Morgunblaðið - 02.11.2003, Blaðsíða 4

4 B SUNNUDAGUR 2. NÓVEMBER 2003 MORGUNBLAÐIÐ
Staður Nafn Sími 1 Sími 2
Akranes Jón Helgason 431 1347 431 1542
Akureyri Skrifstofa Morgunblaðsins 461 1600
Bakkafjörður Stefnir Elíasson 473 1672
Bifröst Ólafur Snorri Ottósson 435 0098 694 7372
Bíldudalur Pálmi Þór Gíslason 456 2243
Blönduós Björn Svanur Þórisson 452 4019/864 4820/690 7361
Bolungarvík Nikólína Þorvaldsdóttir 456 7441 867 2965
Borgarnes Þorsteinn Viggósson 437 1474 898 1474
Breiðdalsvík María Jane Duff 475 6662
Búðardalur Anna María Agnarsdóttir 434 1381
Dalvík Halldór Reimarsson 466 1039 862 1039
Djúpivogur Sara Dís Tumadóttir 478 8161 662 1373
Egilsstaðir Páll Pétursson 471 1348 471 1350
Eskifjörður Björg Sigurðardóttir 476 1366 868 0123
Eyrarbakki R. Brynja Sverrisdóttir 483 1513 699 1315
Fáskrúðsfjörður Jóhanna Sjöfn Eiríksdóttir 475 1260/853 9437/475 1370
Flateyri Hjördís Guðjónsdóttir 456 7885
Garður Álfhildur Sigurjónsdóttir 422 7310 846 8123
Grenivík Sigrún Rósa Kjartansdóttir, 463 3117
Grindavík Kolbrún Einarsdóttir 426 8204 426 8608
Grímsey Ragnhildur Hjaltadóttir 467 3148
Grundarfjörður Bjarni Jónasson 438 6858/854 9758/894 9758
Hella Brynja Garðarsdóttir 487 5022 895 0222
Hellissandur/Rif Lára Hallveig Lárusdóttir 436 6889/436 1291/848 1022
Hnífsdalur Auður Yngvadóttir 456 5477 893 5478
Hofsós Bylgja Finnsdóttir 453 7418 893 5478
Hólmavík Ingimundur Pálsson 451 3333 893 1140
Hrísey Siguróli Teitsson 466 1823
Húsavík Bergþóra Ásmundsdóttir 464 1086 893 2683
Hvammstangi Gunnar Þorvaldsson 451 2482 894 5591
Hveragerði Erna Þórðardóttir 483 4421 862 7525
Hvolsvöllur Helgi Ingvarsson 487 8172/893 1711/853 1711
Höfn Ranveig Á. Gunnlaugsdóttir 478 2416 862 2416
Innri-Njarðvík Eva Gunnþórsdóttir 421 3475 821 3475
Ísafjörður Auður Yngvadóttir 456 5477 893 5478
Keflavík Elínborg Þorsteinsdóttir 421 3463 896 3463
Kirkjubæjarkl. Birgir Jónsson 487 4624 854 8024
Kjalarnes Haukur Antonsson 566 8378 895 7818
Kópasker Hrönn Guðmundsdóttir 465 2112
Laugarás Jakop Antonsson 486 8983
Laugarvatn Berglind Pálmadóttir 486 1129 865 3679
Neskaupstaður Sólveig Einarsdóttir 477 1962 848 2173
Ólafsfjörður Árni Björnsson 466 2347 866 7958
Ólafsvík Laufey Kristmundsdóttir 436 1305
Patreksfjörður Björg Bjarnadóttir 456 1230
Raufarhöfn Alda Guðmundsdóttir 465 1344
Reyðarfjörður Guðmundur Fr. Þorsteinsson 474 1488/892 0488/866 9574
Reykholt Bisk. Oddur Bjarni Bjarnason 486 8900
Reykhólar. Ingvar Samúelsson 434 7783
Reykjahlíð v/Mýv. Margrét Hróarsdóttir 464 4464
Sandgerði Sigurbjörg Eiríksdóttir 423 7674 895 7674
Sauðárkrókur Ólöf Jósepsdóttir 453 5888 862 2888
Selfoss Jóhann Þorvaldsson 482 3375 899 1700
Seyðisfjörður Hanna Lísa Vilhelmsdóttir 472 1102 690 2415
Siglufjörður Sigurbjörg Gunnólfsdóttir 467 1286 467 2067
Skagaströnd Þórey og Sigurbjörn 452 2879 868 2815
Stokkseyri Kristrún Kalmansdóttir 867 4089
Stykkishólmur Erla Lárusdóttir 438 1410 690 2141
Stöðvarfjörður Sunna Karen Jónsdóttir 475 8864
Suðureyri Tinna Sigurðardóttir 456 6244
Súðavík Ingibjörg Ólafsdóttir 456 4936
Tálknafjörður Sveinbjörg Erla Ólafsdóttir 456 2676
Varmahlíð Ragnar Helgason 453 8134 867 9649
Vestmannaeyjar Jakobína Guðlaugsdóttir 481 1518 897 1131
Vík í Mýrdal Hulda Finnsdóttir 487 1337 698 7521
Vogar Hrönn Kristbjörnsdóttir 424 6535 557 5750
Vopnafjörður Svanborg Víglundsdóttir 473 1289 473 1135
Ytri-Njarðvík Eva Gunnþórsdóttir 421 3475 821 3475
Þingeyri Arnþór Ingi Hlynsson 456 8285
Þorlákshöfn Ragnheiður Hannesdóttir 483 3945 483 3627
Þórshöfn Ragnheiður Valtýsdóttir 468 1249
Dreifing Morgunblaðsins
Hér eru upplýsingar um þá sem dreifa blaðinu á landsbyggðinni
R
EYKVÍSKIR
bókaunnendur
hafa löngum sett
jafnaðarmerki á
milli Önnu Ein-
arsdóttur og
Bókabúðar Máls
og menningar á
Laugavegi 18 og ekki að ástæðu-
lausu. Anna hóf störf í bókabúðinni
á unglingsaldri. Hún hefur verið
deildarstjóri, framkvæmdastjóri í
Bókaverslun Snæbjarnar þegar
hún var í eigu Máls og menningar,
séð um sölu á íslenskum bókum til
útlanda fyrir Mál og menningu og
verslunarstjóri á Laugaveginum.
