Morgunblaðið - 08.10.2003, Blaðsíða 30

UMRÆÐAN
30 MIÐVIKUDAGUR 8. OKTÓBER 2003 MORGUNBLAÐIÐ
É
g er ákaflega bjart-
sýnn maður, óeðli-
lega gætu ein-
hverjir sagt. Það
kemur best í ljós
þegar ég ætla að selja eitthvað
sem ég á. Þá líður mér eins og
að allir hafi verið að bíða eftir
nákvæmlega því sem ég hef að
selja. Þessi bjartsýni hefur að
vísu oft orðið til þess að ég hef
misst trúna á öðru fólki. Greyið
fólkið, hugsa ég, það áttar sig
ekki á því hvað þetta er mikill
kostagripur sem ég er með til
sölu.
Núna er ég til dæmis að selja
húsið mitt, húsið sem ég með
hjálp minna nánustu, lagði nótt
við nýtan dag í að gera sem fal-
legast úr garði. Húsið er al-
gjörlega frá-
bært, besta
hús í heimi að
mínu mati.
Þar til ég
bauð það al-
menningi
formlega til kaups furðaði ég
mig daglega á því afhverju fólk
lá hreinlega ekki á þröskuldinum
hjá mér og grátbað mig um að
selja því þetta úrvalshús. Og nú
er ég ekki að grínast. Mér hefði í
raun ekki fundist það neitt óeðli-
legt að þurfa að vaða í gegnum
þvögu áhugasamra kaupenda á
hverjum morgni á leið í vinnuna.
Það voru því þónokkrar vænt-
ingar fyrir hendi þegar ég tók
þá ákvörðun fyrir svo sem
tveimur vikum að núna skyldi
húsið fara á markað, varan sem
allir þráðu að eignast. Ég verð-
lagði húsið sanngjarnt að mínu
mati í samkomulagi við fast-
eignasala. Við fórum í gegnum
allan pakkann, gerðum sölu-
yfirlit, sem mér fannst reyndar
algjör óþarfi að framansögðu
gefnu, settum myndir á netið,
líka óþarfi, og svo var það aug-
lýsing í Fasteignablaði Moggans,
samkvæmt venju.
Þegar öllu þessu var lokið
sagði ég við konuna á sunnu-
dagskvöldi, eftir að hafa þrifið
húsið hátt og lágt: Jæja, hvenær
kemur Mogginn innum lúguna
hjá fólki, kl. sjö er það ekki. Við
verðum þá að vakna tímanlega
helst klukkan hálfsex til að taka
á móti kaupendum. Það byrjar
örugglega að myndast röð upp
úr kl. sex, reiknaði ég út. Og það
er kannski vissara að tilkynna
lögreglunni um að húsið sé kom-
ið á sölu, bætti ég við, ef það
kæmi til handalögmála.
Ég vaknaði síðan í bítið, dálít-
ið órólegur því ég óttaðist að
lætin í væntanlegum kaupendum
myndu vekja fólk í nærliggjandi
húsum. Ég greip Moggann og
þarna var auglýsingin. Glæsi-
eignin var komin á sölu. Nú var
það lýðum ljóst. Ég leit út um
dyrnar. Þar var enginn í röð.
Fullsnemmt hugsaði ég. Ég verð
að gefa fólki kost á að koma sér
á staðinn. Ég fór síðan og
kveikti á öllum símum og lyfti
tólinu á heimasímanum. Jú, það
var sónn. Kveikti á tölvunni,
maður varð að geta brugðist við
tölvupóstunum snarlega, sér-
staklega ef einhver erlendur
fursti vildi bjóða.
Klukkan sló sjö. Ég leit aftur
út um dyrnar. Undarlegt. Enn
var enginn mættur. Þetta var jú
í Mogganum, það var alveg
greinilegt. Ég hringdi í fast-
eignasalann heim og vakti hann.
Heyrðu, þetta er Doddi hérna,
hefur einhver hringt í þig.
