Morgunblaðið - 20.11.2003, Side 1
Hafrannsóknastofnuninni
hefur borist fyrsta endur-
heimta karfamerkið.
Fiskurinn sem merkið
er úr var merktur með
neðansjávarmerkingarbúnaði hinn
22. október síðastliðinn í Skerja-
dýpi á 504 metra dýpi.
Sennilega er fiskurinn veiddur
3–4 dögum síðar af togaranum
Berglín frá Sandgerði, en merkið
kom fram er verið var að vinna
karfa í Nesfiski ehf. í Garðinum um
síðastliðin mánaðamót. Er hér um
að ræða mikilvægan áfanga í þeirri
heiminum, svo vitað sé að fiskur sé
merktur þetta djúpt. Raunar má
segja að þetta sé í fyrsta skipti í
heiminum sem karfi er merktur, ef
undan eru skildar merkingar við
bryggjusporða, nálægt yfirborði.
Merkingarfyrirkomulagið er með
þeim hætti að búnaðinum er komið
fyrir í aftasta hluta veiðarfærisins
(botn- eða flotvarpa) og fiskur sem
veiðist fer aftur í búnaðinn þar sem
hann er merktur. Merkjunum er
komið fyrir í kviðarholi fisksins og
gul slanga stendur út úr kviðarhol-
inu, yfirleitt í námunda við eyrugga
fisksins. Merkin sem eru um 2,5
sentimetra langur plasthólkur sem
er inni í kviðarholi fiskins. Þar út úr
er gul slanga sem stendur allt að 7
sentimetra út úr fiskinum. Að lok-
inni merkingu er fiskinum sleppt
aftur úr veiðarfærinu sem notað er.
vinnu sem Hafrannsóknastofn-
unin og fyrirtækið Stjörnu-
Oddi hafa unnið að á síðustu
árum. Enda þótt fiskurinn
sem merkið kom úr hafi ekki náðst
þar sem búið var að flaka hann þeg-
ar merkið fannst, sýnir þetta að
karfinn hefur lifað af merkinguna.
Alls voru merktir nær 200 karfar
á rúmlega 500 metra dýpi í þessu
tilfelli og er þetta í fyrsta skipti í
Fyrsta karfamerkið endurheimt
20. nóvember 2003
Bylting í ferskfiskvinnslu á Vopnafirði,
hlýrinn dafnar vel í Neskaupstað og
aukinn þorskkvóti í Barentshafinu.
Landiðogmiðin
Sérblað um sjávarútveg
úrverinu
SJÖ togarar á Akureyri fá allan
þann byggðakvóta sem sjáv-
arútvegsráðuneytið úthlutaði bæn-
um, samtals 5,5 tonn samkvæmt út-
hlutun Fiskistofu. Samkvæmt
úthlutunarreglum koma að hámarki
ígildi 15 tonna af þorski í hlut þeirra
skipa sem mest fá. Sex skip og bátar
ná þessu hámarki, þar á meðal
frystitogarinn Júlíus Geirmundsson
ÍS. Enginn bátur fékk minna en 500
kíló.
Úthlutun Fiskistofu nú nær til 12
sveitarfélaga sem ekki vildu hafa af-
skipti af skiptingu þeirra aflaheim-
ilda, sem í hlut þeirra komu. Heim-
ildunum er því dreift á öll skip, sem
eru á aflamarki eða krókaaflamarki
í hlutfalli við aflahlutdeild þeirra.
Í Snæfellsbæ fékk Tjaldur SH
mest, 8,9 tonn, sem er ríflegar fjórð-
ungur þess sem kom í hlut bæjarins,
en alls fékk 21 bátur úthlutun. 20
bátar frá Bolungarvík fengu út-
hlutað 66,4 tonnum. Mest kom í hlut
Þorláks, 15 tonn. Í Ísafjarðabæ
komu 118,9 tonn til skipta milli 39
báta. Þrír fengu 15 tonn, frystitog-
arinn Júlíus Geirmundsson, ísfisk-
togarinn Páll Pálsson og línubát-
urinn Fjölnir.
12 bátar á Tálknafirði fengu sam-
tals 15,2 tonn og fékk Kópur mest,
3,4 tonn. Í Kaldrananeshreppi voru
23,5 tonn til skiptanna milli 11 báta.
Mest fékk Kristbjörg, 6,5 tonn. Ak-
ureyringar fengu 5,5 tonn og féll
það allt í skaut sjö ísfisk- og frysti-
togara á staðnum. Mest fékk Kald-
bakur, 1,1 tonn, en frystitogarinn
Baldvin Þorsteinsson fékk 691 kíló.
Grímseyingar fengu 4,1 tonn til að
skipta milli fjögurra báta og komu
tvö tonn í hlut Óla Bjarnasonar.
