Vísir - 24.10.1980, Blaðsíða 4
4
Föstudagur 24. október 1980,
VÍSIR
Malcolm Fraser, forsætísrádherra, fékk áminningu hjá kjósenaum.
P'
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
L.
Er eitt af
skipum Kólum-
öusar fundlD
á hafsbotni?
1975 sagöi Olin Frick vini sin-
um John Gasque aB hætta aB
leika slagbolta og eltast viB
stelpur, en hjálpa honum heldur
aB leita aB fjársjóBum á hafs-
botni,
Gasque sér ekki eftir þvi aö
hafa fariö aö ráöum vinar sins
og hafa þeir siöan kembt botn-
inn viB Vestur-Indiur.
Þeir hafa fundiö tvö sokkin
skip frá 19. öld, um 15 milljón
króna verömæti i gulli, kin-
verskt postulin frá Ming-tima-
bilinu, perlur og loks skipsflak,
sem sýndist i fyrstu verölaust,
en kann aö reynast merkilegasti
fundurinn af þessu öllu.
Skipsflakiö fundu þeir fyrir
tveim árum á tlu metra djiipu Frick meö likan aö Pinta, en
vatni, sextiu mllur noröur af botni °S byrja strax I næsta
KOSNINGARNAR
í ASTRALlU
tírslit þingkosning-
anna i Ástralíu um sið-
ustu helgi gengu þvert á
niðurstöður skoðana-
kannana, sem gerðar
voru viku fyrr, en þær
höfðu spáð Verka-
mannaflokknum sigri.
Þó höfðu menn talið sig
sjá hreyfingu á fylgi
kjósenda aftur i dilka
stjórnarflokkanna síð-
ustu dagana fyrir kosn-
ingar, svo að úrslitin
komu ekki alveg flatt
upp á menn.
Haiti. Æ fleiri fræðimenn og
grúskarar hallast að þvi, að
þetta sé flakiö af Pinta, sem
menn muna Ur mannkynssög-
unni, aö eitt þriggja skipa
Kristófers Kólumbusar, sem
hann sigldi, þegar hann fann
Ameriku. Þau voru Pinta, syst-
urskipiö Nina og Santa Maria.
Þau eru talin hafa oröiö örlög
Pintu, aö hUn sökk I fellibyl átta
árum eftir fund Ameríku áriö
1492. — Frick og Gasque gera
sér vonir um aö ganga úr
skugga um hiö rétta meö þvi aö
ná flakinuheilu upp af hafsbotn-
inum, en þaö er sex mánaöa
verk, sem hafist veröur handa
viö I næsta mánuöi.
1
I
I
I
I
i
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
flakinu ætlar hann aö ná upp af hafs- |
mánuöi. ■
Frjálslyndi flokkurinn, undir
forystu Malcolm Frasers og
Landsflokkurinn héldu velli, en
töpuöu fjölda þingsæta og njóta
þvi ekki lengur eins öflugs meiri-
hluta og slöasta kjörtlmabil.
Raunar munaði sáralitlu, aö
stjórnarflokkarnir misstu alveg
meirihluta sinn I öldungadeild-
inni. Horföi jafnvel til þess, aö
hinir áströlsku demókratar, sem
engan þingmann eiga I fulltrúa-
deildinni, kæmust I lykilaöstööu I
öldungadeildinni.
vonbrigði Verka-
mannaflokksins
Úrslitin voru Verkamanna-
flokknum mikil vonbrigöi eftir
allar sigurspár skoöanakannana.
Viku fyrir kosningarnar haföi
flokknum veriö spáö 53% fylgi.
Ekki bætir úr, aö þetta er I þriöja
sinn, sem flokkurinn tapar í kosn-
ingum frá því 1975. Aö visu sýndu
tölur 6,4% fylgisaukningu hjá_
Verkamannaflokknum, en þaö
fylgi var aö litlu leyti tekiö af
stóra bróöur úe samsteypustjórn-
inni, Frjálslynda flokknum.
Mönnum sýnist þaö frekar hafa
verið tekiö frá Landsflokknum
svo og demókrötum.
Kosningabaráttan var hörð
rimma, eins og ævinlega I
Astrallu. Bar þar mjög á per-
sónulegum ávæningum og minna
á umræðum efnahagsmál. Utan-
rikis- og varnarmál báru nánast
ekki á góma, þvl að öllum sýndist
úrslitin geta oltið á því, hverjir
næöu atkvæöum millistéttarfólks
úr úthverfum stórborganna og í
þvi augnamiöi voru þaö fyrst og
fremst landsmálin, sem höfö voru
i brennidepli.
Fraser og meöráðherrar hans
lögöu allt kapp siöustu dagana
fyrir kosningar á aö tæta niöur
stefnu Verkamannaflokksins I
efnahagsmálum, og viröist þaö
hafa dugaö nokkuð vel til þess aö
bjarga I horn.
Kosningamálin
Fraser bar sig þó til viö aö
draga inn I kosningaumræöurnár
tengsl Astrallu viö Bandarikin, og
þá aðallega til þess aö gagnrýna
andstööu vinstri arms Verka-
mannaflokksins gegn bandalag-
inu viö USA. Hélt hann þvl fram,
að ný rikisstjórn Verkamanna-
flokksins myndi stofna I hættu
sambúöinni viö Bandarikin, eins
og slöast, þegar Verkamanna-
flokkurinn sat I stiórn. Þetta varð
þó aldrei fyrir alvöru kosninga-
mál, þvi aö William Hayden, leið-
togi Verkamannaflokksins, svar-
aðiþessum ásökunum meö þvi aö
lýsa yfir,aö Verkamannaflokkur-
inn styddi heilshugar bandalagiö
— sem aö vísu er nú ekki alveg
sannleikanum samkvæmt.
