Morgunblaðið - 25.10.2003, Blaðsíða 5
rislyf hafi bætandi áhrif á kynlíf
nna.
amfara aukinni umræðu um
uleysi karla hafa lyfjafyrirtækin
rt á eftir öðru hafið framleiðslu
islyfjum sem eiga að lækna
dann. Þekktasta rislyfið er
gra en sala hófst á því hér fyrir
um árum og hefur hún aukist
um 54 milljónum króna árið
0 í um það bil 71 milljón króna í
Þrjár tegundir rislyfja
iagra hefur farið sigurför um
minn nema í nokkrum löndum
u þar á meðal í Írak þar sem
ð er bannað. Í Saudí-Arabíu
t taflan á svörtum markaði fyr-
m tífalt hærra verð en gengur
gerist eða á um það bil 8.000
nur, samkvæmt upplýsingum
Pharmanor sem flytur lyfið inn.
r á landi kostar ein ristafla að
ðaltali um 1.000 krónur sem
rgum þykir nógu dýrt.
iagra er orðið heimsþekkt
umerki álíka þekkt og Coca
a og McDonalds. Til merkis um
er að ári eftir að Viagra kom á
rkað var lyfið skráð í Oxford
glish orðabókina.
byrjun árs kom rislyfið Cialis á
rkað hérlendis og nú á haust-
nuðum hófst sala á þriðja lyfinu
kallast Levitra.
islyfin þrjú eru öll í skyldum
aflokkum, að sögn Guðjóns.
u hafa ekki nákvæmlega sama
kunarmáta þótt hann sé svip-
r. Mismunur á eiginleikunum er
að lyfin virka mismunandi fljótt,
verkun þeirra varir mislengi.“
Gömlu aðferðirnar
síður aðlaðandi
yf og ýmis ráð við risvanda-
um hafa lengi verið til en þau
a verið síður gagnleg og ekki
aðlaðandi og nýju töflunar, að
n Guðjóns. „Áður var meðal
ars notast við sprautumeðferð
sem risbætandi efni var
autað í getnaðarliminn.
innig var notast við gúmmí-
gju til þess að limurinn héldi
n en jafnframt var plaststautur
ur yfir liminn.og hann síðan
tæmdur með þeim afleiðingum
hann lyftist.“
ð lokum minnist Guðjón á að
r sem ekki hafa gagn af rislyfj-
geta farið í aðgerð. Þá eru
ddir inn í liminn tveir risstafir
hægt er að stjórna fyllingu á
þannig ná fram reisn.
DAGLEGT LÍF
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 25. OKTÓBER 2003 B 5
Í TILEFNI af nýju rislyfi, Levitra,sem kom á markað hér á landi íliðnum mánuði, réðust lyfjafyr-
irtækin GlaxoSmithKline og Bayer í
endurútgáfu á fornaldarsögunni Bósa-
sögu og Herrauðs. Sagan er með nú-
tímastafsetningu en sú útgáfa kom
fyrst út fyrir 32 árum og hefur lengi
verið ófáanleg. Árni Björnsson þjóð-
háttafræðingur útbjó bókina til prent-
unar og ritaði formála að henni á sjálf-
um hreinsunardegi Maríu árið 1971 en
lyfjafyrirtækin sömdu við Árna og hafa
nú endurútgefið bókina í 500 eintökum
sem ætluð eru viðskiptavinum.
Sagan af glaumgosanum Bósa skipar
sérstæðan sess meðal varðveittra ís-
lenskra miðaldabókmennta en þetta er
eina sagan þar sem berorðar kynlífslýs-
ingar eru stór hluti atburðarásar. Bósi
er sagður lifa gjálífi, hann tælir til sín
stúlkur strax við fyrstu kynni og gefur í
skyn hvað hann vill. Í sögunni eru þær
einar þrjár bóndadæturnar sem hann
leggur lag sitt við.
Pétur Magnússon, markaðsstjóri
þvagfæralyfa hjá GlaxoSmithKline,
segir að ekki hafi annað komið til
greina en að fara óhefðbundna leið í
kynningu á nýja rislyfinu þar sem verið
er að keppa við Viagra sem er eitt
þekktasta vörumerki í heimi.
Bókin skemmtileg aflestrar
Pétur var spurður hvort skilaboðin
með þessari auglýsingu séu þau að
menn verði miklir kvennabósar af því
að taka lyfið og hvort það muni jafnvel
leiða til misnotkunar á lyfinu. Er verið
að sjúkdómsvæða?
„Nei, alls ekki. Þessi kynning er fyrst
og fremst gerð til gamans en bókinni er
aðeins dreift til heilbrigðisstarfsfólks.
Útgáfa bókarinnar er eins konar hlið-
arbúgrein við kynningu á lyfinu og hún
hefur mælst vel fyrir. Flestir virðast
þekkja Bósasögu ágætlega en hafa ekki
lesið hana jafnvel í áratugi þar sem hún
hefur verið ófáanleg.“
Árni Björnsson bendir í í formála sín-
um að svo fagurlega sé með þetta efni
farið og af þeirri kímni sem einkennir
alla söguna, að rangt væri að nefna frá-
sagnirnar klám í neikvæðri merkingu
þess orðs.
