Morgunblaðið - 17.10.2003, Blaðsíða 39
MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 17. OKTÓBER 2003 39
✝ Helga Þorkels-dóttir fæddist í
Reykjavík 24. des-
ember 1923. Hún lést
á Sjúkrahúsi Akra-
ness þriðjudaginn 7.
október síðastliðinn.
Foreldrar hennar
voru hjónin Þorkell
Helgason, bóndi á
Litlu-Grund við
Grensásveg í
Reykjavík, f. 10. des-
ember 1900, d. 1986,
og Ástríður Ingi-
björg Björnsdóttir,
húsfrú í Reykjavík, f.
10. janúar 1902, d. 1951. Helga var
elst af níu systkinum. Systkini
Helgu eru: Björn, f. 1925, d. 1996,
Sigurðar eru: 1) Ásta, f. 11. febr-
úar 1949, gift Halldóri Brynjúlfs-
syni f. 20. júní 1943. Þau eiga tvo
syni, Sigurð, f. 1970, og Brynjúlf, f.
1974. 2) Sigþrúður, f. 9. október
1952, gift Jóhannesi Gunnarssyni,
f. 3. október 1949. Þau eiga fimm
börn, Sigrúnu, f. 1970, Erlu Helgu,
f. 1971, Lilju, f. 1972, Gunnar f.
1977, og Elínu Eiri, f. 1979. 3) Sig-
ríður Helga, f. 29. október 1957.
Barnabarnabörn Helgu og Sigurð-
ar eru sjö.
Helga ólst upp á Litlu-Grund við
Grensásveg í Reykjavík. Eftir
hefðbundna skólagöngu stundaði
hún nám einn vetur við Hús-
mæðraskólann á Laugalandi í
Eyjafirði. Helga stundaði margvís-
leg störf, en var lengst af húsmóð-
ir í Borgarnesi, þar sem þau Sig-
urður bjuggu alla sína
búskapartíð.
Útför Helgu verður gerð frá
Borgarneskirkju í dag og hefst at-
höfnin klukkan 14.
Þorkell Máni, f. 1927,
Þorgeir, f. 1929, Sig-
ríður, f. 1930, d. 2000,
Þormóður f. 1932,
Gunnvör f. 1933,
Hannes f. 1935 og
Auður Sesselja f.
1937.
Hinn 15. maí 1948
giftist Helga eftirlif-
andi eigimanni sínum,
Sigurði B. Guðbrands-
syni afgreiðslumanni,
f. á Smiðjuhóli á Mýr-
um 3. ágúst 1923. For-
eldrar hans voru hjón-
in Guðbrandur
Tómasson, f. 23. júlí 1893, d. 1980,
og Sigþrúður Sigurðardóttir, f. 12.
maí 1896, d. 1953. Dætur Helgu og
Í dag verður jarðsett frá Borgar-
neskirkju tengdamóðir mín. Helga
var elst níu systkina er ólust upp á
Grund við Grensásveg í Reykjavík.
Á þeim tíma var Grund utan þétt-
býlis Reykjavíkur og stunduðu for-
eldrar hennar landbúnað þar. Faðir
hennar var einnig vörubifreiðastjóri.
Helga ólst upp við hefðbundin
sveitastörf að hluta þrátt fyrir að í
höfuðbog landsins væri. Það hefur
vafalaust verið hennar hlutskipti að
fara að vinna, aðstoða innan húss og
utan, enda elzta barnið.
Leið Helgu til Borgarness var
þannig að hún réð sig til starfa í
Hvítárvallaskála sem á þeim tíma
var viðkomustaður flestra er fóru
akandi til eða frá Reykjavík um
Borgarfjörð. Einnig stoppuðu
bifreiðastjórar héraðsins í Hvítár-
vallaskála og hygg ég að kynni
þeirra Helgu og Sigurðar hafi hafist
þar. Helga og Sigurður hófu sinn
búskap á Skallagrímsgötu í
Borgarnesi. Næst fluttu þau að
Þórólfsgötu 4, síðan byggðu þau á
Borgarbraut 43 og munu hafa flutt
þangað árið 1957. Þar bjó Helga
fjölskyldu sinni notalegt heimili.
