Morgunblaðið - 18.09.2003, Blaðsíða 36
MINNINGAR
36 FIMMTUDAGUR 18. SEPTEMBER 2003 MORGUNBLAÐIÐ
Þ
að er minn skilningur
á blaðamannsstarf-
inu að þegar ég
skrifa fréttir beri
mér að reyna að
greina hlutlaust frá og enn-
fremur að reyna að rýna undir
yfirborð hlutanna. Þá finnst mér
ekki síður mikilvægt að leiða
hugann að því fólki sem fréttin
snertir. Sumum finnst þetta
lýsa dálítilli viðkvæmni og að
nauðsynlegt sé að „herða sig“
eða jafnvel brynja sig gegn
sorgarfréttum. Ég get vissulega
tekið undir það að enginn væri
neinu bættari ef blaðamenn
sætu með tárvota hvarma við
vinnu sína og ekki væri hægt að
lesa Morgunblaðið fyrir öllum
tárunum sem féllu á blaðsíð-
urnar. Þá
væri hin salta
vökvun yfir
fréttalestri á
Netinu lík-
lega ekki til
þess að auka
endingu lyklaborðsins. En eins
nauðsynlegt og það er að geta
séð spaugilegu hliðina á tilver-
unni finnst mér jafnnauðsynlegt
að sjá sorglegu hliðina.
Markmiðið með þessu hjá
mér er ekki að leggjast í dep-
urð. Einhvern tímann var mér
sagt að fyrsta setningin sem
skrifuð hefði verið væri þessi:
„Heimur versnandi fer“. Mörg-
um finnst líklega þessi setning
vera enn í fullu gildi en þó má
líka halda því fram að heimur
batnandi fari, a.m.k. sá vest-
ræni, með auknum mannrétt-
indum og bættum lífskjörum
fyrir flesta.
Oft þegar ég reyni árangurs-
laust að ná í einhvern í farsíma
og fæ skilaboðin „Í augnablik-
inu getur verið slökkt …“ verð-
ur mér hugsað til konu einnar í
Bandaríkjunum. Fyrir rétt tæp-
um fjórum árum skrifaði ég
fréttir af sviplegu fráfalli hins
þekkta bandaríska kylfings Pay-
nes Stewarts. Stewart var
ásamt fimm öðrum mönnum um
borð í einkaflugvél sinni og þeg-
ar flugumferðarstjórn náði ekki
sambandi við vélina varð ljóst
að ekki var allt með felldu.
Bandarískar sjónvarpsstöðvar
sýndu svo myndir af vélinni þar
sem hún flaug stjórnlaust yfir
sex ríki Bandaríkjanna. Orr-
ustuþotur voru sendar á eftir
vélinni og fylgdu henni mest-
allan tímann sem hún var á lofti
en gátu þó ekki veitt neina að-
stoð. Talið er að bilun hafi vald-
ið þrýstingslækkun í farþega-
rými og því hafi fólkið misst
meðvitund og hugsanlega verið
látið þegar vélin brotlenti.
Í erlendu fréttinni sem ég
hafði til hliðsjónar skrifum mín-
um á fréttavef blaðsins var
greint frá því að Tracey, eig-
inkona Stewarts, hefði árang-
urslaust reynt að ná sambandi
við eiginmann sinn í farsíma
hans um leið og hún fylgdist
með myndum af flugi vélarinnar
í sjónvarpinu.
Þegar ég fer að bölsótast og
skammast yfir því að ná ekki í
einhvern í farsíma og að þurfa
að hlusta á hinn óskemmtilega
símsvara, tekst mér stundum að
muna eftir þessari konu og ég
velti því fyrir mér hvort hún
hafi þurft að hlýða á ámóta
skilaboð í símsvara þar sem hún
reyndi klukkutímunum saman
að ná sambandi við eiginmann
sinn. Ég hugsa til þess hversu
örvæntingarfull hún hlýtur að
hafa verið þar sem hún horfði
tímunum saman á stjórnlausa
vélina í sjónvarpinu og reyndi
hvað hún gat til að fá að heyra
aftur rödd eiginmanns síns í
þeirri veiku von að hann myndi
segja henni að allt væri í stak-
asta lagi. Þegar ég hugsa um
þetta verð ég líka þakklát. Ég
fyllist þakklæti yfir því að heyra
í blessuðum símsvaranum sem
er alltaf að segja mér að sá eða
sú sem ég er að reyna að ná í sé
á fundi eða hafi gleymt að hlaða
rafhlöðuna í farsímanum sínum.
