Vísir - 13.11.1980, Blaðsíða 8

8
VtSIR
Fimmtudagur 13. nóvember 1980.
Ritstjórar: .ertsdóttir, Gunnar V. Andrésson, Kristján Arl Einarsson. Útlitsteiknun: Gunnar
ólafur Ragnarsson og Ellert B. Schram. Traustl Guðbjörnsson, Magnús Olafsson.
Auglýsingastjóri: Páll Stefánsson.
Ritstjórnarfulltrúar: Bragi Guðmundsson, Ellas Snæland Jónsson. Fréttastjóri er- Dreifingarstjóri: Siguróur R. Pétursson.
lendra frétta: Guðmundur G. Pétursson. Blaðamenn: Axel Ammendrup, Arni Sig- Ritstjórn: Slðumúll 14, slmi 8ÓÓ11 7 llnur. Auglýsingar og skrifstofur: Síðumúla 8,
fússon, Frlða Astvaldsdóttlr, Gylfl Kristjánsson, lllugi Jökulsson, Kristln Þor- slmar 86611 og 82260. Afgreiðsla: Stakkholti 2—4, slmi 86éll.
steinsdóttir, Páll AAagnússon, Svelnn Guðjónsson, Sæmundur Guðvinsson, Þórunn
Gestsdóttlr. Blaðamaður á Akureyri: Glsll Sigurgeirsson. Iþróttir: Kjartan L. Askriftargjald er kr. 5.500.- á mánuði innanlands og verö I lausasölu 300 krónur ein-
Pálsson, Sigmundur O. Stelnarsson. Ljósmyndir: Bragi Guðmundsson, Elln Ell takiö. Visirer prentaður I Btaðaprenti h.f. Siðumúla 14.
Beðiö eftir Tómasi
stjórnin vilji ekki hætta við að
telja niður núllin, ef það er
skoðun Tómasar að rétt sé að
skera verðbæturnar aftan af
iaununum. Allt er þetta niður-
talning, og í þeim efnum er
Tómas bæði höfundur og stjórn-
andi.
Stjórnarandstöðunni virðist
skemmt við þessar aðstæður.
Það er von, þegar enginn er til
andsvara nema varaskeifa við-
skiptaráðherra, sem leggur það
eitt til málanna að umræðum sé
frestað.
Það virðist helsta lausnarorðið
að fresta verðbólgu, fresta
myntbreytingu, fresta umræð-
um. Af hverju fresta mennirnir
ekki þinghaldinu? Tómas er ekki
væntanlegur heim fyrr en í næstu
viku!
Það væri ef til vill ráð að f resta
heimkomu Tómasar, hann er
hvort sem er á stöðugum far-
aldsfæti og hefurekki fengið
nemafimm millj. króna í dag-
peninga það sem af er. Það er í
það minnsta ódýrara en reikn-
ingurinn sem hlýst af verðbólg-
unni.
Ríkisstjórnin bíður eftir Tóm-
asi. Hún mótmælir ekki hug-
myndum hans um afnám verð-
bótanna um næstu mánaðamót.
Hún vill ekki hætta við niður-
skurðinn á núllunum. Hún vill
ekki segja frá efnahagsráðstöf-
unum. Hún hefur ekki skoðun,
því að Tómas er ekki heima.
Þegar þetta er skrifaö eru
horfur á þvi aö útkoma blaöa
stöövist eftirnokkra daga. Hinir
svokölluöu „bókageröarmenn”
B hafa lýst yfir vinnustöövun, hafi
1 ekki veriö gengiö aö kröfum
■ þeirra fyrir þann tima. Hætt er
® viö aö erfitt veröi aö ná sam-
I komulagi i þeirri deilu strax,
■ þvi eins og málum er háttaö
■* myndi þaö vekja margs kyns
■ tortryggni i samningum milli
■ annarra deiluaöila á vinnu-
■ markaönum.
■ Þaö eru einkum tvö máls-
■ atriöi i þessari deilu, sem mig
■ langar til aö gera hér aö um-
■ ræöuefni, mönnum til um-
j hugsunar. Hiö fyrra er aö
nokkrum ólánsmönnum hefur
* tekist aö eyöileggja þaö sam-
" komulag, sem gert haföi veriö í
menntunarmálum — viö skulum
einfalda þaö og segja þróunar-
■ málum fjölmiölunar. Margir
■ prentarar halda þvi raunar
■ fram aö þeir hafi veriö blekktir
■ til þess aö fella samkomulagiö
■ úr gildi, en látum þaö liggja
■ millihluta. Vist er hinsvegar, aö
■ sá afturkippur, sem komiö hef-
■ ur i þau mál, kemur engum i
■ koll öörum en prenturum sjálf-
| um.