Samfylgd Önnu við Mál og menn-
ingu hefur þó varað lengur en flesta
grunar eða allt frá fyrstu tíð.
Hjartað og heilinn
„Þú getur vel sagt að ég sé fædd
og uppalin í Máli og menningu,“
segir Anna kankvís þegar við nöfn-
urnar erum búnar að koma okkur
vel fyrir í gluggasætum á kaffihús-
inu Súfistanum í húsakynnum Máls
og menningar á Laugavegi 18.
„Faðir minn, Einar Andrésson, var
yngri bróðir Kristins E. Andrés-
sonar og starfaði með honum í fyr-
irtækinu frá fyrstu tíð. Kristinn var
lengst af framkvæmdastjóri fyrir-
tækisins og pabbi umboðsmaður.
Hann fór með áskriftarbækur
bókaútgáfunnar til félagsmanna og
seldi aðrar útgáfubækur fyrirtæk-
isins.
Bræðurnir voru alltaf mjög sam-
rýndir og höfðu mikla samvinnu.
Ég held að aldrei hafi verið tekin
ákvörðun um að gefa út bók án
samráðs við pabba. Kristinn var af-
skaplega góður maður – greindur
og hæglátur. Pabbi var léttari á
brún – glaðlegur og hvers manns
hugljúfi. Jóhannes úr Kötlum segir
í afmælisgrein um pabba sextugan:
Hafi eldri bróðirinn verið heilinn á
bakvið Mál og menningu var yngri
bróðirinn hjartað,“ segir Anna.
„Mér hefur alltaf þótt mjög vænt
um þessi orð.
Pabbi og mamma voru orðin full-
orðin þegar þau eignuðust mig –
sitt eina barn. Ég fékk oft að skott-
ast með föður mínum í vinnunni.
Mál og menning varð fljótt stór
hluti af mínu lífi eins og hún var
stór hluti af lífi foreldra minna.
Fyrst þegar ég man eftir mér var
búðin til húsa hér handan götunnar
á Laugavegi 19,“ segir Anna og
bendir út um gluggann á grátt
bárujárnshús þar sem veitingahús-
ið Indókína er til húsa. „Húsið hef-
ur lítið breyst frá því á þessum
tíma. Þrepin upp á fyrstu hæðina
voru þó utanhúss. Mál og menning
átti báða stóru gluggana vinstra
megin við innganginn. Hinum meg-
in var verslun sem hét Grótta. Mál
og menning var flutt upp á Skóla-
vörðustíg 21 árið 1952. Það var
fyrsta sumarið sem ég var í fastri
sumarvinnu.
Með vaxandi umsvifum Máls og
menningar jókst þörfin fyrir stærra
húsnæði. Faðir minn var fram-
kvæmdastjóri hlutafélags um hús-
bygginguna hér á Laugavegi 18.
Hlutafélagið Vegamót keypti upp
þrjú hús, Laugaveg 18, Vegamóta-
stíg 3 og 5. Hingað flutti verslunin í
aprílmánuði árið 1961.“
„Ég man ekki eftir að mér hafi
verið strítt þótt vissulega hafi verið
svolítið erfitt að vera kommabarn á
þessum tíma,“ svarar Anna þegar
hún er spurð að því hvernig hafi
verið að alast upp á jafn vinstrisinn-
uðu heimili og raun bar vitni í kalda
stríðinu. „Heimili okkar hafði
ákveðna sérstöðu, t.d. var Þjóðvilj-
inn ekki keyptur á heimilum vin-
kvenna minna. Inni á heimilinu
bjuggu foreldrar móður minnar, Jó-
fríðar Guðmundsdóttur frá Helga-
vatni í Þverárhlíð. Þau keyptu Tím-
ann. Foreldrar mínir keyptu líka
Morgunblaðið um tíma. Pabbi sagði
blaðinu upp af því að hann varð svo
reiður yfir fréttaflutningnum af
átökunum á Austurvelli í tengslum
við inngönguna í Nato hinn 30.
mars árið 1949,“ rifjar hún upp.