Kynni mín af Helgu hófust árið
1966 en ég hafði þá um nokkurt skeið
haft augastað á dóttur hennar sem
konuefnis. Það er skemmst frá að
segja að mér var vel tekið á Borg-
arbraut 43. Við Ásta opinberuðum
samband okkar árið 1967. Þá um
haustið fór hún í Húsmæðraskólann
að Laugalandi í Eyjafirði svo sem
móðir hennar hafði einnig gert ung
stúlka. Helga og Sigurður buðu mér
þá að koma í fæði og húsnæði til
þeirra þann vetur. Ég var settur til
sætis fyrir enda borðs í eldhúsi og
svo hefur verið síðan er ég kem þar
að borði. Mikil og góð vinátta tókst
strax með foreldrum mínum og þeim
Helgu og Sigurði.
Þegar ég nú kveð kæra tengda-
móður og lít yfir farinn veg er líf
hennar í mínum huga fyrri og síðari
hluti. Ég var svo lánsamur að eiga
nokkur ár með Helgu í fyrri hlut-
anum. Hún var þá heil heilsu, hress
og kát en nokkuð skaprík kona. Hún
var ávallt með hjartað á réttum stað
og umhyggja hennar var einstök
þeim er hún unni. Má þar sem dæmi
nefna að hún tók á heimili sitt aldna
konu vestan af Mýrum og dvaldi hún
undir vernd Helgu undir lok síns lífs.
Helga var enn heil heilsu er hennar
fyrstu barnabörn litu dagsins ljós.
Þau voru hennar sólargeislar og áttu
með henni dýrmætar stundir sem
þau minnast nú með þakklæti. Á
þessum árum lifðu þau Helga og Sig-
urður við betri efnahag en oft áður.
Þau nutu þess með ferðalögum inn-
anlands og utan. Þessar ferðir voru
Helgu mikils virði og ávallt færði
hún þeim er heima sátu góðar gjafir
er heim var komið.
Á góðum aldri fór Helga að kenna
sjúkleika er læknavísindin kunnu
ekki skil á eða ráð við. Þessi sjúk-
dómur gerði henni ófært að búa
heima er frá leið, þó svo Sigurður
héldi verndarhendi yfir henni þá sem
fyrr. Þessi sterka kona sem hafði
haft alla þræði sinnar fjölskyldu í
sínum höndum var nú allt í einu orð-
in þurfandi fyrir stuðning hinna. Svo
hart lék sjúkdómurinn hana að hjóla-
stóll hefur verið hennar tæki til að
komast um árum saman. Helga unni
mjög fegurð ljóss og blóma svo og
fagurra muna. Jólin voru henni
ávallt mikil hátíð. Að lokinni jóla-
steikinni var setið með fagrar gjafir
við kertaljós og brennandi reykelsi.
Kaffi og konfekt var ekki langt und-
an og er á kvöldið leið var afmæl-
iskaffi með hinum ýmsu kökum.
Helga dvaldi á Dvalarheimili aldr-
aðra í Borgarnesi allmörg síðustu ár
sín. Hún naut þar mjög góðrar
umönnunar starfsfólks. Hún átti þar
góða dvöl og var sátt við sitt hlut-
skipti. Hún hafði smá afdrep við
enda gangs, þar sat hún og saumaði
út, drakk kaffi og reykti. Nú er leiðir
skilja þakka ég tengdamóður minni
þá samleið er við áttum.
Far þú í friði, Helga mín.
Halldór Brynjúlfsson.
Ég sendi þér kæra kveðju,
nú komin er lífsins nótt.
Þig umvefji blessun og bænir,
ég bið að þú sofir rótt.
Þó svíði sorg mitt hjarta
þá sælt er að vita af því
þú laus ert úr veikinda viðjum,
þín veröld er björt á ný.
Ég þakka þau ár sem ég átti,
þá auðnu að hafa þig hér.
Og það er svo margs að minnast,
svo margt sem um hug minn fer.
Þó þú sért horfinn úr heimi,
ég hitti þig ekki um hríð.
Þín minning er ljós sem lifir
og lýsir um ókomna tíð.
(Þórunn Sigurðardóttir.)
Elsku amma mín. Í hjarta mínu
geymi ég eingöngu ljúfar minningar
um þig, minningar um kærleiksríka
ömmu sem var mér svo góð og vakti
yfir velferð minni frá fyrstu tíð. Ég
vil þakka þér fyrir allar þær stundir
sem við höfum átt saman og fyrir alla
þá ást og hlýju sem þú komst með
inn í líf mitt. Það er búið að reynast
mér erfitt að kveðja þig og söknuð-
urinn er mikill, en ég veit að þú varst
orðin mjög þreytt og tilbúin til þess
að fara til nýrra heimkynna. Það ótt-
aðist þú ekki og því læt ég huggast.
