Morgunblaðið - 08.10.2003, Blaðsíða 46

SVARTIR listamenn
eru í tíu efstu sætunum
á lista Billboard yfir
vinsælustu lögin í
Bandaríkjunum. Er
þetta í fyrsta sinn sem
það gerist. Það er að
auki einsdæmi að níu af
tíu vinsælustu lögunum
flokkast undir rapp eða
hipp-hopp, öll nema
sjálft topplagið sem er
RogB lag flutt af
Beyoncé og reggístjörn-
unni Sean Paul.
Poppskríbentar og
plötusnúðar eru sam-
mála um að þetta komi lítið á óvart,
hafi aðeins verið spurning um hve-
nær það myndi gerast að svartir
listamenn röðuðu sér í öll efstu sæt-
in, enda hafi þróunin undanfarin ár
verið í þá áttinna. Mike Anthony,
plötusnúður og útvarpsmaður hjá
BBC, segir tónlistar-
sjónvarpsstöðvarnar og
útbreiðsla þeirra hafa
ráðið heilmiklu um. Auk
þess sem greiðari leið
fyrir unga tónlistar-
menn af götunni á plöt-
una hafi orsakað það að
gáttir hafi opnast fyrir
tónlistarstefnur þær
sem svartir tónlistar-
menn leggja lag sitt við
framar öðrum.
Útvarpsstöðvarnar
stærstu í Bandaríkj-
unum leika vart aðra
tónlist en RogB og rapp-
tónlist og í Bretlandi er sú tónlist
mjög vaxandi. Þar eru nú þrjú lög
með svörtum listamönnum á topp
tíu, þar af topplagið „Where is the
Love?“ með Black Eyed Peas, sem
setið hefur lengur á toppnum en
nokkuð annað lag í heil fimm ár.
Vinsælustu lögin í Bandaríkjunum
Eingöngu svartir
listamenn á topp tíu
Beyoncé Knowles
Reuters
46 MIÐVIKUDAGUR 8. OKTÓBER 2003 MORGUNBLAÐIÐ
HUGSAÐU STÓRT
EINI THX LÚXUSSALUR LANDSINS
Miðasala opnar kl. 15.30
kl. 4, 7 og 10. B.i. 16 ára.
Sýnd kl. 5, 8 og 11. B.i. 16 ára.
Sýnd kl. 10.
B.i. 12.
Sýnd kl. 4 og 6.
með ísl. tali.Sýnd kl. 4, 6 og 8.
Ný vídd í
skemmtun fyrir
alla fjölskylduna.
Settu upp
3víddar
gleraugun og
taktu þátt í
ævintýrinu!
Sýnd kl. 5.50, 8 og 10.15.
Stórskemmtileg rómantísk gamanmynd með
Ewan McGregor og Renée Zellweger sem
fara á kostum í þessari frábæru mynd
um ástina og baráttu kynjanna
með ófyrirséðum afleiðingum.
3D
gleraugu
fylgja hverjum
miða
l
l j j
i
Sýnd kl. 4, 8 og 10.
Sýnd kl. 6 og 7. Sýnd kl. 10. B.i. 16 ára.
Sýnd kl. 10. B.i. 16 ára.
Um það leyti sem þú heyrir í honum eða
sérð hann.
Er það um seinan.Svakaleg hrollvekja sem
fór beint
á toppinn í Bandaríkjunum
3D
gleraugu
fylgja hverjum
miða
l
l j j
i
Ný vídd í
skemmtun fyrir
alla fjölskylduna.
Settu upp
3víddar
gleraugun og
taktu þátt í
ævintýrinu!
Sýnd kl. 8.
Sýnd kl. 6 og 8.
Morgunblaðið/Sverrir
1000 kossa nótt er heilsteypt plata og góð.
BUBBA Morthens finnst lífið
dásamlegt og vill deila hamingju sinni
með öllum sem heyra vilja. Og svo
sem ekkert athugavert við það, ekki
frekar en þegar ungi Bubbi hafði allt
á hornum sér og fann lífinu allt til for-
áttu. Þá var hann ákallaður sem and-
hetja og utangarðs-
maður en nú erum
við að tala um fyr-
irmyndarföður,
næman og ljúfan
náunga sem nýtir
hvert tækifæri til að
líta um öxl og draga lærdóm af við-
burðaríku lífi sínu, sjálfum sér og öðr-
um til góðs – og á stundum sem víti til
varnaðar („Helreiðin“, „Jóhannes 8“).
