Morgunblaðið - 23.10.2003, Blaðsíða 18

AKUREYRI
18 FIMMTUDAGUR 23. OKTÓBER 2003 MORGUNBLAÐIÐ
„HELSTI kostur þess að reka
fyrirtæki á Akureyri er sá að hér
er miklu betra starfsfólk. Reynsla
okkar er sú að hér er miklu minni
veltuhraði starfsmanna og lægri
launakostnaður, sem við eigum
kannski ekki að vera státa af en
það er ljóst að sú þensla sem á sér
stað á höfuðborgarsvæðinu end-
urspeglast í hærri launum fyrir
verkamannastörf,“ sagði Baldur
Guðnason, framkvæmdastjóri
Sjafnar, á morgunverðarfundi sem
Íslandsbanki stóð fyrir á Hótel
KEA í gær.
Þar fór Baldur m.a. yfir kosti
þess og galla að reka fyrirtæki á
Norðurlandi. Hann sagði jafn-
framt að húsnæðis- og að-
stöðukostnaður væri lægri fyrir
norðan og að þar munaði miklu.
Baldur sagði aðspurður að sam-
kvæmt sinni athugun væri launa-
munur á milli áðurnefndra svæða
10–20%.
Helsti ókostur þess að reka fyr-
irtæki á Norðurlandi er flutnings-
kostnaðurinn, að mati Baldurs.
„Fyrirtæki á landsbyggðinni þurfa
að halda uppi starfstöðvum á höf-
uðborgarsvæðinu, samhliða rekstri
á landsbyggðinni. Það er alveg
ljóst að ef menn ætla að reka
starfsemi á landsvísu og ná ár-
angri, verða þeir að vera með
sölu- og dreifiþjónustu á höf-
uðborgarsvæðinu.“ Baldur sagði
að þrátt fyrir fjarlægð frá stærsta
markaðnum væri hægt að bjóða
þar upp á svipaða þjónustu varð-
andi afhendingu á vöru og fyr-
irtæki á því svæði væru að bjóða.
Hann sagði að varðandi flutn-
ingsmál í landinu væri staðan sú
að Eimskip og Samskip réðu ríkj-
um á þeim markaði.
Þau fyrirtæki hefðu keypt Rík-
isskip og nánast alla aðila í land-
flutningum á Íslandi. „Fyrirtækin
tvö hafa tekið að sér að hagræða í
þessu kerfi, fækka skipum og nýta
bílana betur en þau hafa líka, af
fullum þunga, hækkað verðið. Og
þau hafa líka þurft að taka á sig
skattlagningu, sem að öllu leyti er
rökrétt, þar sem verið er að færa
kostnað og niðurgreiðslu skipa-
félaganna sem var á inn- og út-
flutningi, í framhaldsflutninga út á
land og gjaldfæra á þá sem nýta
sér þá þjónustu. Þetta hefur í
raun endurspeglað auknar álögur
á fyrirtæki sem starfa á lands-
byggðinni. Ef ekki verður breyt-
ing á mun rekstur fyrirtækja sem
þurfa að keppa við aðila á höf-
uðborgarsvæðinu færast frá lands-
byggðinni á höfuðborgarsvæðið.“
Þarf ekki tvær afgreiðslur
fyrir Eimskip og Samskip
Baldur sagði þó ljóst að þessi
breyting hefði haft í för með sér
bætta þjónustu en að hún mætti
þó ekki verða til þess að menn
væru að setja hundruð milljóna í
hafnarmannvirki á ýmsum stöðum,
þar sem þeir fjármunir nýttust
mun betur í vegagerð. „Það þarf
að byggja upp öflugt vegakerfi,
sem þjónar atvinnulífinu á lands-
byggðinni miklu betur en eitt skip
í viku. Það þarf að hætta þessari
sóun á fjármunum í óarðbærar
framkvæmdir, eins og hafn-
armannvirki eða flugvelli, sem
standa svo ónotuð.“ Baldur sagði
jafnframt að flutningafyrirtækin
gætu hagrætt enn frekar. Það
þyrfti t.d. ekki tvær afgreiðslur
fyrir Eimskip og Samskip á Ak-
ureyri. „Úti í heimi eru fyrirtækin
með skrifstofur og söludeildir og
samnýta svo vöruhús og aðstöðu.
