Morgunblaðið - 18.09.2003, Blaðsíða 31

UMRÆÐAN
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 18. SEPTEMBER 2003 31
UNDANFARIÐ hefur umhverf-
isráðherra farið mikinn í aðgerðum
sem eiga að vera til að efla rjúpn-
astofninn. Veiðibann
hefur verið sett –
engar veiðar leyfðar.
Ráðherrann hefur þó
gefið í skyn að ef Al-
þingi samþykki sölu-
bann á rjúpu þá muni
hún aflétta veiði-
banninu. Ýmsir stuðningsmenn ráð-
herrans hafa hlaupið fram á völlinn
og lýst stuðningi við sölubann.
Staðreyndir
Síðastliðið vor kom ráðherrann
þeim skilaboðum til umhverf-
isnefndar Alþingis að hún vildi sölu-
bann á rjúpu. Meirihluti nefnd-
arinnar var á móti sölubanni, þar sem
nefndin taldi að farið yrði í kringum
það, rjúpa yrði seld á svörtum mark-
aði. Eins og alkunna er verða þeir
hlutir sem bannaðir eru á Íslandi afar
spennandi, rjúpan myndi líklega selj-
ast á góðu verði og bragðið yrði sem
aldrei fyrr. Einnig voru nefndarmenn
að hugsa um bændur, sem hafa haft
veiðina sem lífsviðurværi að hluta.
Nefndin vildi stytta veiðitímann
verulega, auka fræðslu og eftirlit.
Meirihluti nefnarmanna taldi rétt að
landsmenn gætu skotið sér rjúpu í
jólamatinn.
Staðan í dag
Nú er veiðibann í gildi, en það má
skipta á því og sölubanni! Þetta eru
greinilega mjög vísindalegar aðferðir
til að vernda rjúpnastofninn. Ráð-
herrann ætlar að hafa sitt fram ef
þess er nokkur kostur.
Hvað er til ráða?
Undirritaður er algjörlega á móti
veiðibanni og enn meira á móti sölu-
banni. Ég tel að eftirfarandi tillögur
gætu stuðlað að eflingu rjúpnastofns-
ins, og jafnframt geti veiðimenn veitt
í jólamatinn.
Veiðitíminn verði styttur niður í
4-6 vikur.
Bannað verði að nota fjórhjól og
vélsleða við veiðina.
Jafnvel verði bannað að nota hunda
við veiðarnar. Hundar finna rjúpu,
sem eru að fela sig t.d. á snjósköflum,
og á hún þá enga möguleika að kom-
ast undan veiðimanninum. Jákvæði
þáttur þess að nota hunda er að særð-
ir fuglar eru síður skildir eftir.
Hámarksfjöldi fugla hvers veiði-
manns í hverri veiðiferð verði 15
stykki og enginn má skjóta fleiri en
60 rjúpur á veiðitímanum. Sá sem sel-
ur rjúpur verður að hafa byssuleyfi
og gefa upp nafn sitt á reikningi.
Eitt af vandamálunum við verndun
rjúpnastofnsins er að tiltölulega fáir
veiðimenn eru að veiða meira en
helminginn af veiddum rjúpum. Slíkri
atvinnumennsku verður að linna.
Fræðsla og kynning á rjúpna-
stofninum verði efld. Mikið er í húfí
að vernda rjúpuna, sem er í boði á
matborði mannsins, sem og fálkans
og fleiri dýra.
Ég mun beita mér fyrir því á næsta
þingi að veiðibanni verði aflétt og
framangreindar tillögur verði sam-
þykktar.
Ég vona að ráðherrann rembist
ekki eins og rjúpan við staurinn í um-
hyggju sinni fyrir fuglunum. Sjálf-
bærar nytjar eiga rétt á sér.
Rjúpan og
ráðherrann
Eftir Gunnar I. Birgisson
Höfundur er alþingismaður og á
sæti í umhverfisnefnd Alþingis.
Stórmeistararnir
Hannes Hlífar Stef-
ánsson (2.560) og Helgi
Ólafsson (2.498) sigr-
uðu báðir í tíundu um-
ferð Norðurlanda-
mótsins í skák. Báðir
snéru þeir skemmti-
lega á andstæðinginn,
en skák Hannesar
Hlífars var afar glæsi-
leg. Hann sigraði
norska stórmeistarann Einar Gausel
(2.533) og er í þriðja sæti fyrir loka-
umferðina með 6½ vinning. Helgi
Ólafsson sigraði finnska FIDE-
meistarann Heikki Lehtinen (2.362)
og er í 4.–5. sæti með 6 vinninga. Efst-
ur með 7½ vinning er danski stór-
meistarinn Curt Hansen (2.618).
