Morgunblaðið - 31.10.2003, Qupperneq 48

48 FÖSTUDAGUR 31. OKTÓBER 2003 MORGUNBLAÐIÐ
. 

/

01
2
3 
41
 1
5! 3


 



 
 


  

 

 
BRÉF
TIL BLAÐSINS
Kringlunni 1 103 Reykjavík  Sími 569 1100
 Símbréf 569 1329  Netfang bref@mbl.is
Allt efni sem birtist í Morgunblaðinu og Lesbók er varðveitt í upplýsinga-
safni þess. Morgunblaðið áskilur sér rétt t i l að ráðstafa efninu þaðan, hvort
sem er með endurbirtingu eða á annan hátt. Þeir sem afhenda blaðinu efni
ti l birtingar teljast samþykkja þetta, ef ekki fylgir fyrirvari hér að lútandi.
ALLT frá dögum Egils Skalla-
grímssonar hefir íslensk ljóðagerð
verið stuðluð. Án stuðla mjög oft
rugl. Svona ein-
föld hefir lengst-
um verið upp-
skriftin að því að
reyna að teljast
ljóðskáld.
Um miðja síð-
ustu öld ákváðu
alls konar bögu-
bósar að þetta
„stuðla fargan“
væri bæði þvingandi og úrelt! Sam-
tímis dundu yfir þjóðina holskeflur
af óstuðluðu rugli undir yfirskrift-
inni „Ljóð“. Ein okkar merkasta
menningararfleifð skyldi kistulögð,
án tafar! Engu að síður er þessi af-
siðun svipuð því að rjómi sé út-
þynntur í undanrennu! Hvernig
ætti fögur rós að springa út í leir-
pytti?
Það furðulega er að „menningar
vitarnir“ og ýmsir menntamenn sáu
enga ástæðu til mótmæla eða gagn-
sóknar. Í stað þess gerðust nokkrir
þessara garpa þátttakendur í þess-
ari aðför að ljóðhefðinni og svo er
enn! Að þessu tilefni vill svo til að
ég tel mig luma á eins konar „tíma-
sprengju“, sem ég ætla hér og nú
að varpa fram íslenskri ljóðhefð til
stuðnings!
Nóbelsskáldið okkar Halldór
Laxness upplýsti orðrétt: „Það
ljóðskáld, sem ekki á sér stað í
hjörtum þjóðarinnar er ekki ljóð-
skáld.“
Þessi ádrepa er margverðskuld-
uð og nær að sjálfsögðu til allra
ruglukollanna, sem hika ekki við að
titla sig „ljóðskáld“, þótt þeir virð-
ist vera gjörsamlega fákunnandi
um okkar klassísku ljóðhefð!
Jafnframt blasir við sú staðreynd
að enginn – ég segi og skrifa eng-
inn – nennir að læra eitt einasta
„ljóð“ þessara vafasömu snillinga!
Blessað menntamálaráðuneytið
er byrjað að misstíga sig örlítið og
veita örfáum bögubósum smá
styrki. „mjór er mikils vísir“.
Þannig er niðurrifsöflunum
smám saman að heppnast að rústa
okkar gagnmerku ljóðmenningu!
Lengstum mátti treysta „Lesbók
Mbl.“ að undir titlinum „Ljóð“ væri
stuðluð ljóðagerð. Einnig þar sem
annars staðar hafa hortittasmiðirn-
ir iðulega tekið völdin. Ömurlegt
kjaftaþrugl birtist þar undir þess-
um áður virðulega titli.
Ljóðagerð sem fáir lesa og eng-
inn lærir er sláandi tákn afsiðunar.
Fjölgun „ljóðskálda“ er nær tak-
markalaus um þessar mundir. Af-
raksturinn er oft ömurlegur. Sam-
tímis er því miður verið að
eyðileggja brageyra yngstu kyn-
slóðarinnar, sem er grafalvarlegt
mál og krefst gagnsóknar!
Stuðlasetning auðveldar öllum að
læra ljóð og er börnum hvað dýr-
mætust til að auka orðaforða þeirra
eins og margsannað er! Kenn-
araháskólinn tekur því miður þátt í
afsiðun ljóðhefðar, sem furðulegt
hlýtur að teljast og til skammar!
Á nýrri öld er full ástæða til að
ræða rækilega stöðu ljóðhefðar og
hefja gagnsókn gegn niðurrifsöfl-
unum til vegsemdar og verndar
okkar ómetanlegu 1jóðmenningu!
GUÐMUNDUR
GUÐMUNDARSON,
Lynghaga 22,
107 Reykjavík.
Niðurlæging
ljóðagerðar
Frá Guðmundi Guðmundarsyni
SÍÐUSTU áratugina hefur það verið
leiðarstef í menntakerfi Íslendinga
að öllum standi menntun til boða án
þess að þurfa að greiða fyrir hana
með skólagjöldum. Þessi stefna hef-
ur verið mikilvæg til þess að jafna
stöðu fólks en einnig hefur hún verið
skynsamleg vegna þess að hún léttir
til muna fjárhagslegar byrðar ungs
fólks og barnafólks.
Síðustu daga hefur umræðan inn-
an Háskóla Íslands verið með þeim
hætti að full ástæða er til að óttast að
skólayfirvöld fari fram á að það við
Alþingi að samþykkt verði lög sem
myndu veita skólanum heimild til að
innheimta allt að 300 hundruð þús-
und krónur á ári í skólagjöld. Flestir
háskólanemar myndu þurfa að taka
lán til að greiða þessi gjöld. Fyrir 5
ára nám yrði skuldsetningin 1,5
milljónir króna sem þyrfti svo að
greiða til baka með vöxtum og verð-
bótum. Þessi lán myndu bætast ofan
á þau framfærslulán sem margir
námsmenn þurfa að taka en endur-
greiðsla þeirra er nú þegar mjög
íþyngjandi.
Ungt samfylkingarfólk í Reykja-
vík hvetur ykkur alþingismenn ein-
dregið til að samþykkja ekki hug-
myndir um upptöku skólagjalda
heldur bregðast við fjárþörf Háskól-
ans með því að veita meira fé til hans
á fjárlögum.
Við teljum að menntakerfið verði
ekki eflt til framtíðar með því að
senda námsmönnum háa gíróseðla.
SVERRIR TEITSSON,
formaður Ungra jafnaðarmanna
í Reykjavík.
Opið bréf vegna hug-
mynda um upptöku
skólagjalda við HÍ
Frá Sverri Teitssyni