Morgunblaðið - 25.10.2003, Blaðsíða 7

Bjartur Logi er beðinn að svara
því hreinskilnislega og undan-
bragðalaust hver sé helsti munurinn
á íslenskum og kínverskum ung-
mennum?
„Ef ég á að vera alveg hreinskilinn
er það kannski helst agaleysi og í
sumum tilfellum metnaðarleysi ungs
fólks hér á landi. Ég vil hins vegar
taka það skýrt fram að ég þekki
margt ungt fólk hér á landi sem hef-
ur til að bera mikinn metnað og
dugnað til að koma sér áfram í lífinu.
En það er of mikið um að ungt fólk á
Íslandi nýti ekki tækifærin sem
hvarvetna blasa við. Og það er auð-
vitað mjög sorglegt hversu hlutfalls-
lega margir leiðast út í óreglu, áfengi
og vímuefni. Tækifærin til að koma
sér áfram hér á landi eru mun aug-
ljósari en í Kína, en samt er eins og
margir hafi ekki metnað til að nýta
sér þau. Við mamma vorum einhvern
tíma að tala um hvernig á þessu
stæði og hún sagði þá að það væri
kannski vegna þess að Ísland væri of
gott land. Það væri ekki nægilega
mikil ögrun í umhverfinu til að
stappa stálinu í margt af þessu unga
fóki sem lætur tækifærin ganga sér
úr greipum.“
Bjartur Logi ítrekar enn og aftur
að hér sé hann ekki að alhæfa um ís-
lensk ungmenni, dæmin séu líka fjöl-
mörg um hið gagnstæða.
Um muninn á hugsunarhætti Ís-
lendinga og Kínverja segir hann
meðal annars: „Hann er ekki eins
mikill og þú heldur. Menningarlegur
bakgrunnur okkar er að vísu ólíkur,
en hjörtun slá í sama takti. Langanir
okkar og vonir eru þær sömu þótt við
sprettum úr ólíkum jarðvegi. Þegar
ég kom til Íslands var ég á þeim aldri
þegar hugmyndir manna um lífið og
tilveruna fara að mótast. Ég varð
strax mjög snortinn af íslenskri
menningu og hef því mótast bæði af
íslenskum og kínverskum viðhorfum.
Og þau eru ekki svo ólík þegar kafað
er til botns í þessu öllu saman, þótt
ræturnar liggi kannski í misfrjórri
mold.“
Karate-beltið er hér brúnt, það
svarta kom síðar.
svg@mbl.is
DAGLEGT LÍF
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 25. OKTÓBER 2003 B 7
HÓPUR göngugarpa er samankom-
inn á laugardagsmorgni í félags-
heimilinu Gjábakka í Kópavogi.
Byrjað er á því að hita upp með
kaffisopa og ræða lífsins gagn og
nauðsynjar og þjóðmálin, eða jafn-
vel heimsmálin, krufin til mergjar.
Klukkan nákvæmleg tíu er staðið
upp og haldið út í gönguferð. Þetta
gerist á hverjum laugardagsmorgni
og hefur svo verið um árabil, og
gildir einu hvaðan vindar blása.
Gönguhópurinn heldur sínu striki
alla laugardagsmorgna, allan árs-
ins hring, og lætur hvorki veður né
vinda slá sig út af laginu.
Gönguferðirnar á laugardags-
morgnum eru aðeins örlítið brot af
því margvíslega starfi sem fram fer
á vegum Frístundahópsins Hana-nú
í Kópavogi. Hana-nú starfar undir
hatti félagsheimilanna í Gjábakka
og Gullsmára, þar sem er meðal
annars opin vinnustofa allan dag-
inn, auk fjölbreytts og sjálfstýrðs
félagsstarfs fólksins sjálfs. Í fé-
lagsheimilunum er líka gróskumik-
ið starf Félags eldri borgara í Kópa-
vogi. Hana-nú er hluti af öllu þessu
og sú hugmyndafræði sem Hana-nú
lagði upp með fyrir tuttugu árum er
svífandi yfir vötnum í öllu starfi fé-
lagsheimilanna, undir stjórn Sig-
urbjargar Björgvinsdóttur.
Klúbbar, innan vébanda Hana-
nú, hafa risið upp og starfað vel og
lengi, en síðan hafa sumir lagst af
vegna breyttra forsendna, kominn
annar tími, annað fólk, annað við-
horf, önnur áhugamál, en þá hafa
bara verið stofnaðir nýir. Þeir eru
margir klúbbarnir sem hafa orðið
til, þróast og þroskast, breyst og
horfið innan Hana-nú, en end-
urskapast að nýju í öðru formi og
má þar nefna Púttklúbbinn, Ætt-
fræðiklúbbinn, Náttúruskoð-
unarklúbbinn og Skákklúbbinn, að
ekki sé talað um Kleinukvöldin, en
nú eru skemmtikvöld haldin í
þeirra stað sem bera heitið Mánu-
dagar til mæðu. Af nógu er hins
vegar að taka þegar klúbba-
starfsemin er annars vegar. Þarna
er til dæmis starfræktur Bók-
menntaklúbbur, Leiklistarklúbb-
urinn Smellurinn, Ferðaklúbbur og
jafnvel sérstakur Hláturklúbbur,
enda er haft fyrir satt að „hláturinn
lengir lífið“.