Fyrir sinn hatt reyndi Hayden
aö leiöa umræöumar inn á efna-
hagsmálin og lofaöi bæöi lækkun
tekjuskatta og um leið þó aukn-
ingu opinberra Utgjalda til þess
aö örva neysluna og draga þannig
úr atvinnuleysi. Hann sló samt
strax aftur úr þeim seglum, þeg-
ar Fraser fullyrti, að stóreigna-
skattur og hátekjuskattur, sem
Hayden boðaði til þess aö standa
undir aukningu Utgjalda mundi
koma þyngst niöur á IbUöaeig-
endum millistétta- og einbýlis-
hUsaeigendum. — Felldi Hayden
niöur sitt tal um þessa skatta
báöa, og þar meö var efnahags-
málaumræöan nánast á enda.
Framtíðarbróun
Spurningar um þroun orkumála
og náttúruauölinda eöa áfram-
haldandi iönvæöingu vöknuöu
aldrei, þótt mikilvægar séu varö-
andi allar framtiðaráætlanir
landsins. Þróun I nýtingu auð-
linda krefst mikillar fjárfesting-
ar, og þá ekki aöeins viö opnun
nýrra náma, byggingu nýrri eöa
stærri verksmiðja, heldur og i
þjónustu viö þessa iðju. Eins og
nýjar járnbrautir, nýir vegir,
hafnir, flugvellir og borgir.
Margar iöngreinar hafa i skjóli
tollaverndana lent aftur úr, og
hafa veriö uppi raddir I útflutn-
ingsiönaöinum, sem telja nauð-
syn á afléttingu tollavemdana,
svo aö iðnaöurinn neyöist til hag-
ræöingar I von um að verða sam-
keppnishæfari á frjálsum mörk-
uöum. Tollamúrarnir hafa um
leið spillt fyrir i sambúö Astraliu
viö nágrannarikin I Suöaustur-
Aslu.
Fraser hefur lýst þvi yfir, að
stjórn hans muni aflétta tolla-
verndunum i áföngum, en á þvi
örlar þó ekki enn. Skýringar á þvi
máfinna I stuttum kjörtimabilum
og um leið ýmsum óþægilegum
hliöarverkunum sllks tollaaf-
náms, sem kæmi til að byrja með
niöur á kjósendum.
Eftir fylgistapið i þessum kosn-
ingum er ekki liklegt, aö Fraser
hefjist handa á þessu sviöi strax.
Hann hefur um annað aö hugsa.
Sjálfur segir hann, aö Urslitin séu
ábending kjósenda um, að þeir
séu óánægöir með stjórnina. Til
þess aö bæta úr þvi hefur hann
þrjú ár.
r-
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
L
Eskímóaráð
Um 300 Eskimóar (eöa lnuit,
eins og þeir vilja heldur láta kalla
sig) komu saman til fundar i
Godthaab á Grænlandi og stofn-
uöu Noröurpólssamtök Inuit.
Höföu þeir Noröurlandaráö sér til
fyrirmyndar.
Samtimis buöust eskimóasam-
tök I Alaska til þess aö fjárfes*a
umtalsveröum fjarhæöum á
Grænlandi sem einskonar efna-
hagsaöstoö viö Grænlendinga.
•
Stöðug storð
Sviþjóö og austurhluti Kanada
þykja stööugustu storöir i heimi
séö af sjónarhóli jaröskjálfta-
fræöinga.
Fleirl terðast með
iárnbrautum
Um 200 milljón fleiri farþegar
feröuöust meö járnbrautum f V-
Áskorun
um atnám
dauðarefsingar
Sex forsætisráöherrar eru f
hópi þeirra 150 þásund manna
sem hafa nýveriö skoraö á handa-
rikjastjórn aö afnema dauöarefs-
íngu þar I landi.
Askorunarlistarnir voru nýlega
afhentir forsvarsmönnum banda-
rikjastjórnar i höfuöstöövum
Saméinuöu Þjóöanna f New Vork,
en þaö voru samtökin Amnesty
Ingernational sem stóöu aö þess-
ari undirskriftasöfnun sem fram
fór i yfir 100 löndum.
A meöal þeirra sem rituöu nöfn
sin á listann voru Helmuth
Schmidt forsætisráöherra V-
Þýskalands, Pierre Trudeau for-
sætisráöerra Kanada, ieikkonan
Jane Fonda og um 600 mennsem
sæti eiga á þjóöþingum landa
sinna víösvegar um heim.
Þýskaiandi á 6 fyrstu mánuöum
þessa árs en á sama tfma i fyrra
aö sögn talsmanna rfkisjárn-
brautafélagsins þar i landi.
Alls feröuöust 857 miiijónir far-
þega meöþýsku járnbrautunum á
siöasta ári, þar af 26 milljón
feröamanna, og nd er. veruleg
aukning. Þarf varla aö leita aö
lengi aö ástæöunum fyrir þessari
fjölgun, c~n hún er sögö vera hin
mikla hækkun á bensinveröi sem
oröiö hefur í heiminum.
sænskur gervi-
tinöttur
Sænska stjórnin hefur ákveöiö
aö ráöast í smföi gervihnattar,
sem vega skal 550 kg, 1.9 nt I
þvermál og kosta 25 milljónir
dollara.
Honun veröur skotiö á loft á
ntaf 1984 til rannsóknar á ytri
hluta segulsviös jarör.
Æriegt handtak
Þaö er kannski ótriilegt, aö
nokkur hafi gefiö sUkum hlutum
gaum áriö 1907, en sagt er, aö
Theodore Roosevelt, fyrrum
Bandarikjaforseti, hafi heilsaö
fleirum meö handabandi þaö ár.