Morgunblaðið - 05.10.2003, Qupperneq 5
Hljóma á 21. öldinni – var það af fortíð-
arþrá, hagnaðarvon eða einlægri löng-
un og þörf fyrir að spila saman að nýju?
„Það var nú Ólafur Laufdal sem
vildi fá okkur inn í Broadway og við
vorum allir til í að svara þeirri eft-
irspurn. Síðan höfum við haldið áfram
að svara eftirspurn af og til. Auðvitað
er gott að hafa sæmilega upp úr
þessu, en mun betra að það sem frá
okkur kemur standist gæðakröfur.“
Þegar þið komuð saman til æfinga
eftir öll þessi ár – fór bíllinn strax í
gang?
„Jensen þurfti aðeins að hita upp
röddina en þegar hún var komin í lag
fór allt í gang.“
Og er nýja Hljómaplatan sú besta
til þessa?
„Já. Hún hefur besta hljóminn og
mun betri söng en þær fyrri. Hún er
sú vandaðasta, enda tókum við okkur
meira eða minna fjóra mánuði í að
nostra við lögin.“
Bjuggust þið við að fyrsta upplag
myndi seljast upp í forsölu?
„Alls ekki. En við höfum fundið
undanfarin misseri hvar sem við
komum, úti í búð eða í bankanum, að
fólk á öllum aldri hefur góðar og já-
kvæðar tilfinningar til þessarar
hljómsveitar. Ég kann ekki að skýra
það.“
Eru grúppíurnar orðnar gamlar?
„Já, þær eru þær sömu.“
En hlustendahópurinn hefur
breikkað?
„Já, fólk kann þessi lög. Það er eins
og þau hafi spilað sig inn í þjóðarsál-
ina, burtséð frá aldri. Við fáum allar
kynslóðir á böll og tónleika til okkar.
Stundum koma tvítugir gaurar upp
að sviði og segja alveg steinhissa við
kallana: Helvíti eruð þið góðir!“
Þú ert væntanlega ekki jafnkvíðinn
fyrir Austurbæjartónleikana í kvöld
og þú varst í Krossinum?
„Nei. Ég er vaxinn upp úr því. En
pínulítinn fiðring finn ég jafnan áður
en ég geng á svið.“
Tilhlökkun og spilagleði?
„Já. Ég finn aldrei fyrir spilaleiða.
Nema þá sem líkamlega þreytu. Við
spilum stundum í þrjá og hálfan tíma
án þess að taka pásu. Það gerðum við
ekki einu sinni þegar við vorum ung-
ir.“
Alltaf jafngaman að spila Fyrsta
kossinn?
„Nei. Ég er búinn að fá leiða á hon-
um.“
Hvaða Hljómalag finnst þér
skemmtilegast að spila?
„Léttan rokkara eins og Lífsgleði,
held ég. Og svo nýju lögin.“
Unglingurinn sem var einn af
stofnendum fyrstu íslensku bítla-
hljómsveitarinnar hefur á þessum
fjórum áratugum sem liðnir eru síðan
gert ótrúlega margt og margvíslegt.
Fyrir utan Hljóma, Trúbrot, sólóplöt-
ur, Vísnabókina, Lónlí blú bojs, Ríó
tríó, Lummurnar, Þú og ég, Sléttuúlf-
arnir, Guitar Islancio, tónlist fyrir
kvikmyndir, sjónvarp, leikhús og sin-
fóníuhljómsveit. Þú átt Íslandsmet í
fjölda tónsmíða á plötum eða á 4.
hundrað. Þú hefur fengið listamanna-
laun og Fálkaorðu og ég gleymi áreið-
anlega mörgu. Þú getur verið stoltur
af svo mörgu en er „fyrsti kossinn“
alltaf kærastur? Eru Hljómar þér
hjartfólgnastir af þessu öllu?
„Já. Það var skemmtilegasti tím-
inn. Hann breytti svo miklu í lífinu.
Var algjör bylting. Sjálfsmyndin
breyttist og mér fannst ég vera að
gera eitthvað sem var einhvers virði.
