Morgunblaðið - 24.10.2003, Síða 19

Tæpast flokkast The Rundown undir kolsvarta
kómedíu, en gráglettinn hasarinn hefur mælst
ágætlega fyrir hjá harðhausaaðdáendum
vestra. The Rock segist reyndar telja þennan
Beck vera frekar mjúkan ef miðað er við al-
menna harðhausa og hann fái aukið svigrúm
eða eigum við að segja olnbogarými til að slá
um sig með húmor en ekki hnefunum og fót-
unum einum, öfugt við fyrri leikafrek hans, The
Mummy Returns, þar sem hann var í auka-
hlutverki, og afleggjarann The Scorpion King,
sem gerði hann að þungamiðju kvikmyndar í
fyrsta sinn og er hér ekki um líkingmál að ræða.
Beck er sumsé harðhaus, eins konar leigu-
harðhaus, sem vill rækta mjúka manninn í sér,
hætta í þeim hættuspilum sem hann hefur haft
atvinnu af og láta draum sinn rætast um að
opna krúttlegan lítinn veitingastað. Sá staður
gæti heitið Muscles and Meat and Beck’s Beer
ef hann vantar hugmynd. En vinnuveitandi
Becks vill ekki sleppa honum strax: Hann fær
hann til að taka að sér eitt lokaverkefni, sem er
að leita að og finna týndan son sem er í regn-
skógum Brasilíu á höttunum eftir verðmætri
styttu, El Gato Diablo. Soninn leikur sjálfur Stiff-
ler úr American Pie-syrpunni, Sean William
Scott og á slóðinni verða einnig illmennið
Christopher Walken og skutlan Rosario Daw-
son.
Í The Rundown kemur fram í mýflugumynd, ef
unnt er að nota það orð, nýkjörinn ríkisstjóri
Kaliforníu, Arnold Schwarzenegger. Vel fer á því
vegna þess að The Rock er nú talinn arftaki
hans í vöðvafjallamyndunum, nú þegar farið er
að slá í austurríska kjötskrokkinn og hann verð-
ur upptekinn við að bjarga kvikmyndafylkinu frá
gjaldþroti og reyna að plotta sig inn í Hvíta hús-
ið; í því húsi yrði þá stigsbreyting en ekki eðlis.
Þá þarf ferskt flesk til að viðhalda stöðu horm-
ónatrölla á hvíta tjaldinu, en sú staða hefur ver-
ið allsterk allt frá 6. áratugnum. |ath@mbl.is
Bratt vöðvafjall í
brasilískum regnskógi
FR
UM
SÝ
NTBeck heitir íturvaxna ofurhetjan, sem
vöðvafjallið og fjölbragðaglímukappinn
fyrrverandi The Rock leikur í gam-
ansamri hasarmynd, The Rundown,
sem frumsýnd er hérlendis um helgina.
The Rundown er annað leikstjórn-
arverkefni leikarans Peters Berg (The
Last Seduction), en það fyrra var kol-
svört kómedía, Very Bad Things.
lands er einkar vel til þess fallin að afhjúpa
fordóma og auðvelda sjálfstæða hugsun.
Hún tekur ekki afstöðu með eða á móti við-
fangsefninu, en sjálft efnisvalið er þó til
marks um þá afstöðu kvikmyndagerð-
arfólksins að við eigum ekki að horfa fram
hjá því. Við eigum að horfa á það, sjá það
og hlusta á það. Og hugsa um það. Svo
getur hver og einn gert upp hug sinn til
þess.
Íslenskar heimildarmyndir og gróskan í
þeim geira hafa einatt verið til umfjöllunar
á þessum vettvangi, m.a. það einkenni
hennar að myndirnar lýsa einatt persónu-
legri leit kvikmyndagerðarmannanna að
einhverju sem þeir hafa glatað eða vilja
kynnast. Annað einkenni þessarar grósku
er sú viðleitni kvikmyndagerðarmannanna
að draga með tökuvélinni athygli okkar að
myndefni sem við látum yfirleitt framhjá
okkur fara, viljum ekki sjá eða komum ekki
auga á. Meistaraverk Ólafs Sveinssonar
Hlemmur er gott dæmi um þetta. Þar er
veitt innsýn í veröld sem fæstir kjósa að
sjá og vita af dag frá degi, eins konar sam-
félag til hliðar við miðju mannabyggðar –
eða undir henni, eftir því hvernig á það er
litið. Hlemmur er gerð af slíku listfengi og
tilfinningu að við skiljum viðfangsefnið að
sýningu lokinni, sjáum það og höfum sam-
úð með því og hugsum um það. Hvort við
gerum svo eitthvað með hugsun okkar,
skilning og samúð er annað mál og veltur á
hverjum og einum. En við höfum í það
minnsta betri forsendur til þess.
Annað dæmi er sú heimildarmynd sem
segja má að hafi markað upphaf þessarar
nýbylgju, Lalli Johns eftir Þorfinn Guðnason.