I Þráhyggja
■ 1 umræöum um þessi mál
■ hafa fulltrúar bókageröar-
■ manna þrástagast á þvi aö þeir
■ einir mættu hafa rétt til þess aö
| framleiöa hvers kyns „prent-
Sgripi” I framtiöinni. Nú er oröiö
„prentgripur" eitt af nýmælum
■ þeim sem Islensk tunga flaggar
■ meö, en hefur mér vitanlega
■ ekki veriö nákvæmlega skil-
| greint. Aö minnsta kosti er mér
| ekki ljóst hvort hér er átt viö
B fjölmiölun meö stafrófi þaö er
dreifingu skrifaös texta i viö-
takasta skilningi, eöa hvort átt
. er viö dreifingu prentaös máls á
pappir. Sé átt viö fyrri
skilgreininguna mega þýöendur
>■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■S
sem ao
varast
Það
hann
sjónvarpsins fara aö vara sig,
þvi þeir dreifa skrifuöu máli til
nær allra Islendinga á þann hátt
sem mun veröa skyldari fjöl-
miölun framtiöarinnar en þaö
blaösem þessi grein min birtist
i.
Látum þaö liggja milli hluta,
en höldum okkur viö dreifingu
prentaös máls á pappir, sem
veröa mun fjölmiölunarform
enn um nokkurt skeiö. Þar eru
miklar breytingar á næsta leiti,
raunar biba þær margar hverj-
ar þegar fullskapaöar hinum
megin atlantsála.
Hvað er fag — og hvað
er ekki fag?
Til þess aö framleiöa slika
„prentgripi” vilja bókageröar-
menn einir hafa allan rétt. Gott
ogvel. Þeir veröa i náinni fram-
tiö framleiddir i fullkomnum
vélum, sem fyrst og fremst
byggjast á lögmálum eölis- og
rafeindafræöi. Til þess aö ann-
ast slikar vélar þarf sérmennt-
aöa menn — i rafeindafræöi. Til
þess aö undirbúa endanlega
vinnslu á slikum vélum þarf
sérmenntaö fólk — i þvi aö
vinna tölvuforskriftir. Til þess
aö fullvinna „prentgripi” á
vélarnar hvaö útlit áhærir þarf
sérmenntaöa menn — I hönnun.
Þaö þarf enginn aö láta sér
detta i hug aö þetta fólk, sem
veröur vinnuafl nánustu fram-
tiöar I fjölmiölun, finni ekki
mátt sinn og sameinist til átaka
I launabaráttu áöur en langt um
Höur, aö niinnsta kosti ef þvi
veröur sýnd slik fyrirlitning og
nú er uppi á teningnum.
Setning prentaös máls i prent-
smiöjum heyrir senn sögunni
til. Hún fer þar enn fram, þvi
tæknin sem til hennar þarf hefur
enn veriö nokkuö dýr. En innan
skamms munu rithöfundar
leggja kúluritvélunum sinum
eöa selja þær fyrir slikk og setja
bækur sinar beint á litlar tölvur,
lesa prófarkir á skermunum og
skila textanum fullunnum frá
sér á diskum eöa kubbum.
Þarna er ég ekki aö tala um
fjarlæga framtiö heldur nokkur
ar. Frá höfundunum fer textinn
til hönnuöanna sem starfa i litl-
um fyrirtækjum og þeir ganga
frá útliti bókarinnar, frá þeim
fer textinn svo umbrotinn i vél,
sem prentar bókina. Allt er
þetta varöveitt á litlum diski
eöa kubbi sem senda má hvert á
land sem er — alla leiö til Hong
Kong, ef ekki vill betur. Bókina
má prenta hvar sem er, þvi hún
er fullfrágengin.
Svipuö veröur þróunin I
blöðunum, nema hvaö þau
veröa prentuö hér heima, hvaö
sem verösamanburöi liöur, þar
til rafeindafræöin leysir pappir-
innendanlega af hólmi, eftir fáa
áratugi.
Flýta þróuninni
Þessa þróun vilja bóka-
helst
vann
geröarmennnú stöðva. Þvi miö-
ur munu tilraunir þeirra koma
verst viö þá sjálfa. Tilraunir til
þess aö koma i veg fyrir hag-
kvæmni sem byggist á nýrri
tækni veröa einungis til þess aö
menn leggja meira fé i aö hag-
nýta sér hana til þess aö losna
sem fyrst viö þá ógnun, sem
þeim stafar af þvi aö ákveönir
menn geti sett hnifinn á barka
þeim i hvert skipti sem á rlður
aö handverkiö gangi vel — i
jólavertiöinni. Þannig veröur
fyrirstriöshugsunarháttur
þeirra manna, sem þarna ráöa
ferðinni, til þess eins aö hraöa
þeirri þróun, sem þeir berjast
gegn.