En svo er það aftur spurning
hvort Samkeppnisstofnun myndi
leggja stein í götu fyrirtækjanna
ef þau tækju upp samstarf, þar
sem samkeppnislöggjöfin hér er
miðuð við milljónaríki. Mín nið-
urstaða, varðandi flutningsmál og
fyrirtækjarekstur á landsbyggð-
inni er sú, að ríkið verður að
greiða niður flutningskostnað fyr-
irtækja á landsbyggðinni til að
jafna samkeppnisstöðu þeirra. Ef
ekki tel ég að það eigi eftir að
hafa í för með sér að rekstur fyr-
irtækja sem þurfa á flutningnum
að halda muni óhjákvæmilega fær-
ast að helsta markaðssvæði lands-
ins.“
Baldur sagði varðandi þróun at-
vinnulífs á Norðurlandi, ættu
menn ekki að bíða eftir neinum
töfralausnum. Á svæðinu væru
miklir möguleikar, t.d. í sjávar-
útvegi, ferðaþjónustu og skóla-
málum. Hann sagði nauðsynlegt
að efla Akureyri sem mótvægi við
höfuðborgarsvæðið en hins vegar
gerðu menn lítið annað en að tala
um það.
Menn þyrftu m.a. að vinna í því
að fá ríkisstofnanir norður. „Menn
þurfa að setja sér það markmið að
hér verði 30.000 manns árið 2010
en hins vegar er þetta spurning
um leiðir. Akureyrarbær, þing-
menn, atvinnulífið og ríkisvaldið
þurfa að vinna að því að skapa hér
ný tækifæri.“
Framkvæmdastjóri Sjafnar á Akureyri, um kosti fyrirtækjarekstrar á Norðurlandi
Hér er miklu betra starfsfólk
og launakostnaðurinn lægri
HLYNUR Hallsson, myndlistarmaður á Akureyri,
hvatti til þess í ávarpi við opnun listaverkasýn-
ingar Roni Horn í Háskólanum á Akureyri á laug-
ardaginn að listkennsla yrði tekin upp þar á bæ;
kennsla í myndlist og tónlist, jafnvel dansi.
„Það er ósk mín að hér á Akureyri verði tekin
upp kennsla í myndlist á háskólastigi og reyndar
ekki einungis í myndlist, heldur óska ég þess að
við myndum taka upp kennslu í tónlist og jafnvel
dansi, vegna þess að þó að við búum ekki í mjög
stórum bæ – ég þori varla að segja litlum bæ –
lengst norður í Íslandi, þá vitum við að það er svo
mikilvægt; við þekkjum mikilvægi menntunar-
innar í þessum bæ.“
Hlynur sagði oft talað um Akureyri sem
skólabæ, en að sínu mati hefði hann fyrst orðið það
fyrir alvöru 1987 þegar Háskólinn á Akureyri var
stofnaður. Hann telur lífið í bænum hafa breyst til
batnaðar á þeim 16 árum sem liðin eru; „þá er ég
að tala um menningarlíf, atvinnulíf og mannlíf al-
mennt. Reyndar er það þannig að ég get ekki séð
Akureyri fyrir mér án Háskólans á Akureyri í dag.
Og ég held að það sé ekki svo mikið mál að koma á
myndlistarmenntun [á háskólastigi] hér í bænum
okkar. Við höfum þegar góðan grunn sem er
Myndlistarskólinn á Akureyri og þann frábæra
grunn sem Háskólinn á Akureyri er og með því að
sameina þessa þætti, og þá auðvitað Tónlistarskól-
ann líka, þá sé ég fyrir mér að hér geti risið og
dafnað blómleg kennsla í myndlist og tónlist og
dansi á háskólastigi.“
Hlynur tók þannig til orða að myndlistin og tón-
listin ættu sér engin landamæri og það væri afar
mikilvægt að fólk, e.t.v. sérstaklega í bæ eins og
Akureyri langt norður í Íslandi, fengi stefnur og
strauma erlendis frá til þess að auðga líf sitt. „Ég
held líka að við eigum eitthvert erindi við umheim-
inn. Kannski getum við kennt eitthvað gott og það
sem er mikilvægara, held ég, að við getum lært
eitthvað gott.“
Þorsteinn Gunnarsson, rektor Háskólans á Ak-
ureyri, sagði hugmyndir þær sem Hlynur reifaði
hafa verið til skoðunar við stofnunina. Hann sagði
slík mál ávallt taka nokkurn tíma, en fullvissaði
viðstadda um það að ekki skorti áhuga innanhúss á
því að hrinda þeim í framkvæmd.
Hvatt til listkennslu við
Háskólann á Akureyri
Listin mikilvæg: Hlynur Hallsson og Roni Horn
ræðast við þegar sýningin var opnuð.
