Morgunblaðið - 25.10.2003, Blaðsíða 11
Nútíma húsgagnahönnun
FRÉTTIR
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 25. OKTÓBER 2003 11
GUÐRÚN Bjarnadóttir sálfræð-
ingur varði doktorsritgerð í skóla-
sálfræði við The Pennsylvania
State University í Bandaríkjunum
12. júní sl. Titill
ritgerðarinnar
er The effects of
phonological-
awareness in-
struction on
phonological
awareness and
reading skills.
Þar var fjallað
um áhrif mark-
vissrar málörvunar á hljóðkerf-
isvitund og lestrarnám. Guðrún
fylgdist með 160 íslenskum leik-
skólabörnum síðasta árið í leik-
skóla og í fyrsta bekk grunnskóla
árin 1998–2001.
Skoðað var hvort það að kenna í
leikskóla námsefnið Markviss mál-
örvun skilaði sér í bættum lestri
og aukinni hljóðkerfisvitund.
Leikskólakennararnir kenndu
börnunum í litlum hópum og
kennslan var skipulögð á tvennan
hátt. Annars vegar fékk hluti
barnanna hefðbundna markvissa
málörvun í samræmi við eldri út-
gáfu bókarinnar frá 1988.
Hin börnin fengu verkefni sem
talin voru henta þeim betur í ljósi
fyrri getu. Sem dæmi má nefna að
þau börn sem höfðu þegar gott
vald á hljóðkerfisverkefnum fengu
erfiðustu verkefnin úr Markvissri
málörvun, þ.e. þau verkefni sem
að öðru jöfnu voru ætluð eldri
börnum að lokinni yfirferð léttari
verkefna.
Í ljós kom að börn juku hljóð-
kerfisvitund sína með því að læra
markvissa málörvun, hvort sem
hún var löguð að getu barnanna
eða ekki.
Fá börn gátu lesið í lok leik-
skóla, en þau sem kennsluna
fengu lásu betur í lok fyrsta
bekkjar grunnskóla, einkum þau
sem fengu verkefni við hæfi. Þrátt
fyrir þetta var markvissa málörv-
unin ekki sá þáttur sem best sagði
fyrir um lestrargetu í fyrsta bekk,
heldur málþroski barnanna og
bókstafaþekking.
Aðalleiðbeinandi Guðrúnar í
þessu verkefni var Dr. Joseph L.
French.
Guðrún fæddist í Hafnarfirði,
lauk stúdentsprófi frá Mennta-
skólanum í Reykjavík árið 1966,
kennaraprófi 1967, prófi í tal- og
sérkennslu árið 1971 í Osló, BA-
prófi í sálfræði frá Háskóla Ís-
lands árið 1990 og M.Sc.-gráðu í
skólasálfræði frá Penn State 1993.
Lengst af hefur Guðrún starfað
við sérkennslu og talkennslu í
Hafnarfirði og víðar, og einnig
kenndi hún sálfræði og uppeld-
isfræði við Menntaskólann við
Hamrahlíð árin 1995–2001.
Hún vinnur nú á Miðstöð heilsu-
verndar barna í þverfaglegu
greiningarteymi fyrir 0–6 ára
börn.
Sonur Guðrúnar er Bjarni Þór
Sigurðsson nemi og maki Geir
Þórólfsson vélaverkfræðingur.
Doktor í
skólasál-
fræði
UPPLÝSINGAFULLTRÚI Og
Vodafone, Pétur Pétursson, gerir
athugasemdir við ummæli Páls
Ásgrímssonar, forstöðumanns
lögfræðideildar Símans, í Morg-
unblaðinu sem féllu í kjölfar nið-
urstöðu úrskurðarnefndar fjar-
skipta- og póstmála um að
skilgreina beri Og Vodafone sem
fyrirtæki með umtalsverða mark-
aðshlutdeild á svonefndum sam-
tengimarkaði, sem snýr að gjald-
skrám fyrirtækjanna gagnvart
hvort öðru.
Haft var eftir Páli í blaðinu á
miðvikudag að niðurstaða úr-
skurðarnefndar skapaði m.a.
aukið svigrúm fyrir Símann að
keppa við Og Vodafone á jafn-
réttisgrundvelli en verið hefði til
þessa.
