu starfaði hann til árs-
ins 1988. Hann varð framkvæmda-
stjóri Hraðfrystihúss Stokkseyrar
frá miðju ári 1988 til ársins 1992 er
það var sameinað öðrum rekstri.
Hann vann um tíma hjá Rann-
sóknarstofnun fiskiðnaðarins eða þar
til hann réðst til skoðunarstarfa, sem
skoðunarmaður með sjávarútvegs-
og fiskvinnslufyrirtækjum. Fyrst til
Rýnis skoðunarstofu og síðar til
Nýju skoðunarstofunnar hf. og starf-
ar þar enn. Hann hefur því starfað
við fiskvinnslu og sjávarútveg, og
störf tengd þeim í yfir fimmtíu ár.
Stefán valdist snemma til starfa í
félögum tengdum störfum hans og
rekstri sjávarútvegsfyrirtækjanna í
Eyjum. Hann sat í stjórn Verkstjóra-
félags Vestmannaeyja um árabil og
síðar í stjórn Vinnuveitendafélags
Vestmannaeyja í fjölda ára og var
formaður þess um tíma. Hann var í
stjórnum dótturfélaga fiskvinnslu-
fyrirtækjanna í Vestmannaeyjum,
þ.e. Lifrarsamlags Vestmannaeyja,
Samfrosts, Stakks hf – þurrkhúss og
Klakks hf – útgerðarfélags. Stefán
sat í stjórn SÍF í tólf ár frá 1975 til
1987. Stefán gegndi mörgum trún-
aðarstörfum fyrir SÍF. Stefán fór
fjölmargar söluferðir með fram-
kvæmdastjórum SÍF til saltfisk-
kaupenda erlendis þar sem reynsla
hans og þekking á íslensku sjávar-
fangi nýttist íslenskri framleiðslu til
að ná sem bestum verðum. Stefán
var vegna reynslu sinnar jafnan
fundarstjóri á aðalfundum SÍF, auk
þess sem hann var félagslegur end-
urskoðandi félagsins á árunum 1987–
1992. Hann sat í stjórn Samlags
skreiðarframleiðenda frá 1975 til
1990, í stjórn Umbúða-
miðstöðvarinnar hf og
Félags síldarsaltenda
á Suður- og Vestur-
landi um árabil. Hann
sat sem fulltrúi Vest-
mannaeyja á fjölmörg-
um þingum Fiski-
félags Íslands og um
tíma í varastjórn þess
félags.
Stefán átti sæti í
undirbúningsnefnd að
stofnun Herjólfs hf. í
Vestmannaeyjum.
Hann sat síðan í stjórn
Herjólfs hf. frá stofn-
un 1975 til 1988 og var þann tíma
varaformaður stjórnar.
Stefán varð félagi í Oddfellowstúk-
unni Herjólfi I.O.O.F í Vestmanna-
eyjum 1961. Stefán varð stofnfélagi
Oddfellowstúkunnar Hásteins
I.O.O.F á Selfossi. Í báðum þessum
stúkum hefur hann gegnt öllum
helstu trúnaðarstörfum, auk þess
sem hann hefur unnið í nefndum á
vegum Stórstúku Oddfellowreglunn-
ar á Íslandi. Hann hefur m.a. verið
sæmdur æðsta heiðursmerki Odd-
fellowreglunnar á Íslandi. Stefán var
félagi í Rotaryklúbbi Vestmannaeyja
1964 til 1975, sat í stjórn klúbbsins og
var forseti hans um eins árs bil.
Stefán var formaður Sjálfstæðis-
félags Vestmannaeyja í átta ár og sat
í stjórn þess í fimmtán ár. Var í kjör-
dæmisráði flokksins í Suðurlands-
kjördæmi um árabil, sat tvö kjör-
tímabil í bæjarstjórn Vestmannaeyja
sem vara- og aðalbæjarfulltrúi. Í
hafnarstjórn Vestmannaeyja í 12 ár
og æskulýðs- og tómstundaráði til
fjölda ára, auk þess sem hann gegndi
fjölda annarra trúnaðarstarfa fyrir
flokkinn.
Ungur að árum hóf Stefán að æfa
og keppa í frjálsum íþróttum og
knattspyrnu með Íþróttafélaginu
Þór í Vestmannaeyjum. Hann sat í
stjórn Þórs árin 1949 til 1962 og var
gjaldkeri félagsins frá 1954 til 1962.