Þar kynnumst við öðrum jaðarmanni, undir-
heimamanni, sem stendur í sífelldu ströggli
við samfélag sitt en þó umfram allt við
sjálfan sig, eigin veikleika og veiki. Við
kynnumst viðbrögðum samfélagsins við
honum og viðbrögðum hans við þeim við-
brögðum, svo úr verður eins konar keðju-
verkun, illslítanlegur vítahringur. Hvað sem
hverjum og einum áhorfanda finnst um
þetta viðfangsefni býður myndin uppá for-
sendur til að byggja á skoðun og afstöðu í
stað fordóma.
Þetta er mikilsverðara en menn gera sér
kannski almennt grein fyrir í hita og þunga
dagsins. Myndaugað staldrar við og festir á
nethimnu sína myndefni, fólk og umhverfi
og samspil þeirra, sem ella færi framhjá
okkur eins og bílarnir sem þjóta framhjá
Helga Hóseassyni og mótmælaspjöldum
hans á Langholtsveginum. Kaldhæðni
reynslunnar kemur ef til vill í veg fyrir að
við sjáum eða viljum sjá það sem er fyrir ut-
an bílrúðuna. Þar stendur þó manneskja
með sínar skoðanir og tilfinningar, sárs-
auka og sannfæringu sem engin reynsla
getur breytt í kaldhæðni. Ídealismi íslensks
kvikmyndagerðarfólks felst þá í því að af-
hjúpa idjótíið í fordómum okkar og hroka.
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 24|10|2003 | FÓLKÐ | 19
FALLÞUNGIR DILKAR FYRR OG NÚ
 George Reeves (1914–1959) var fyrsta stjarnan úr
heimi vöðvafjallanna, en miðað við þau hormónabólgnu
flikki sem á eftir hafa fylgt var Reeves í rauninni rindill.
Hann hafði stundað hnefaleika áhugamanna og var lærð-
ur tónlistarmaður, fengið nokkur hlutverk í kvikmyndum en
varð heimsfrægur sem fyrsti Superman-inn. Leik-
tækifærin gufuðu upp og hann var að íhuga að vinna fyrir
sér við fjölbragðaglímu þegar hann lést. Hann er talinn
hafa svipt sig lífi með skotvopni, en uppi hafa þó verið
kenningar um morð vegna þess að hann hélt við eiginkonu
áhrifamikils valdamanns hjá MGM-kvikmyndaverinu.
 Victor Mature (1915–1999) tapaði fyrir George Reeves í
keppni um hlutverk í Gone With the Wind en átti farsælli
og lengri feril fyrir höndum en Ofurmennið ólánsama. Mat-
ure var letilegur en vörpulegur leikari, sem hafði meiri
áhuga á golfi en leiklist, en hann varð um tíma konungur
biblíumyndanna, stæltur og óárennilegur í pínupilsum
(Samson and Delilah, The Egyptian, The Robe, Demetrius
and the Gladiators). Mature var góður húmoristi: „Ég er
golfari, en ekki leikari. Ég hef 67 kvikmyndir því til sönn-
unar.“
 Steve Reeves (1926–2000) vann fyrsta líkamsrækt-
artitil sinn aðeins sex mánaða gamall sem „heilbrigðasta
barn í Valley County“. Titlunum fjölgaði í takt við kílóin og
árin og hann fór í alvöru líkamsrækt sem unglingur og ung-
ur maður. Reeves varð Mr. America, Mr. Universe og Mr.
World, reyndi að læra leiklist og fá hlutverk, en það gekk
treglega þar til hann þáði tilboð frá Ítalíu um að leika tit-
ilpersónuna í spagettífornanum Herkúles (1959). Vel-
gengni hennar og alls kyns framhald í „sverða-og-
sandala“-stílnum gerðu Steve Reeves vellauðugan. Vegna
meiðsla varð hann að kveðja „leiklistina“ og lifði góðu lífi
við að rækta hesta og berjast fyrir líkamsrækt án lyfja-
gjafa.
 Sylvester Stallone (1946–) var fyrsta ofurstirnið í Holly-
wood af þungavigt. Hann hitti naglann á höfuðið þegar
hann sagði: „Ég er ekki laglegur í klassískum skilningi.
Augun eru hálflokuð, munnurinn skakkur, tennurnar beygl-
aðar og röddin er eins og hjá kistubera hjá mafíunni. En
þetta virkar allt samt, einhvern veginn.“ Um það síðasta
má deila. Stallone getur tæpast leikið, en andófs-
andhetjur hans, Rocky og Rambo, virkuðu samt, einhvern
veginn.
 Arnold Schwarzenegger (1947–). Kom á þungstíga
hæla Sylvesters sem hefði getað sagt um Arnold: „Hann
er ekki laglegur í klassískum skilningi. Augun eru hálf-
lokuð, munnurinn skakkur, tennurnar beyglaðar og röddin
er eins og hjá kistubera hjá nýnasistum. En þetta virkar
allt samt, einhvern veginn.“