Vísir - 18.10.1980, Blaðsíða 3

Laugardagur 18. október 1980
vtsm
3
Hryllingsmynd frá
Stanley Kubrick
Stanley Kubrick er samur viö
sig. Þessi bandariski kvik-
myndaleikstjóri, sem á aö baki
myndir einsog Lolita (veröur
sýnd i Fjalakettinum i vetur),
Dr. Strangelove (snilldarverk
meö Peter Sellers), 2001
(snilldarverk meö HAL-2000), A
Clockwork Orange (snildarverk
meö Malcolm McDowell og
Beethoven) og Barry Lyndon
(mjög vanmetiö snilldarverk),
hefur nú komiö mönnum ræki-
lega á óvart meö nýjustu mynd
sinni, The Shining, sem var
frumsýnd í útlöndum fyrir
stuttu. The Shining er nefnilega
hvorki meira né minna en
hryllingsmynd, sem meira aö
segja gerist i stóru og eyöilegu
húsi fjarri mannabyggöum.
Eitt atriði
87 sinnum
Þetta hljómar einsog algeng-
asta formúla hryllingsmynda,
en þeir sem þekkja eitthvaö til
Kubricks vita aö hann er ekki
maöur sem heldur sig viö
formúlur. öllum gagnrýnend-
um sem séö hafa myndina ber
lika saman um aö hún sé ein-
hver sú almagnaöasta sinnar
tegundar sem gerö hefur veriö
og segir þaö ekki svo lltiö.
Handbragö meistarans auösætt.
Stanley Kubrick er ekki nema
51 árs aö aldri en hann hefur
veriö aö gera kvikmyndir I
bráöum 30 ár. Hiö siöari ár hef-
ur jafnan liöiö langur timi milli
mynda hans enda er Kubrick
þekktur fyrir ótrúlega natni viö
smáatriöi, allt veröur aö vera
tæknilega fullkomiö og allt
veröur aö heppnast full-
komlega. Dæmi eru til um aö
Kubrick hafi látiö taka atriöi
þar sem þrjár manneskjur
ganga yfir götu (ekkert meira)
87 sinnum, áöur en hann varö
ánægöur. Þrátt fyrir þetta hefur
þó aldrei skort á hiö mannlega i
myndum hans, hann lætur þann
þátt aldrei liöa fyrir tæknilega
fullkomnun.
Húsvörður í
Klettafjöllum
The Shining er byggö á met-
sölubók eftir hinn bandariska
Stephen King og það er sá frægi
maöur Jack Nicholson sem fer
meö aöalhlutverkiö. Hann
leikur Jack Torrance, fyrrver-
andi kennara sem er aö buröast
viö aö skrifa bækur, en gengur
illa. Hann ræöur sig sem hús-
vörð til gamals hótels i Kletta-
fjöllunum, sem stendur alveg
autt yfirvetrarmánuöina, þegar
hin verstu veöur geisa á þeim
slóöum. Meö honum fer kona
hansWendy (Shelley Duvall) og
7 ára sonur (Danny Floyd).
Meöan þau eru aö koma sér fyr-
ir er þeim sagt frá þvi aö fyrr-
verandi húsvöröur, Grady aö
nafni, hafi tryllst þarna i ein-
angruninni og myrt konu sina,
tvær barnungar dætur sínar og
aö lokum sjálfan sig. Torrance
hefur ekki áhyggjur af þessu,
brosir bara. En svo fara dular-
fullir atburöir að gerast...
,,A11 work and no play
makes Jack a dull boy”
Þetta hljómar lika einsog
formúla. Flestir eru hins vegar
sammála um aö Kubrick hafi
tekist aödáunarlega vel aö
foröast allar gamlar klisjur sem
fylgja gjarnan myndum af þess-
ari gerö, en flestir gagnrýnend-
ur fetta afturámóti fingur úti
undarlega tviskinnung sem
þeim þykir gæta i myndinni.
Annars vegar er sagt frá and-
legri hnignun Jack Torrance,
hvernighann fer smátt og smátt
aö haga sér einsog fyrirrennari
hans, Grady, og ógna fjölskyldu
sinni. Ýmis atriði þessa hlutar
þykja mönnum einhver þau
mest ógnvekjandi sem fest hafa
verið á filmu, þó ekki gerist
annaö en aö Wendy uppgötvar
allt i einu aö Jack, sem reynt
hefur aö einbeita sér að skrift-
um, hefur eingöngu skrifaö á
ritvélina: ALL WORK AND NO
PLAY MAKES JACK A DULL
BOY, meö ýmsum tilbrigöum.
