Morgunblaðið - 26.11.2003, Blaðsíða 1
STOFNAÐ 1913 321. TBL. 91. ÁRG. MIÐVIKUDAGUR 26. NÓVEMBER 2003 PRENTSMIÐJA ÁRVAKURS HF. mbl.is
Volvo með
sporttakta
Frágangur tryggir nýjum S40 sess í
samkeppni smærri gæðabíla | Bílar B4
Vílar ekki fyrir sér að taka hart á
stjörnunum hjá Arsenal | Íþróttir 44
Hártíska
vetrarins
Hægt er að útfæra villta hárlínu
á hógværan hátt | Daglegt líf 23
LANDSBYGGÐARFÉLÖG innan
Starfsgreinasambandsins vilja að
dagvinnutrygging hækki í 130 þús-
und kr. á samningstíma sem er til
ársins 2007. Það er þó háð því að
samningar takist um nýja launa-
töflu og tryggingarákvæði. Gangi
það ekki eftir er verið að tala um
mun styttri samningstíma eða eitt
ár eða þar um bil, að sögn Halldórs
Björnssonar, formanns Starfs-
greinasambandsins, en í gær kynnti
sambandið Samtökum atvinnulífs-
ins kröfugerð sína vegna komandi
kjarasamninga. Félögin í Flóa-
bandalaginu, Efling – stéttarfélag,
Hlíf í Hafnarfirði og Verkalýðs- og
sjómannafélag Keflavíkur, semja
sérstaklega. Næsti fundur samn-
ingsaðila hefur verið ákveðinn 9.
desember næstkomandi, en gild-
andi samningur þeirra rennur út
um áramótin.
Flóabandalagið fjallaði um kröfu-
gerð sína í gærkvöldi. Sigurður
Bessason, formaður Eflingar, sagði
eftir fundinn, að kröfugerðin væri
að meginhluta samsvarandi kröfu-
gerð Starfsgreinasambandsins.
„Við erum að reyna að fara svip-
aða leið og við fórum síðast, að
treysta á stöðugleikann en jafn-
framt að reyna að hífa upp lægstu
launin,“ sagði Halldór Björnsson í
samtali við Morgunblaðið.
Samkvæmt kröfugerðinni er gert
ráð fyrir að áfangahækkanir verði
5% hvort ár 2004 og 2005 og 4% árin
2006 og 2007. Dagvinnutrygging á
samningstímanum verður 110 þús.
kr. 2004, 117 þús. árið 2005, 124 þús.
2006 og 130 þús. árið 2007. Ný
launatafla byggist á sex þrepum og
25 launaflokkum með 1,5% bili á
milli flokka og þrepa. Grunntala í
töflu fyrir launahækkanir verði 93
þús. kr. Öllum mögulegum starfs-
heitum sem taki mið af samningum
SGS verði raðað inn í launatöfluna
og er gert ráð fyrir að núverandi
starfsheiti endurraðist inn í hana.
Þá er gert ráð fyrir að neðsti launa-
flokkur töflunnar verði gerður
óvirkur 2005 og 2006.
„Starfsgreinasambandið setur
þetta fram af sinni hálfu sem hluta
af stefnumörkun um að viðhalda
stöðugleika í efnahagslífinu og vill
horfa til langs tíma í samningsgerð-
inni og það er í sjálfu sér jákvætt
innlegg þó töluvert beri á milli varð-
andi sýn á mögulega samningsnið-
urstöðu. Það er svo viðfangsefni
komandi viðræðna að reyna að ná
sameiginlegri lendingu,“ sagði Ari
Edwald, framkvæmdastjóri Sam-
taka atvinnulífsins, m.a. í gær.
Dagvinnutrygging verði
130 þúsund eftir fjögur ár
Landsbyggðarfélög innan Starfsgreinasambandsins leggja fram kröfur
HALLDÓR Ásgrímsson, starf-
andi forsætisráðherra, segir
kröfur Starfsgreinasambandsins
lofa góðu fyrir
komandi kjara-
samninga, og
segir stöðug-
leika og hækk-
un lægstu
launa það sem
eigi að leggja
áherslu á í
samningunum.
„Mér líst vel
á þetta upphaf
kjarasamninga, það sem hefur
komið fram. Ég er sammála
þeirri áherslu að það eigi fyrst
og fremst að leggja áherslu á
hækkun lægstu launa. Síðan þarf
að athuga betur hvernig þessi
mál spila saman við fyrirhugaðar
skattalækkanir. Ég þykist vita
það að verkalýðshreyfingin leggi
fyrst og fremst áherslu á kaup-
máttaraukningu,“ segir Halldór.
Halldór vill ekki leggja mat á
prósentur í kröfugerðinni. Hann
segir ríkisstjórnina vilja vinna
með aðilum vinnumarkaðarins
við að ná fram hóflegum kjara-
samningum sem tryggja bæði
eðlilega kaupmáttaraukningu og
tryggja um leið stöðugleika í
þjóðfélaginu. Halldór segir skyn-
samlegt að semja til fjögurra ára,
eins og Starfsgreinasambandið
fer fram á, og það fari vel saman
við áætlanir ríkisstjórnarinnar
um skattalækkanir.