Hann er engan veginn öruggur um
efsta sætið því hann mætir Hannesi í
lokaumferðinni. Með sigri í skákinni á
Hannes von um sigur á mótinu, en
Evgenij Agrest á þó einnig góða
möguleika. Hann er með 7 vinninga
og mætir Færeyingnum Flóvin Þór
Næs, sem er í neðsta sæti á mótinu.
Helgi mætir Einar Gausel í lokaum-
ferðinni. Úrslit tíundu umferðar:
Hannes Hlífar - Einar Gausel 1-0
Helgi Ólafsson - Heikki Lehtinen 1-0
Lars Schandorff - Davor Palo ½-½
Kjetil A. Lie - Heikki Kallio ½-½
Jonny Hector - Evgenij Agrest ½-½
Flóvin Þór Næs - Curt Hansen 0-1
Staðan fyrir síðustu umferð:1. Curt
Hansen 7½ v. 2. Evgenij Agrest 7 v. 3.
Hannes Hlífar Stefánsson 6½ v. 4.–5.
Helgi Ólafsson og Jonny Hector 6 v.
6. Davor Palo 5½ v.7.–9. Heikki Leht-
inen, Einar Gausel og Lars Schan-
dorff 4½10. Heikki Kallio 4 v. 11.
Kjetil A. Lie 3½ v. 12. Flóvin Þór Næs
½ v.
Hannes getur verið stoltur af tafl-
mennskunni gegn Gausel, en Danir
hálfvorkenndu Gausel fyrir að lenda í
þessum ósköpum. Hvítt: Hannes Hlíf-
ar Stefánsson
Svart: Einar Gausel
Aljekínsvörn
1.e4 Rf6 2.e5 Rd5 3.d4 d6 4.Rf3
dxe5 5.Rxe5 c6 6.Bd3 Rd7 7.Rxd7
Bxd7 8.0–0 g6 9.He1 Bg7 10.c3 0–0
11.Bg5 He8 12.Rd2 Dc8 13.Rc4 --
Nýr leikur. Þekkt er 13.Re4 Bf5
14.Df3 Dc7 15.Bc4 Bxe4 16.Hxe4 e6
17.a4 a6 18.a5 c5 19.Bxd5 exd5
20.Hxe8+ Hxe8 21.Dxd5 cxd4
22.cxd4 Bxd4 23.g3 (23.Dxd4 Dxa5!
24.b4 Dxg5) 23.-- Bxb2 og svartur
stendur betur, þótt skákinni lyki með
jafntefli (Macieja-Kuczynski, Varsjá
2001).
13...Bf5 14.Be2 Dc7 15.Bf3 Had8
16.Db3 Be6?
Gausel áttar sig ekki á hættunni í
stöðunni. Best virðist að leika
16...Dc8, t.d. 17.Re3 Rxe3 18.Hxe3
Bf6 19.Bf4 Be6 20.Da3 a6 21.Hae1
Bd5 22.Bxd5 cxd5 23.Da5 Dd7 24.Be5
Bg5 25.f4 Bh6 og hvítur á rýmra tafl.
17.Hxe6! --
Með þessari fallegu skiptamunar-
fórn splundrar Hannes svörtu stöð-
unni.
17...fxe6 18.He1 b5 19.Re5 Hf8
20.Bg4 Hd6 21.Rd3 h6 22.Bh4 Kh7
Svartur hefði getað varist betur
með 22...e5 23.dxe5 Hdd8, þótt hann
sitji áfram í mjög erfiðri stöðu, eftir
24.Bg3 o.s.frv.
23.Bg3 e5 24.dxe5 Hdd8 25.Rc5
Db6 26.Re6 h5?
Skárra er 26...Hde8 27.Rxf8+ Hxf8
o.s.frv.
27.Bxh5! gxh5
Jafngildir uppgjöf, en ekki er
svarta staðan glæsileg, eftir 27...Hf5
28.Bg4 Hdf8 29.Rxf8+ Hxf8 o.s.frv.
28.Dc2+ Kh6
Eða 28...Kg8 (28...Kh8 29.Rg5 Hf5
30.Dxf5 Kg8 31.Dh7+ Kf8 32.Dg6
Kg8 33.Re6 Hf8 34.Dxg7+ mát)
29.Dg6 Hg8
30.Dxh5+ Bh6 31.Dxh6+ mát
29.Bh4 Bf6
Annað er ekki að gera við hótuninni
30.Bg5+ mát.
30.exf6 exf6 31.Df5 Hg8 32.He5!! --
og svartur gafst upp.
Hótunin er 33.Dxh5+ mát, og
32...fxe5 leiðir til sömu niðurstöðu:
33.Bg5+ Hxg5 34.Dxg5+ Kh7
35.Dg7. Glæsileg skák hjá Hannesi.
