Morgunblaðið - 04.10.2003, Blaðsíða 6

á
K
ÓLUMBÍA, sem af
mörgum er talið hættu-
legasta land heims, var
áfangastaður þeirra
Kristínar Pétursdóttur
og Lilju Kristínar Ólafsdóttur í sum-
ar, en þangað fóru þær á vegum al-
þjóðlegu skiptinemasamtakanna
AFS.
Íbúar Kólumbíu þurfa að berjast
við slæma ímynd sem landið hefur í
huga margra sem ekki þekkja til.
Margir nefna kannski kókaín í sömu
andrá og Kólumbíu og það er stað-
reynd að meira berst af kókaíni á al-
þjóðlegan markað frá Kólumbíu en
nokkru öðru ríki í heiminum, eins og
fram kom í frétt AP-fréttastofunnar í
byrjun þessa mánaðar.
Þegar þetta land í Suður-Ameríku
er nefnt, gæti öðrum dottið í hug kól-
umbíski ökumaðurinn Juan Pablo
Montoya sem hefur átt góðu gengi að
fagna í Formúlu 1-kappakstrinum.
Fleiri myndu kannski nefna gott Kól-
umbíu-kaffi og enn öðrum yrðu efst í
huga skæruliðahópar sem stunda
mannrán og hryðjuverk, en skæru-
liðar hafa töluverð áhrif í landinu.
Kópavogsbúunum Lilju og Krist-
ínu kom mest á óvart hvað þær voru
öruggar í landinu og hve allt gekk
hversdagslega fyrir sig í borgunum
Medellín og Bogota þennan mánuð
sem þær dvöldu þar og tóku þátt í
hversdagslífinu með kólumbískum
fjölskyldum.
Báðar hafa þær verið viðloðandi
AFS síðan þær voru sjálfar skipti-
nemar, Kristín í Bandaríkjunum fyrir
14 árum en Lilja í Ekvador fyrir
þremur árum. Lilja hefur spænskuna
á valdi sínu síðan þá en Kristín lærði
heilmikið í Kólumbíuferðinni. Báðar
fóru þær á gömlu heimilin sín eftir
Kólumbíuferðina í sumar, Lilja til
Ekvador og Kristín til Chicago í
Bandaríkjunum. „Foreldrar“ hennar
urðu sextug og slógu upp mikilli
veislu þar sem mættu m.a. sjö af átta
skiptinemum sem fjölskyldan hefur
hýst í gegnum árin.
Ekki vitund smeykar
AFS eru alþjóðleg fræðslu- og
sjálfboðasamtök sem hafa það að
markmiði að efla fræðslu og sam-
skipti á milli þjóða heims. Til að ná
settum markmiðum standa samtökin
m.a. fyrir nemenda- og kennaraskipt-
um á milli landa. Aðildarlönd AFS eru
nú 54 og árlega fara um 10 þúsund
manns um heim allan til dvalar á veg-
um samtakanna í lengri eða skemmri
tíma.
Það var fyrir tilstuðlan AFS í Kól-
umbíu sem auglýsing var birt í frétta-
bréfi AFS á Íslandi, en samtökin í
Kólumbíu hvetja sjálfboðaliða AFS til
að koma til landsins, þar sem ekki
hafa verið sendir þangað skiptinemar
undanfarin ár vegna ótryggs ástands.
Kristín og Lilja sóttu um, voru valdar
og segjast ekki hafa verið vitund
smeykar þegar í ljós kom að þær
fengu að halda til þessa lands í Suður-
Ameríku sem af fara miklar sögur um
eiturlyfjaframleiðslu og skæruhern-
að.