„Ég er þeirrar skoðunar að sá
andi sem er í þessu upphafi bendi
til þess að það muni takast að
gera skynsamlega kjarasamn-
inga til lengri tíma,“ segir Hall-
dór.
Vill áherslu á að hækka lægstu
launin og tryggja stöðugleikann
Halldór
Ásgrímsson
Halldór Björnsson Ari Edwald
Flóabandalagið/2
Ný launatafla/29
TIFFANY Roberts, 61 árs gömul
bandarísk kona, talar nú með brezk-
um hreim eftir að hafa fengið heila-
blóðfall. Hún hefur þó aldrei til Bret-
lands komið. Þeir, sem bezt þekkja
til, flokka hreiminn sem blöndu af
cockney-ensku og mállýsku sem tíðk-
ast til sveita í Vestur-Englandi.
Að sögn lækna þjáist Roberts, sem
hefur alið allan sinn aldur í Indiana í
Bandaríkjunum, af því sem kallað er
„erlends hreims-heilkennið“. Kemur
það fram hjá sumu fólki, sem verður
fyrir heilaskaða, og eru aðeins þekkt
fáein tilvik af þessu tagi.
Tiffany Roberts uppgötvaði að hún
var farin að tala með brezkum hreim
eftir að hún fór að fá málið aftur er
hún var að ná sér eftir heilablóðfall
sem hún fékk á árinu 1999, að því er
greint er frá á fréttavef BBC.
Fyrsta þekkta tilfellið kom upp í
Noregi 1941. Þá varð ung kona fyrir
heilaskemmdum eftir að hafa fengið
sprengjubrot í höfuðið í loftárás.
Þegar hún fór að tala aftur var það
með þýzkum hreim, sem kallaði út-
skúfun yfir aumingja konuna.
Með brezk-
an hreim
eftir slag
KRAKKAR úr Laugalækjarskóla unnu í gær-
kvöldi Skrekk, hæfileikakeppni grunnskóla
Reykjavíkur og ÍTR, fyrir leikþátt sinn um
hrakfarir Chaplins. Lið Réttarholtsskóla varð
í öðru sæti og lið Langholtsskóla í því þriðja.
„Þetta er frábært, æðislega gaman að hafa
unnið þetta,“ segir Nancy Pattzes, ein úr sig-
urliði Laugalækjarskóla, í sjöunda himni eftir
að úrslitin höfðu verið kynnt.
Leikþátturinn sem lið Laugalækjarskóla
flutti ber nafnið Úps! og fjallar um hrakfarir
Chaplins árið 1924. Þar er sögð með dansi og
látbragðsleik sagan af því hvernig Chaplin
flækist inn í rán. Krakkarnir voru um mánuð
að æfa leikþáttinn, segir Nancy.
„Þetta var mjög gaman, og æðislega gaman
að hafa tekið þátt í þessu öllu,“ segir Nancy,
áður en hún slóst í hóp fagnandi félaga.
Laugalækjarskóli vann hæfileikakeppni Skrekks
Morgunblaðið/Þorkell
„Þetta er frábært, æðislega gaman að hafa unnið þetta“
Lærlingur
snillinga
ÞINGIÐ í Georgíu ákvað í gær, að efnt yrði
til forsetakosninga í landinu 4. janúar næst-
komandi og lítur út fyrir, að Mikhail Saa-
kashvili, sem stjórnaði „flauelsbyltingunni“
gegn Eduard Shevardnadze, verði eini
frambjóðandi stjórnarandstöðunnar.
Saakashvili sagði í gær, að flokkur sinn
og flokkur Nino Burjanadze, sem nú gegnir
forsetaembættinu til bráðabirgða, myndu
sameinast í kosningunum með það að mark-
miði að koma á raunverulegu lýðræði í
Georgíu. Hæstiréttur landsins ógilti í gær
þingkosningarnar 2. nóvember síðastliðinn
vegna kosningasvindls.
Burjanadze sagði í gær, að landið ramb-
aði á barmi efnahagshruns og gjaldþrots og
myndi fara fram á alþjóðlega aðstoð. Þykir
hennar helst að vænta frá Bandaríkjunum
en þau hafa stutt landið með 98 milljörðum
ísl. kr. síðasta áratuginn. Erlendar skuldir
landsins eru 136 milljarðar kr. og eru af-
borganir af þeim að komast í vanskil vegna
lítillar skattheimtu.
AP
Nino Burjanadze, forseti Georgíu til
bráðabirgða, er hún setti nýtt þing í gær.
Boðað til for-
setakosninga
Georgía þarf aðstoð vegna
yfirvofandi efnahagshruns
Tbilisi. AP, AFP.