Morgunblaðið - 21.10.2003, Blaðsíða 10

HÉRAÐSDÓMUR Reykjavíkur hef-
ur sýknað 19 ára konu af ákæru rík-
issaksóknara fyrir hnífárás á unnusta
ákærðu í ágúst 2002. Fórnarlambið
hlaut stungusár á kviði og rispu í and-
liti og var flutt á slysadeild.
Ákærða neitaði að hafa viljandi
stungið unnustann og sagði hnífinn
hafa stungist í hann fyrir slysni.
Framburður hennar fyrir dómi var á
annan veg en í lögregluskýrslu, en
fyrir dómi sagðist hún hafa ætlað að
hræða hann með hnífnum. Í lögreglu-
skýrslu var hins vegar haft eftir henni
að hún hefði í mesta lagi ætlað að
veita unnustanum skrámu. Ákærða
sagði rangt eftir sér haft í lögreglu-
skýrslunni sem var ekki hljóðrituð og
kom lögreglumaðurinn sem skráði
hana ekki fyrir dóm.
Ekki voru aðrir til frásagnar um
sjálfa hnífsstunguna en ákærða og
unnusti hennar. Frásögn ákærðu var
lögð til grundvallar dómsins og var
ásetningur hennar til verksins ekki
talinn sannaður.
Lögreglan hljóðriti yfirheyrslur
Héraðsdómur segir málið gefa til-
efni til þess að víkja enn einu sinni að
því vinnulagi lögreglu að gera al-
mennt ekki hljóðupptökur af lög-
regluyfirheyrslum. Dómurinn vísar
til skýrslu nefndar á vegum Evrópu-
ráðsins um varnir gegn pyndingum
og ómannlegri eða vanvirðandi með-
ferð eða refsingu, en þar setur nefnd-
in fram það álit sitt á réttarstöðu sak-
borninga hérlendis að það sé
„mikilvægt öryggisatriði fyrir þá sem
handteknir hafa verið, að yfirheyrslur
yfir þeim séu hljóðritaðar, og það sé
einnig til hagræðis fyrir lögreglu.“
Málið dæmdi Pétur Guðgeirsson
héraðsdómari. Verjandi ákærðu var
Kristján Stefánsson hrl. Málið sótti
Sigríður J. Friðjónsdóttir saksóknari
hjá ríkissaksóknara.
Sýknuð af ákæru um
árás á unnusta sinn
FRÉTTIR
10 ÞRIÐJUDAGUR 21. OKTÓBER 2003 MORGUNBLAÐIÐ
ÞINGMENN úr öllum flokkum hafa lagt fram á Al-
þingi frumvarp til laga um að aldursmörk til kaupa og
neyslu á léttvíni og bjór verði færð úr 20 ára aldri nið-
ur í 18 ára aldur. Fyrsti flutningsmaður frumvarpsins
er Jóhanna Sigurðardóttir, þingmaður Samfylking-
arinnar. Er lagt til að lögin, verði þau samþykkt, öðlist
gildi 1. janúar 2005.
Í greinargerð frumvarpsins segir að þær breytingar
sem lagðar séu til með frumvarpinu, þ.e. að færa ald-
ursmörkin niður í 18 ára séu í samræmi við það „sem
fyrir löngu hefur gerst hjá flestum þeirra þjóða sem
við berum okkur saman við.“ Jafnframt sé með frum-
varpinu verið að samræma réttindi og skyldur ungs
fólks. Er t.d. tekið fram að lögræðisaldurinn hafi verið
lækkaður úr 20 árum í 18 ár árið 1979, aldur til hjú-
skaparstofnunar hafi verið lækkaður í 18 ár árið 1972
og kosningaaldurinn hafi verið lækkaður úr 20 árum í
18 ár árið 1984. „Ákvæðið um 20 ára aldursmörk í
áfengislögunum hefur hins vegar staðið óbreytt frá
1969, en þá var aldursmarkið fyrir neyslu áfengis fært
úr 21 ári í 20 ár. Var sú breyting í samræmi við breytta
löggjöf um kosningarétt, kjörgengi, fjárræðisaldur og
hjúskaparaldur.“
Í greinargerð kemur sömuleiðis fram að flutnings-
menn telji einnig rétt að kanna vandlega hvort ekki
skuli hækka aldur til ökuleyfis úr 17 árum í 18 ár.