Hann var formaður Íþróttabanda-
lags Vestmannaeyja 1964 til 1977 að
einu ári undanskildu. Stefán átti mik-
inn þátt í eflingu knattspyrnunnar í
Vestmannaeyjum, en undir hans
stjórn var ÍBV eitt af stóru liðunum á
Íslandi. ÍBV varð bikarmeistari í
fyrsta skipti árið 1968 og Íslands-
meistari árið 1978, árið eftir að Stef-
án hættir. Stefán sat í stjórn und-
irbúningsnefndar að byggingu
íþróttamiðstöðvarinnar í Vest-
mannaeyjum 1973 og var síðar for-
maður bygginganefndarinnar til
1976 er byggingu lauk. Frá opnun
var hann stjórnarformaður íþrótta-
miðstöðvarinnar til 1988. Stefán var
sæmdur gullmerki íþróttafélagins
Þórs og er heiðursfélagi félagsins.
Hann hefur verið sæmdur gullmerki
ÍSÍ og æðsta heiðursmerki sam-
bandsins, Gullkrossi ÍSÍ. Þá var
hann sæmdur Gullmerki KSÍ, Gull-
merki ÍBV og æðsta heiðursmerki
ÍBV, Gullkrossi ÍBV.
Stefán var sæmdur Riddarakrossi
hinnar Íslensku fálkaorðu af forseta
Íslands Hr. Ólafi Ragnari Grímssyni
á Bessastöðum 17. júní sl., fyrir störf
sín að félags og sjávarútvegsmálum.
Stefán var sá gæfumaður að
bjarga tveimur börnum frá drukkn-
un í höfninni í Vestmannaeyjum, árið
1968 og 1972 og var af þeim tilefnum
heiðraður af Sjómannadagsráði
Vestmannaeyja eins og venja er fyrir
björgunarstöf í Vestmannaeyjum.
Eiginkona Stefáns Runólfssonar
er Helga Víglundsdóttir og eiga þau
þrjú börn; Sóley, með BA-próf í upp-
eldis- og menntunarfræðum, maki
Þorsteinn H. Kristvinsson og eiga
þau þrjá syni; Smári, skrifstofu- og
fjármálastjóri, maki Guðrún Jóna
Sæmundsdóttir skrifstofumaður og
eiga þau tvær dætur; Guðný Stef-
anía, íþróttafræðingur, unnusti Jón
Hálfdán Pétursson íþróttafræðing-
ur.
Af þessari stuttu yfirferð í lífs-
hlaupi Stefáns Runólfssonar má sjá
að hann hefur víða látið að sér kveða.
Stefán hefur alla tíð verið drifinn
áfram af miklum innri krafti. Hann
hefur átt gott með að fá samstarfs-
menn sína og vini til að hrífast með
sér í þeim verkefnum sem hann hef-
ur tekið að sér eða verið trúað fyrir.
Stefán er af þeirri kynslóð stjórn-
enda sem tók virkan þátt í starfsem-
inni sem hann stjórnaði. Hann notaði
ekki E-mail, Stefán talaði við menn á
íslensku ef eitthvað bjátaði á og
stundum hvessti, en svo kom dúna-
logn, enda er Stefán ákaflega kurteis
og dagfarsprúður maður af upplagi.
Mér fannst vertíðin fyrst byrja í
Vinnslustöðinni þegar Stefán mætti í
stígvélunum í vinnuna með þau að-
eins niðurbrett og tók gjarnan spúl í
höndina til að þrífa gólfið í mót-
tökunni eða planið fyrir utan þegar
mest gekk á og hreinlætið kanski
eitthvað aðeins útundan. Þá sleppti
hann ekki tækifærinu ef hann gat
tekið starfstúlkurnar tali í pásum, þá
var gantast glannalega, og ekki fyrir
yngri en 16 ára að hlusta. Þó hann
væri harður í horn að taka þegar því
var að skipta var hann réttsýnn og
vinur starfsfólksins sem tók þátt í
gleði þess og sorgum. Samstarfs-
menn og starfsfólk áttu í honum
traustan vin og félaga. Umhyggju
hans fyrir starfsfólki sem vann hjá
honum er viðbrugðið, þegar slys eða
sorg bar að hjá einhverjum var Stef-
án ávallt mættur til aðstoðar. Það var
jafnöruggt og að Heimaklettur er á
sínum stað.
