Morgunblaðið - 11.11.2003, Blaðsíða 8

FRÉTTIR
8 ÞRIÐJUDAGUR 11. NÓVEMBER 2003 MORGUNBLAÐIÐ
Þú þarft ekki að kíkja, góði, ég er ekta Skoti.
Félagsráðgjafadagurinn
Erum meðvituð
um málefnin
Félagsráðgjafadagur-inn er í dag og í til-efni af því gengst
Stéttarfélag íslenskra fé-
lagsráðgjafa fyrir morgun-
verðarmálstofu um fötlun,
mannréttindi og félagsráð-
gjöf, sem fram fer á Grand
Hótel milli klukkan 8.20 og
11 í dag. Formaður Stétt-
arfélags íslenskra fé-
lagsráðgjafa er Ella Krist-
ín Karlsdóttir og svaraði
hún nokkrum spurningum
Morgunblaðsins í tilefni
dagsins.
– Segðu okkur fyrst eitt-
hvað frá degi félagsráð-
gjafa …
„Þetta er evrópskur
dagur sem félagsráðgjafar
um gervalla Evrópu halda
hátíðlegan með ýmiss kon-
ar hætti. Málefni er valið af evr-
ópskri nefnd félagsráðgjafa og
síðan er sinn siðurinn í hverju
landi að vekja athygli á viðkom-
andi málefni. Sums staðar skrifa
félagsráðgjafar blaðagreinar,
annar staðar eru þingmenn heim-
sóttir. Hér á Íslandi höfum við
haft þann háttinn á að standa fyrir
málstofum. Evrópski félagsráð-
gjafadagurinn hefur verið við lýði
frá 1996, en þetta er í fimmta
skipti sem Stéttarfélag íslenskra
félagsráðgjafa heldur upp á dag-
inn. Þessi dagur er alltaf annan
þriðjudaginn í nóvember.“
– Og þið ætlið að ræða um mál-
efni fatlaðra …
„Í ár er dagurinn tileinkaður
fötlun, mannréttindum – fé-
lagsráðgjöf. Málefnið er valið með
tilliti til þess að nú stendur yfir ár
fatlaðra og við viljum koma þeim
skilaboðum út í þjóðfélagið að fé-
lagsráðgjafar vinna að málefnum
fatlaðra á breiðum grundvelli.“
– Geturðu sagt okkur frá
áherslum og markmiðum málstof-
unnar?
„Eins og kannski má segja um
málstofur almennt er ávinningur-
inn að vekja umræður um málefni
í þjóðfélaginu. Ég myndi segja að
lagt yrði upp með að koma nokkr-
um áherslum á framfæri. Við vilj-
um í fyrsta lagi auka skilning á
réttindum fatlaðra til að koma í
veg fyrir mismunun. Í öðru lagi
viljum við auka meðvitund í þjóð-
félaginu á mismunandi fötlun,
þ.e.a.s. hversu fjölbreyttur hópur
hér er á ferðinni. Í þriðja lagi vilj-
um við auka meðvitund í þjóð-
félaginu á ýmsum fordómum sem
fatlaðir þurfa að glíma við. Meðal
annars er það afar algengt að fólk
álíti sem svo að fatlaður einstak-
ingur geti ekki gert þetta eða hitt
vegna fötlunar sinnar, þegar hið
sanna er að hann ekki bara getur,
heldur vill líka. Og í fjórða lagi
viljum við hvetja til umræðu um
stöðu fatlaðra í þjóðfélaginu og
benda á þau skref sem þarf að
stíga til að bæta hana.
Það má segja að þessar
áherslur sýni fram á starf fé-
lagsráðgjafa með fötluðum. Það
er að styðja þá og veita ráðgjöf.
Það er getur verið fullt
af alls konar réttindum
sem fatlaðir hafa, en
það er enginn sem
hjálpar þeim eða leiðir
áfram í þá veru. Fatl-
aðir þurfa að geta full-
nýtt sér sín réttindi til að þeir
njóti alls til jafns við aðra. Menn
mega heldur ekki gleyma því að
margt af því sem gert er fyrir fatl-
aða, til dæmis bætt aðgengi að
byggingum og stofnunum, nýtist
öllum, fötluðum og ófötluðum.“
– Hver er ávinningur af svona
málstofu?
„Eins og ég gat um áðan er
hlutverk málstofu meðal annars
að hvetja til umræðu og halda um-
ræðu á lofti. Á svona málstofu
upplýsum við hvert annað, erum
meðvituð um málefnið og förum
síðan á vinnustað okkar og reyn-
um að skila inn í starfið því nýj-
asta og besta af því sem við höfum
heyrt og lært.“
– Segðu okkur frá dag-
skránni …
„Við opnum salinn klukkan 8.20
og klukkan níu set ég málstofuna.
Fyrst á mælendaskrá er María
Jónsdóttir félagsráðgjafi. Hún
flytur erindi sem hún hefur nefnt,
„Er fólk með þroskahömlun eilíf
börn?“ Þetta er afar athyglisvert
erindi, því sumir virðast halda að
fólk með þessa fötlun sé eilíf börn
og koma fram við það eins og börn
alla ævi. Þetta er hins vegar alger
misskilningur, því auðvitað verður
fólk með þroskahamlanir fullorðið
eins og aðrir.