„Tilgangur ferðarinnar var að
kynnast hinni raunverulegu Kólumb-
íu, ekki þeirri sem búið er að draga
upp mynd af í fjölmiðlum,“ segir
Lilja. Skæruliðaástandið hefur varað
síðastliðin þrjátíu ár eða svo og í upp-
hafi þess tímabils ætlaði þessi hópur
að bæta lífskjör almennings og út-
rýma spillingu í stjórnkerfinu, að
sögn Kristínar og Lilju. Á undanförn-
um árum hafa skæruliðarnir notað of-
beldisfullar aðferðir til að vekja at-
hygli á málefnum sínum og gæta eigin
hagsmuna og hafa gert líf almennings
erfitt í stað þess að bæta það. Skæru-
liðarnir tengjast einnig eiturlyfjaiðn-
aðinum í Kólumbíu í síauknum mæli
og fjármagna starfsemi sína t.d. með
því að loka af svæði þar sem kókaín er
framleitt og telja þau til sinna yfir-
ráðasvæða. Skæruliðarnir tilheyra í
raun mörgum mismunandi hópum og
Lilja og Kristín segja að núorðið sé
hinn almenni Kólumbíubúi afar ósátt-
ur við skæruliðana, þótt hann hafi
ekki verið það í upphafi þegar skæru-
liðarnir voru frelsishetjur og börðust
fyrir lítilmagnann.
„Það sem okkur fannst magnaðast
við þessa ferð var að sjá hve allt var
venjulegt,“ segir Kristín. „Það þurfa
allir til dæmis að kaupa í matinn og
hjálpa börnunum að læra, alveg eins
og hér. Fólk naut hvers dags fyrir sig
og samvista við hvert annað,“ segir
Kristín.
Fátækt og stéttaskipting
Lilja segir að hún hafi frekar búist
við því að andrúmsloftið í Kólumbíu
væri fremur þrúgað og fólki liði
kannski ekki mjög vel, vegna þessa
ótrygga ástands. Kristín segir að fjöl-
skyldur þeirra og vinir hafi haft álíka
hugmyndir og þar að auki verið
hræddir um að eitthvað kæmi fyrir
þær. „En þetta var ótrúlegt. Ég hef
sjaldan verið jafnörugg. Ég hef búið í
Kaupmannahöfn og verið hræddari á
Hovedbanegården,“ segir hún. „Við
vorum aldrei hræddar,“ segir Lilja og
bætir við að ástæðan sé að íbúar Kól-
umbíu hafi nú þegar aðlagast ástand-
inu og viti hvernig sé öruggast að
haga lífi sínu, ferðast og fleira. Þeim
var til dæmis ráðlagt að ferðast bara
með flugvél ef ferðinni væri heitið
lengra en bara upp í sumarhús sem
margar millistéttarfjölskyldur eiga.
Mikil stéttaskipting ríkir í Kólumbíu
og tilheyrir mikill meirihluti lands-
manna lægstu stéttunum.
Fyrst voru þær Kristín og Lilja í
átta milljóna manna borginni Medell-
ín í norðvesturhluta landsins og fóru
svo til höfuðborgarinnar Bogota sem
er aðeins sunnar þar sem búa tólf
milljónir. „Það er náttúrulega mikil
fátækt í þessu landi eins og í allri Suð-
ur-Ameríku,“ segir Lilja sem þekkir
líka vel til í Ekvador síðan hún var
skiptinemi þar. „Öll þessi fátæku lönd
eiga samt miklar auðlindir og þar sem
þau eru við miðbaug er veðurfarið
gott. Það geta ekki verið betri að-
stæður fyrir manninn að búa við. Svo
Morgunblaðið/Jim SmartLilja Kristín Ólafsdóttir og Kristín Pétursdóttir.
Kristín Pétursdóttir og
Lilja Kristín Ólafs-
dóttir, sem í eina tíð
fóru utan sem skipti-
nemar, gerðust í sumar
sjálfboðaliðar í Kólumb-
íu, landinu sem einna
þekktast er fyrir kók-
aín, kaffi og skæruhern-
að. Þær sögðu Stein-
gerði Ólafsdóttur frá
fleiri hliðum landsins.
Öruggar
FRÁ KÓPAVOGI T IL KÓLUMBÍU
háskaslóð
1
6
5
3
DAGLEGT LÍF
6 B LAUGARDAGUR 4. OKTÓBER 2003 MORGUNBLAÐIÐ