Í síðustu viku vorum við einn-
ig minnt á átakanlegan hátt á
hverfulleika tilverunnar. Bæði
með morðinu á Önnu Lindh og
svo þegar minnst var fórn-
arlamba hryðjuverkaárás-
arinnar 11. september 2001.
Þegar ég hugsa um þessar árás-
ir og morð finn ég fyrir smæð
minni og þeirri náð sem það er
að hafa fengið að vakna í morg-
un og sjá til sólar og vindinn
bæra mjúklega greinar trjánna.
Stundum verð ég líka fyrir
minniháttar skakkaföllum og þá
finnst mér mikilvægt að átta
mig á því að hlutirnir hefðu get-
að farið verr. Með þetta í huga
minnist ég bókar sem var til á
mínu æskuheimili. Þetta var
bók eftir danska grínistann
Willy Breinholst sem hét
„Berðu höfuðið hátt, það gæti
gengið verr“ og lýsti miklu hug-
myndaflugi höfundar varðandi
það hversu fáránlegir hlutir
gætu fræðilega séð hent okkur
en gera náttúrlega lang-
sjaldnast. Þá kemur líka upp í
hugann hin óbilandi bjartsýna
skáldsagnapersóna Pollýanna
sem fékk hækjur í jólagjöf. Líkt
og sönn jákvæðnismanneskja
reiddist Pollýanna ekki yfir
þessari tilgangslausu gjöf held-
ur varð yfir sig hrifin yfir því að
vera svo heilsuhraust að hún
þyrfti ekki á hækjum að halda.
Ég vona að nú haldi enginn
að með þessum skrifum sé ég
að hlakka yfir óförum annarra.
Það er alls ekki það sem fyrir
mér vakir. Lífið er erfitt og
stundum fæ ég minn skerf af
því og stundum einhver annar.
En þegar ég fæ ekki minn skerf
af erfiðleikunum vil ég taka eft-
ir því, fyllast þakklæti og njóta
góðu stundanna.
Þá vil ég líka taka sér-
staklega eftir góðu fréttunum.
Mér verður hugsað til fregnar
af því þegar tveggja ára rú-
mönsk telpa bjargaðist eftir að
hafa fallið niður í fimm metra
djúpan brunn en björgunar-
aðgerðir stóðu yfir í rúmar sex
klukkustundir. Þá minnist ég
þess líka þegar mannbjörg varð
er 30 tonna bátur sökk á svip-
stundu úti fyrir Snæfellsnesi.
Tveimur mönnum var bjargað
úr björgunabát eftir 90 mínútna
rek en ekki mátti þó miklu tæp-
ara standa því bátinn rak beint í
átt að klettunum við Svörtuloft.
Harmur og
hamingja
„Þegar ég fer að bölsótast og skammast
yfir því að ná ekki í einhvern í
farsíma tekst mér stundum að muna
eftir þessari konu.“
VIÐHORF
Eftir Kristínu
Sigurðardóttur
stinasig@mbl.is
✝ Elísabet MaackThorsteinsson
fæddist í Reykjavík
23. febrúar 1925.
Hún lést á gjörgæslu-
deild Landspítala –
háskólasjúkrahúss í
Fossvogi sunnudags-
kvöldið 7. september.
Foreldrar hennar
voru Pétur Andrés
Maack skipstjóri, f.
11.11. 1892, d. 11.1,
1944, fórst með b.v.
Max Pemberton, og
Hallfríður Hall-
grímsdóttir Maack, f.
7.6. 1885, d. 5.1. 1967. Elísabet var
yngst sex systkina, hin eru Pétur
Andrés, f . 24. febrúar 1915, d. 11.
jan. 1944, fórst með föður sínum á
Max Pemberton; Aðalheiður, f. 11.
okt. 1916, d. 27. des. 1919; Karl, f.
15. febrúar 1918; Aðalsteinn, f. 17.
nóvember 1919; og Viggó Einar, f.
4. apríl 1922.
