Morgunblaðið - 08.10.2003, Blaðsíða 23
DAGLEGT LÍF
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 8. OKTÓBER 2003 23
LEIKKONAN góðkunnaHelga Braga Jónsdóttir ætl-ar á næstunni að bregða sér í
hlutverk kynlífsráðgjafa með kabar-
ettnámskeiði, sem gengur undir
nafninu „Hitt“. Verkið, sem byggt er
á uppistandi eftir austurríska sál-
fræðinginn og kynlífsráðgjafann
Bernhard Ludwig, fjallar um kynlíf
og samlíf para og á að vera „full-
komlega örugg lækning við húmors-
leysi, tepruskap og fjölmörgum öðr-
um andlegum kynsjúkdómum“, að
sögn leikkonunnar.
Verkið er samið í öfugmælastíl og
er því ætlað að kenna fólki að lækka í
sér lostann og hjálpa til við að öðlast
fullkomna kynferðislega ófullnægju.
Blanda höfundarins af staðreyndum
og gríni, hópþerapíu og kabarett hef-
ur átt vinsældum að fagna víða og er
nú komið að því að kenna Íslend-
ingum að gera „hitt“ og gera það bet-
ur. Það er svo í verkahring leiðbein-
andans Helgu Brögu að nálgast þetta
viðkvæma viðfangsefni af hárfínni og
vísindalegri nákvæmni.
Í einkaþjálfun hjá Hugh Hefner
„Ég hef stundað kynlífsrannsóknir
frá unga aldri og hefur kynlíf alltaf
kveikt hressilega í mér,“ segir ráð-
gjafinn Helga Braga. „Fljótlega fékk
ég meiri áhuga á fræðilegu hliðinni
og hef svolítið verið að stúdera kyn-
lífsþerapíu, m.a. í Ástralíu, Rúmeníu
og Afríku þar sem ég var
að vinna með ættbálkum.
Það var mjög gaman. Svo
tók ég þátt í rannsóknum
með Frank Farelly og
Paul Watzlawick sem
kynntu mig fyrir svoköll-
uðum ögrandi meðferðarúrræðum.
Skömmu síðar komst ég í einka-
þjálfun til Hugh Hefner og það var
eiginlega þar sem ég fann mig. Hann
hefur hjálpað mér mjög mikið. Hugh
er algjör snillingur og ljóshærðu tví-
burasysturnar eru líka þrælgáfaðar.
Það býr nefnilega eitthvað undir
ljósa hárinu. Þær eru að vísu þríbur-
ar. Það eru mjög fáir sem vita það.
Við kynntumst ótrúlega vel innbyrðis
og þau kynntu mig fyrir ýmsu í sam-
bandi við kynlíf sem ekki var vanþörf
á þar sem ég hef hingað til ekki verið
nógu góð í kynlífinu.“
Hjálpartæki ástarlífsins
Helga Braga segist hafa sótt kab-
arettnámskeið hjá Bernhard Ludwig
bæði í Vínarborg og Amsterdam og
heillast af verkinu um leið og hún hafi
komist í tæri við það. „Ég þurfti því
ekki að hugsa mig lengi um þegar
Leikhúsmógúllinn, sem fékk sýning-
arrétt að verkinu hér heima, bað mig
um að taka þetta hlutverk að mér
enda hef ég lengi haft mjög mikinn
áhuga á öllum mannlegum sam-
skiptum. Það, sem heillaði mig sér-
staklega, var að Bernhard er í raun
og veru að hjálpa fólki enda þykir
hann mjög virtur í sínu fagi sem sál-
fræðingur.