Nei, svaraði hann svefndrukk-
inn, og áttaði sig engan veginn á
því hvað var í gangi hinum meg-
in á línunni.
Ég sleit símtalinu. Þannig var
þá í pottinn búinn. Klukkan var
orðin hálfátta, enginn hafði
hringt í gemsana, enginn í
heimasímann, þrátt fyrir að það
væri mjög skýr sónn í honum, og
enginn tölvupóstur frá erlendum
greifa hafði borist. Ekki einu-
sinni SMS frá Damon Albarn,
eða svoleiðis fólki sem vill búa í
One O One Reykjavik.
Svo leið og beið og húsið er
enn til sölu. Að vísu hafa tveir
komið að skoða, en maður má
ekki vera óþolinmóður.
Ég hef blessunarlega verið
svona bjartsýnn frá barnæsku.
Þegar ég var ungur drengur
safnaði ég frímerkjum og eins og
góðir frímerkjasafnarar þess
tíma keypti ég alltaf frímerkja-
verðskrá þar sem hægt var að
fletta upp verðgildi merkjanna,
og það var nokkuð sem ég tók
háalvarlega. Eftir að hafa stund-
að söfnunina um tíma sá ég þeg-
ar ég fletti frímerkjabókinni
minni troðfullri af frímerkjum,
að safn mitt var orðið álitlegt og
verðmætt að sama skapi, sam-
kvæmt verðskránni.
Svo kom rétti tíminn. Ferð til
Reykjavíkur var á döfinni hjá
fjölskyldunni ofan af Akranesi
og nú átti aldeilis að rýma til í
eignasafninu, grisja úr hinu
verðmæta frímerkjasafni. Ég
tók slatta af frímerkjum, að-
allega merki sem ég átti fleira
en eitt af, bæði frímerki sem ég
hafði fengið í skiptum við vini
mína, frímerki sem ég hafði
leyst upp af umslögum og frí-
merki sem afi minn sem vann á
póstinum hafði gefið mér. Ég
var búinn að gera lista í hug-
anum yfir allt það sem ég ætlaði
að kaupa fyrir ágóðann af frí-
merkjunum. Bók fyrir pabba,
fótbolta handa mér, nammi
handa bræðrum mínum og föt
handa mömmu. Afgangurinn átti
að fara í baukinn og svo myndi
maður halda eftir einhverjum
vasapening. Ég mætti hróðugur
í frímerkjabúðina með frímerkin
mín, lagði þau á borðið og sagði:
Ég ætla að selja þér þessi frí-
merki.
Gráhærði frímerkjasalinn
hefði alveg eins getað rétt mér
kjaftshögg beint yfir borðið, það
hefði verið mun sársaukaminna
en viðbrögðin sem hann sýndi.
Fjársjóðurinn í plastpokanum
var einskis virði að hans mati.
Þvílík ósvífni. Var þá ekkert að
marka frímerkjaverðskrána, var
þetta allt eitt stórt samsæri til
að blekkja unga drengi.
Nú er ég að fara að selja
gamla íslenska mynt á E-Bay.
Ég held að þessi mynt sé alveg
gríðarlega verðmæt. Úti í heimi
eru safnarar sem eru tilbúnir að
gefa hvítuna úr augunum fyrir
þessa aura. Bjartsýni minni eru
engin takmörk sett.
Endalaus
bjartsýni
Það byrjar örugglega að myndast
röð upp úr kl. sex, reiknaði ég út. Og
það er kannski vissara að tilkynna
lögreglunni að húsið sé komið á sölu.
VIÐHORF
Þóroddur
Bjarnason
tobj@mbl.is
ÞAÐ er ástæða til að óska Ís-
lendingum til hamingju með frá-
bært framlag íslensks leikhúss til
menningar okkar.
Ég skrifa þessi orð
í London, þar sem
landar okkar eru að
slá í gegn með sýn-
ingu Vesturports,
Leikfélags Reykja-
víkur og Íslenska
dansflokksins á Rómeó og Júlíu í
Young Vic leikhúsinu. Dómar um
sýninguna hafa verið sérstaklega
lofsamlegir hér í London og áhorf-
endur flykkjast til að sjá verkið,
rétt eins og þeir gerðu á Íslandi.
