Morgunblaðið - 19.11.2003, Blaðsíða 6

FRÉTTIR
6 MIÐVIKUDAGUR 19. NÓVEMBER 2003 MORGUNBLAÐIÐ
Einræ›ur Steinólfs
í Ytri-Fagradal
Steinólfur Lárusson í Ytri-
Fagradal er löngu orðinn
þjóðsagnapersóna í lifanda
lífi. Einræður hans bera vitni
frumlegri hugsun, kímnigáfu
og meitluðu tungutaki.
Stórskemmtileg bók um
einstakan mann.
„Steinólfur er maður allra
tíma.“
– Einar Már Guðmundsson
edda.is
LAUN félagsmanna Félags ís-
lenskra náttúrufræðinga hjá ríkinu
eru mun lægri en hjá sambæri-
legum sérfræðingum á almennum
vinnumarkaði, hvort heldur sem lit-
ið er til heildarlauna eða reglulegra
launa/dagvinnulauna. Munurinn í
heildarlaunum er um 70 þúsund
krónur á mánuði þar sem laun á al-
mennum markaði eru 18% hærri en
hjá ríkinu. Í reglulegum launum er
munurinn nærri 100 þúsund krónur,
eða 28%, félögum FÍN í óhag.
Þetta kemur m.a. fram í gögnum
frá FÍN, einu aðildarfélaga Banda-
lags háskólamanna (BHM), sem
tekið hefur saman upplýsingar um
laun þessara hópa frá ársbyrjun
1998. Miðað við annan ársfjórðung
þessa árs voru regluleg laun fé-
lagsmanna FÍN 253 þúsund kr. á
mánuði á meðan þau voru 351 þús-
und hjá sérfræðingum á almennum
vinnumarkaði. Á sama tímabili voru
heildarlaun FÍN-félaga 319 þús. kr.
á mánuði samanborið við 389 þús-
und kr. á almennum markaði. Hefur
þessi launamunur haldist nær
óbreyttur frá árinu 1998.
Tölurnar byggjast á gögnum
FÍN, sem síðan studdist við upplýs-
ingar frá kjararannsóknanefnd
(KOS) varðandi laun sérfræðinga á
almennum vinnumarkaði. Eru þeir
ekki nánar flokkaðir eftir störfum.
Hafa ber í huga að regluleg laun
náttúrufræðinga eru 20 þúsund kr.
hærri en meðaltal reglulegra launa
allra BHM félaganna. Meðaltal
heildarlauna eru þau sömu hjá fé-
laginu og BHM í heild. Heildarlaun-
in hjá FÍN eru laun allra fé-
lagsmanna, óháð starfshlutfalli.
Regluleg laun eru svo laun greidd
fyrir umsaminn vinnutíma sam-
kvæmt kjarasamningum, hvort sem
um er að ræða dagvinnu eða vakta-
vinnu.
Varkár samanburður
Þrúður G. Haraldsdóttir, fram-
kvæmdastjóri félagsins, segir að full
ástæða sé til að benda á þennan
launamun. Hann sé ekki eins lítill
eða „óljós“ og komi fram í frum-
varpi fjármálaráðherra um breyt-
ingar á lögum um réttindi og skyld-
ur starfsmanna ríkisins. Hún telur
einsýnt að ríkisstarfsmenn muni
fara fram á að jöfnuður á milli
vinnumarkaðanna nái til fleiri sviða,
þar með talið til launa og að þau
verði þau sömu og hjá sambæri-
legum stéttum á einkamarkaðnum.
„Okkar launasamanburður er
gerður af varkárni eða við alla sér-
fræðinga á almennum markaði en
ekki aðeins við sérfræðinga í sömu
fagstéttum og við erum með. Laun
þeirra síðarnefndu eru töluvert
hærri,“ segir Þrúður.
Hún segir að lengi hafi sú hefð
ríkt á almennum vinnumarkaði að
gefa starfsmönnum færi á að bæta
sig í starfi. Sú hefð sé sett fram með
formlegum hætti hjá ríkisstarfs-
mönnum eða í lögum, enda sé um að
ræða störf í opinberri stjórnsýslu
þar sem sérstaklega þurfi að gæta
að málefnalegum vinnubrögðum og
sjónarmiðum.
„Það gætir misskilnings þegar því
er haldið fram að ekki sé hægt að
segja upp ríkisstarfsmönnum. Það
er formlegra ferli en hjá einkageir-
anum en byggist á sömu hefð, það
er að gefa starfsmanni færi á að
bæta sig. Ferlið byggist á andmæla-
rétti stjórnsýslulaga sem nú er ætl-
unin að afnema gagnvart ríkis-
starfsmönnum og skriflegri
áminningu. Bæti starfsmaður sig
ekki, má segja honum upp. Þau mál
sem stéttarfélögin koma hvað helst
að og kosta ríkið mikið er þegar
ekki er gengið rétt til verka við
framkvæmd á þessum ferli eða mál-
efnalegra sjónarmiða ekki gætt,“
segir Þrúður.
Hún bendir jafnframt á að verði
frumvarpið að lögum geti niðurstöð-
ur sem byggðar séu á faglegri þekk-
ingu og vinnubrögðum verið í
hættu. Gangi fagleg niðurstaða sér-
fræðinga gegn hagsmunum ríkis-
stjórnar hverju sinni eigi ríkisvaldið
auðveldar en áður með að segja upp
slíkum sérfræðingum. Þetta sé al-
varlegt fyrir sérfræðinga sem starfa
hjá ríkisstofnunum og gangi gegn
faglegu sjálfstæði þeirra, og jafn-
alvarlegt vegna almennings sem
verði að geta treyst upplýsingum
sem frá þeim komi.
Laun sérfræðinga á almennum vinnumarkaði
Heildarlaun 18%
hærri en hjá ríkinu
   