Og ég hafði gaman af því. Ég man að
þegar ég lagðist á koddann á kvöldin
var ég svo þakklátur fyrir að hafa far-
ið inn á þessa braut. Ég hef aldrei,
ekki eitt augnablik, séð eftir því.“
En viðurkenningar eins og lista-
mannalaun og Fálkaorða – gefa þær
þér mikið?
„Ég er þakklátur fyrir þær. Og við-
urkenni fúslega að þær kitla.“
Hvað langar Gunnar Þórðarson að
gera við það sem eftir er?
„Mig langar helst til að semja tón-
list.“
Og hætta að spila?
„Ja, ef ég ætti að velja á milli tæki
ég tónsmíðarnar fram yfir spila-
mennskuna. Mesta kikkið fæ ég þeg-
ar ég næ saman góðu lagi.“
Heldurðu að Hljómar muni koma
fram á fimmtugsafmælinu?
„Ég þakka mínum sæla fyrir að við
erum allir lifandi. Þeirri gæfu eiga
ekki allar hljómsveitir að fagna.“
Í það minnsta ekki allar þær sem
eru orðnar fertugar. Þannig að þú úti-
lokar ekki Hljómaball eða konsert á
fimmtugsafmælinu?
„Nei. Ef við verðum í lagi tökum
við lagið.“
En kannski er vissara að mæta í
kvöld.
ath@mbl.is
5. bekkur A í Barnaskóla Keflavíkur veturinn ’56–’57. Gunnar er 2. frá hægri í efstu röð og Rúnar beint fyrir neðan hann.
um þessa breytingu. Þeir lögðust
gegn henni strax og vildu ekki að ég
hætti með þeim, en mér var ekki
haggað. Áður en við fórum utan hafði
ég tal af Gunnari Jökli, sem þá var
trommari í hljómsveitinni Gosar með
söngvaranum Garðari Guðmundssyni,
en þessi hljómsveit var mjög vinsæl
unglingahljómsveit á þessum tíma í
Reykjavík, og bauð honum að taka
sæti mitt í Hljómum. Hann var þá að
spila með hljómsveit sem hét Strengir
og vildi ekki hætta með þeim. Það
varð því úr að Engilbert Jensen tæki
við á trommur eftir minn dag, en hann
hafði verið að æfa sig um tíma og var
orðinn liðtækur.
Þegar hér er komið sögu eru
Hljómar orðnir einhver vinsælasta
hljómsveit á Íslandi og eru orðnir
landsfrægir eins og tekið var til orða í
blöðunum í þá daga.
Alþjóð þekkir það, sem á eftir kom
hjá þessum ágætu tónlistarmönnum
úr Keflavík. Þeir hafa skilað þjóðinni
ómældum fjársjóði á sviði popp-
tónlistar en þetta var upphaf þeirra
og þróun á sínum tíma í bænum
Keflavík, sem núna er nefndur Bítla-
bærinn vegna hljómsveitarinnar
Hljóma.
Áhrifavaldur
Ótrúlegur fjöldi tónlistarmanna og
kvenna hefur komið frá Keflavík, sem
í dag heitir Reykjanesbær og má m.a.
þakka hin miklu áhrif tónlistarflutn-
ings frá útvarpi varnarliðsins á Kefla-
víkurflugvelli. Á þessum árum okkar í
Keflavík, 1950 til 1960, var nánast
ekkert í boði fyrir ungt fólk af tónlist
frá ríkisútvarpinu í Reykjavík nema
einn hálftíma þáttur fyrir unglinga á
þriðjudagskvöldum, Lög unga fólksins
Við sem ólumst upp í Keflavík höfð-
um aftur á móti aðgang að tónlist-
arflutningi í útvarpi 24 tíma á sólar-
hring. Ég byrjaði að vinna á vellinum
16 ára gamall og eignaðist mitt fyrsta
Grundig útvarp þaðan, leðurklætt og
glæsilegt. Þetta útvarp kólnaði ekki
allan sólarhringinn. Maður sofnaði við
tónlistina og maður vaknaði við tón-
listina að morgni. Þarna var í boði
sveitatónlist fyrir hádegi, rokktónlist
eftir hádegi, allur nýjasti vinsældalist-
inn frá Ameríku var spilaður daglega,
síðan tók við kvöldverðartónlist eða
,,dinner music“, svo Big Band tónlist,
helstu og þekktustu stórhljómsveitir í
Ameríku sem spiluðu jazz og swing af
miklum móð, síðan var klassísk tónlist
flutt og einnig var boðið upp á
draumatónlist eða ,,Music for Dream-
ing“, undir miðnættið. Þetta var tón-
listaruppeldi ungmenna í Keflavík í þá
daga og auðvitað knúði öll þessi inn-
taka á tónlist á þann vilja manna að
fara að spila hana einnig. Við lærðum
öll þessi fínu rokklög utanað við að
heyra þau daglega, kunnum textana
og sungum með. Þessi tónlist gaf okk-
ur öllum tilgang og gleði því hún var
svo hlaðin af fjöri, takti og rómantík.