Það rann upp fyrir mér þegar ég
sá opna æfingu hjá þeim hér úti,
að með þessari sýningu er leik-
hópurinn að leika sér að eldinum
(í orðsins fyllstu merkingu!). Hér í
Bretlandi eru verk Shakespeares
talin til þjóðargersema. Mörgum
útlendingnum verður hált á því
svellinu að reyna sig við höf-
uðskáldið, og það á ensku! En
leikhópurinn heillaði leikhúsgesti
með leikgleði, húmor og stakri
snilli. Hér halda menn ekki vatni
og miðað við móttökurnar þá verð-
ur þessi sýning á fjölunum í Lond-
on lengi.
Ég get ekki sagt að þessi ár-
angur félaga okkar sem skipa
Vesturport hafi komið mér á
óvart. Þau hafa sannað með frá-
bæru starfi sínu að þau eru komin
til að vera og þau og aðrir hafa
fyrir löngu sýnt fram á það, sem
við vissum, að íslenskt leikhús er
fullkomlega samkeppnisfært við
það besta í útlöndum. Með aukinni
alþjóðavæðingu eru líka mögu-
leikar listamanna að aukast, jafnt
í sviðslistum sem í öðrum grein-
um. Heimurinn allur er nú leik-
völlurinn. Þetta eru engar fréttir.
Það sem vakti hinsvegar athygli
mína eru samningarnir sem þetta
unga listafólk náði að gera við fyr-
irtæki og einstaklinga sem eru að
vinna á breskum markaði og sáu
möguleika í að ganga til samstarfs
við leikhópinn. Flugleiðir í Bret-
landi og áfengisframleiðandinn
Polstar skilja þetta og hafa
löngum verið íslenskum lista-
mönnum haukar í horni. Bæði fyr-
irtækin fá mikla kynningu vegna
tengsla sinna við sýninguna.
Mesta athygli vakti samt samning-
urinn við Björgólf Thor Björgólfs-
son, sem kemur að verkefninu
með sérstaklega veglegum hætti.
Samningur eins og þessi er að
mínu viti það sem koma skal. At-
vinnulífið hlýtur í framtíðinni að
sjá enn frekar möguleikana sem
felast í samstarfi við listamenn,
hvort sem það felst í að koma með
fjármagn inn í einstaka list-
viðburði, fá listamenn til að vinna
með starfsmönnum fyrirtækisins
eða taka þátt í stærri verkefnum,
eins og einstökum hátíðum. Sam-
starf við listamenn er stórt atriði í
ímyndarsköpun nútímalegra fyr-
irtækja útum allan heim. Ég nefni
fyrirtæki eins og Microsoft, Er-
icson, Volvo og Vodafone. Þau
koma fram sem íhaldssöm eða
frjálslynd, allt eftir því hvernig
samstarf þau kjósa sér. Flestir
kjósa að vinna með stórum lista-
stofnunum, aðrir taka áhættu og
vinna með ungu og kröftugu lista-
fólki. Stjörnum morgundagsins.
Listafólki eins og því sem skipar
Vesturport.
Á dögunum héldu Höfuðborg-
arstofa og Listahátíð í Reykjavík í
samstarfi við Samtök atvinnulífs-
ins málstefnu um þetta efni, þ.e.
samstarf viðskiptalífsins og
listanna. Þar kom fram að við Ís-
lendingar eigum enn langt í land
með að skilja möguleikana sem í
slíku samstarfi felast. Fyrirtækin
halda enn að sér höndum og virð-
ast líta á listamenn sem afætur
eða vesalinga með betlistaf og
listamennirnir virðast hræðast af-
skipti „vondu kapítalistanna“ af
listinni. Enn í dag tölum við um
„styrki“ þegar í raun er verið að
bjóða til samstarfs. Við þurfum öll
að líta í eigin barm og breyta
þessu viðhorfi, því ef menn opna
augun eru möguleikar óþrjótandi.
