Morgunblaðið - 19.11.2003, Blaðsíða 45
BRÉF TIL BLAÐSINS
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 19. NÓVEMBER 2003 45
BRÉFRITARI les í blöðum að
þessa dagana ræði menn um örlít-
inn ríkisstyrk sem ákveðið hefur
verið að greiða
sauðfjárbænd-
um. Þeir standa
illa. Bréfritari
fagnar þessari
greiðslu til
bændanna.
Styrkja þarf bet-
ur fjárhagsstöðu
sauðfjárbænda.
Þeir þurfa meiri
tryggingar þegar slátrað er á
haustin. Það má ekki koma fyrir
árlega og halda áfram að bændur
tapi hluta af inneign sinni hjá þeim
sem slátrar fyrir þá. Í raun og
veru er kindakjötið kaup
bændanna. Ef bændur fá ekki allt
kjöt sitt greitt þá eiga þeir að geta
sótt viðbótargreiðslu í Trygginga-
sjóð launa eins og aðrir launþegar.
Kjötið er kaup bændanna eins og
áður sagði og greiða á bændum
allt kaup þeirra með réttu og eng-
ar refjar. Verða að fá sitt eins og
aðrir. Þetta eru laun þeirra.
Flestar stóru og ríku erlendu
þjóðirnar borga með sínum land-
búnaði stórfé. Svín og kjúklingar
eru alin hér á landi á innfluttu er-
lendu fóðri sem við borgum með
gjaldeyri. Fóðrið er misjafnt að
gæðum og kemur oft úr umhverfi
þar sem er mikil mengun miðað við
okkar hreina loft. Svo er það greitt
niður erlendis áður en það er flutt
hingað. Þetta er ekki frjáls verzlun
heldur undirboð á alþjóðamarkaði.
Stóru ríku þjóðirnar borga korn
sitt niður og selja til útlanda til að
eyðileggja landbúnað í öðrum lönd-
um eins og hjá okkur. Stunda
„dumping“ eins og það er kallað.
Látum ekki erlend undirboð eyði-
leggja okkar góða og holla land-
búnað sem selur ágæta og hreina
vöru á sanngjörnu verði. Látum
ekki útlendinga plata okkur.
Annars var þetta bréf aðallega
skrifað til að skora á og ákalla alla
sauðfjárbændur vegna minkanna
eins og kemur fram síðar í enda
bréfsins.
Fyrir rúmlega hálfri öld sluppu
örfáir eða svona 2-3 frekar smáir
aliminkar úr búrum sínum í minka-
búum hér rétt fyrir ofan Reykja-
vík. Höfðu nýlega verið fluttir til
landsins og sluppu svona 2-3 nokk-
uð fljótt. Þeir lögðust út villtir og
byrjuðu á því að veiða laxaseiði sér
til matar í Elliðaánum og gera enn.
Þeir lifa þar góðu lífi meira en
hálfri öld seinna þrátt fyrir miklar
minkaveiðar sem standa enn. Dýr-
ar veiðar á villtum minkum hafa
verið stundaðar í gegnum árin.
Ekkert hefur dugað. Þeir eru í dag
fleiri og fleiri og vaxandi plága.
Í upphafi veiddu menn árlega
alls svona 5 villta minka. Þetta
með villiminkinn byrjaði svona
smátt. Veitt var í næsta nágrenni
Reykjavíkur þar sem smávaxinn
aliminkurinn hafði sloppið fyrst út
nokkru áður. Það átti eftir að
breytast mikið. Verða fljótt meira
en 5 minka veiði árlega. Villimink-
urinn flæddi um allt.
Í dag er árleg opinber minka-
veiði svona 5000 villiminkar. Eru í
raun fleiri. Minkaplágan stækkar
árlega og minkaveiðin hefur þús-
undfaldast á hálfri öld. Minkar eru
í dag um allt land. Fyrst voru þeir
smáir og földu sig í holu við ár og
vötn. Nú eru þeir stærri og upp
um allar heiðar. Í haust voru mink-
ar víðast hvar hlaupandi um á
kvöldin þegar myrkur var að skella
á. Þetta sáu menn um allt land.
Okkur mönnunum er í bili bannað
að veiða rjúpu sem í sjálfu sér var
góð, rétt og nauðsynleg ráðstöfun.