Fyrirtæki með fimm
milljarða í bankabók
Vegna þessara ummæla segist
Pétur spyrja sig þeirrar spurn-
ingar hvort Síminn hafi átt
„mjög bágt“ til þessa.
„Er þetta ekki fyrirtæki sem
hefur grætt um tvo milljarða ár-
lega undanfarin ár og koma þess-
ir peningar ekki beint úr vasa
viðskiptavinanna?
Er þetta ekki sama fyrirtækið
og á fimm milljarða inni á banka-
bók? Fyrirtæki í þessari stöðu
hefur æði djúpa vasa að sækja
fjármuni í til fjárfestinga og sam-
keppni. Á sama tíma höfum við
verið að byggja upp fjarskipta-
kerfi til að veita
Símanum samkeppni. Þessi
uppbygging hefur kostað mikla
fjármuni og taprekstur um ára-
bil. Það er fyrst á næsta ári að
við sjáum fram á að geta verið
réttum megin við núllið. Er það
þetta sem lögfræðingur Símans á
við er hann segir að Síminn hafi
ekki getað keppt við Og Voda-
fone á jafnréttisgrundvelli til
þessa?“ spyr Pétur.
Hann segir að Síminn hafi ekki
enn framkvæmt þá kostnaðar-
greiningu sem fyrirtækinu hafi
verið gert að gera samkvæmt
fjarskiptaleyfi frá árinu 1999,
enda sé það markaðsráðandi á
öllum sviðum.
Frá þeim tíma megi ætla að
önnur símafyrirtæki, forverar Og
Vodafone, hafi verið ofrukkuð
fyrir milljónir símtala í kerfi
Símans og samtengigjaldið ekki
verið lækkað niður í 11,11 kr. á
mínútu fyrr en í júní sl.
Því sé í raun „furðulegt“ að
lesa það í tilkynningu Símans að
fyrirtækið hafi til þessa selt Og
Vodafone aðgang að sínu kerfi
fyrir 11,11 kr. á meðan
samtengigjald Og Vodafone sé
50% hærra. Pétur segir að það
hafi tekið Símann fjögur ár að
lækka í þá upphæð úr tæpum 17
kr. á mínútu, með virðisauka-
skatti.
Ekki réttlátur samanburður
hjá Símanum
„Þetta er ekki réttlátur sam-
anburður hjá Símanum. Með
bráðabirgðaúrskurði Póst- og
fjarskiptastofnunar á miðju
þessu ári var Síminn knúinn til
að lækka sitt samtengigjald þó
að kostnaðargreining á neti fyr-
irtækisins hafi ekki farið fram,“
segir Pétur.
Hann segir að vinna við kostn-
aðargreiningu á fjarskiptaneti
Og Vodafone verði ekki fram-
kvæmd fyrr en endanleg niður-
staða sé komin í málið. Verið sé
að íhuga hvort niðurstöðu úr-
skurðarnefndar verði skotið til
dómstóla. Á meðan verði málið í
biðstöðu.
Og Vodafone
spyr hvort Sím-
inn hafi átt „mjög
bágt“ til þessa
UNGLINGAR í Félagsmið-
stöðinni Hólmaseli í Breið-
holti hafa afhent Alnæm-
issamtökum Íslands styrk, en
það hafa þau gert sl. fimm
ár. Héldu unglingarnir tón-
listarhátíð, þar sem sjö
hljómsveitir komu fram. Tvö-
hundruð manns mættu á tón-
leikana og söfnuðust 45 þús-
und krónur. Hugmyndin er
tvíþætt, að gefa nýjum hljóm-
sveitum færi á að koma fram
og kynna tónlist sína og að
styrkja forvarnarstarf Al-
næmissamtakanna.
Birna Þórðardóttir, for-
maður samtakanna, segir
unglingana sýna mikinn
þroska með styrkveitingunni.
„Þetta er geysilega þýðing-
armikið. Það eru ekki pen-
ingarnir sem skipta máli
heldur sú ábyrgð sem þau
taka á eigin forvörnum og
fræðslu.“
Á síðasta ári hittu tals-
menn Alnæmissamtakanna 9.
og 10. bekkinga í grunn-
skólum landsins. „Það var
geysilega umfangsmikið
verkefni og kostnaðarsamt.
Án styrkja hefði því ekki ver-
ið hleypt úr vör,“ segir
Birna. Morgunblaðið/Jim Smart
Unglingar
huga að
framtíðar-
forvörnum