Ég veit að þú munt vaka áfram yfir
okkur og til þess er gott að hugsa.
Elsku hjartans amma mín, minn-
ing þín verður sem ljós í lífi okkar
Trausta og barnanna. Ég elska þig
og kveð þig að sinni með bæninni
sem við fórum svo oft með saman:
Kristur minn ég kalla á þig,
komdu að rúmi mínu.
Gjörðu svo vel og geymdu mig,
Guð, í skjóli þínu.
(Höf. ók.)
Þín
Erla Helga.
Snert hörpu mína, himinborna dís,
svo hlusti englar guðs í Paradís.
Við götu mína fann ég fjalarstúf
og festi á hann streng og rauðan skúf.
Úr furutré, sem fann ég út við sjó,
ég fugla skar og líka úr smiðjumó.
Í huganum til himins oft ég svíf
og hlýt að geta sungið í þá líf.
Ég heyri í fjarska villtan vængjaþyt
Um varpann leikur draumsins perluglit.
Snert hörpu mína, himinborna dís,
og hlustið, englar guðs í Paradís.
(Davíð Stefánsson frá Fagraskógi.)
Elsku langamma. Til eru margar
myndir sem verða vel varðveittar í
framtíðinni, en engar þó eins vel og
myndirnar sem til eru af okkur sitj-
andi í fangi þínu á öllum aldri. Þessar
myndir koma til með að gera okkur
kleift að halda fast í minninguna um
þig, ömmuna sem við fórum alltaf
með blöðin til þegar við komum í
heimsókn. Þú varst alltaf svo glöð
þegar við birtumst og leitaðir sér-
staklega eftir því að fá að kela við
okkur og knúsa. Stundum gantaðist
þú við okkur, kallaðir okkur títlur og
ræfilstuskur og spurðir iðulega
hvort eitthvað væri í skottinu á okk-
ur. Þessu höfðum við lúmskt gaman
af, enda þótti okkur þú bæði vera góð
og skemmtileg langamma. Nú er
komið að leiðarlokum og viljum við
biðja góðan Guð og englana að
geyma þig, elsku langamma. Þess
óska litlu börnin þín,
Birgir Elís, Unnur Elva, Heimir
Smári og Harpa Sólveig.
HELGA
ÞORKELSDÓTTIR
✝ Þóra GuðrúnJónsdóttir fædd-
ist í Vatnagarði í
Landsveit 25. októ-
ber 1916. Hún lést á
Droplaugarstöðum
10. október síðastlið-
inn. Foreldrar henn-
ar voru hjónin Guð-
finna Þórðardóttir
frá Gröf í Hruna-
mannahreppi, f. 3.
febrúar 1886, d. 3.
mars 1963, og Jón
Ófeigsson frá Næf-
urholti, Rangárvöll-
um, f. 3. desember
1879, d. 26. desember 1959. Þau
bjuggu í Vatnagarði í Landsveit
og síðar í Reykjavík. Bræður
Þóru voru Óskar Nils, f. 9. nóv-
ember 1909, d. 6. maí 1912, Óskar
kennari og smiður á Laugarvatni
f. 5. október 1913, d. 13. október
1998, og Ófeigur bifreiðastjóri, f.
18. febrúar 1915, d. 7. desember
1989.
Dóttir Þóru er
Brynhildur Ósk
Gísladóttir myndlist-
armaður, f. 9. mars
1944. Faðir hennar
var Gísli Guðmunds-
son lögregluþjónn, f.
12. júlí 1917, d. 8.
ágúst 1998. Eigin-
maður Brynhildar
var Sigurður Ing-
ólfsson tæknifræð-
ingur (þau skildu).
Þóra ólst upp í
Vatnagarði í Land-
sveit. Hún fluttist
ung til Reykjavíkur,
þar sem hún vann ýmis störf,
lengst af við verslun og sauma.
Eftir að foreldrar hennar fluttu
til Reykjavíkur hélt hún heimili
með þeim ásamt bróður sínum
Ófeigi og héldu þau saman með-
an hann lifði.
Útför Þóru Guðrúnar fer fram
frá Háteigskirkju í dag og hefst
athöfnin klukkan 13.30.