Grýtubakkahreppur fékk líka 4,1
tonn á fjóra báta og fær Frosti 1,7
tonn og Vörður 872 kíló.
Seyðfirðingar fengu 20,7 tonn til
skipta milli 6 skipa og þar fær tog-
arinn Gullver bróðurpartinn eða 15
tonn. Í Mjóafirði fá fjórir bátar 13,8
tonn og eru tveir þeirra, með megn-
ið af því, Anný með 5,2 og Margrét
með 5,4. 29 tonn komu í hlut Breið-
dælinga og skipta tveir bátar þeim á
milli sín, Björg og Dofri. 12 bátar á
Hornafirði fengu 26,3 tonn og fær
Þinganes 3,8 tonn, Steinunn 3,5 og
Skinney 3,4 tonn.
Skylt er að landa þessum afla til
vinnslu í heimahöfn.
Morgunblaðið/Þorgeir Baldursson
Frystitogarar fá úthlutað byggðakvóta, allt að 15 tonnum.
Rúm 500 kíló
í byggðakvóta
ÚTFLUTNINGUR á hertum
þorskhausum hefur aukist gífurlega á
undanförnum árum. Samkvæmt upp-
lýsingum frá Hagstofu Íslands nam
verðmæti þessa útflutnings um 2,8
milljörðum króna á síðasta ári. Sé
gert ráð fyrir að aukningin haldi
áfram, verður útflutningsverðmæti
hertra þorskhausa á þessu ári yfir
þrír milljarðar króna.
Sé litið á þróunina frá árinu 1996
hefur aukningin verið stöðug og síð-
ustu árin hefur verðmætið aukizt
hlutfallslega meira í dollurum talið.
1996 voru fluttir út um um 180.000
pakkar, en á síðasta ári fór útflutning-
urinn yfir 500.000 pakka, en hver
pakki er um 30 kíló. Þannig var út-
flutningurinn 2001 11.354 tonn að
verðmæti um 2,1 milljarður króna og í
fyrra fóru 13.652 tonn utan og verð-
mætið eins og áður segir 2,8 milljarð-
ar króna.
Hausaþurrkunin hefur vaxið ört
síðustu árin í samræmi við aukna eft-
irspurn. Henni hefur meðal annars
verið mætt með ört vaxandi þurrkun
þorskhausa af frystitogurum, en
aukning þorskkvótans hefur einnig
hjálpað til.
Laugafiskur stærstur
Laugafiskur er stærsti einstaki fram-
leiðandinn á Íslandi með í kringum
20% heildarútflutnings. Fyrirtækið,
sem er í eigu Brims, rekur tvær
þurrkunarverksmiðjur á Íslandi, aðra
á Akranesi og hina á Laugum í
Reykjadal. Auk þess á Laugafiskur
45% hlut í hausaþurrkun í Færeyjum.
Laugafiskur þurrkar bæði þorsk-
hausa og hryggi, sem falla til við flatn-
ingu og flökun þorsks. Frá árinu 1997
hefur framleiðslan vaxið úr 36.300
pökkum í 90.700 á síðasta ári og á
þessu ári er gert ráð fyrir að vinna um
120.000 pakka. Árið 1997 var unnið úr
tæplega 5.900 tonnum af hráeafni, en
gert er ráð fyrir því að unnið verði úr
um 17.000 tonnum á þessu ári.
Tekjurnar 900 milljónir í ár
Tekjur samsteyptunnar Laugafisks
af þessari framleiðslu hafa vaxið hratt
og er áætlað að á þessu ári nálgist
þær 900 milljónir króna að meðtöld-
um tekjum verksmiðjunnar í Færeyj-
um. Árið 1996 voru tekjurnar af þess-
ari vinnslu 128 milljónir króna svo
aukningin er orðin margföld.
Guðbrandur Sigurðsson, forstjóri
Brims, segir að Verksmiðjur Lauga-
fisks hafi allar verið endurnýjaðar á
síðustu misserum og sé mikilli sjálf-
virkni og tækni beitt við vinnsluna.
Við það náist að bæta nýtingu og
lækka launahlutfall í framleiðslu-
kostnaði. Framundan sé að þróa nýj-
ar afurðir, meðal annars fyrir þá hluta
markaðsins í Nígeríu, sem fyrirtækið
sé ekki á eins og er. Styrkja þurfi
markaðssetninguna og halda fram-
leiðslukostnaði lágum. Ljóst sé að
þessi vinnsla geti skilað verulegum
tekjum sé rétt að málum staðið.
Þorskhausar fyrir
þrjá milljarða í ár
Spjaldadælur
Einfaldar, tvöfaldar, þrefaldar
Stærðir: 6 - 227 cm3/sn.
T6 240 bar, T7 300 bar
Spilverk ehf.
Skemmuvegi 8, 200 Kópavogi,
sími. 544 5600, fax. 544 5301