Frumskógurinn
Hitt atriöiö, sem mig langar
til aö minnast á, er deilan um
þaö, hvaö hafi veriö boöiö i
kaup. Hún er i senn grátbrosleg
og ógnvekjandi. Nú er svo kom-
iö aö menn viröast ekki lengur
geta vitaö um hvaö er veriö aö
semja. Þar veröa tilfinningar og
hjartalag aö ráöa! Enginn opin-
ber aðili getur einu sinni sagt til
um hvaö fólki er boöiö f kaup,
enda þótt tilboöiö standi svart á
hvitu! Þetta er talandi tákn um
þá hringavitleysu sjóöa, félags-
málapakka, láglaunauppbóta,
bónusa og uppmælinga, sem
tröllriöa Islenskum vinnumark-
aöi. SU var tiöin, aö menn vissu
neöanmóls
Magnús Bjarnfreðsson
vikur að þeirri deilu
sem risið hefur milli
prentiðnaðarins og
bókagerðarmanna og
veltir fyrir sér þróun
prentlistarinnar og
tengir þessa atburði
þeirri „hringavit-
leysu”, sem nú við-
gengst i kaup- og
kjaradeilum.
hvaö allir þjóöfélagsþegnar,
sem á annaö borö þágu hefö-
bundin laun, höföu i kaup. Svo
breyttist þetta smá smám sam-
an, menn hættu aö vita hvaö
maöurinn viö hliö þeirra bar úr
býtum. Nú er ekki lengur unnt
aö fá aö vita hvaö mönnum er
sjálfum boöiö I laun!
Fer ekki aö veröa mál aö
linni?
Magnús Bjarnfreösson
Lausnaroröiö viröist nú vera þaö aö fresta veröbólgunni, fresta myntbreytingunni,
fresta umræöum á alþingi. Hjólin eru hætt aösnúast.þvl Tómas Arnason er ekki heima.
Hvernig væri aö fresta heimkomu Tómasar?
Stjórnarandstæðingar gerðu
harða hríð að ráðherrum í þing-
inu í fyrradag. Var mál til
komið. Þótt allt vaði hér á
súðum, ráðherrar spái 70% verð-
bólgu og leggi fram tillögur um
að fresta fyrsta desember og
verðbólgunni eins og hún leggur
sig, þá hefur stjórnarandstaðan
verið upptekin af eigin heimilis-
böli og hvorki æmt né skræmt.
Tilefni þingumræðunnar var
fyrirspurn Þorvalds Garðars
um myntbreytinguna, en hann
telur skynsamlegast að henni
verði f restað eins og nú er háttað
í efnahagsmálum. Þorvaldi líst
illa á að niðurskurður á núllum
komi ríkisstjórninni og þjóðinni
að miklu gagni.
Nú er það að vísu ekki tekið
fram í stjórnarsáttmála, að
niðurtalningin nái til núllanna,
enda væri þá nærri ríkisstjórn-
inni gengið, því sjálf er hún
stærsta núllið. Hún gæti orðið
sinni eigin niðurtalningu að bráð.
En stefna er það samt.
Af fyrirspurninni spunnust
fróðlegar umræður, og voru þær
athyglisverðar fyrir það, að eng-
inn gat svarað fyrir Tómas.
Tómas Árnason hefur fyrir
nokkrum dögum varpað þeirri
sprengju framan í launafólk, að
fella skuli niður allar verðbætur
á laun um næstu mánaðamót,
enda telur hann, að með þeirri
einföldu lausn megi fresta verð-
bólgunni!
Foringi launafólksins, sú her-
skaa kempa, Guðmundur J. Guð-
mundsson sá ekki ástæðu til að
hafa skoðun á þessari tillögu
Tómasar, enda mun Tómas
Árnason vera löggiltur velvildar-
maður verkalýðsins. Enginn ráð-
herranna gat heldur upplýst
hvort hér væri á ferðinni prívat-
skoðun viðskiptaráðherra, hug-
mynd efnahagsnefndar eða vilji
ríkisstjórnarinnar. Því var að
minnsta kosti hvorki játað né
neitað, og segir það sína sögu um
alla hina velvildarmenn verka-
lýðsins, sem nú sitja í ráðherra-
stólum. Þeir telja það ekki
nægjanlega ástæðu til andsvara
eða viðbragða, þegar allri alþýðu
landsins er hótað algerri skerð-
ingu á verðbótum launa.
Nú er beðið eftir Tómasi. Hann
virðistáhrifamikill og eiga mikið
undir sér, ráðherrann sá. Spurn-
ingin er hvort það sé ekki hið
versta lúabragð hjá stjórnarand-
stöðunni að varpa fram fyrir-
spurnum til ríkisstjórnarinnar,
þegar maðurinn er erlendis. Eða
hvernig eiga hinir ráðherrarnir
að hafa skoðun, þegar Tómas er
ekki heima?
Hitt er líka skiljanlegt að ríkis-
utgefandi: Reykjaprent h.f.
Framkvæmdastjóri: Davlð Guðmundsson.