Kaup og neysla á léttu víni og bjór til umræðu á Alþingi
Aldursmörkin verði
færð niður í átján ár
SÓLVEIG Pétursdóttir og Sigríður
Anna Þórðardóttir, þingmenn Sjálf-
stæðisflokksins, hafa efasemdir um
að bann við kaupum á kynlífsþjón-
ustu verði til þess að stemma stigu
við vændi. „Ég tel að setning slíkra
laga muni ekki ná þeim árangri sem
til er ætlast,“ útskýrir Sigríður Anna
og Sólveig segir það ekki rétta leið
að útrýma mannfyrirlitningu með
breytingum á refsilöggjöfinni.
Fjórtán þingkonur hafa lagt fram
á Alþingi frumvarp til laga um að
hver sá sem greiðir fyrir kynlífsþjón-
ustu af nokkru tagi skuli sæta fang-
elsi allt að tveimur árum. Þingkon-
urnar eru í Vinstrihreyfingunni -
grænu framboði, Samfylkingunni,
Framsóknarflokknum og Frjáls-
lynda flokknum. Kolbrún Halldórs-
dóttir, VG, er fyrsti flutningsmaður.
Sólveig bendir á, þegar hún er
spurð um afstöðu sína til frumvarps-
ins, að hún hafi sem dómsmálaráð-
herra látið gera tvær skýrslur um
vændi. Í fyrsta lagi skýrslu um
vændi á Íslandi og félagslegt um-
hverfi þess og í öðru lagi skýrslu um
tillögur um úrbætur vegna kláms og
vændis. Sólveig segir að fjölmargar
úrbætur séu lagðar til í síðari skýrsl-
unni. „Þar er á hinn bóginn tekið
fram að nefndin, sem vann skýrsl-
una, telji ekki rétt a.m.k. að svo
stöddu að fara út í þær lagabreyt-
ingar sem hér um ræðir vegna þess
að ákveðin hætta fylgi slíkum breyt-
ingum. T.d. er bent á sönnunarvanda
og hættuna á því að vandamálið,
vændið, fari undir yfirborðið. Þar
með verði síður hægt að hjálpa þeim
sem eiga í vanda.“
Sólveig segir ennfremur að Svíum,
sem hafa einir þjóða gert það refsi-
vert að kaupa vændi, hafi ekki tekist
að sannfæra aðrar þjóðir um að gera
umræddar lagabreytingar. Hún tel-
ur jafnframt að það þurfi að koma
fram miklu betri upplýsingar um það
hvaða áhrif lögin hafi haft í Svíþjóð.
Sólveig leggur þó áherslu á að
mikilvægt sé að ráðast gegn því sam-
félagsböli sem vændi er. Umræðan
sé því af hinu góða.
Stuttur fyrirvari
Sigríður Anna segist þekkja um-
ræðu um bann við kaupum á vændi í
gegnum störf sín á norrænum vett-
vangi. „Ég er einfaldlega mjög efins
um að þessi aðferð stemmi stigu við
vændi,“ útskýrir hún. „Ég tel að
margir hafi ofmetið þessa aðferð.“
Sigríður Anna segist aðspurð hafa
fengið boð um það frá Kolbrúnu
Halldórsdóttur að gerast meðflutn-
ingsmaður að umræddu frumvarpi
hinn 30. september sl. eða degi fyrir
þingsetningu. Segist hún hafa átt að
svara erindinu sama kvöld. Fyrir-
varinn hafi því verið lítill. Hún tekur
þó fram að þótt hún hefði fengið
beiðnina fyrr hefði það ekki breytt
afstöðu sinni.