Ég bendi á einstaklega vel heppn-
að samstarf Menningarborgar og
máttarstólpa hennar, samning Sin-
fóníuhljómsveitar Íslands og
Toyota um samstarf og einnig
mjög spennandi verkefni sem heit-
ir Reykjavík loftbrú og miðar að
því að styðja unga tónlistarmenn
við að koma tónlist sinni á fram-
færi erlendis. Ég hef mikla trú á
að framlag Flugleiða í því verkefni
komi fyrirtækinu í alla staði til
góða.
Heima á Íslandi er leikárið haf-
ið og hefur það sjaldan eða aldrei
verið glæsilegra. Rúmlega 50
frumsýningar á einu leikári er eig-
inlega með ólíkindum. A.m.k. ein á
viku allt árið! Það hlýtur að vera
öllum gleðiefni að sjá þennan
kraft í sviðslistunum. Þær eru
ómetanlegur hluti af menningu
okkar og sjálfsmynd og í þeim
sameinast kraftar tónlistarmanna,
myndlistarmanna og leikhúslista-
manna. Áhorfstölur segja allt sem
segja þarf, Íslendingar vilja meira
og meira íslenskt leikhús. Ég hvet
fyrirtæki og listamenn til að huga
að þeim möguleikum sem í sam-
starfi felast. Tökum hugmyndum
með opnum huga. Það græða allir
á öflugu íslensku menningarlífi!
Það græða allir
Eftir Felix Bergsson
Höfundur er félagi í leikhópnum
Á senunni og formaður Bandalags
sjálfstæðra leikhúsa.
LANDSSAMTÖK hjartasjúkl-
inga eiga 20 ára afmæli í dag 8.
október
Í tilefni af því
stóðu samtökin fyrir
veglegri sýningu er
nefndist Hjartaheill
í Perlunni dagana
26.–28. september,
en 28. september
var jafnframt al-
þjóðlegur hjartadagur.
Sýnendur voru 29 og var aðsókn
að sýningunni mjög góð alla dag-
ana.
Sérstaka athygli vakti hið góða
samband sem gestir náðu við sýn-
ingaraðila, en það byggðist á þeirri
þjónustu sem veitt var m.a. í formi
mælinga á blóðþrýstingi og blóð-
fitu.
Einnig var hægt að fá mælda
þéttni beinmassa, veittar voru leið-
beiningar um skófatnað og æf-
ingatæki af ýmsum gerðum.
Lyfjafyrirtækin áttu líka sína
fulltrúa svo og Hjartavernd, Ís-
lensk erfðagreining, Heilsustofnun
NLFÍ, Reykjalundur endurhæfing-
arstöð
og Lýðheilsustöðin svo eitthvað
sé nefnt.
Hvað stendur svo eftir að loknu
þessu framtaki Landssamtaka
hjartasjúklinga? Talið er að milli 5
og 6 þúsund manns hafi komið í
Perluna þessa daga. Af þeim létu
1.320 mæla blóðfitu og 1.500 fengu
mældan blóðþrýsting. Milli 10 og
15% þeirra sem fóru í þessar mæl-
ingar fengu ráðleggingar um að
leita eftir frekari rannsókn lækna,
þar sem vísbendingar komu fram
um að skynsamlegt væri að kanna
nánar hvort eitthvað væri að.
Ljóst er að ein mæling er ekki
nægileg til annarra aðgerða en að
leita læknis. Það er reynsla Lands-
samtakanna að eftir að samtökin
hafa staðið fyrir slíkum mælingum
víðsvegar um landið á um 4.000
manns að þó nokkrir einstaklingar
hafa fengið meðhöndlun við hjarta-
sjúkdómum án þess að fá áfall.
Staðreyndin er sú að vísbend-
ingar af þessu tagi geta forðað fleiri
manns frá alvarlegum sjúkdómum.