Óvæntar uppákomur
„Starfið í Hana-nú byggist að
miklu leyti upp á óvæntum uppá-
komum,“ segir Ásdís Skúladóttir,
kennari og leikstjóri, sem hefur
haldið utan um starfsemina frá því
Frístundahópurinn Hana-nú var
stofnaður árið 1983. Reyndar var
Ástdís útnefnd „Eldhugi Kópavogs
2003“ hjá Rótarýklúbbi Kópavogs,
fyrir störf sín í þágu eldri borgara í
Kópavogi. Við það tækifæri sagði
formaður viðurkenningarnefndar,
Guðmundur Arason, meðal annars
að Ásdís hefði „ekki einungis unnið
fyrir fólkið, heldur hefur hún einn-
ig fengið fólkið til að vinna með sér.
Hún hefur gert eldra fólkið að
meira en hlustendum, hún hefur
gert það að gerendum þeirra verka
sem unnin eru. Hún leggur áherslu
á að skapa hverjum og einum
grundvöll til athafna til að gera
hlutina, en ekki horfa á aðra, sem
er lofsvert framtak.“
Sjálf vill Ásdís ekki gera of mikið
úr sínum þætti í starfsemi Hana-nú
heldur vísar til framtaks allra
þeirra sem taka virkan
þátt í starfinu. „Í hug-
myndafræði Hana-nú
eru allir þættir mann-
legs lífs lagðir til grund-
vallar,“ segir Ásdís enn-
fremur. „Heimspeki,
menning, vísindi og list-
ir eru viss grunntónn
því einmitt þar getur
maðurinn notað skap-
andi afl sitt og rök-
hugsun sem er sérkenni
mannsins í dýraríkinu
sem ber að rækta vilji
maðurinn vera maður.
Hver einasti maður þarf
að eiga sér markmið og
finna að hann sé raun-
verulega til í samfélaginu, en ekki
afgangsstærð í stórum vanda-
málapakka. Að eiga sér
markmið og tilgang í líf-
inu er þörf manneskj-
unnar sem breytist ekki
þótt aldurinn færist yfir.
Hugmyndir Hana-nú eru
reistar á þeirri bjargföstu trú okkar
að forða eigi fólki sem lengst frá
„hvíldarbekknum“ og „sólarlag-
inu“. Forða fólki frá afleiðingum
aðgerðarleysis og þátttökuleysis og
stuðla að frjórra og skapandi lífi
sem óhjákvæmilega leiðir til betri
heilsu andlega og líkamlega.Við
teljum að líf fólks á öllum aldurs-
stigum eigi að fela í sér skapandi
markmið og að þar séu efri árin
engin undantekning. Að líf okkar sé
ein samfella þar sem upphafið,
meginkaflinn og endirinn sé í full-
komnu jafnvægi. Segja má að Hana-
nú sé mannræktarsamtök og stuðli
með starfsemi sinni og hug-
myndafræði að betri lýðheilsu, orð
sem ekki var almennt komið í um-
ræðuna þegar Hana-nú hóf starf-
semi sína fyrir 20 árum,“ segir Ás-
dís. „Félagsskapurinn hefur allt frá
upphafi lagt megináherslu á sam-
veru kynslóðanna bæði í orði og
verki. Þótt Hana-nú hafi einkum
verið tengt eldra fólki er fé-
lagsskapurinn opinn öllum aldurs-
flokkum undir kjörorðunum „Kyn-
slóðir mætast í Kópavogi“. Þess
vegna fer starfsemin fram síðdegis,
á kvöldin og um helgar sem auð-
veldar vinnandi fólki á öllum aldri
að taka þátt í starfinu.
Ásdís bætir því við að eitt sé það
fyrirbæri sem Hana-núum sé mein-
illa við, en það er sjón-
varpsstóllinn. „Alltof
margir eru sokknir of
djúpt niður í þennan stól.
Félagsleg einangrun
sjónvarpsstólsins getur
verið geigvænleg. Starfsemi Hana-
nú miðar öðrum þræði að því að rífa
fólk upp úr doða sjónvarpsins og
doða hversdagsleikans og fá það til
að ganga til móts við lífið, virkja
orku sína og sköpunargáfu, sem
margur hefur meira af en hann
heldur. Við viljum brúa bil milli
fólks, brúa bil milli kynslóðanna og
allra þeirra kassa sem við erum
skorðuð í á lífsleiðinni,“ segir Ásdís
Skúladóttir.
Frístundahópurinn Hana-nú er mannræktarsamtök
Meinilla við sjónvarpsstólinn
Morgunblaðið/Þorkell
Göngugarpar: Félagar úr Hana-nú á leið í gönguferð, sem þau fara á hverjum laugardagsmorgni.
Morgunblaðið/Golli
Eldhuginn: Ásdís Skúladóttir tekur við viður-
kenningunni „Eldhugi Kópavogs“ úr hendi Krist-
ófers Þorleifssonar, forseta Rótaryklúbbsins.
Stuðlað að
frjórra og
skapandi lífi
svg@mbl.is