ARNAR Gústafsson, bóndi í Brimnesi á Ár-
skógsströnd, fékk falleg haustlömb á dögunum,
þegar ærin Skífa bar tveimur hrútum í lok síð-
asta mánaðar, eftir að hún kom til byggða úr
seinni göngum á Þorvaldsdal. Arnar var hinn
ánægðasti með að fá tvo fallega hrúta á þessum
árstíma og verða þeir báðir settir á. Lambhrút-
arnir fá pela með móðurmjólkinni, þeir hafa
dafnað vel og voru hinir sprækustu þegar ljós-
myndari Morgunblaðsins var í Brimnesi. Arnar
býr þar með bróður sínum og eru þeir með um
330 kindur og tæplega 40 kýr.
Morgunblaðið/Kristján
Haustlömb í Brimnesi
Ærin Skífa bar tveimur hrútum eftir að hún kom
til byggða úr seinni göngum á Þorvaldsdal
Ánægður: Arnar Gústafsson, bóndi í Brimnesi, með hrútana tvo, sem fæddust í lok síðasta mánaðar.
TÓLF tilboð bárust í lagningu
hitaveitu á Svalbarðsströnd frá
verktökum víðs vegar af landinu
og voru átta þeirra undir kostn-
aðaráætlun, sem hljóðaði upp
rúmar 97 milljónir króna.
Tilboðin voru frá rúmum 55% af
kostnaðaráætlun og upp í rúm
120%. Austfirskir verktakar í
Kópavogi buðu lægst í verkið, eða
rúmar 55,8 milljónir króna.
Vinnuvélar Símonar Skarphéð-
inssonar á Sauðárkórki buðu rúm-
ar 57,8 milljónir króna í verkið,
eða tæplega 60% af kostnaðar-
áætlun og GV-gröfur á Akureyri
áttu þriðja lægsta tilboðið en það
hljóðaði upp á tæplega 71 milljón
króna.
Verktakar Klöpp á Akranesi
áttu hæsta tilboðið í verkið en það
hljóðaði upp á rúmar 117 milljónir
króna.
Um er að ræða lagningu á 13
km stofnæð milli Akureyrar og
Svalbarðseyrar, lagningu dreifi-
kerfis hitaveitu í dreifbýli út frá
stofnæðinni og einnig norðan Sval-
barðseyrar, ásamt tilheyrandi
jarðvinnu.
Skiladagur verksins er 31. ágúst
2004. Norðurorka á Akureyri
keypti Hitaveitu Svalbarðsstrand-
arhrepps í síðasta mánuði og var
greitt fyrir félagið með hlutafé í
Norðurorku.
Samhliða kaupunum skuldbatt
Norðurorka sig til að leggja hita-
veitu á Svalbarðsströnd.
  
Tólf tilboð bárust
í lagningu hitaveitu
Afrískur trommusláttur | Nú
um helgina verður boðið upp á Af-
rótrommunámskeið í Tónlistarskól-
anum á Akureyri. Námskeiðið hefst
á morgun, föstudag 24. október, og
er alls í þrjú skipti eða frá kl. 16 til
18 frá föstudegi til sunnudags.
Kenndur verður hefðbundinn
trommusláttur frá Gíneu, V-Afríku
og grunnhljóð „djembe-tromm-
unnar“ (lík bongo-trommu) könnuð
og kennd.
Trommukennarinn á námskeið-
inu heitir Sagatala og er frá Gíneu
í V-Afríku. Hann hefur víðtæka
reynslu sem kennari og trommu-
leikari bæði í heimalandi sínu en
einnig víðar í Afríku og Evrópu.
Trommur verða til afnota fyrir
nemendur í tímum.
BALDUR sagði að fyrirtæki á Ak-
ureyri hafi verið allt of upptekin af
því að þjóna aðeins Eyjafirði, í stað
þess að ætla sér
að verða best á
sínu sviði á land-
inu öllu. „Hér
hafa verið rekin
öflugustu fram-
leiðslufyrirtæki
landsins í mjólk-
uriðnaði, kaffi,
hreinlætisvörum
eða málningu en
það sem hefur
vantað er öflugra
dreifikerfi og betri aðgangur að
markaði. Fyrirtæki hér þurfa að
vera markaðsdrifin og menn eiga
ekki að vera með neina minnimátt-
arkennd gagnvart þeim aðilum sem
við erum að keppa við. Menn eiga
heldur ekki vera með neina minni-
máttarkennd yfir því að lítil fyr-
irtæki á landsvísu séu að sameinast
á Akureyri, því þannig verða þau
stór á landsvísu og geta sótt af full-
an þunga og náð árangri þar sem
markaðurinn er.“
Baldur sagði að framtíðin lægi í
höndum heimamanna sjálfra; „það
koma engar lausnir frá ríkinu eða
detta af himnum ofan.“
Það koma eng-
ar lausnir frá
ríkinu eða af
himnum ofan
Baldur Guðnason,
framkvæmdastjóri
Sjafnar.