Elísabet giftist í Reykjavík 1947
Ragnari Thorsteinsson. Hans for-
eldrar voru Geir Thorsteinsson,
útgerðarmaður í Reykjavík, f. 4.
mars 1890, d. 26. nóv. 1967, og
Sigríður Hafstein Thorsteinsson,
f. 3. desember 1896, d. 17. nóv.
1983. Þau eignuðust fimm börn: 1)
Geir Thorsteinsson, f. 17.10. 1948,
kvæntur Helgu Sigurjónu Helga-
dóttur, f. 29.8. 1951, dætur þeirra
eru a) Elísabet, f. 2.10. 1975, gift
Richard Duchemin, f. 5. jan. 1970,
og b) Ragnhildur Helga, f. 24. júní
1981; 2) Pétur Thorsteinsson, f.
23. nóv. 1950, kvæntur Önnu Stef-
ánsdóttur, f. 5. nóv. 1953, dóttir
þeirra er Vala, f. 30. des, 1978, í
sambúð með Inga Garðari Er-
lendssyni, f. 11.3. 1980, þeirra
dóttir er Ísold Anna, f. 11. júní
2003; 3) Hallgrímur Thorsteins-
son, f. 14. sept. 1955, kvæntur
Ragnheiði Óskarsdóttur, f. 14.
feb. 1957, þeirra dóttir er Vera El-
ísabet, f. 12. des.
1994. Hallgrímur á
Hildigunni Halldóru,
f. 16. feb. 1980, með
Elínu Þóru Frið-
finnsdóttur og Ragn-
heiður á Ástu, f. 16.
maí 1979, hún á dótt-
urina Erlu Rós, f. 2.
ágúst 2000, með
Bjarka Sigurgeirs-
syni, og Viktor Pét-
ur, f. 27. apríl 1983,
með Ólafi Árnasyni;
4) Sigríður Thor-
steinsson, f. 16. nóv.
1958, gift Þórhalli
Andréssyni, f. 2. okt. 1958, þeirra
börn eru a) Dóra Gígja, f. 10. feb.
1984, og Ragnar, f. 6. mars 1987;
5) Ragnheiður Thorsteinsson, f.
28. sept. 1965, gift Einari Rafns-
syni, þeirra sonur er Máni Geir
Einarsson, f. 7. maí 1998. Ragn-
heiður á Orra, f. 13. mars 1990,
með Eiríki Hjálmarssyni og Einar
á börnin Önnu Margréti, f. 30. júlí
1974, í sambúð með Þórhalli Dan,
f. 5. des. 1972, sonur þeirra er
Dagur Dan, f. 2. maí 2000, Rafn f.
24. okt. 1977, og Þorgrím Andra,
f. 20. júlí 1980, með Margréti Pét-
ursdóttur, d. 21. ágúst 1984, og
Gyðu Dögg, f. 6. apríl 1987, með
Hallgerði Gestsdóttur.
Elísabet ólst upp á Ránargötu
30 og gekk í Miðbæjarbarnaskól-
ann, tók svo gagnfræðapróf frá
Ágústarskóla. Eftir að skyldu-
námi lauk hóf hún nám í Hús-
mæðraskólanum í Reykjavík. Eft-
ir að hún lauk námi starfaði hún
við skrifstofustörf í Vélsmiðjunni
Héðni þar til hún giftist. Elísabet
helgaði líf sitt heimilinu og fjöl-
skyldunni. Hún hafði gaman af
ferðalögum og útiveru og stund-
aði bæði skíði og sund meðan
heilsan leyfði.Útför Elísabetar
verður gerð frá Garðakirkju í dag
og hefst athöfnin klukkan 13.30.
Að leiðarlokum hrannast minning-
arnar upp. Elskuleg tengdamóðir
mín hefur kvatt þennan heim og
hennar bíða nú önnur verkefni á æðri
stöðum. Fyrstu kynni mín af henni
eru ógleymanleg. Hún tók mér opn-
um örmum, feiminni sveitastúlkunni,
og ég vissi alltaf nákvæmlega hvar ég
hafði hana. Það var ekki hægt annað
en að bera virðingu fyrir henni, hún
var þannig. Sérstök, blátt áfram,
ákveðin, skoðanaföst, hlý, gestrisin
og gjafmild.