Rétt hjá ráðherra. Það er því grát-
legt að lesa um það í blöðum og
frétta af því að stórir hópar villi-
minka veiði í stað okkar í dag rjúp-
ur upp um allar heiðar. Nýir og
stórir aliminkar hafa seinustu árin
sloppið út og eru miklu fleiri,
stærri og hæfari en áður var til að
hendast upp um öll fjöll og firnindi
á eftir rjúpu. Hafa lært að veiða
rjúpuna. Gamli litli villliminkurinn
sem slapp hér út upp úr 1930 til
1940 gat þetta ekki. Var of smár til
þess. Refurinn tók hann oft, drap
og át hann svo. Litli villiminkurinn
var fyrst bara við ár og vötn og
svo sjó. Þessi nýi og stóri minkur í
dag ræður alveg við litla íslenzka
refinn sem leggur ekki lengur í
stóra minkinn. Nýi minkurinn er of
stór og sterkur fyrir refinn. Þess
vegna getur minkurinn í dag
hlaupið upp um öll fjöll og veitt
rjúpuna í friði fyrir ref og veiði-
mönnum að mestu í bili. Er nægi-
lega stór til þess. Er orðinn svipað
hlaupadýr og refur.
Villiminkar eru hér líklega orðn-
ir meira en 20 þúsund samtals á
öllu landinu á haustin og fer fjölg-
andi. Stofninn er í dag vel 20 þús-
und en byrjaði með 3-5 minkum en
stækkaði fljótt. Þeir veiða meira
og meira af fugli og silungi svo og
laxaseiðum. Eru stærri en áður.
Þurfa meira og eru fleiri. Eta því
meira en áður og fleiri tegundir.
Allt lifandi er matur hjá þeim sem
þeir ráða við.
Nú er aftur komið að sauðfjár-
bændum sbr. upphaf bréfsins sem
voru að fá smá ríkisstyrk út á óselt
kindakjöt. Bréfritari telur að allir
sauðfjárbændur sem eru 2000 ættu
að setja út svona 2-3 minkagildur
hver í allan vetur og svo áfram. Ef
2000 sauðfjárbændur setja allan
metnað sinn í það að losa Ísland og
Íslendinga við villiminkinn þá
komast þeir anzi langt. Bréfritari
skorar á þá að byrja verkið.
Hreinsa burtu allan villiminkinn á
Ísland. Sauðfjárbændur eru nægi-
lega margir þ.e. 2000 og búa
dreifðir um allt land. Hér með er
skorað á þá alla með tölu að byrja
minkaveiðar strax. Setja út 2-3
minkagildrur hver og veiða líka
með hundum í vetur. Allir villi-
minkarnir svona 20 þúsund eða
fleiri í dag mættu þá fara að vara
sig. Bændur samtaka nú. Burt með
allan mink af Íslandi.
LÚÐVÍK GIZURARSON, hrl.
Grenimel 20,
107 Reykjavík.
Kindakjötið og
minkurinn
Frá Lúðvík Gizurarsyni, hæsta-
réttarlögmanni
ÞAÐ var að kveldi 13. nóvember
sem ég sá í fréttum Stöðvar 2 að
kona með tvö börn sín sem var
heimilislaus, dveldi á Arnarhóli.
Ég fór til hennar til þess að reyna
að hjálpa henni. Saga hennar var
sú að hún var búin að missa hús-
næðið sitt og hafði gist hjá Hjálp-
ræðishernum en þar sem hún hafði
mjög lágar tekjur sem voru um 70
þús. á mánuði gekk það ekki upp.
Hún hafði leitað til félagsþjónust-
unnar og beðið um hjálp en fengið
neitun.
Það rigndi mikið þetta kvöld og
það var napurt að standa við
styttu Ingólfs Arnarsonar. Ég
hugsaði um hvers vegna svona fáir
komu af þeim sem höfðu séð þessa
frétt. Stjórnmálamenn, borgar-
fulltrúar og hinn almenni borgari.
Hvar var allt þetta fólk? Voru
virkilega allir svona uppteknir að
enginn gæti komið? Ég reyndi að
ná sambandi við ýmsa en náði í
fáa. Lögreglubíll keyrði upp á hól-
inn, var þar dálitla stund og fór
síðan. Ekki skil ég hvers vegna
lögreglan kom en óneitanlega
hefði verið hlýrra og notalegra í
bílnum.
Fátækt og neyð er mikil í heim-
inum og oft er safnað til að hjálpa
þessu fólki og er það gott mál en
verum ekki svona fjarsýn og lítum
okkur nær því hér er mikil fátækt
sem eykst stöðugt í velferðarrík-
inu á Íslandi, þar sem ráðamenn
stæra sig af góðæri. Þeir virðast
líta svo á að fátækt sé ekki til hér.
Það virðist vera að umræðan um
fátækt og húsnæðisleysi nái ekki
eyrum þeirra.
