Morgunblaðið - 02.10.2003, Blaðsíða 48
48 FIMMTUDAGUR 2. OKTÓBER 2003 MORGUNBLAÐIÐ
!
BRÉF
TIL BLAÐSINS
Kringlunni 1 103 Reykjavík Sími 569 1100
Símbréf 569 1329 Netfang bref@mbl.is
Allt efni sem birtist í Morgunblaðinu og Lesbók er varðveitt í upplýsinga-
safni þess. Morgunblaðið áskilur sér rétt t i l að ráðstafa efninu þaðan, hvort
sem er með endurbirtingu eða á annan hátt. Þeir sem afhenda blaðinu efni
ti l birtingar teljast samþykkja þetta, ef ekki fylgir fyrirvari hér að lútandi.
ÞAÐ sé fjarri mér að mæla reyk-
ingum bót, þótt ég hafi reykt í rúm
50 ár og losni ekki undan þeirri
plágu af ýmsum ástæðum, sennilega
er ég karakterlaus. Nú má ég aðeins
reykja í þvottahúsinu og held mig
mest þar. Mér hafa stundum ofboðið
baráttuaðferðir þeirra frelsuðu.
Barátta þeirra gegn tóbaksreyking-
um hefur oft og tíðum snúist upp í
baráttu gegn þeim sem reykja. Af
þeirra völdum verða nú fleiri inn-
kulsa við að fá sér sígarettu utan-
dyra og deyja svo úr lungnabólgu,
síðan er tóbakinu kennt um. Svo er
hitt sem skýtur fram hjá markinu,
slagorðið sígarettan drepur. Ég
held að dauðahugtakið sé mjög
fjarri markhópnum, sem ætti að
vera unga fólkið, að það byrji ekki
að reykja. Miklu frekar ætti að
leggja áherslu á fylgikvillana, mæði,
máttleysi, æðaþrengsli og aðra van-
líðan svo árum skiptir, dauðinn sem
slíkur er ekkert í samanburði við
það.
Það sem ég vildi gagnrýna í um-
fjölluninni um kostnað þjóðfélagsins
vegna reykinga, er 11 milljarða
kostnaður vegna framleiðslutaps og
mun þar átt við svokallaðar reyk-
ingapásur. Ef öll vinnan við þessa
úttekt er með sama marki brennd er
lítið að marka hana. Að ganga út frá
því að fólk þurfi ekki að taka pásur í
allri vinnu hvað sem reykingum líð-
ur er fráleitt, nema innleiða skuli á
ný þrælahald nítjándu aldarinnar og
fram á þá tuttugustu.
Ég hef þá reynslu í gegnum
starfsár mín að vinnuhlé í nokkrar
mínútur á hverjum klukkutíma skili
betri afköstum en ella. En nútíma-
stjórnendur eru eins og bandaríski
foringinn á Keflavíkurvelli sem kom
að okkur tveim að grafa holur fyrir
staura og ég lá í sólbaði meðan fé-
lagi minn puðaði. Hann vildi reka
mig á staðnum og sættist ekki á
málin fyrr en verkstjórinn benti
honum á að ég gróf þrjár holur á
móti hverri einni félagans, enda var
hann kominn af léttasta skeiði og út-
slitinn eins og hans kynslóð. En ég
upp á mitt besta.
TRYGGVI HJÖRVAR (eldri),
Austurbrún 35, 104 Reykjavík.
Um úttekt á kostnaði
vegna reykinga
Frá Tryggva Hjörvar
ÞANN 12. september sl. birtist grein
eftir Einar Ingva Magnússon undir
fyrirsögninni „Svívirða“.
Mér brá þó nokkuð við að sjá að
enn sé til fólk á 21. öldinni sem hefur
hugsunarhátt frá miðöldum hvað
varðar samkynhneigða. Það er sorg-
legt til þess að hugsa að sumir geti
ekki unnt fólki þess að elska hvort
annað í friði án þess að vera sífellt að
velta sér upp úr því hvað sé í gangi í
svefnherbergjum þess. Svefnher-
bergisvenjur fólks koma öðrum ekki
við hvort sem það er samkynhneigt,
tvíkynhneigt eða gagnkynhneigt.
Hins vegar brá mér líka við að sjá
Morgunblaðið og Einar Ingva biðjast
afsökunar á birtingu þessarar grein-
ar. Skoðanir fólks geta verið fjallvit-
lausar kreddur upp úr misheilögum
bókum (sem túlkast á misjafnan hátt)
en þær þurfa ekki endilega að sam-
rýmast skoðun meirihlutans. Málið
er bara það að fjallvitlausar kreddur
eru samt sem áður skoðanir. Síðast
þegar ég vissi var fólki frjálst að hafa
skoðun á mönnum og málefnum hér á
Íslandi án þess að eiga yfir höfði sér
málsókn. Sjálfsagt er hægt á grund-
velli laga að lögsækja Einar fyrir
þessi ummæli þó að mér sýnist það
vera langsótt. Og persónulega finnst
mér Samtökin ’78 vera að skjóta sig í
fótinn með því að láta þetta snerta
sig svo mikið að kæra manninn. Um-
mæli hans dæma sig sjálf og sömu-
leiðis manninn sem viðhafði þau.
Einnig fékk þessi grein meira vægi
en ella bara fyrir það að Einar var
kærður. Nær hefði verið að svara
honum á sama vettvangi og kveða
hann í kútinn með málefnalegri um-
ræðu og mótrökum. Með kærunni er
óbeint verið að gera Einar Ingva að
einhverskonar píslarvotti sem getur
ekki verið gott fyrir málstað samtak-
anna. Samkynhneigðir hafa náð ótrú-
lega góðum árangri í mannréttinda-
baráttu sinni (þó að enn sé langt í
land) og það er fyrir neðan virðingu
þeirra að láta svona skrif hafa áhrif á
sig og sína baráttu. Mér finnst slæmt
til þess að hugsa ef við Íslendingar
ætlum að enda eins og Bandaríkja-
menn sem kæra allt og ekkert bara
afþví að það er hægt samkvæmt lög-
um.
Mér finnst málið snúast um mál-
frelsi og skoðanafrelsi. Morgunblaðið
sem óháður fréttamiðill ætti ekki að
ritskoða greinar á þennan hátt nema
beinlínis sé verið að hvetja til líkams-
meiðinga og haturs gagnvart ein-
hverjum tilteknum persónum eða
þjóðfélagshópum. Ég gat ekki séð að
Einar Ingvi væri að hvetja fólk til að
hata samkynhneigða eða ráðast á þá
með ofbeldi. Frelsi manneskju í
hverskonar mynd endar þar sem
frelsi annarrar manneskju byrjar.
Maður ætti alltaf að hafa það að leið-
arljósi bæði í skrifum og gjörðum. Ég
gat ekki séð að Einar Ingvi væri að
skerða frelsi samkynhneigðra með
því að hafa þessa skoðun á málefnum
þeirra og svefnherbergisvenjum.
Eina spurningin var hvort honum
kom (og kemur) þetta við eða ekki.
Og það verður hann að eiga við sjálf-
an sig.
„Ég fyrirlít skoðanir yðar, en ég
myndi deyja fyrir rétt yðar að mega
lýsa þeim yfir“ – Voltaire.
SÓLBORG ÞÓRISDÓTTIR,
Suðurvíkurvegi 10B, 870 Vík.
Miðalda-
hugsunarháttur
Frá Sólborgu Þórisdóttur