Vísir - 23.10.1980, Blaðsíða 15

VÍSIR
u
vtsm
Fimmtudagur 23. október 1980.
Fimmtudagur 23. október 1980.
RJðPNAVEHI OG VEBIBONN

tf
Skotib á rjúpu á Efstadal. Rjúpnaskyttan heitir Haukur Guömundsson.
Visismyndir: BG.
löggæslumannabæbi i Borgarnesi
og í Hafnarfirbi þar sem svo gæti
faribabprófmál varöandi réttindi
vcibimanna á heibarlöndum sé I
uppsigiingu.
Haukur Gubmundsson og
Kristján Torfason meö veiöifeng
sinn.
Timabil þab er rjúpnaveiöi
stendur yfir ár hvert er nýhafib,
og hafa menn veriö á feröinni
uppi um fjöll og firnindi ab
undanförnu f leit ab fugli. En nú
virbist sem þab sé oröinn næsta
árviss atburöur aö til einhverra
árekstra komi á milii iandeig-
enda og veiöimanna. Landeig-
endur hafa I auknum mæli fariö
út á þá brautab banna alla fugla-
veibi i löndum sinum, og reyndar
hefur þetta bann, náb uppi á
heiöalönd og afrétti i sumum til-
felium.
Vitaö er aö þetta er talsvert
hitamái fyrir marga enda finnst
mörgum veiöimanninum þabhart
ab geta ekki stundab þessa iþrótt
úti f náttúrunni. Landeigendur
"Myn'dir:
Bragi
Guömunds
son
Texti: Gylfi
Kristjánsson
segjast hinsvegar vilja fá frib
meb stofninn svo þab rekast ýms-
ir hagsmunir á f þessu máli svo
sem mörgum öbrum.
Visir ákvab þvi aö ræöa þessi
mál viö nokkra menn, Finn Torfa
Hjörleifsson formann Skotveiöi-
félags tsiands, Kristieif Þor-
steinsson bónda á Húsafelli f
Borgarfiröi, en þar eru bændur
samtaka um ab banna rjúpna-
veiöi, og einnig leituöum vib til
„Þetta er svo sem
engin nýlunda”
- seglr Flnnur Torfl Hlðrleifsson formaOur Skotveiðifélags
íslands um riúpnaveiOibann landeigenda
„Ég hef ekki haldið
neina skrá um það hvar
veiðibann hefur verið sett
á rjúpnaskyttur, og það
getur verið á mun fleiri
stöðum en bannið hefur
verið auglýst á opinber-
lega. En það er í vissum
landshlutum sem þetta
bann hefur verið sett á í
talsverðum mæli til dæmis
hafa landeigendur í
Borgarfirði margir hverjir
bannað veiði í landareign-
um sínum" sagði Finnur
Torfi Hjörleifsson, en hann
er formaður Skotveiði-
félags Islands.
„betta er svo sem engin ný-
unda” sagöi Finnur Torfi. „Þaö
/oru samtök i uppsveitum
Borgarfjaröar og Mýrasýslu i
'yrra um aö banna rjúpnaveiöi og
uér sýnist aö þetta sé eitthvert
iframhald aö þvi sem er I gangi
íúna”:
— Hvernig litiö þiö skotveiöi-
menn á þessi bönn?
„1 sjálfu sér getum viö ekkert
íaft viö þaö aö athuga aö menn
janni fuglaveiði i þeim löndum
jar sem þeir eiga tvimælalaust
ilikan rétt, en þennan rétt eiga
nenn i landareignum lögbýla. En
jaö sem um er aö ræöa er aö
andeigendur hafa tekiö sig
iaman um aö auglýsa bönn á viö-
Ittumiklum heiöalöndum sem aö
sumum tilfellum aö minnsta
costi fer ekkert á milli mála aö
;ru óskiptir afréttir.