1000 kossa nótt segir Bubbi að sé
lokakaflinn í fjölskylduþríleik sínum,
þótt mér sé reyndar til efs að hann sé
búinn að tala sig út um þetta sem hon-
um er klárlega kærast. Á síðustu
plötu, Sól að morgni, náði Bubbi
miklu risi og það á annars æði rismikl-
um ferli. Fyrir þetta líður nýja platan
svolítið, þótt hún slagi hátt í að vera
jafnoki hennar að gæðum og vigt.
Þótt varhugavert sé að tapa sér í ein-
hverjum samanburðarpælingum þá
er það óhjákvæmilegt í þessu tilfelli.
Það er eiginlega boðið upp á það með
þessum yfirlýsingum um að þær séu
tengdar plöturnar. Og við þennan
samanburð bliknar 1000 kossa nótt
svolítið við hlið hinnar öflugu Sól að
morgni. Hún hefur ekki að geyma
eins sterkar lagasmíðar og textarnir,
þótt einlægir séu og sannir, virka á
mann sem svolítil endurtekning.
Þar með er þó ekki sagt að 1000
kossa nótt sé eitthvað slappur gripur,
alls ekki. Það er nú eftir allt verið að
bera hana saman við eina hans allra
bestu plötu. Um leið og hún líður fyrir
það að fylgja á eftir Sól að morgni þá
er það einn hennar helsti styrkur að
Bubbi virðist hafa nálgast gerð henn-
ar á sama afslappaða, áreynslulausa
og innilega mátann. Platan í heild,
lagasmíðarnar, innihald textanna og
flutningurinn, bera það líka svo
greinilega með sér hversu sáttur
Bubbi er um þessar mundir. Sáttur
við sjálfan sig og það líf sem honum
hefur tekist að skapa sér og sínum;
það þrátt fyrir öll skakkaföllin, alla
þessa grýttu vegkróka sem hann hef-
ur valið sér á lífsleiðinni. Þetta er því
góður tími til naflaskoðunar. Til þess
að velta vöngum yfir því hverju þakka
má svo blessað líf. Hverjir valkostirn-
ir eru og hafa verið. Hinir góðu og
slæmu. Fjölskyldulífið annars vegar
og hinsvegar allar þessar forboðnu
freistingar sem búa yfir því eina góða
að af þeim má vaxa og læra að verða
að betri manneskju („Helreiðin“,
„Fyrirgefðu mér“ og á vissan hátt í
augljósri vísun til Árna Johnsen í „Jó-
hannes 8“). Sumar þessara vegvillna
þekkir Bubbi vel af eigin raun, deilir
reynslu sinni og annarra með okkur
af iðrun og miskunnsemi á 1000 kossa
nótt og það á sannfærandi máta.
Hann kýs að fara naívari leiðir í
textagerðinni en oft áður, kannski
einum of á stundum: „Mamma mín
hún vinnur og vinnur/Vinur hennar
heitir Finnur/Ég á engan pabba/hann
fór út að labba“. Þennan texta og fleiri
má á hinn bóginn líta þeim augum að
Bubbi sé hreinlega að setja sig í spor
barnsins og yrki af þeim sökum á svo
barnslegum nótum. Við það fær text-
inn við lagið „Mamma vinnur og vinn-
ur“ áhrifaríkari tilgang og trúlega
sinn rétta. Það er líka eitthvað Steins
Steinars-legt við sum þessara ein-
földu textabrota eins og t.d. upphafs-
línurnar í „Lífið er dásamlegt“: „Ég
trúi á lífið og leyfi mér/leika við börn-
in glaður/Kona gömul brosir glöð/
Góðan daginn ungi maður.“
Oftast hefur Bubbi líka mælt meira
undir rós, falið boðskapinn og grafið
meiningar sínar í líkingum og lang-
sóttum vísunum en hefur enga
ástæðu til þess lengur. Hann talar
umbúðalaust, segir nákvæmlega það
sem hann meinar og fer ekkert í graf-
götur með það að hann sé að yrkja um
sjálfan sig, líf sitt og reynslu, hversu
mannlegur hann er. Breiskur maður,
meðvitaður um kosti sína og galla
(„Minning“, „Fyrirgefðu mér“) – full-
viss um að það geri hann líka að betri
manni.