Jack Nicholson þykir túlka
þessa þróun Torrance frá
vingjamlegum heimilisföður i
snarklikkaðan og moröóöan vit-
leysing afburöa vel, hann fær
svitann til aö hrlslast niður eftir
bakinu á áhorfendum meö
djöfullegu brosi slnu einusaman.
Yfirnáttúrulegir
hæfileikar
Hins vegar er svo sagt frá yf-
irnáttúrulegum hæfileikum sem
sonurinn Danny er gæddur og
alls kyns furðulegum og ógn-
vekjanai atburöum sem af þvl
hljótast. Þessir tveir óUku þætt-
ir myndarinnar fléttast vissu-
lega saman á ýmsan máta en þó
þykir mörgum sem söguþráö-
urinn beri ekk þennan tvfskinn-
ng og myndin missi þvi aö
nokkru leyti marks. Þess má nú
ryndar geta aö myndir
Kubricks hafa sjaldnast vakiö
sérstakan fögnuö gagnrýnenda
til aö byrja meö og til dæmis var
siöasta mynd haná á undan The
Shining, Barry Lyndon, rökkuö
miskunnarlaust niöur enda þótt
þar sé um aö ræöa einhverja þá
fallegustu og stilhreinustu
mynd allra tlma, svo sem mun
hafa veriö ætlun Kubricks,
ekkert meira.Einvigisatriöiö i
þeirri mynd er magnaöra en svo
aö orð fái lýst.
Stanley Kubrick: ,,Ég er aila
vega ekki óhamingjusamur
þegar ég er aö gera kvikmynd-
ir.”
Ekki
óhamingjusamur
En hver er svo Stanley
Kubrick fyrir utan aö vera snill-
ingur meö fullkomnunardellu?
(Þvl má skjóta aö I
framhjáhlaupi aö Robert
Altman sem leikstýrir um
þessar mundir Shelley Duvall I
mynd sinni Popeye lét þess get-
iöaöhún væri allt annarog betri
listamaður eftir meöferöina hjá
Kubrick, sem var vlst ekkert
sældarllf). Hann hefur alla tlö
gætt þess mjög vandlega aö
einkallf sitt sé ekki I sviösljósinu
og I raun vita menn fátt um
hann nema aö hann býr I Eng-
landi meö konu sinni,
Christiane, sem er málari, og
þremur dætrum.
Nýlega var hann spurður aö
þvi i' blaöaviötali hvort hann
væri hamingjusamur maöur.
Hann velti vöngum. „Stundum
er ég hamingjusamur — þegar
ég geri myndir. Ég er alla vega
ekki óhamingjusamur þegar ég
geri kvikmyndir.”
Snúiö og sneitt — IJ.
Jack Nicholson leikur aöalhlutverkiö i The Shining. Hér er hann
staddur I dalltið vafasömum félagsskap....
\
Sýning á lömpum
16. okt. til 8. nóv
að Síðumúla 20.
Hönnuður Poul Henningsen
PH 4/3 borðlampi
Hvítur málmskermur.
Krómaður fótur.
Þvermál 45 cm. hæð 54 cm.
Max. 100 watt.
epcil hf.
Síðumúla 20 Rvk. S. 36677
Strandgötu 19 Akureyri S. 24069
J
Sími 91 -82980 veitir allar frekari upplýsingar. Meðlimir Ofnæmis-, Astma-,
og Mígrenifélaga fá 10% afslátt. Verð tækjanna er kr. 68.750. —
Auk þess höfum við fjölda upplýsingagagna á boðstólum. *,,Jónir í lofti”
eftir Dr. Albert Krueger •,,The lon effect" eftir Fred Soyka «Gagnaskrá
yfir jónarannsóknir.Sendum í póstkröfu um land allt.
Raflindin MODULION eykur magn neikvætt
hlaóinna agna (—jóna) í andrúmsloftinu og stuðlar
því að minni loftmengun, samtímis sem hún hefur
jákvæö áhrif á líðan og heilsu fólks.
söluskrifstofa sími 91-82980
Fellsmúla 24 105 REYKJAVÍK
þaðerekkisama
jönogmínusjón
„Margt bendir til aö mikið magn jákvætt rafhlaö-
inna agna (+jóna), geti haft slæm áhrif á líöan og
heilsu fólks.Loftmengun t.d.tóbaksreykur, inni-
heldur gjarnan mikió af pósitívum ögnum.”
ÚR UMSÖGN Heilbrigöiseftirlit ríkisins