Morgunblaðið - 27.10.2003, Blaðsíða 11

MINNSTAÐUR | VESTURLAND
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 27. OKTÓBER 2003 11
Það ríkti mikil spenna og eftirvæntingvið opnun Menningarmiðstöðvarinnará Hellnum sl. laugardag. Menn höfðulagt nótt við nýtan dag til að hafa húsið
tilbúið á réttum tíma svo hægt væri að opna
fyrsta áfanga Menningarmiðstöðvarinnar, sem
hýsa mun gestastofu Þjóðgarðsins Snæfellsjök-
uls, upplýsingamiðstöð, ferðaþjónustu á Helln-
um, minjagripaverslun, fræðslusal, sýningarsal
og veitingasal í komandi framtíð.
Opnað var með ljósmyndasýningunni „Undir
Jökli“ en á henni eru stækkaðar myndir sem
teknar voru á svæðinu undir Jökli af Þorsteini
Jósepssyni, Páli Jónssyni og Stefáni Nikulássyni
frá 1938 til 1950, að viðstöddu fjölmenni. Auk
þess voru sýndar tálgaðar styttur eftir Guðjón R.
Sigurðsson og fuglar eftir Ágúst Jóhannsson.
Menning og fræðsla í samvinnu
Menningarmiðstöðin er hluti af samstarfs-
verkefni sem Þorsteinn Jónsson og norsku fram-
kvæmdamennirnir Jörn Wagenius og Tor
Ödegaard standa að á Hellnum. Sagði Þorsteinn
að verkið hefði verið lengi í þróun og að fyrir sex
mánuðum hefðu verið gripahús þar sem menn
stæðu nú í nýrri Menningarmiðstöð. Þakkaði
hann öllum sem að verkinu hafa komið, þó eink-
um Jóni Pétri Líndal verktaka og Katli Sig-
urjónssyni byggingastjóra og þeirra starfs-
mönnum. Jafnframt þakkað hann hjónunum
Guðrúnu og Guðlaugi Bergmann fyrir dyggan
stuðning í gegnum allt framkvæmdaferlið.
Sturla Böðvarsson samgönguráðherra, sem
jafnframt er ráðherra ferðamála, sagðist fagna
þessari byggingu mjög. Sagði hann að hér kæmi
greinilega fram hversu vel færu saman menn-
ingarverðmætin sem sjá mætti á ljósmyndasýn-
ingunni og upplýsingar og þjónusta við ferða-
menn sem yrði í gestastofu þjóðgarðs. Ingimar
Sigurðsson, skrifstofustjóri umhverfisráðuneyt-
isins, bar kveðjur frá Siv Friðleifsdóttur um-
hverfisráðherra sem ekki gat verið viðstödd.
Sagði hann að menn hefðu rætt um stofnun þjóð-
garðs við Snæfellsjökul allt frá árinu 1972 en frá
þeim tíma og þar til hann var formlega opnaður
hefðu liðið tæp 30 ár.
Davíð Egilson, forstöðumaður Umhverf-
isstofnunar, vitnaði í Nóbelsskáldið Halldór Kilj-
an Laxness vegna nálægðar við Jökulinn þar
sem fegurðin ein ríkir ofar hverri kröfu og sagði
að menn hefðu til skamms tíma tengt fegurð
náttúrunnar við það hversu miklu hún skilaði af
sér í fæðuöflun. Nú væri öldin önnur og menn
mætu náttúruna út frá þeirri upplifun sem þeir
yrðu fyrir í henni og jafnframt af þeirri fræðslu
sem þeir fengju um hana. Davíð bent á að í ferða-
bók Eggerts og Bjarna hefði verið talað um
Hellna sem stærstu verstöð sunnan undir Jökli,
en í þeirri sýn sem hann sjálfur hefði sæi hann
fyrir sér að eftir tíu ár yrði talað um Hellna sem
stærsta ferðaþjónustukjarna sunnan undir Jökli.
Sem fyrr segir koma Norðmenn að samstarfs-
verkefni um frekari uppbyggingu á vistvænni
frístundabyggð á Hellnum. Jörn Wagenius sagði
að hlutirnir gerðust mjög hratt því fyrir sex
mánuðum hefðu þeir félagar komið til Íslands í
fyrsta skipti á ævinni en nú væru þeir búnir að
þróa hugmyndir að verulegri uppbyggingu þar
sem áhersla væri lögð á metnað til að hafa allt
framkvæmdaferlið í háum gæðaflokki og glæsi-
leika með því að hafa hönnun og skipulag frí-
stundabyggðarinnar í anda þæginda og feg-
urðar.