Það var því eðlileg afleiðing út frá allri
þessari áhrifamiklu tónlist að við fær-
um að spila hana sjálfir.
Sáðkorn tónlistarinnar var því
þarna fyrir hendi og jarðvegurinn var
frjór sem í var sáð.
Einstakt ævintýri
Í dag er hljómsveitin Hljómar orðin
að sögulegu fyrirbrigði á popptónlist-
arsviðinu, nokkurs konar goðsögn hjá
mörgum. Hún varð til á réttum tíma
og á réttum stað og ástæðan fyrir
vinsældum hennar verður að teljast
tenging hennar, ósjálfrátt, við þá tón-
listarmenningu sem Bítlarnir stóðu
fyrir og hrundu af stað, sem hafði svo
stórfelld áhrif á allt ungt fólk um alla
heimsbyggð eins og sagan sýnir. Þessi
tónlist var hlaðin jákvæðum krafti og
mikilli gleði, ásamt þéttum takti sem
ekki fór framhjá neinum sem hlustaði
á. Lögin voru fersk og ég man ennþá
eftir tilfinningunni sem fylgdi því að
bíða eftir nýju lagi frá þeim og verða
aldrei fyrir vonbrigðum með hvað
þeir komu með næst.
Það var einstakt ævintýri fyrir okk-
ur ungu piltana frá Keflavík að lenda í
þessari bylgju bítlatónlistar, sem færði
hljómsveitina upp á topp og tind vin-
sælda á hljómlistarsviðinu á Íslandi í
þá daga, á innan við sex mánuðum
eftir að við fórum að starfa. Hljóm-
sveitin var skipuð góðum hljóðfæra-
leikurum sem stóðu undir álaginu og
kröfunum og skiluðu flutningi bítla-
hljómlistar í sönnum anda fyrirmynd-
anna, með viðeigandi hártísku og
klæðaburði sem tilheyrði þessu
menningarfyrirbrigði samtímans.
Það hneykslaði marga eldri borg-
ara hvernig menn voru til hársins.
Þetta þótti villimennska og ósnyrtil-
egt og með öllu óalandi og óferjandi,
en Hljómastrákarnir brostu breitt og
hristu lubbann í takt við hið sterka
hljómfall tónlistarinnar sem þeir
spiluðu af mikilli innlifun og heilluðu
hina ungu kynslóð um land allt. Þann-
ig varð Bítlaævintýrið á Íslandi til.
Hér birtist seinni hluti upprifjunar Eggerts V.
Kristinssonar á upphafi og arfleifð Hljóma.
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 5. OKTÓBER 2003 B 5
!"
#
$ %%%$
$
!
"#
$
%
%&
' ( &#
%
)
%% *
&#
%%
%
%
'
%
&%% %
&
&
+ +
&
'
(&
' ) &*
+,
$
) &*
+
('
' + +
'
' '
-
,
, (&
$
.
/
) &*
+,
(
(
'
0
*+ /$
' '
1
2+ * &
3
,
4
+'&5
+
6(&
'
76 85 9&
& & 0
*+ /
'
&
. *3
+ ,
:'& /$
, - .+%%
&
"/0
1 2&%% && 34
.+
%%
' 5.,-
1 11 6 " %% &% 7
84$ 9%
% 4&
11 7
&& ! ,&' ,
%% %
% :% 8
4
&;
'%
9%
%
! ! "%8 % $ 2&%% && 34 ,&' ,
%%
6 " %%
9'
; -$
<) ' -= '; '
+'
<)
;
; !"
>
*&
;
#
$
& ; . 15
<)