Á eftir Maríu tekur til máls El-
ísabet Guttormsdóttir félagsráð-
gjafi sem fjallar um hindranir fatl-
aðra á vinnumarkaðinum og er í
tengslum við mikla umræðu í
seinni tíð um jöfn réttindi fatlaðra
til vinnu.
Margrét Jónsdóttir félagsráð-
gjafi er næst á mælendaskrá og
nefnir erindi sitt: „Hindranir kerf-
isins – hindranir neytandans.“
Ætlar hún að benda á þessar
hindranir og skilgreina þær.
Á eftir Margréti verður
kaffihlé, en síðan flytur Þorgerður
Valdimarsdóttir félagsráðgjafi er-
indi sem hún nefnir:
„Eigin reynsla: hindr-
un eða tækifæri?“
Þetta erindi er einstak-
lega athyglisvert fyrir
þær sakir að Þorgerður
býr sjálf við fötlun og
getur tekið á þessu máli frá fyrstu
hendi. Hún veltir því meðal ann-
ars upp hvort fötlunin sé hindrun í
starfi.“
– Er málstofan öllum opin?
„Þetta er opinn fundur og það
mega allir koma sem hafa áhuga á
málefninu, en það eru aðallega fé-
lagsráðgjafar sem mæta á mál-
stofurnar okkar.“
Ella Kristín Karlsdóttir
 Ella Kristín Karlsdóttir fædd-
ist í Reykjavík 13. febrúar 1952.
Lauk kennaraprófi frá KHÍ 1973
og BA í félagsráðgjöf frá Há-
skóla Íslands 1993. Lauk síðan
starfsréttindanámi í félagsráð-
gjöf 1994. Hefur starfað síðan
hjá Reykjavíkurborg, fyrst sem
félagsráðgjafi, síðan sem for-
stöðumaður Vesturgarðs, fjöl-
skyldu- og skólaþjónustu. Er og
formaður Stéttarfélags íslenskra
félagsráðgjafa. Maki er Ingimar
Ingimarsson og eiga þau fjögur
börn, Birgi, Ingimar, Önnu Sig-
rúnu og Sólveigu.
Á svona mál-
stofu upp-
lýsum við
hvert annað
VERÐMÆTI eftirlauna Guð-
mundar Malmquist, fyrrverandi
forstjóra Byggðastofnunar, sem
lét af störfum 2001, námu í heild
92.365.773 kr. samkvæmt útreikn-
ingum sem Talnakönnun var feng-
in til að gera og miðast við 31. des-
ember 2001. 40% af þeirri fjárhæð
eða rúmlega 36,9 milljónir kr. voru
greidd í viðurkennda séreignarlíf-
eyrissjóði að vali forstjórans fyrr-
verandi.
Þetta kemur fram í svari iðn-
aðarráðherra á Alþingi við fyrir-
spurn Ástu R. Jóhannesdóttur,
þingmanns Samfylkingarinnar, um
starfslokasamninga hjá Byggða-
stofnun.
Sömu reglur og giltu um líf-
eyrisréttindi Landsbankstjóra
Fram kemur í svarinu að við
ráðningu forstjórans fyrrverandi
1985 var gert sérstakt samkomu-
lag um lífeyrisréttindi. Skv. því
skyldu gilda sömu reglur um líf-
eyrisréttindi hans og um lífeyr-
isréttindi bankastjóra Landsbank-
ans. „Þar sem forstjórinn
fyrrverandi hafði verið í starfi í
fimmtán ár er starfslokasamning-
urinn var gerður átti hann rétt á
90% launum eftir 65 ára aldur,
samkvæmt fyrrgreindu samkomu-
lagi. Samkvæmt starfslokasamn-
ingnum voru 40% af þeim rétt-
indum, miðað við 31. desember
2001, greidd í viðurkennda sér-
eignalífeyrissjóði að vali forstjór-
ans fyrrverandi gegn 40% lækkun
lífeyrisréttinda hans. Talnakönnun
hf. var fengin til þess að reikna út
verðmæti lífeyrisréttindanna.
Starfslokasamningurinn mælir
því fyrir um að hluti af lífeyr-
isgreiðslum Byggðastofnunar til
forstjórans fyrrverandi yrði
greiddur í séreignarsjóði. Einung-
is var því um að ræða að stofnunin
innti greiðsluskyldu sína af hendi
fyrr en ráð var fyrir gert í ráðn-
ingasamningi. Þegar forstjórinn
fyrrverandi hefur töku lífeyris
standa því einungis eftir 60% af
þeim lífeyrisréttindum sem mælt
var fyrir um í ráðningarsamningi
hans,“ segir m.a. í svarinu.
Greiðslur til síðari forstjóra
námu 19,6 milljónum króna
Einnig var m.a. spurt hver
heildarkostnaður ríkissjóðs væri af
starfslokasamningum sem gerðir
hafa verið við forstjóra
Byggðastofnunar. Theodór
Bjarnason var skipaður forstjóri
Byggðastofnunar í janúar 2001 og
gerði ráðherra starfslokasamning
við hann í júní 2002. Í svarinu
kemur fram að heildargreiðslur til
Theodórs hafi numið 19,6 millj-
ónum kr.
Starfslokasamningar hjá Byggðastofnun
Heildareftirlaun metin
til 92,3 milljóna króna