Sólveig segir í þessu sambandi að
það hafi komið sér á óvart, þegar
frumvarpið var kynnt, að það hefði
sérstaklega verið tekið fram að þing-
konur Sjálfstæðisflokksins væru
ekki stuðningsmenn þess. „Það var
ekki talað við mig út af þessu máli,“
segir hún, „að vísu skilst mér að það
hafi verið sendur tölvupóstur, sem er
dagsettur 30. september, og að það
hefði átt að ganga frá málinu sama
dag. Það vildi hins vegar svo til að ég
var erlendis á þeim tíma. Þar að auki
er það venja í okkar þingflokki að
taka upp mál og ræða þau ef við ætl-
um að gerast meðflutningsmenn að
þingmálum. Þannig að það hefði ekki
unnist tími til þess.“ Sólveig segir
aðspurð að það hefði þó ekki breytt
neinu þótt hún hefði fengið beiðni
um aðild að frumvarpinu. „Ég hef
áður lýst því yfir, m.a. í kosningabar-
áttunni, að ég telji ekki tímabært að
fara þessa sænsku leið.“ Hún ítrekar
að hún hafi sem dómsmálaráðherra
haft mikinn áhuga á þessum málum
og segir að að það þurfi samstillt
átak til að berjast gegn vandanum og
sem betur fer hafi ýmsir aðilar unnið
ötullega að þessum málum.
Sólveig Pétursdóttir og Sigríður Anna Þórðardóttir
Efast um að bann skili
tilætluðum árangri
GUÐJÓN Ólafur Jónsson, varaþing-
maður Framsóknarflokksins, hefur
lagt fram á Alþingi skriflega fyrir-
spurn til Árna Magnússonar félags-
málaráðherra um 90% húsnæðislán.
Fyrirspurnin er svohljóðandi: „Hvað
líður áformum ríkisstjórnarinnar um
90% húsnæðislán til almennings?“
Guðjón Ólafur situr á Alþingi um
þessar mundir í fjarveru Halldórs
Ásgrímssonar utanríkisráðherra.
Spyr um 90%
húsnæðislán
SVOKÖLLUÐ kjördæmavika fer nú
í hönd og verða því engir þingfundir
á Alþingi þessa vikuna. Kjör-
dæmavika er haldin einu sinni á ári,
venjulega síðustu vikuna í október-
mánuði. Þá viku eiga þingmenn að
nýta til að fara í kjördæmin sín og
hitta þar sveitarstjórnir, fulltrúa
fyrirtækja og kjósendur. Alþingi
kemur næst saman þriðjudaginn 28.
október.
Kjördæmavika
á Alþingi
FJÓRIR þingmenn Samfylking-
arinnar hafa lagt fram á Alþingi til-
lögu til þingsályktunar um skipan
opinberrar nefndar um öryggi og
varnir Íslands. Meginefni tillög-
unnar er svohljóðandi: „Alþingi
ályktar að kjósa skuli níu manna
nefnd til þess að gera úttekt á stöðu
öryggis- og varnarmála á Íslandi í
ljósi þeirra miklu breytinga sem
orðið hafa í heiminum frá lokum
kalda stríðsins. Nefndarmenn verði
níu og tilnefndir af þingflokkum í
samræmi við þingstyrk hvers
flokks, þó þannig að hver þing-
flokkur eigi minnst einn fulltrúa í
nefndinni.“
Í tillögugreininni er farið nánar
yfir helstu verkefni nefndarinnar og
síðan lagt til að hún skili nið-
urstöðum sínum innan árs frá sam-
þykkt tillögunnar.
Í greinargerð tillögunnar segir
m.a. að flutningur þingsályktun-
artillögunnar miðist að því að skapa
þverpólitíska sátt um það hvernig
öryggis- og varnarmálum Íslands
verði best háttað. „Flutningsmenn
telja það skilyrði þess að slík um-
ræða verði með upplýstum og upp-
byggilegum hætti að nefnd skipuð
fulltrúum allra stjórnmálaflokka
sem sæti eiga á Alþingi taki til
starfa og skili niðurstöðum sínum í
skýrslu til löggjafans.“
Taka þarf mið af nýjum ógnum
Þá segir í greinargerðinni að
sjálfstæð og framsýn utanrík-
isstefna á sviði varnar- og öryggis-
mála þurfi að taka mið af nýjum
ógnum og hættum sem að Íslandi
kunni að steðja í breyttri veröld.