Lokið er þjáningum þrautseigrar
hvunndagshetju. Öðruvísi verður
það ekki orðað. Ég veit vel að þú
kærðir þig ekki um neitt „mærð-
arhjal“, en mig langar samt að
kveðja þig með nokkrum orðum
meðan ég átta mig á að þú sért far-
in úr hverfinu, sem þú munt hafa
hrærst í síðan um tvítugt. Eftir
flutningin suður á kreppuárunum –
frá Heklurótum – munt þú hafa
unnið ýmis störf, verið „stúlka“ á
heimilum, unnið verslunarstörf og
á saumastofum, síðar á saumastofu
Landspítalans fram yfir sjötugt,
meðfram uppeldis- og heimilisstörf-
um og umönnun aldraðra foreldra
eftir að heilsu þeirra hrakaði.
Þið systkinin, Ófeigur og Þóra,
fluttuð ykkur í Stórholtið um sama
leyti og dóttir þín Brynhildur Ósk
giftist bróður mínum Sigurði Ing-
ólfssyni. Á þeim tíma leigði ég hús-
næði hjá vinnufélaga hennar sem
gladdist yfir þessari uppgötvun og
bar hann væntanlegri mágkonu
minni vel söguna. Þegar við svo
kynntumst þótti mér bróðir minn
lánsamur með maka og tengdafólk.
Samverustundir með ykkur – á
ferðum til fallegra staða – í garða
borgarinnar og á heimilum ykkar –
einkenndust af græskulausri
glettni og safaríku málfari fyrstu
kynslóðarinnar á mölinni, með
djúpar rætur í íslenskri lands-
byggðarmenningu. Fyrir unga
konu í miklum önnum með lítið
barn, „horfinn námsmaka“ og for-
eldra hinum megin á landinu voru
þessar stundir góðar. Örlögin skák-
uðu mér og mínum tvisvar í þetta
sama hverfi, fyrst um 1970 og aftur
sextán árum síðar. Þegar við urð-
um aftur nágrannar hafði ég lært
að þið systkinin höfðuð fylgst með
okkur af þeim einlæga áhuga sem
ykkur var tamur. Mun það seint
gleymast hvernig Ófeigur birtist
óbeðinn hvern morgun í tvær vikur
um árið, til að aka „sjúklingnum“ á
endurhæfingarstað hvernig sem
viðraði, sjálfur orðinn veikur af
sjúkdómi sem dró hann síðar til
dauða – eða hvernig þið mæðgur
urðuð ávallt fyrstar til að sýna lit
þegar við mæðgur þurftum mest á
að halda.
Sjálf dansaðir þú ekki gegnum
lífið á rósum – þótt ég viti vel að þú
dansaðir líka. Langvarandi veikindi
náinna ættingja, bakveiki þín og
uppskurðir með varanlegum afleið-
ingum, áhyggjur af dóttur í heilsu-
og skilnaðarhremmingum og missir
kærs tengdasonar tók allt sinn toll.
Draumur þinn um húsið sem farið
var af grunninum kom fram, en
einnig framhald hans um sama hús
endurrisið á sama grunni – lífið var
þrátt fyrir allt gjöfult.
Frásagnir þínar af ferðalögum
með samstarfsfólki og öðrum um
landið sýndu gleði yfir því sem
sumir nefna „hið smáa í tilverunni“,
eins og hugur þinn til bernskuslóð-
anna og frændfólksins þar. Esjan
tók aldrei alveg sess Heklu í vit-
undinni – en þú stóðst of föstum
fótum í raunverunni til að fegra
fortíðina, líka eftir að fæturnir báru
þig ekki lengur og sársaukinn gaf
engin grið. Meðal þessa „smáa í til-
verunni“ verða myndir í huga mín-
um og lítils dóttursonar í heim-
sóknum „hjá Þóru sem getur ekki
gengið en hlær samt“, um „gamlan
strák“ í Lönguhlíð 3 sem varð „svo
glaður þegar hann sá lítinn dreng
að hann sækir alltaf ópal“, um ís-
veislur á Droplaugarstöðum og
góðar stundir í húsinu hennar Þóru
í Stórholtinu. Við vitum að nú ertu
farin þangað sem öllum líður vel.
Blessuð sé minning þín. Bryn-
hildi Ósk og Sigurði Angantýssyni
votta ég samúð mína sem og öðrum
aðstendendum.