Samkvæmt 5. grein laga um
Euglaveiöi og fuglafriöun á al-
menningur rétt til fuglaveiöi i af-
réttum og almenningum. A þeirri
staöreynd byggist þaö aö menn
hafa veriö aö fara á veiöar til
dæmis á Holtavöröuheiöi og þaö
gera þeir i trausti þess aö um sé
að ræöa afrétt utan landareignar
lögbýla”.
— Er mikill urgur i félags-
mönnum i Skotveiöifélaginu út af
þessu?
„Þvi er ekki aö leyna aö mönn-
um finnst þetta leiöinlegt og þaö
væri auövitaö æskilegast aö þaö
væri hægt að kveöa niöur svona
deilur. Ég sé ekki aö þaö veröi
gert á annan hátt en aö setja
,,í Háisasveit standa allir bænd-
ur aö þessu veiöibanni á rjúpu
sem eiga land aö þvi svæöi sem
um er aö ræöa en þaö er svæöiö i
kringum Okib sagöi Kristleifur
Þorsteinsson bóndi á Húsafelli i
Borgarfiröi er viö ræddum viö
hann um veiöibanniö.
„Hér er um algjört bann aö
ræöa og landeigendur ætla sér
ekki aö skjóta rjúpur sjálfir.
Þetta miöar allt aö þvi aö reyna
aö fá stofninn upp, og eru ekki
neinar ráöstafanir gegn rjúpna-
veiöimönnum eöa rjúpnaveiöi út
af fyrir sig”.
— Er þá stofninn hætt kominn
aö þinu mati?
Kristleifur Þorsteinsson
skýrari ákvæöi I lög og helst
þannig að málsaöilar reyndu aö
koma sér saman, og þaö er
reyndar margt annaö I lögunum
sem þyrfti aö breyta”.
„Nei, þaö höldum viö ekki, en
viö teljum aö algjör friöun sé eina
leiöin til aö fá aukningu i stofninn
frá þvi sem nú er”.
— Hvernig gengur aö fram-
fylgja þessu banni?
„Viö höfum ákaflega litil af-
skipti haft af þessum rjúpnaveiöi-
mönnum i haust, vorum einu
sinni kvaddir upp á Holtavörðu-
heiöi’ en beiönin barst nokkuö
siöla dags þannig aö flestir voru
farnir heim og viö aöhöföumst
ekkert” sagöi Björn Þorbjörns-
son iögreglumaöur i Borgarnesi
er viö siógum á þráöinn til hans,
en þaö hefur oft komið I hlut lög-
regiunnar í Borgarnesi aö hafa
afskipti af rjúpnaveiöimönnum á
Hoitavöröuheiöi.
— Þaö var svolitiö um þetta i
Finnur Torfi Hjörleifsson
„Þaö hefur gengiö ágætlega og
þetta hefur alveg veriö virt. Þaö
eru ekki neinir sem hafa reynt aö
brjóta þetta veiðibann okkar”
sagöi Kristleifur á Húsafelli aö
lokum.
fyrra og þá tókum viö niöur nöfn
og nafnnúmer manna sem voru
að veiöum á heiöinni. Sumt af
þessum málum vár siöan sent
áfram i kæruformi en ég veit ekk-
ert um hvernig þau voru af-
greidd”.
— Hvers vegna voru sum mál
send áfram en önnur ekki?
„1 þeim tilfellum aö kært var,
var um menn aö ræöa sem voru
sannanlega aö veiöum i þvi landi
sem bændurnir telja sig eiga, á þá
voru sendar kærur en ekki hina”.
gk--
„EKKI BEINT GEGN
RJÚPNflVEHJIMÖNNUM”
- segir Krlstieifur Þorsteinsson á Húsalelll um
riúpnaveiDlbann bænda í Háisasvelt
„Sum málin send
álram I kæruforml”
- segir Biörn Þorbjdrnsson lögreglumaður um
afskipti af rlúpnaveiðimönnum
STOÐRETT AÐ LAUFSKALUM
Stóöréttir voru hér áður fyrr ein
helsta útihátiö sveitanna. Þá fóru
ráðsettir öölingar á eina fylliri
ársins og strákar supu i fyrsta
sinn á flösku. Stelpurnar sátu á
réttarveggjum og dáðust að karl-
mennsku strákanna, sem flugust
á við tryppin. Þegar öðlingarnir
voru orðnir þéttkenndir fóru
gömlu hjörtun að slá örar og þeir
skelltu sér i slaginn með strákun-
um.
