Morgunblaðið - 22.11.2003, Blaðsíða 40

DAGLEGT LÍF
40 LAUGARDAGUR 22. NÓVEMBER 2003 MORGUNBLAÐIÐ
Mörkinni 6 • Sími 588 5518
Opið laugardaga, kl. 10-16
Ullarúlpur
Heilsársúlpur
Hattar og húfur
Yfirhafnir
í úrvali
kringlunni & faxafeni
www.tk. is
Tvær búðir fullar af vandaðri
vöru á góðu verði
3 litir
verð kr: 2990.--fyrir öll heimili
F A X A F E N I & K R I N G L U N N I
rúmföt verð frá kr. 2990.- rúmteppi verð frá kr. 4990.-
mjúk amerísk handklæði frá kr. 695.- baðmottur frá kr. 1.990.-
dúkar frá kr. 600.- sængurverasett barna frá kr. 2.490.-
O P I Ð S U N N U D A G
Kringlunni 13 - 17
Faxafeni 13 - 16
Colostrum
FRÁ
RNA og DNA
H
á
g
æ
ð
a
fra
m
le
ið
sla
-fyrir útlitið
Nr. 1 í Ameríku
Þessi veira kemur alltaf áhverju einasta ári og geturverið skæð í hópi lítilla
barna, yngri en sex mánaða,“ segir
Sigurður Kristjánsson barnalæknir,
sem nýlega hlaut viðurkenningu úr
verðlaunasjóði Óskars Þórðarsonar
við Háskóla Íslands. Viðurkenn-
inguna hlaut hann fyrir rannsóknir
sínar á áhrifum svokallaðrar RS-
kvefveiru (respiratory syncitial) á
ónæmiskerfi barna.
„Þetta er eiginlega fyrsta veiru-
sýkingin sem maður verður fyrir en
lítil börn eru illa varin
fyrir henni,“ heldur
Sigurður áfram. „Flest
ungbörn eru varin fyrir
venjulegum veirum
fyrsta hálfa árið því þá
hafa þau svipað ónæmiskerfi og
móðirin. En þar sem við myndum
svo lélegt ónæmi gegn þessari
veiru, getur hún valdið talsverðum
usla.“
Engin ástæða til hræðslu
Smitist fullorðinn einstaklingur
af veirunni eru allar líkur á því að
hann fái einungis nefkvef og örlít-
inn hósta, að sögn Sigurðar. „Í
raun fá flest börn þannig einkenni.
Þau sem veikjast hvað mest fá
astmaeinkenni eða jafnvel lungna-
bólgu og oft fylgir eyrnabólga
með.“
Í einstaka tilfellum getur sýk-
ingin verið lífshættuleg. „Það er
sem betur fer afar sjaldgæft og á
einungis við um þau börn sem eru
með einhvern meðfæddan eða
áunninn lungnasjúkdóm eða al-
varlegan hjartasjúkdóm.
Ef þessir einstaklingar
smitast af RS-veirunni
á ungbarnaskeiðinu
getur hún farið illa í
þá.“
Sigurður undirstrikar þó að meg-
inþorri barnanna sleppi nokkuð létt
í gegn um sýk-
inguna. „95 prósent
barna eru búin að
fá þessa veiru við
tveggja ára
aldur og
langflestum verður ekki
mikið meint af henni.“
Hann segir því alls enga
ástæðu til hræðslu meðal
foreldra vegna þessarar veiru.
Sumir einstaklingar
viðkvæmari en aðrir
Rannsókn Sigurðar beinist fyrst
og fremst að þeim börnum sem fá
astmaeinkenni við smit fyrir sex
mánaða aldur. „Það er vel þekkt að
þau börn sem veikjast kröftuglega
af veirunni fá frekar astma síðar
meir og menn hafa verið að velta
því fyrir sér hvort þessi veira gæti
haft einhver áhrif á ónæmiskerfið
þannig að ofnæmistilhneiging auk-
ist. Um það snúast þessar rann-
sóknir.“
Um 40 börn eru í rannsókn-
arhópnum auk 50–60 barna sem
eru í samanburðarhópi. Til stendur
að fylgja börnunum eftir allt til sjö
smitist af þessari veiru? „Þetta
smitast með höndum og þess vegna
er handþvottur númer eitt, tvö og
þrjú,“ segir Sigurður. „Ef við erum
með kornabörn og erum kvefuð,
eigum við að þvo okkur vel um
hendurnar áður en við snertum
þau. Sömuleiðis er rétt að forðast
að fara með þau í stóra markaði og
verslunarmiðstöðvar rétt á meðan
veiran er að ganga.“
Hann bendir þó á að það kvef
sem rennur í nösum landsmanna
um þessar mundir sé af öðrum
toga. „Það er inflúensa sem hefur
verið að ganga að undanförnu og
það er allt annars konar veira en
það er mjög sjaldan sem þær eru
báðar í gangi í einu. Þannig að
þessi faraldur á eftir að koma.“
Morgunblaðið/Ásdís
ben@mbl.is
 HEILSA| Áhrif RS-veiru á ungbörn rannsökuð
ára aldurs en rannsóknin hefur
staðið yfir í fimm ár. Nú liggja
niðurstöður úr fyrsta áfanga
hennar fyrir. „Þær sýna að
krakkarnir eru með svolítið mis-
jafna ónæmissvörun,“ segir Sig-
urður. „Við ætlum að athuga
hvort það séu frekar börn sem
fá svokallaða Th2 ónæm-
issvörun sem fái ofnæmi og
astma síðar meir. Þá er það ekki
sjálf veiran sem stýrir svarinu
heldur er það einstaklingurinn sem
er fæddur með ákveðna tilhneig-
ingu og er viðkvæmari fyrir þessari
sýkingu. Menn hafa verið að halda
því gagnstæða fram.“
Handþvottur
mikilvægur
En hvað geta foreldrar gert til
að koma í veg fyrir að börn þeirra
„Þetta er eiginlega
fyrsta veirusýk-
ingin sem maður
verður fyrir.“
Sigurður Kristjánsson: „Það er vel þekkt að þau börn sem veikjast
kröftuglega af veirunni fá frekar astma síðar meir.“
Algeng kvefveira
undir smásjánni
Einkenni: Fullorðinn einstakling-
ur sem smitast fær líklega ein-
ungis nefkvef og örlítinn hósta.
ATVINNA mbl.is