Hansína Ingólfsdóttir.
Hinn 25. október hefði Gúa orðið
87 ára. Hún kvaddi þennan heim
hinn 10. október. Síðustu árin bjó
hún á Droplaugarstöðum og þar áð-
ur í Lönguhlíð 3 eftir að hún hafði
ekki heilsu til að búa ein. Heimili
hennar var áður að Stórholti 26. Ég
hitti Gúu fyrst þegar ég var 24 ára,
þá unnusta bróðursonar hennar,
Jóns Guðna. Það var sumarið 1975.
Síðan hef ég talið hana til vin-
kvenna minna þrátt fyrir aldurs-
muninn. Gúa var einstaklega
greind kona og hefði getað numið
hvað sem var ef aðstæður hefðu
verið líkar þeim sem þær eru í dag.
Ég hafði mjög gaman af að heyra
hana segja frá því hvernig hún
lærði að lesa. Þannig var að þegar
eldri bræðrum hennar var kennt að
lesa fylgdist hún með en sat á móti
bræðrum sínum og lærði því staf-
ina á hvolfi. Hún átti alltaf auðvelt
með að lesa þannig síðar. Gúa hafði
líka mjög næmt eyra fyrir íslenskri
tungu og blæbrigðum hennar. Auk
þess var hún einstaklega orðhepp-
in. Oft hlógum við saman af orða-
tiltækjum hennar og líkingum.
Þegar við Jón litum inn til hennar
kvaddi hún okkur oft með því að
þakka fyrir innlitið og útlitið. Oft
vitnaði hún til gamla kynsins þegar
afstaða var tekin til mála. Gúa var
afskaplega stolt af uppruna sínum.
Hún var ættrækin og meðan hún
hafði heilsu til fór hún oft og heim-
sótti frændfólk sitt og var aufúsu-
gestur. Gúa hafði mjög mikla
ánægju af að ferðast um land sitt
og fór margar ferðir sem veittu
henni mikla ánægju og naut hún
ferðanna lengi á eftir. Minnisstæð
var ferðin til Grímseyjar.
Síðustu árin voru Gúu erfið. Hún
fór í erfiða aðgerð fyrir nokkrum
árum en þá fékk hún nýjan hnélið í
hægri fót. Kímni hennar kom þá vel
fram, þrátt fyrir verki, því hún kall-
aði hægri fótinn Dabba og þann
vinstri Sigurvin. Þannig var Gúa
alltaf tilbúin að slá á létta strengi,
enda var alltaf gaman að koma til
hennar. Þótt líkamskrafturinn hafi
verið farinn að gefa sig var Gúa
alltaf vakandi fyrir umhverfi sínu,
fréttum og fólkinu sínu.
Elsku Brynhildur, við sam-
hryggjumst þér innilega. Þú varst
augasteinn móður þinnar, stolt
hennar og gleði. Elskuleg kona hef-
ur kvatt. Blessuð sé minning henn-
ar.
Gúa mín, við kveðjum þig.
Þínir vinir,
Kolbrún og Jón.
ÞÓRA GUÐRÚN
JÓNSDÓTTIR
Afmælis- og minningargreinum má skila í tölvupósti (netfangið er minning@mbl.is, svar er
sent sjálfkrafa um leið og grein hefur borist) eða á disklingi. Ef greinin er á disklingi þarf út-
prentun að fylgja. Nauðsynlegt er að tilgreina símanúmer höfundar og/eða sendanda (vinnu-
síma og heimasíma). Þar sem pláss er takmarkað getur þurft að fresta birtingu greina, enda
þótt þær berist innan hins tiltekna frests. Nánari upplýsingar eru á mbl.is. Um hvern látinn
einstakling birtist formáli og ein aðalgrein af hæfilegri lengd á útfarardegi, en aðrar greinar
skulu ekki vera lengri en 300 orð, u.þ.b. 1.500 slög (með bilum) eða um 50 línur í blaðinu (17
dálksentimetrar). Tilvitnanir í sálma eða ljóð takmarkast við eitt til þrjú erindi. Einnig er
hægt að senda örstutta kveðju, HINSTU KVEÐJU, 5–15 línur, og votta virðingu án þess að
það sé gert með langri grein. Greinarhöfundar eru beðnir að hafa skírnarnöfn sín en ekki
stuttnefni undir greinunum.