„Hún verður einnig að vera í sam-
ræmi við önnur meginmarkmið ís-
lenskrar utanríkisstefnu, t.d. á sviði
viðskipta, menningar og þróun-
arsamvinnu.“
Flutningsmenn tillögunnar eru
Össur Skarphéðinsson, Þórunn
Sveinbjarnardóttir, Guðmundur
Árni Stefánsson og Rannveig Guð-
mundsdóttir, þingmenn Samfylk-
ingarinnar.
Úttekt verði gerð á stöðu
öryggis- og varnarmála
ÖSSUR Skarphéðinsson, formaður
Samfylkingarinnar, lagði tillögu fyr-
ir þingmannanefnd EFTA í vikunni
þess efnis að gerð yrði sérstök
vinnuskýrsla um starfsemi starfs-
mannaleigna á Evrópska efnahags-
svæðinu.
Þingmenn EFTA samþykktu
þessa tillögu og ákváðu að auki að
taka málið til ítarlegrar umræðu á
fundi þingmannanefndar EFTA í
haust og á fundi með ráðherrum
EFTA-ríkjanna sem verður haldinn
í desember.
„Ástæðan fyrir því að ég gerði
þetta er að sjálfsögðu þau réttinda-
brot sem hafa verið framin á erlend-
um verkamönnum við Kárahnjúka.
Þetta er nýr en vaxandi vandi í Evr-
ópu þar sem starfsmannaleigur not-
færa sér mannlega neyð, atvinnu-
leysi og fátækt til að flytja fólk milli
landa og láta það vinna á lægri laun-
um en samið er um í viðkomandi
landi. Þetta er alþjóðlegur vandi og
því þarf að taka á honum á alþjóð-
legum vettvangi,“ segir Össur.
Hann bendir jafnframt á að verka-
lýðshreyfingin hafi tekið harkalega á
þessum málum hér á landi en að það
þurfi að setja lög um þessi mál. „Það
var mín tillaga að það verði samin
sérstök tilskipun af hálfu Evrópu-
sambandsins sem komi í veg fyrir að
hægt sé að fremja réttindabrot af
þessu tagi gagnvart starfsmönnum
og að þannig verði jafnframt komið í
veg fyrir undirboð á vinnuafli í þeim
löndum sem leigurnar flytja verka-
fólkið til,“ segir Össur.
Þingmannanefnd EFTA
Gerð verði skýrsla
um starfsemi starfs-
mannaleigna á EES
Að undanförnu hefur verið unnið
við að koma ljósleiðara úr
Reykjahlíð í endurvarpsstöð sem
staðsett er á Skógarhlíð við
Námaskarð. Samhliða eru plægð-
ir rafstrengir og er þetta allt
plægt ofan í hraunið sem víðast
hvar myndar jarðskorpuna hér
um slóðir. Það eru Vinnuvélar
Pálma Friðrikssonar á Sauð-
árkróki sem annast plægingar.
Þetta er ekki létt verk þar sem
víðast þarf að brjóta hraunhellur
með öflugum vökvameitli. En
þeir Skagfirðingar eru vel búnir
sérhæfðum tækjum til slíkra
verka. Friðrik Pálmason verk-
stjóri sagðist ljúka verkinu í
næstu viku og færi þá beint í
svipuð verk í öðrum sveitum.
Þegar Síminn og Rarik hafa
lokið tengingum allra lausra enda
verður orðin mikil endurbót á
fjarskiptum og raflögnum við
Reykjahlíðarþorp. Í vetur verða
síðan raflína og staurar tekin of-
an og verður það landhreinsun.
Þá geta golfáhugamenn slegið
kúlur sínar með auknum til-
þrifum, áhyggjulausir um að
lenda með þær í raflínu sem enn
vofir yfir golfvellinum.
Morgunblaðið/Birkir Fanndal
Vinnuvélar Pálma Friðrikssonar við plægingar í Reykjahlíð. Fyrirtækið
hefur verið verðlaunað af Vegagerðinni fyrir góðan frágang verka sinna.
Veitulagnir í
Mývatnssveit
Mývatnssveit. Morgunblaðið.