Tengdamóðir mín var einstök í að
halda fjölskyldunni saman og verða
lengi í minnum höfð öll matarboðin
hennar, en hún var vægast sagt snill-
ingur í matargerð. Allt var svo fal-
lega framborið, öllu nákvæmlega
raðað og svo smekklegt að eftir var
tekið. Í þessum efnum lærði ég
margt af henni og þegar ég aðstoðaði
hana voru leiðbeiningarnar mjög ná-
kvæmar. Maður vissi nákvæmlega
hvernig hún vildi hafa hlutina.
Í mörg ár fór fjölskyldan saman í
veiðiferð í Vatnsdalinn, fyrstu árin
með Kalla bróður hennar og Þóru,
sem nú er látin og var hennar besta
vinkona. Fjölskylda Þóru og Kalla
var einnig með í för og var oft glatt á
hjalla. Minningar eru afar hlýjar og
góðar sem við áttum þarna í Vatns-
dalnum. Ellý fór með okkur síðustu
ferð sína nú í júlí sl., meira af vilja en
mætti. Hún var þá orðin mjög veik.
Að vera með sínu fólki var henni efst í
huga og kom ekki annað til greina hjá
henni en að fara með.
Ellý kvartaði aldrei. Þegar hún var
spurð hvernig henni liði sagði hún
oftast að sér liði vel, en setti þá upp
alveg sérstakan svip, sem gaf til
kynna að hún talaði þvert um huga
sinn. Í mesta lagi sagðist hún hafa
það „skítt“ og „ekki meira um það“.
Já, hún var hörkutól og hetja.
Þá eru ótaldar utanlandsferðirnar
sem stórfjölskyldan fór saman í. Ellý
og Ragnar voru auðvitað miðpunkt-
urinn í þeim ferðum og voru þetta í
einu orði sagt stórkostlegar ferðir
sem öll fjölskyldan á góðar minning-
ar um. Það er gott að eiga góðar
minningar til að ylja sér við. Barna-
börnin hafa misst fastan punkt í til-
verunni en þau yngstu kynntust ekki
„kraftakonunni Ellýju ömmu“. Þau
minnast hennar sem ljúfrar ömmu
sem allt vildi fyrir þau gera.
Að lokum kveð ég góða tengda-
mömmu. Megi algóður guð styrkja
Ragnar og fjölskylduna alla á erfið-
um tímum.
Helga.
Elsku amma mín.
Oft hugsar maður ýmislegt en seg-
ir það ekki – sérstaklega það fallega.
Ég skrifa þér því nokkrar línur því
að mér þykir svo óskaplega vænt um
þig. Þú gafst mér svo margt. Allt frá
því að ég man eftir mér varstu alltaf
svo góð við mig og gafst mér svo
mikla hlýju og væntumþykju, jafnvel
þó að ég hafi verið ansi erfið þegar ég
var lítil. Ég vildi að ég hefði getað
endurgoldið þessa væntumþykju
með nærveru minni á erfiðum stund-
um hjá þér. En fjarlægðirnar á milli
okkar voru miklar nú síðustu árin og
þýðir ekki að fást um það nú. En það
huggar mig að vita til þess að þú og
afi áttuð góða að sem umvöfðu ykkur
hlýju.
Ég get ekki að því gert, en minn-
ingarnar sækja á huga minn ... öll þau
skipti sem ég gisti hjá ykkur og hvað
mér fannst gaman ... ég man hvað
vinkonur mínar öfunduðu mig af því
að amma mín fór með mig að sjá
Tomma & Jenna í bíó – það fannst
mér alveg meiri háttar. Já, þú varst
meiri háttar amma. Þú stóðst þig eins
og hetja í einu og öllu í gegnum öll
þessi ár og dáðist ég alltaf mikið að
þér – og mun alltaf gera.
Ég á mjög erfitt með að hugsa til
þess að við eigum ekki eftir að sjá
hvor aðra á ný og finnst mér það
mjög „skítt“ svo að ég noti þitt orð
yfir ömurlegt. Elsku besta amma
mín, ég mun biðja fyrir þér og mig
langar til að biðja þig um að vaka yfir
fjölskyldunni í framtíðinni.
Bless, elsku amma mín.
Þín nafna,
Elísabet.