 








 


















                 
+'
+
'

'

'

'

    



  

 

  !
" # 
  
 
$

 
 %
&''( )**+
#;/< "  
;"
*%5=7  >*" *"  .*  ,



$

 
%  

$

 
%
-
!
".$
%  

!
".$
%
-
&''( &''' )*** )**& )**) /*+
SKRIFAÐ var undir samkomulag í
gær um að samtvinna félagslega
heimaþjónustu og heimahjúkrun í
Reykjavík. Jón Kristjánsson, heil-
brigðis- og tryggingamálaráðherra,
og Þórólfur Árnason borgarstjóri
skrifuðu undir samkomulagið en
markmið þess er að veita öldruðum
og öðrum sem njóta slíkrar þjónustu
betri og samræmdari þjónustu en
nú er. Samkomulagið er gert í fram-
haldi af tillögum starfshóps.
Þjónusta í samræmi við mat
Með nýskipan samkvæmt sam-
komulaginu geta þeir sem njóta fé-
lagslegrar heimaþjónustu eða
heimahjúkrunar hjá heilsugæslu
leitað til heilsugæslustöðvar sinnar,
Félagsþjónustunnar í Reykjavík eða
til Miðgarðs í Grafarvogi um þjón-
ustu. Er ætlunin að ekki skipti máli
hvert leitað er eftir þjónustu, nið-
urstaðan á að verða sú að ein-
staklingurinn fái heimaþjónustu í
samræmi við mat sem tekur bæði til
félagslegrar heimaþjónustu og
heimahjúkrunar. Úrræði verða sam-
ræmd og byggjast á sameiginlegu
þjónustumati og síðar er gert ráð
fyrir að tekið verði í notkun ákveðið
mælitæki sem notað er til að þjálfa
matsmenn og skrá mælingar og úr-
vinnslu þeirra. Árangur verkefn-
isins verður síðan metinn í byrjun
febrúar 2005 og aftur í lok þess árs.
Einn aðili ábyrgur
Jón Kristjánsson heilbrigð-
isráðherra sagði samkomulagið eiga
rætur í samkomulagi sem gert var
við samtök aldraðra fyrir ári um að
samræma félagslega heimaþjónustu
og heimahjúkrun. Þórólfur Árnason
borgarstjóri sagði stefnt að því með
samkomulaginu að fólk gæti verið
lengur heima með því að fá betri
þjónustu og það myndi leiða til
sparnaðar og betri nýtingar á þess-
ari þjónustu.
Björk Vilhelmsdóttir, formaður
félagsmálaráðs, sagði að í raun
mætti segja að allar íbúðir aldraðra
yrðu með þessu þjónustuíbúðir þar
sem fólki yrði gert kleift að dvelja
sem lengst á heimilum sínum með
því að fá öflugri þjónustu. Benedikt
Davíðsson, formaður Lands-
sambands eldri borgara, fagnaði
samkomulaginu og sagði það mik-
ilvægt að einn aðili væri nú ábyrgur
fyrir allri heimaþjónustu. Fagnaði
hann samvinnu um málið og minnti