Þetta er að mestu liðin tiö.
Stóðréttir eru fáar orðnar eftir,
vegna þess að mjög hefur dregið
úr að stóö sé rekið á fjall. Einn
liður i baráttu landgræðslunnar
við uppfok á afréttum er að banna
hrossabeit þar uppi og afleiðingin
er, að fækkar i stóöinu og er látið
ganga i heimahögum, þaö sem
eftir er.
Aður fyrr voru helstu stóöréttir
Norölendinga i Stafnsrétt, en nú
sést þar varla hross. Skagfiröing-
ar vilja ekki missa heföina að
fullu og reka álitlegan hóp hrossa
i Laufskálarétt og bera sig til eftir
heföbundnum hætti.
Nýlega var réttaö þar um
500-550 hrossum á sunnudegi. Þaö
hefur flogið fyrir að mönnum hafi
falliö mjög miöur að svo gott til-
efni til dagamunar skuli sett á
sunnudag, þvi einn dagur nægir
varla til slikrar gleði. Það er mál
manna, að gleöin heföi veriö meö
minna móti i þetta sinn, enda
kviðvænlegt að horfa til fláningar
sauðfjár og annarra skyldra
verka að morgni ef gleöin fær
lausan taum.
Tæpast má á millisjáhvor erhræddari, sá sem situr eöa sá sem er setinn.
Landiö er hvitt af snjó og stóöiö rennur til réttar.
Sumir hafa i frammi hetjulegar dábir.
Litla skinniö má sin ekki mikils, en hann reynir.
I BB BMH
tea wm tm bh wm wat ssr wm sm wu m
wsn BS Bfli n Bfl 3BB ■■ GSBi OBK HBH BB9 «9 HP» SBa MB BM M m BSBS BMl BBfl SNB VSZt Oflfl BHH Bflfl flBi Hfl IBB
15
1
„Ríkíssak-
sóknari
heimilaöi
dómsátl”
- f máll brlggja
rlúpnavelðlmanna
sem kærðlr voru
fyrlr óldglegarveiðar
„Viö fengum þrjár
kærur frá lögreglunni í
Borgarnesi um rjúpna-
veiðimenn sem höfðu
verið að ólöglegum veið-
um á Holtavörðuheiði í
fyrrahaust" sagði Finn-
bogi Aðalsteinsson full-
trúi bæjarfógetans i
Hafnarfirði er við rædd-
um við hann.
„Það var svo hinn 12.
júní í sumar að rikis-
saksóknari heimilaði að
málum þessum yrði lok-
iö með dómsátt fyrir
brot á 37. grein um
fuglaveiðar og fugla-
friðun".
„Ég kvaddi síðan einn
þessara þremenninga á
minn fund þar sem ég
vissi að hér gæti orðið
um prófmál að ræða og
honum var gefinn kost-
ur á að ráðfæra sig við
lögfræðing um hvort
hann tæki dómsáttinni
eða léti reyna á rétt sinn
i þessu máli" sagði
Finnbogi.
Ekki er vitað hvort
umræddur maður tekur
dómsáttinni, hann hefur
enn frest til að ákveða
sig, en ef hann gerir það
þá verður hann að
greiða sekt sem getur
verið á bilinu frá 500
krónum til 15000 krón-
um. Ef um ítrekað brot
er að ræða er sektin á
bilinu 1500 krónur til 25
þúsund krónur.
Og öölingar fóru á eina fyllirf
ársins.
Myndir:
Björn Jónsson
I
■531 Htffl flflfl Mfll BSI