„Hitt“ er svona sambland af uppi-
standi, fyrirlestri og hópþerapíu og
er unnið upp úr fræðilegum kynlífs-
rannsóknum á alvöru fólki. Bernhard
fannst ég tilvalin til að stjórna nám-
skeiðinu á Íslandi. Hann er ofsasæt-
ur gæi. Sköllóttur. Og svo var hann
alltaf að bjóða mér út að
borða og svona. En í raun
og veru snýst þessi sýn-
ing ekki um mig eða mína
persónu. Ég er fyrst og
fremst milliliður. Ég er
bara tæki til að koma
sannleikanum á framfæri. Ég er
hjálpartæki ástarlífsins.“
Ráðgjafinn Helga Braga er ekki í
nokkrum vafa um að streitan sé
helsti óvinur nútímamannsins og
komi niður á tilfinningalífinu ekki
síður en öðru. „Fræðilegar rann-
sóknir hafa hinsvegar sýnt að hlát-
urinn geri kraftaverk þegar losa þarf
um tilfinningar. Ég vil því endilega fá
karlana á námskeiðið með konunum
sínum því við ætlum að slaka á og
hlæja saman. Síðast en ekki síst von-
ast ég til að fólk geti talað saman að
afloknu námskeiðinu og vonandi gert
„hittið“ saman streitulaust á eftir.
Áhyggjur af frammistöðunni
Bernhard Ludwig, sem er tvígiftur
og á fjórar dætur, er eitt virtasta
nafnið í austurríska kabarettheim-
inum. Árið 1999 hlaut hann Karl-
verðlaunin, ein virtustu leik-
húsverðlaun Austurríkis, og hafa ka-
barett-námskeið hans verið á sviði
Niedermann-kabarettsins í Vín-
arborg nánast samfleytt í tíu ár. Sem
fræðimaður er hann jafndáður og
hann er umdeildur. Í stað þess að
veifa prófskírteini framan í „sjúk-
lingana“ mætir hann þeim vopnaður
breiðu brosi og virðist eiga jafn-
auðvelt með að flytja boðskap sinn á
alþjóðlegum vísindaráðstefnum eins
og á lítt þekktum og óhefðbundnum
heilsuræktarmiðstöðvum, að sögn Si-
gynar Eiríksdóttur hjá Leik-
húsmógúlnum.
Bernhard hefur ferðast með „Hitt“
um alla Evrópu og fyllir stór sem
smá leikhús á hverju kvöldi. Að auki
hefur hann veitt öðrum skemmti-
kröftum blessun sína til að útbreiða
fagnaðarerindið á öðrum tungu-
málum. Á þessu ári munu því sex
leikarar flytja sýninguna undir hand-
leiðslu Ludwigs, í Danmörku, Hol-
landi, Svíþjóð, Bretlandi, Bandaríkj-
unum og nú á Íslandi.
– En af hverju telur Bernhard
Ludwig-kabarettinn vera áhrifaríka
kynlífsmeðferð?
„Fólkið, sem á við raunverulegan
vanda að stríða myndi aldrei treysta
kynlífsfræðingi fyrir vandamálum
sínum. Það trúir ekki á meðferð-
arleiðina,“ segir hann. „Stærstu
vandamálin í kynlífinu tengjast því
hvað fólk er lokað og taugaóstyrkt.
Fólk hefur áhyggjur af frammistöð-
unni, óttast að eitthvað fari úrskeiðis,
er sífellt að bíða eftir reynslu sem er
einstök og tekur öllu öðru fram. Því
meira álag, sem fylgir kynlífinu, þeim
mun verr tekst fólki til með það. Það
er í rauninni ekkert hlægilegt við
boðskap minn,“ segir Ludwig. „Í
honum er ekki eitt ósatt orð!“
Sýningar í Ými
Helga Braga segist hafa fengið fín-
ar móttökur á þeim forsýningum,
sem haldnar hafa verið, en stefnt er
að frumsýningu föstudagskvöldið 17.
október kl. 20.00. Miðasala fer fram í
verslunum Office 1 í Smáralind og
Skeifunni og stendur hver sýning yf-
ir í allt að tvo tíma með hléi. Sýning-
arnar fara fram í tónlistarhúsinu Ými
við Skógarhlíð, en að sögn leikkon-
unnar, kom annað hús ekki til greina
í hennar huga þar sem Ýmir er nú
orðið einn vinsælasti veislusalurinn í
borginni fyrir brúðkaupsveislur –
upphaf hjónalífsins.