MP-mótið hefst 21. september
MP-mótið verður haldið í félags-
heimili Taflfélags Reykjavíkur 21.
september til 10. október. Keppend-
um verður skipt í flokka með hliðsjón
af Elo-stigum og fer fjöldi flokka eftir
þátttöku í mótinu. Tefldar verða 9
umferðir og hefjast umferðir á mið-
vikudögum og föstudögum kl. 19 og á
sunnudögum kl. 14. Teflt verður eftir
nýjum tímamörkum í efstu flokkun-
um, 1½ klst. + 30 sekúndur á leik á
alla skákina. Í neðsta flokknum, sem
verður opinn, verður teflt eftir tíma-
mörkunum 1½ klst. á 30 leiki + 30
mínútur til að ljúka skákinni. Efsti
TR-ingurinn í A-flokki hlýtur titilinn
skákmeistari TR. Dagskrá mótsins
verður sem hér segir:
1. umf. sunnud. 21. sept. kl. 14
2. umf. miðvikud. 24. sept. kl. 19
3. umf. föstud. 26. sept. kl. 19
4. umf. sunnud. 28. sept. kl. 14
5. umf. miðvikud. 1. okt. kl. 19
6. umf. föstud. 3. okt. kl. 19
7. umf. sunnud. 5. okt. kl. 14
8. umf. miðvikud. 8. okt. kl. 19
9. umf. föstud. 10.okt. kl. 19
Veitt verða verðlaun í öllum flokk-
um og er þátttaka öllum opin. Þátt-
tökugjöld:
3.000 kr. fyrir félagsmenn TR 16
ára og eldri (4.000 kr. fyrir aðra).
1.500 kr. fyrir félagsmenn TR 15
ára og yngri (2.000 kr. fyrir aðra).
Aðalstyrktaraðili mótsins er MP-
verðbréf. Nánari upplýsingar er að
finna á heimasíðu Taflfélags Reykja-
víkur, www.skaknet.is . Þar er hægt
að skrá sig í mótið en frestur til að
skrá sig í lokaða flokka rennur út
laugardaginn 20. september kl. 22.
Hagkaupsmótið
Sunnudaginn 21. september mun
skákfélagið Hrókurinn í samvinnu við
Hagkaup standa fyrir barnaskákmóti
á Broadway. Keppendur verða um
300 talsins og er til mikils að vinna.
Allir keppendur á mótinu eiga mögu-
leika á glaðningi, því einnig verður
efnt til happdrættis þar sem m.a.
verða dregnir út DVD-spilarar,
hljómtækjasamstæða, DVD-myndir,
geisladiskar frá Skífunni, gjafabréf á
American Style og McDonalds, skák-
sett og Skákspilið Hrókurinn verður
frumsýnt. Nokkrir af vinsælustu
skemmtikröftum landsins koma fram,
m.a. Hreimur Örn úr Landi og sonum
og skáktríó JFM.
Hagkaupsmótið er fyrir börn í 1.–7.
bekk og verður þeim skipt í nokkra
flokka. Allir fá kók, pylsur og viður-
kenningarskjöl fyrir þátttökuna sem
og tvo miða í Fjölskyldu- og húsdýra-
garðinn. Þau sem lenda í 1.–3. sæti fá
verðlaunapening og sigurvegarar í
hverjum flokki hljóta vandaðan bikar
frá Árna Höskuldssyni. Fjölmörg fyr-
irtæki til viðbótar gefa vinninga og
verðlaun.
Mæting er kl. 12. Mótið verður sett
kl. 13 við hátíðlega athöfn. Þátttöku-
gjald er 500 krónur og rennur ágóð-
inn í barnastarf Hróksins.
Hrókurinn hvetur fólk til að fjöl-
menna á Broadway á sunnudaginn og
sjá hina nýju skákkynslóð. Hægt er
að skrá sig með pósti á netfangið
skakskoli@hotmail.com eða með því
að hringja í síma 862 1219.
Hannes Hlífar og Helgi
Ólafsson sigruðu báðir
SKÁK
Árósar, Danmörk
SKÁKÞING NORÐ-
URLANDA 2003
6.–17.9. 2003
Daði Örn Jónsson
Hannes Hlífar
Stefánsson
Helgi
Ólafsson
dadi@vks.is
Tískuvöruverslun Laugavegi 25
FIMMTUDAGS-
TILBOÐ
Suðurlandsbraut
Sími 533 3109
Opið
mán.-fös. kl. 12-18
laugardaga kl. 10-16
Kvennskór
Teg. 10807
Litur svartur
St. 37-41
VERÐ 2.995