Þeir eru vafalítið til sem fá grænar
bólur þegar þeir heyra þessa ofurein-
lægni Bubba, eins og t.d. textabrotið
„Ég trúi á jólin og jólasvein/og vin
minn vorið ljúfa/Sól og sumar taka
burt/allt það ljóta allt það hrjúfa“ í
lokalaginu „Lífið er dásamlegt“. En
málið er að þetta er sannfærandi.
Hann er að meina þetta maðurinn.
Honum hefur orðið tíðrætt um átrún-
aðargoð sitt og fyrirmynd Bob Marl-
ey í þessu samhengi og það má vel
kaupa þá tengingu því aðalsmerki
Marleys var einmitt þessu ofurein-
lægni. Hann veigraði sér ekki við að
tala hreint út um ást sína á sínum
nánustu, lífinu og öllu því litla sem
gefur því gildi. Rétt eins og Bubbi.
Hlakka til að heyra þessa hreinrækt-
uðu reggíplötu.
Lagasmíðarnar eru líka með sterk-
ara móti. Engin bylting á ferð heldur
dæmigerð Bubbalög ef svo má segja.
1000 kossa nótt hefur það þó fram yfir
flestar hans fyrri plötur, ef ekki allar
og þar með talda Sól að morgni, að á
henni er enginn áberandi veikur
hlekkur, ekkert lag sem skýtur
skökku við. Hún rennur vel í gegn og
er þar að miklu leyti að þakka einkar
smekkvísum og fjölbreyttum útsetn-
ingum. Þá vegur þungt fín upptöku-
stjórn Bubba sjálfs sem greinilega er
vaxandi á tökkunum, studdur ávallt
vandvirkum Adda 800. Spilamennsk-
an þeirra í Stríði og friði er síðan sér-
kapítuli og hvalreki fyrir Bubba að
hafa sér til aðstoðar slíka hljóðfæra-
leikara sem þekkja upp á hár hverjir
helstu kostir hans eru og nýta hvert
færi á að laða þá fram. Allir standa sig
hér með miklum sóma, hver á sinn
hátt. Hjá því verður þó ekki komist að
geta framlags Guðmundar Péturs-
sonar, sem af sínu einskæra látleysi
en um leið ótrúlegu hugvitsemi, fer á
algjörum kostum og færir lag eins og
„Öruggt skjól“ upp á annað og hærra
plan og á stóran þátt í að gera það eitt
magnaðasta og um leið lúmskasta lag-
ið á plötunni. Annað geysisterkt lag
sem nefna ber er hinn hreinræktaði
mótmælasöngur „Fastur liður“ þar
sem trúbadorinn Bubbi er í essinu
sínu í lifandi upptöku af tónleikum.
1000 kossa nótt er eins og tónlist-
armaðurinn Bubbi sjálfur, vaxandi.
Plata sem krefst þolinmæði og vex við
hverja hlustun. Þótt hún innihaldi
kannski ekki eins sláandi sterk lög og
Sól að morgni og sé svolítið keimlík
henni þá er heildarsvipurinn sannur
og góður. Er viðeigandi lokakafli þrí-
leiksins um lífið sem er svo dásamlega
ljúft, jafnt að morgni sem og á 1000
kossa nóttu.
Sáttur
Bubbi
1000 kossa nótt
Skífan
Sólóskífa Bubba Morthens, 1000 kossa
nótt. Öll lög og textar eru eftir Bubba,
sem jafnframt syngur, leikur á kassagít-
ar, stjórnar upptökum og útsetur ásamt
hljómsveitinni Stríði og friði. Sveitina
skipa Guðmundur Pétursson á gíturum,
píanói og öðrum hljómborðum, Jakob
Smári Magnússon á bassa og Arnar Geir
Ómarsson á trommum. Vignir Ólafsson
lék einnig á banjó. Bakraddir í „Fagur er
fiskur í sjó“ Bjarni Ármannsson, Helgi
Björnsson og Jakob Frímann Magnússon.
Upptökur og hljóðblöndun var í höndum
Adda 800. Bjarni Bragi í Írak masteraði
og Arnar Geir Ómarsson hannaði umslag.
Skarphéðinn Guðmundsson