á þá stefnu samtakanna að unnið
skuli vera með öldruðum en ekki
fyrir þá.
Samkomulag heilbrigðisráðherra og borgarstjóra um heimaþjónustu
Samræma félagslega heima-
þjónustu og heimahjúkrun
Morgunblaðið/Jim Smart
Þórólfur Árnason borgarstjóri og Jón Kristjánsson heilbrigðisráðherra skrifa undir samkomulagið. Einnig má sjá
á myndinni Benedikt Davíðsson, formann Landssambands eldri borgara, og Láru Björnsdóttur félagsmálastjóra.
MIKILL áhugi hefur verið hjá
aðilum úr viðskiptalífinu að
auka tengsl við Íran og mun
Halldór Ásgrímsson utanríkis-
ráðherra fara í þriggja daga
heimsókn til Íran um mánaða-
mótin ásamt aðilum úr við-
skiptalífinu. Halldór segir að
mikill áhugi sé fyrir því á meðal
íslenskra fyrirtækja að styrkja
tengsl Íslands við Íran, og
nefnir sem dæmi fyrirtækin
Össur og Marel, fyrirtæki
tengd mjöliðnaði og plastfram-
leiðslu, flugfélög, auk aðila á
sviði jarðhita.
Halldór mun eiga fund með
bæði forseta og utanríkisráð-
herra Íran, og ræða m.a. mann-
réttindamál og kjarnorkumál,
auk þess að styrkja tengsl Ís-
lands við Mið-Austurlönd sem
gæti hjálpað fulltrúa Íslands að
komast í Öryggisráð Samein-
uðuþjóðanna. Í Íran búa um 70
milljónir manna og er landið
leiðandi í viðskiptalífinu í Mið-
Austurlöndum, segir Halldór.
„Við eigum líka pólitískt erindi
við Íran. Við viljum fylgja eftir
stefnu Íran í mannréttindamál-
um og stefnu Íslands að því er
varðar kjarnavopn.“
Áhugi á Íran
í íslensku
viðskiptalífi
FRÁ og með 10. janúar á næsta
ári mun Ísland bætast í hóp þeirra
áfangastaða sem Norræna siglir
til yfir vetrartímann og mun þá
skipið sigla til landsins allt árið
um kring. Norræna mun sigla á
mánudögum frá Færeyjum til Ís-
lands og er áætlað að skipið komi
til hafnar í Seyðisfirði á hverjum
þriðjudegi kl. 9 og sigli til baka á
miðvikudögum kl. 18, að því er
fram kemur í fréttatilkynningu
frá Smyril Line. Þá mun félagið
jafnframt bjóða upp á beinar sigl-
ingar milli Hanstholm og Bergen
og síðan þaðan til Leirvíkur, Þórs-
hafnar og Seyðisfjarðar og sömu
leið til baka. Að sögn Ola Ham-
mer, forstjóra Smyril Line, eru
þessi beinu tengsl frá Hanstholm
og alla leið til Íslands yfir veturinn
liður í að auka þjónustu Smyril
Line á Norður-Atlantshafi með
nýju skipi.
Norræna til Íslands
árið um kring