SAMLÍF| Meðferð sem kennir fólki að lækka í sér lostann og öðlast fullkomna kynferðislega ófullnægju
„Kynlíf alltaf kveikt
hressilega í mér“
Staðreyndir og grín: Leikkonan Helga Braga Jónsdóttir vinnur út frá
fræðilegum kynlífsrannsóknum á alvörufólki.
Mannleg samskipti hafa
lengi heillað fjöllista-
konuna Helgu Brögu
Jónsdóttur, sem er í
hlutverki kynlífsráð-
gjafa á kabarettnám-
skeiðinu „Hitt“. Hún
sagði Jóhönnu Ingv-
arsdóttur að fræðilegar
rannsóknir sýndu að
hláturinn gerði krafta-
verk þegar losa þyrfti
um tilfinningar.
join@mbl.is
Íslendingum
kennt að gera
„hitt“ og gera
það betur.
FÓLK sem finnur fyrir skap-
sveiflum, pirringi og vanlíðan þeg-
ar það er ekki með farsímann sinn
við höndina, ætti að huga að með-
ferð þar sem það gæti verið orðið
háð SMS-skilaboðasendingum, að
því er fram kemur á fréttavef BBC.
Yfirlæknir á Roehampton-
læknastofunni, sem er sérhæfð í að
meðhöndla fíkla, segir að sumir
skjólstæðingarnir hafi notað sjö
klukkustundir á sólarhring í að
senda textaskilaboð. Einn varð fyr-
ir álagsmeiðslum, líklega sárum á
fingurgómum.
Læknirinn, Mark Collins, segir
að fíkn í ákveðna hegðun hafi farið
vaxandi á sl. 18 mánuðum. Þar er
meðtalin kynlífsfíkn, verslunarfíkn
og það sem nú er farið að kalla sam-
skiptafíkn (e. contact addiction),
t.d. óhóflega notkun á farsímum og
tölvuleikjum.
Að mati lækna felst rót vandans í
þörfinni fyrir að flýja frá tilfinn-
ingalegum erfiðleikum eins og
þunglyndi, streitu eða kvíða, eins
og raunin er með alla fíkn. Ein-
kenni eru þau að þörfin fyrir að
senda textaskilaboð eða vera á Net-
inu verður öðru yfirsterkari og ef
þörfin fæst ekki uppfyllt verður
fólk pirrað eða stirt í skapi.
Farsímafíkn
Reuters
Rót vandans: Þörfin fyrir að senda
textaskilaboð verður öðru yf-
irsterkari.
TÆKNIVANDAMÁL
Í NÚTÍMASAMFÉLÖGUM er hægt að
leita sér meðferðar við nánst hverju sem
er og samkvæmt hinum breska vef Even-
ing Standard, fara fjölmargar konur í
Bretaveldi „í meðferð“ vegna depurðar í
kjölfar eigin brúðkaups (wedding blues).
Fullyrt er að tíunda hver kona þar í landi
þjáist af þessum kvilla. Margar konur
líta á brúðkaupsdaginn sem stærstu
stund lífsins og ómældum tíma og pen-
ingum er varið í undirbúning. Þegar allt
er afstaðið fyllast þær tómleika og von-
brigðum. Ýmsar skýringar eru sagðar á
þessu meini og meðal annars sú að konur
geri sér allt of háar hugmyndir um
hjónabandið. Aðrar konur eru með bull-
andi timburmenn vegna himinhárra
skulda sem fylgja í kjölfarið. Einn sér-
fræðingurinn segir brúðkaup vera úr-
elta athöfn sem hafi ekkert að bjóða
sjálfstæðum konum, en þó séu þau seld
sem svar við allri mögulegri ófullnægju.