Harkan er mikil gagnvart fá-
tæku fólki og borgin hikar ekki við
að bera út fólk sem getur ekki
borgað leiguna. Formaður félags-
málaráðs, Björk Vilhelmsdóttir,
sagði að þessu fólki væri hjálpað, í
viðtali við Stöð 2. En hvers vegna
er þessi mikla neyð þá hér?
Konunni og börnum hennar var
loks komið í skjól eftir að tveir
prestar sem ég náði sambandi við
komu. Þetta mál er nú í höndum
miðborgarprestsins, Jónu Hrannar
Bolladóttur, og ég vona að henni
takist að leysa þennan vanda. Ég
bið fyrir þessari konu og börnum
hennar og öðru fólki sem í neyð er.
Og ég bið ykkur hin, sem þessar
línur mínar lesið, að biðja líka.
SIGRÚN ÁRMANNS
REYNISDÓTTIR,
formaður Samtaka gegn fátækt,
Hraunbæ 38,
110 Reykjavík.
Á götunni
Frá Sigrúnu Ármanns
Reynisdóttur, formanni Samtaka
gegn fátækt
#32 ASKJA
ICELAND REVIEW
ÁSKRIFTARSÍMI 512-7517
askrift@icelandreview.com
HVERS VEGNA ÍSLAND?
40 ÁSTÆ‹UR
22. nóvember
MIKIÐ ÚRVAL
HAGSTÆTT VERÐ
LOFTPRESSUR
TILBOÐSD
AGAR
ÞAÐ þarf að breyta ásýnd jólanna
og hætta að einblína og hneykslast á
neysluæðinu. Þetta er orðið nöldur.
Á jólunum ættum við gjarnan að
hugsa meira innávið, um okkur sjálf,
um ævina alla, um bernskuna, um
fjölskylduna og um það sem lífið hef-
ur gefið okkur og það sem lífið hefur
ekki gefið okkur. Og á jólunum gæt-
um við hugsað dálítið um Jesú sem
talaði við fólkið á máli sem það skildi
og flutti skilaboð frá Guði um það
gildismat sem orð Guðs leggur
grunninn að. Þarna komum við að
erfiðustu ráðgátu trúarinnar. Að
vísu stendur í Biblíunni að mennirnir
eigi að trúa gagnrýnislaust og þar
með lætur Guð okkur eftir sérher-
bergi í sköpunarverkinu þar sem
mannshugurinn getur aldrei skilið
lífsgátuna til fulls. Í þessu herbergi
er einn botnþéttur griðastaður.
„Himnaríki“.
Af því að jólin eru nú enn einu
sinni að koma er ekki úr vegi að
drepa á hinn trúarlega þátt jólanna
og hvaða gildi trúin hefur raunveru-
lega í lífi fólks. Það má setja sama-
semmerki milli trúarlífs fólks al-
mennt og trúar á annað líf eftir
dauðann. Flest trúað fólk trúir á ein-
hvers konar tilveru eftir dauðann
þótt hugmyndir séu mismunandi.
Þessi þáttur trúarinnar er mjög mik-
ilsverður. Hann veitir fólki öruggi og
gerir fólki kleift að þola álag í sorg
og veikindum þegar allt um þrýtur
og maðurinn stendur einn. Það eru
ýmsir hópar og ýmsar þjóðir sem
hafa misnotað þennan þátt ýmist
með því að notfæra sér trúna á annað
líf (sjálfsmorðsárásir) eða taka trúna
frá fólki til að vernda stjórnarherra.
Frægasta dæmið um það hvernig
þetta er framkvæmt er kenning
Kars Marx – að trúin sé „ópíum fyrir
fólkið“. Varla hefur nokkur heila-
þvottur skilið eftir sig meiri þjáningu
og dauða og þessi setning í „Das
Kapítal“. Ætli gamli Marx líti ekki
upp úr ölkrús sinni og sjái hvaða af-
leiðingar þetta hafði og að setningin
dregur enn í dag drauganet um
heiminn. Í dag þurfum við að hafa
umburðarlyndi ef mannkynið á að
hafa búasetu áfram á jörðinni. Við
þurfum hamingju. Hana fáum við
ekki með því að ganga með ópíum-
kenningu Karls sáluga eins og stein-
barn í maganum. Sérstaklega þið
unga fólkið. Takið ekki barnatrúna
frá börnum ykkur.
HRAFN SÆMUNDSSON,
fyrrv. atvinnumálafulltrúi.
Ópíumkenning
Karls sáluga
Frá Hrafni Sæmundssyni