Árni segir Bósasögu vera fyrst og
fremst skemmtilega aflestrar og ein-
kennast af blygðunarleysi.„Bósasaga
hefur nokkrum sinnum áður verið gefin
út sem ein af mörgum fornaldarsögum
Norðurlanda, fyrst á 17. öld í Svíþjóð en
þegar hún kom út á 19.öld var vissum
köflum úr bókinni sleppt sem þóttu of
djarfir.“
Fyrsti James Bondinn
Bolli R. Valgarðsson skrifaði BA-
ritgerð í íslensku við heimspekideild
Háskóla Íslands árið 1991 þar sem hann
bar saman fornaldarsöguhetjuna Bósa
og nútíma ævintýrasöguhetjuna James
Bond og kemst að því að þeir eiga
margt sameiginlegt. Bósi er fyrsti
James Bondinn sem sögur fara af.
Sameiginleg einkenni þessara hetja,
að mati Bolla, eru meðal annars leit að
auðæfum, Bósi og Bond lifðu báðir
hratt og nutu kvenhylli. Kvenhyllin
kom Bósa oft að góðum notum en hann
beitti markvisst rekkjubrögðum við öfl-
un mikilvægra upplýsinga líkt og njósn-
ari Hennar hátignar.
Sögur af James Bond og Bósa eiga
það einnig sameiginlegt, að mati Bolla,
að persónusköpun í báðum sögum er
einföld og endar með lokasigri hetj-
unnar.
Dregið af kvennabósi eða brósi
Steingrímur Gunnarsson átti hug-
myndina að útgáfu bókarinnar á sínum
tíma. Hann telur að það hafi verið
myndskreytingar norska listamannsins
Audun Hetlands, sem eru galvaskar og
spriklandi af góðri kímni, sem gerðu
bókina að metsölubók auk þess sem hún
kom út í vasabókarbroti.
„Ég hitti Thor Vilhjálmsson, þann
ágæta síunga mann, á Mokka og færði
útgáfuna í tal við hann og benti hann
mér á að Árni Björnsson þjóðhátta-
fræðingur væri rétti maðurinn í verkið.
Ég hafði svo samband við Árna og vann
hann verkið fagmannlega. Útgafan var
einnig hugsuð sem skólaútgáfa og ég
veit að íslenskukennarar hafa kryddað
kennsluna með henni. Útgáfan vakti
nokkra umræðu og var meðal annars
kærð til ríkissaksóknara. Skrifað var
um hana í dagblöðunum og einnig birt-
ust bréf í Velvakanda um hana.“
Steingrímur segir að á þessum tíma
hafi fólk á Fróni verið mun þröngsýnna
en það er nú og þess vegna fór útgáfan
fyrir brjóstið á viðkvæmum sálum á
svipaðan hátt og fyrsta plata Megasar,
sem Steingrímur gaf út með aðstoð há-
skólanema i Ósló nokkru seinna.
Bósi
lifnar
við
Sagan af glaumgosanum Bósa var endurútgefin nýlega í tilefni af nýju rislyfi og á
myndinni má sjá Pétur Magnússon frá GlaxoSmithKline og Árna Björnsson þjóð-
háttafræðing við það tilefni.
8 Taskan Dís eftir þær Ingibjörgu Sigurðardóttur og Öddu
Gerði Árnadóttur. Mismunandi notagildi töskunnar sést á
teikningunum en töskunni er hægt að smeygja upp á
handlegginn með þar til gerðri teygju. 9 Gísli Hall-
dórsson saumar út en Dagbjört Guðmundsdóttir
saumaði töskuna. 10 Rauð ullartaska með áþrykktu
mynstri eftir Rósu Helgadóttur hjá Verksmiðjunni.
11 Þessi minnir á bastkörfu og kom í tveimur stærð-
um. Efnið er pappír og höfundur er Margrét Guðna-
dóttir hjá Kirsuberjatrénu. 12 Guðrún J. Kolbeins
notar líka þæfða ull í sínar töskur og hér er sú rauða.
Morgunblaðið/Jim Smart
am-
rra sem
unni á að
un eða
hafa sótt
mikill áhugi sé
ings og það
pni Handverks
dverk og
flestar í kjöl-
erið til fyrir
400 manns sýnt
kannski ekki
mennings, eins
á.
ar dómnefndin
sabetu Ingv-
nhússarkitekti,
u Magnús-
ði og Kristínu
ulltrúa iðn-
isins. Fyrir
ppni er skipuð
sem Sunneva
gt til að gæta
ytt sjónarmið
Sunneva,
ni Handverks
u Guðmunds-
stjánsdóttur,
um að setja
ast 8 9
10 11
12