„Auðvitað var oft heitt í kolunum á
þessum tíma.
Einu atviki get ég sagt þér frá,“
heldur Anna áfram. „Ég átti góða
vinkonu í Kleppsholtinu. Fjölskylda
hennar var gott og gilt sjálfstæð-
isfólk. Foreldrarnir bjuggu á hæð-
inni og amman í kjallaranum.
Amman þekkti ömmu mína því að
þær höfðu flutt á mölina á svip-
uðum tíma. Hún reykti pípu og sat
oft með pípuna í þvottahúsinu því
að hún vildi ekki reykja inni í íbúð-
inni. Nema hvað – einhvern tíma
þegar við vorum hjá henni niður í
kjallara sagði hún við mig: „Aldrei
get ég skilið að hann Einar skyldi
verða kommúnisti eins og hann var
góður við hana mömmu sína.“ Þessi
orð urðu mér algjörlega ógleyman-
leg. Ég vissi auðvitað að það þætti
slæmt að vera kommúnisti en að
það væri svona slæmt grunaði mig
ekki.“
Anna gekk í Laugarnesskóla og
seinna í Kvennaskólann. „Kvenna-
skólinn þótti mjög góður skóli á
þeim tíma,“ segir Anna. „Á meðan
ég var í skólanum vann ég í Máli og
menningu í öllum fríum. Ég var ung
þegar ég eignaðist börnin mín fjög-
ur og vann í bókabúðinni eins og ég
gat á milli barneigna. Eftir að börn-
in voru komin dálítið á legg fór ég í
fulla vinnu.
Áður en Penninn keypti Bóka-
búðir Máls og menningar hafði ég
minnkað svolítið við mig vinnu.
Stuttu eftir eignaskiptin var mér
boðinn starfslokasamningur. Sam-
kvæmt honum vinn ég hálfan dag-
inn í búðinni þar til ég hætti alveg
1. september á næsta ári.“
Gagnrýnni með árunum
Hefur þú aldrei íhugað að taka
þér eitthvað annað fyrir hendur?
„Nei, mér hefur alltaf fundist ég
vera í góðu starfi. Ég hef líka unnið
með mörgu mjög skemmtilegu og
góðu fólki í gegnum tíðina. Mig
langar sérstaklega til að nefna
Esther Benediktdóttur, yndislega
samstarfskonu mína í mörg, mörg
ár. Hvert tímabil í bókabúðinni hef-
ur sinn sjarma. Mér hefur alltaf
fundist jólabókatörnin skemmtileg-
ust. Það er svo gaman að fylgjast
með því þegar nýju bækurnar eru
að koma út.
Á sama hátt hef ég notið þess að
fá að hjálpa fólki að velja bækur
fyrir sig sjálft eða aðra. Ég les ekki
eins mikið og ég las áður þó ég lesi
töluvert. Skáldsögur, ljóðabækur
og ævisögur er það sem ég hef mest
gaman af. Ég hef líka orðið gagn-
rýnni með árunum og svo hefur
maður minni tíma! Ef bók höfðar
ekki til mín eftir fyrstu 20 blaðsíð-
urnar hendi ég henni frá mér og
gríp aðra.“
Samúð með ljóðskáldum
Anna er ekki lengi að svara því
hvaða rithöfund hún haldi mest upp
á. „Halldór Laxness hefur alltaf
verið uppáhalds rithöfundurinn
minn. Ég á erfiðara með að gera
upp á milli bókanna hans. Ætli mér
finnist ekki Íslandsklukkan best.
Heimsljós er önnur uppáhalds bók.
Ég skældi yfir örlögum Ljósvík-
ingsins þegar ég var ung. Núna er
ég að lesa Brekkukotsannál fyrir 7
ára dótturson minn sem gistir oft
hjá mér. Við erum að lesa um Álf-
grím og klukkuna sem sagði
„Eilíbð,“ segir Anna og brosir. „Ég
kynntist Halldóri Laxness fyrst
þegar ég var lítil stelpa. Ætli ég
hafi ekki verið svona 12 ára þegar
ég kom fyrst að Gljúfrasteini.
Ég kynntist auðvitað fleiri rithöf-
undum en Halldóri Laxness í gegn-
um foreldra mína, t.d. Þórbergi
Þórðarsyni, Guðmundi Böðvarssyni
Fædd og uppalin í Máli
Anna Einarsdóttir var vart komin á táningsaldur
þegar hún fékk sumarvinnu í Bókabúð Máls og
menningar í fyrsta sinn. Eftir áratugastarf sér hún
nú fram á að hætta störfum í búðinni að ári. Anna
G. Ólafsdóttir fékk nöfnu sína, Önnu Einarsdóttur,
til að líta yfir farinn veg.
„Ég hugsa mér gott til glóðarinnar að vera meira með fjölskyldunnni og svo má ekki gleyma því að ég á stóran og góðan
vinahóp,“ segir Anna Einarsdóttir í tengslum við starfslokin í bókabúðinni að ári.