Þorpshverfið sem þeir hyggjast reisa verður
byggt til að svara nútímaþörfum en yfirbragð
þess mun mynda tengingu við liðna tíð og gamla
handverkshefð. Gert er ráð fyrir að í hverfinu
verði ákveðin hús sem gegna sérstöku hlutverki
eins og samkomuhús (black box theater), Hótel
Hellnar, ráðstefnuhús, veitingahús, kaffistofa,
vertshús, krambúð, konditorí, gallerí, antík-
verslun, spádómshús, handverkshús og snikk-
arahús, auk íbúðarhúsa og frístundahúsa.
Norðurlandahverfi,
golfvöllur og safnamiðstöð
Í skipulagi þorpshverfisins er gert ráð fyrir
því að Norðurlöndin sjö eigi sér menningarhús
sem verði rekin sem gestastofur. Sú hugmynd
kemur hvorki frá Þorsteini né Norðmönnunum,
heldur rakst Þorsteinn á þennan draum konu
sem bjó í Beruvík fyrir um 100 árum sem sá
þessa draumsýn fyrir sér. Jafnframt sá hún fyrir
sér að húsin yrðu nokkurs konar friðarmiðstöð.
Á landi Laugarbrekku sem liggur að landi
Hellisvalla ehf. er fyrirhugaður 9 holu golfvöllur
með golfskála í landi Hellisvalla. Í Safnamiðstöð
sem tengjast mun Menningarmiðstöðinni er gert
ráð fyrir sögusafni, safni um víkinga, landnám
og landafundi enda Hellnar fæðingarstaður Guð-
ríðar Þorbjarnardóttir sem talið er að hafi fætt
fyrsta evrópska barnið í Ameríku. Jafnframt
verður þar safn um Íslendingasögurnar, sögu
Snæfellsness, Jules Verne-stofa og eldfjallasafn.
Menningarmiðstöð á Hellnum vígð
Morgunblaðið/Guðrún Bergmann
Styttan Sólris eftir Sæmund Valdimarsson er tákn Menningarmiðstöðvarinnar á Hellnum, en hún sést fyrir aftan gesti á myndinni til vinstri. Til hægri
eru Jörn Wagenius, Þorsteinn Jónsson og Tor Ödegaard sem hyggjast byggja meiriháttar frístundabyggð á Hellnum.
Fyrir sex mánuðum var gripahús á staðnum  Norðurlöndin eigi sér menn-
ingarhús í fyrirhuguðu þorpshverfi  Margs verður minnst í Safnamiðstöð 
VERKTAKI við byggingu Menningar-
miðstöðvarinnar á Hellnum er Jón Pétur
Líndal. Réð hann strax í upphafi Ketil Sig-
urjónsson húsasmíðameistara sem bygg-
ingastjóra hússins, en Ketill er búsettur á
Hellnum. Verkið hefur farið í gegnum ótal
flókin ferli, því í upphafi var fyrirhugað að
endurbyggja gömlu útihúsin á Laug-
arbrekku sem safnahús. Í ljós kom að þau
hefðu ekki staðist byggingarreglur svo hús-
in voru rifin og ný hús byggð á sama grunni.
Jón Pétur sagði að þeir hefðu þurft að
komast yfir ótal hindranir á byggingartím-
anum og að tæpt hefði verið að fyrsti áfangi
væri tilbúinn á réttum tíma. Eftirminnilegast
væri honum þó að kvöldið fyrir opnun hefði
hluti af styttunni Sólrisi fallið ofan á höfuðið
á honum svo úr varð stór skurður. Kom sér
þá vel að Sveinbjörg, eiginkona bygg-
ingastjórans, er hjúkrunarkona og gat
saumað sárið saman. Menningarmiðstöðin á
Hellnum er stærsta bygging sem Ketill hefur
verið meistari að og sagði hann að það hefði
verið dálítið sérkennilegt að byggja húsið of-
an á formi gamals húss.
Lítið hefði verið sofið síðustu vikuna fyrir
opnun, en Þorsteinn Jónsson hafði í ræðu
sinni einmitt þakkað Katli sérstaklega fyrir
það Grettistak sem hann hafði lyft til að hafa
allt tilbúið á tíma.
Þeir sáu um
framkvæmdina
Morgunblaðið/Guðrún Bergmann
Jón Pétur Líndal verktaki og Ketill Sig-
urjónsson, byggingastjóri Menningar-
miðstöðvarinnar á Hellnum.