Til að koma í veg fyrir depurð eftir
brúðkaup, er fólki ráðlagt að líta á það
sem upphaf einhvers en ekki sem há-
punkt. Einnig skal ræða opinskátt sam-
an um vonbrigði og neikvæðar tilfinn-
ingar ef þær láta á sér kræla eftir að
stóra stundin er liðin hjá og hversdags-
lífið tekið við. Eftir brúðkaupsferð er
gott að fara í helgarferðir, svo til ein-
hvers sé að hlakka. Til huggunar er sagt
að líklegra sé að hjónaband færi fólki
hamingju heldur en vinningur í lottóinu.
Morgunblaðið/Kristinn
HEILSA
Depurð eftir
brúðkaup
ALÞJÓÐLEGI geðheilbrigð-
isdagurinn er haldinn 10. október
ár hvert. Í ár er dagurinn tileink-
aður börnum og unglingum. Hér
á landi er aðbúnaður barna lík-
lega hvað bestur í heiminum. Það
getur þó verið hættulegt að slá
slöku við vegna þess að ástandið
er betra en víða annars staðar.
Með því að hlúa vel að andlegri
líðan barna, vernda og efla geð-
heilsu þeirra stuðlum við að betri
framtíð samfélagsins. Geðheilsa
barna og unglinga hefur áhrif á
hvernig þeim vegn-
ar í lífinu síðar
meir. Oft er sam-
band á milli slæmr-
ar geðheilsu, lélegr-
ar sjálfsmyndar,
erfiðleika í skóla og
félagslegrar einangrunar. Góð
geðheilsa á uppvaxtarárum eyk-
ur aftur á móti líkur á almennri
vellíðan á seinni skeiðum lífsins.
Mikilvægt er að taka á geð-
heilsuvandamálunum um leið og
þau koma fram. Ef ekki er tekist
á við geðheilsuvandamál sem upp
koma snemma á lífsleiðinni geta
vandamálin orðið enn alvarlegri,
sem leiðir til enn meiri þjáninga
fyrir einstaklinginn og hans nán-
ustu aðstandendur.
Til að vernda geðheilsu barna
þarf að huga að áhættuþáttum
eins og áföllum og ofbeldi sem
geta birst á ótal vegu. Einnig er
mikilvægt að huga að verndandi
þáttum og góðu líkamlegu
ástandi, félagsfærni og jákvæð-
um aðstæðum í uppvexti. Í því
samhengi er mikilvægt að styðja
vel við uppalendur og fjölskyld-
una sem heild.
Í tilefni af alþjóða geðheil-
brigðisdeginum mun Geðrækt
standa fyrir geðræktarþingi í
Iðnó föstudaginn 10. október kl.
13 undir yfirskriftinni: MEIRI
HLÁTUR – MINNI GRÁTUR,
með áherslu á það að draga úr
þjáningum barna og unglinga í
landinu með því að vernda og
efla geðheilsu þeirra.
Á dagskrá þingsins
má finna alvöru og
gleði í bland. Ungt
fólk mun segja frá
jákvæðri reynslu
sinni af því að glíma
við geðröskun, kynning verður á
hláturjóga, Lína langsokkur seg-
ir frá því hvernig hún ræktar
geðið o.fl. Einnig verður sýning á
listmunum nemenda Dalbraut-
arskóla við Barna- og unglinga-
geðdeild Landspítalans. Mark-
miðið er að heildardagskráin
verði jákvæð upplifun fyrir þá
sem þangað sækja og hvatning
til þess að hlúa vel að geðheilsu
barna okkar.
Dóra Guðrún Guðmundsdóttir,
verkefnastjóri Geðræktar.
FRÁ LANDLÆKNI
Meiri hlátur –
minni grátur
Góð geðheilsa á
uppvaxtarárum
eykur líkur á
vellíðan á seinni
skeiðum lífsins
TENGLAR
...........................................
www.ged.is