Guð oss sé náðugur og blessi oss, hann láti
ásjónu sína lýsa meðal vor.
(Sálm. 67,2)
Elsku besta amma mín.
Það er erfitt að kveðja þig. Ekki
hefði verið hægt að óska sér betri
ömmu en þig. Þú varst alltaf til
staðar og alltaf svo hvetjandi. Þótt
ekki gengi nógu vel hjá mér sagðirðu
að ég gæti allt ef ég bara vildi og viti
menn, ég gat.
Elsku amma, ég skal halda áfram
að vera dugleg og standa mig.
Ég hafði ekki hugsað það til enda
að ég þyrfti einhvern tímann að vera
án þín, elsku amma, en nú ertu farin.
Það huggar mig þó að þú ert komin á
betri stað og fylgist með okkur af
himnum ofan og brosir þínu fallega
brosi. Þú ert engill núna.
Þín
Ragnhildur.
Okkur kom ekki á óvart að Ellý
væri skemmtileg af því að dóttir
hennar, Sirrý vinkona, er svo
skemmtileg. Við áttum aftur á móti
ekki von á að hún væri svona mikill
grallari, eiginleiki sem hún hélt til
hinsta dags. Kímnigáfa hennar var
einstök. Hún sá fyndnu hliðarnar á
lífinu hvernig sem viðraði. Henni
leiddist allt froðusnakk og hún lá ekki
skoðunum sínum – þá var gaman.
Ellý gaf lífinu lit.
Við sendum fjölskyldu hennar og
vinum innilegar samúðarkveðjur.
Nína Helgadóttir og
Ragnhildur Zoëga.
Það rifjast upp margar minningar
hjá okkur systkinunum nú þegar
Ellý er farin. Þegar við komum inn í
fjölskyldu Ellýjar og Ragnars fyrir
ellefu árum, þegar mamma giftist
Halla syni þeirra, var okkur strax
tekið sem hluta af fjölskyldunni.
Ellý tók okkur sem barnabörnum
sínum og verðum við alltaf þakklát
fyrir það. Munum við alltaf minnast
góðu stundanna sem við áttum með
Ellýju, sólarlandaferðanna, árlega
garðvinnudagsins á vorin og sérstak-
lega jólanna á Smáraflöt.
Við viljum þakka Ellýju ömmu fyr-
ir allan þann hlýhug og örlæti sem
hún sýndi okkur í gegnum árin og
kveðjum við hana í dag með margar
góðar minningar í hjarta.
Leiddu mína litlu hendi,
ljúfi Jesús, þér ég sendi
bæn frá mínu brjósti, sjáðu,
blíði Jesús, að mér gáðu.
(Ásmundur Eiríksson.)
Ásta og Victor Pétur.
ELÍSABET MAACK
THORSTEINSSON
MORGUNBLAÐIÐ birtir afmælis- og minningargreinar endurgjalds-
laust alla daga vikunnar. Greinunum má skila í tölvupósti (netfangið er
minning@mbl.is - svar er sent sjálfvirkt um leið og grein hefur borist)
eða á disklingi og þarf útprentun þá að fylgja. Nauðsynlegt er að til-
greina símanúmer höfundar og/eða sendanda (vinnusíma og heima-
síma). Tekið er á móti afmælis- og minningargreinum á 1. hæð í húsi
Morgunblaðsins, Kringlunni 1 í Reykjavík, og á skrifstofu Morgun-
blaðsins Kaupvangsstræti 1 á Akureyri. Ekki er tekið við handskrif-
uðum greinum.
Minningargreinum þarf að fylgja formáli með upplýsingum um hvar
og hvenær sá sem fjallað er um er fæddur, hvar og hvenær dáinn, um
foreldra hans, systkini, maka og börn og loks hvaðan útförin verður gerð
og klukkan hvað. Ætlast er til að þetta komi aðeins fram í formálanum,
sem er feitletraður, en ekki í greinunum sjálfum. Um hvern látinn ein-
stakling birtist ein aðalgrein af hæfilegri lengd á útfarardegi, en aðrar
greinar séu um 300 orð eða 1.500 slög (með bilum) en það eru um 50 línur
í blaðinu (17 dálksentimetrar). Tilvitnanir í sálma eða ljóð takmarkast
við eitt til þrjú erindi.