Morgunblaðið - 27.10.2003, Blaðsíða 13

DAGLEGT LÍF
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 27. OKTÓBER 2003 13
BLEIKT með glimmeri, blátt, grænt,fjólublátt eða rautt. Nú er hægtað fá hlustarstykki í heyrnartækií mörgum mismunandi litum og
mynstrum. Reyndar eru heyrnartækin sjálf
orðin býsna litrík líka.
Það eru tannsmiðir sem smíða hlust-
arstykki í heyrnartæki hjá Heyrnar- og tal-
meinastöð Íslands (HTÍ), enda eru smíði
tanna og hlustarstykkja sambærileg störf,
þar sem hvort tveggja er smíðað eftir móti
og plastefni notuð.
Margrét Frímannsdóttir tannsmiður
starfar hjá HTÍ og hefur gert hugmyndir
sínar um skrautlegri heyrnartæki fyrir
krakka að veruleika, en það eru enn sem
komið er aðallega börnin sem vilja hafa
heyrnartækin sín litrík. „Þegar ég byrjaði
var til rautt og blátt hlustarstykki en ég fór
að prófa mig áfram með fleiri liti og
skraut,“ segir föndrarinn Margrét, sem seg-
ist alltaf hugsa
um hvað hún geti
notað í hlust-
arstykkin þegar
hún kemur inn í
föndurbúðir.
„Þetta er allt
vegna þess hvað
ég er glysgjörn sjálf,“ segir hún brosandi.
Hlustarstykkin eru í öllum regnbogans
litum og á þau hefur Margrét málað örsmá-
ar myndir af jarðarberjum eða fuglum og
límt glimmer eða litla glitsteina. Þetta vek-
ur mikla lukku hjá krökkunum sem setja
líka fram sínar eigin óskir. Nýlega bjó Mar-
grét t.d. til hlustarstykki fyrir strák sem er
mikill stuðningsmaður íþróttafélagsins
Fjölnis og stykkið var þá að sjálfsögðu í
Fjölnislitunum, gulum og bláum.
Margrét komst sjálf að því fyrir tilviljun
að tannsmiðir fengjust líka við hlust-
arstykkjasmíði en hún hóf störf hjá HTÍ fyr-
ir tveimur árum en starfaði þar áður sem
tannsmiður frá árinu 1998. Margrét segist
hafa miklu meira gaman af vinnunni þegar
hún fær svona útrás fyrir sköpunargáfuna
við smíði litríkra hlustarstykkja.
Flott að nota heyrnartæki
Guðrún Gísladóttir, framkvæmdastjóri
HTÍ, segir mikilvægt að krökkum séu ekki
send þau skilaboð að það sé ófínt að vera
með heyrnartæki. Foreldrar hafi stundum
fordóma og vilji láta sem minnst bera á
heyrnartæki barna sinna, velji bara gamla
glæra og brúna tækið en hafni t.d. skær-
rauða tækinu með gula hlustarstykkinu og
mynd af jarðarberi. Að mati Guðrúnar eiga
börnin frekar að fá að velja lit eftir eigin
höfði, vera áberandi ef þau vilja, og leggja
þannig sitt af mörkum til að útrýma for-
dómum í samfélaginu. „Ég veit til þess að
heyrnarskertir bræður vöktu mikla athygli
fyrir skrautleg heyrnartæki og krakkarnir
á leikskólanum fóru að kvarta um versn-
andi heyrn af því að þá langaði í heyrn-
artæki,“ segir hún og hlær.
Hún segir að gera megi ráð fyrir að 5%
þjóðarinnar þurfi á heyrnartæki að halda,
en margir veigri sér við því að fá sér eitt
slíkt af því að það þyki ekki flott. „Nú eru
gleraugu orðin tískuvara en einu sinni þótti
alls ekki fínt að þurfa að nota gleraugu. Af
hverju ætti ekki líka að vera flott að nota
heyrnartæki?“ spyr hún.
Að hennar mati er viðhorfsbreyting í
þessum efnum nauðsynleg þar sem heyrn-
arskerðing geti verið alvarlegri en sjón-
skerðing þar sem heyrnarskertum er hætt-
ara við að einangrast. Því geta heyrnartæki
ráðið bót á. Heyrnartæki eru þrenns konar,
þ.e. svokölluð bak við eyra, allt í eyra og inn
í eyra tæki. Hin fyrstnefndu eru sterkari en
tækin sem eru inni í eyranu. Því verr sem
maður heyrir, því síður er hægt að nota þau
síðarnefndu, en þau eru þó algengari hér á
landi.
Guðrún segir að mikil breyting hafi orðið
á heyrnartækjum á síðustu árum. Þau eru
nú orðin stafræn og gera greinarmun á tal-
máli og umhverfishljóðum. Gömlu heyrn-
artækin mögnuðu allt hljóð og skarkali varð
stundum vandamál en úr því hefur dregið
verulega, að hennar sögn. Danir standa
fremst í framleiðslu heyrnartækja í heim-
inum og frá þeim streyma nú heyrnartæki í
öllum regnbogans litum þar sem markmiðið
er að notandinn eigi ekki að fela heyrn-
artækið heldur þvert á móti láta bera á því.
 HEYRN | Verða heyrnartæki tískuvara líkt og gleraugu, sem áður töldust ekki þessleg?
Hlustarstykki í öllum regnbogans litum
Litagleði: Eydís Lilja Eysteinsdóttir 10 ára er
ánægð með úrvalið af hlustarstykkjum og
valdi sér bleikt með glimmeri.
Morgunblaðið/Ásdís
Hugmyndir um skrautleg heyrnartæki gerðar að veruleika: Margrét Frímannsdóttir tann-
smiður og Guðrún Gísladóttir, framkvæmdastjóri Heyrnar- og talmeinastöðvar Íslands.
Flott: Hlustarstykkið er bleikt með glimmeri
en heyrnartækið er í gamla brúna litnum.
Það er þó hægt að fá í ýmsum litum núorðið.
Krakkarnir á leik-
skólanum fóru að
kvarta um versn-
andi heyrn af því
að þá langaði í
heyrnartæki