Ég vil þakka Stefáni og fjölskyldu
hans fyrir vináttu og hugulsemi í
minn garð og fjölskyldu minnar, allt
frá því að kynni okkar hófust árið
1978 er ég hóf störf hjá honum í
Vinnslustöð Vestmannaeyja. Það var
eins og að setjast á skólabekk að
starfa með Stefáni þau ár sem við
störfuðum saman og alla tíð hefur
hann lagt mér til holl ráð og reynst
mér góður vinur.
Ásmundur Friðriksson.
STEFÁN
RUNÓLFSSON
AFMÆLI
Fyrirlestur um kristniboðsstarf og
kirkju í Eþíópíu verður á morgun kl.
12.10 í kapellu aðalbyggingar Há-
skóla Íslands. Felix Ólafsson, lic.
theol., heldur fyrirlestur sem ber
heitið: „Íslenskt kristniboð í 50 ár.
Breyttur heimur og sjálfstæð kirkja í
Eþíópíu.“ Þar fjallar hann um starf
íslenskra kristniboða og áhrif þeirra.
Fyrirlesturinn er öllum opinn.
Fræðslufundur um hjálparstarf í
Írak verður hjá Kópavogsdeild Rauða
kross Íslands á morgun kl. 20, í
Hamraborg 11, 2. hæð. Guðbjörg
Sveinsdóttir, geðhjúkrunarfræðingur
og stjórnarmaður í Kópavogsdeild
RKÍ, segir frá upplifun sinni í Írak í
máli og myndum.
Evran og Svíþjóð, evran og Ísland
Hádegisfundur á vegum Evrópusam-
takanna verður á morgun kl. 12.05–13
í Kornhlöðunni við Bankastræti. Jón
Þór Sturluson mun fjalla um evruna
með tilliti til þess sem er að gerast í
Svíþjóð en þar verður kosið um upp-
töku evru hinn 14. september. Hann
mun einnig reifa stöðu og möguleika
Íslands m.t.t. evrunnar.
Á MORGUN
Tískusýning hjá
Prjónablaðinu
Ýri Prjónablaðið
Ýr mun halda
þrjár tískusýn-
ingar í Súlnasal
Hótels Sögu dag-
ana 15. til 17.
september. Sýnd-
ar verða hand-
prjónaðar flíkur á börn og fullorðna
og það nýjasta í prjónaskap, m.a.
flíkur úr þæfðri ull. Skráning er á
heimasíðu blaðsins, www.tinna.is.
Aðgangur er ókeypis.
Á Íslendingaslóðum í Kaup-
mannahöfn Guðlaugur Arason rit-
höfundur verður með gönguferð um
Íslendingaslóðir í Kaupmannahöfn
laugardaginn 13. september kl. 14
og sunnudaginn 14. september kl.
13. Mæting er á tröppum Ráðhúss-
ins og er verðið 100 DKK á mann.
Farið er um gamlar og nýjar Íslend-
ingaslóðir í þessari tæplega tveggja
tíma gönguferð. Gengið er um gamla
bæinn þar sem þorri Íslendinga bjó
áður fyrr. Við sögu koma menn eins
og Baldvin Einarsson, Jón Sigurðs-
son og Fjölnismenn. Síðustu bústað-
ir Jónasar Hallgrímssonar eru í leið-
inni, Háskólinn, Gamli Garður og
Sívaliturninn. Rætt er um handrita-
brunann og fleiri sögulega atburði
sem snerta Ísland. Ferðunum lýkur
í Jónshúsi þar sem safn Jóns Sig-
urðssonar er skoðað.
Hugbúnaður, mæli- og stjórnbún-
aður frá National Instruments
verður á kynningu sem Verk-
fræðistofan Vista heldur á öllu því
nýjasta sem kynnt var á tæknisýn-
ingu hjá National Instruments í
ágúst sl. Kynningin fer fram í sal 4 í
Háskólabíói þriðjudaginn 16. sept-
ember kl. 13.15–17. Aðgangur er
ókeypis. Allir velkomnir.
Námskeið hjá Karuna-búdd-
istamiðstöðinni í september
Námskeiðið „Leiðarvísir að hug-
leiðslu“ verður haldið þriðjudagana
16., 23., og 30. september kl. 20–
21.30. Einnig verður námskeiðið
„Hugleiðsla og hádegisverður“ hald-
ið fimmtudagana 11., 18., og 25. kl.
12.10–13.
Á NÆSTUNNI