Ávinningur þjóðfélagsins er veru-
legur vegna þess að sjúkdómurinn
er uppgötvaður áður en alvarleg
áföll koma til. Við það sparast veru-
legar
fjárhæðir í heilbrigðiskerfinu.
Þetta er er dæmi um forvarnir
sem skila árangri.
Hjartaheill /
Árangursríkar
forvarnir
Eftir Vilhjálm Vilhjálmsson
Höfundur er formaður
Landssamtaka hjartasjúklinga.
ÖNUNDUR Ásgeirsson, fyrrverandi forstjóri,
skrifar grein í Morgunblaðinu í gær undir heitinu
„Vandræðabarn þjóðarinnar“. Þar sér Önundur
ástæðu til að gagnrýna Eimskipa-
félagið eins og ýmsir aðrir hafa haft
þörf fyrir í gegnum tíðina. Ekki ætla
ég hér að fjalla um það hve lítið hann
gerir úr látnum eða öldruðum at-
hafnamönnum sem voru áhrifamiklir
upp úr miðri síðustu öld. Hins vegar
er ástæða til að gera verulegar at-
hugasemdir við umfjöllun hans um
fyrirhugaðar höfuðstöðvar Eimskips.
Í grein sinni segir Önundur: „Nú skýrir Mbl. frá
því að Eimskip hafi sótt um að byggja nýjar höf-
uðstöðvar félagsins á bílaplaninu austan Póst-
hússtrætis og því hafi verið vel tekið af bæjarráði.“
Eftir að hafa hnýtt aðeins í Þorstein Pálsson, vegna
byggingar Hæstaréttar, skrifar Önundur: „Nýjar
höfuðstöðvar Eimskips gætu verið staðsettar hvar
sem er í bænum, en eðlilegast væri að hafa þær í
grennd við Sundahöfn.“
Eins og fram hefur komið í fjölmiðlum er það
Landsbanki Íslands, en ekki Eimskip, sem er að
sækja um þessa lóð sem Önundur nefnir. Það hefur
aftur á móti verið í undirbúningi að byggja við
skrifstofuhúsnæði Eimskips í Sundahöfn, sem kall-
ast Sundaklettur, og flytja þangað alla starfsemi fé-
lagsins sem nú er að talsverðum hluta í Eimskipa-
félagshúsinu í Pósthússtræti 2. Eðlilegast er að
starfsemi félagsins sé þar enda er stærsti hluti
hennar þar fyrir. Það hefur aldrei staðið til að
byggja höfuðstöðvar Eimskips á bílaplaninu austan
við Pósthússtræti.
Það er aftur á móti mjög áhugavert ef Lands-
bankinn byggir þarna höfuðstöðvar, eins og fram
hefur komið í fjölmiðlum, og sú hugmynd Önundar
að byggja þarna bílastæðahús er fráleit. Það þarf
fólk og atvinnustarfsemi í miðborgina en ekki ljótt
bílastæðahús á mörgum hæðum. Þau geta verið
undir fyrirhuguðu tónlistarhúsi og öðrum bygg-
ingum á svæðinu, inni í Arnarhóli eða undir Tjörn-
inni. Höfuðstöðvar Landsbankans gætu fallið vel að
framtíðarskipulagi svæðisins samhliða því að Geirs-
gatan væri tekin niður í stokk. Þannig opnast mikið
nýtt svæði og byggingarland og gamla höfnin teng-
ist betur miðborginni.
Eflaust hefur Önundur eitthvað misskilið þetta
allt saman og vonandi hafa lesendur Morgunblaðs-
ins áttað sig á því að Eimskipafélagið er ekki vand-
ræðabarn þjóðarinnar í þessu máli. Önundur ætti að
vanda sig betur ef hann ætlar að halda áfram að
fjalla um málefni líðandi stundar í fjölmiðlum.
Svar til vandræðabarns þjóðarinnar
Eftir Þorkel Sigurlaugsson
Höfundur er framkvæmdastjóri þróunarsviðs Hf.
Eimskipafélags Íslands.