Vísir - 24.11.1980, Blaðsíða 15

vísm
Mánudagur 24. nóvember 1980
Mánudagur 24. nóvember 1980
VÍSIR
19
91
FLEIRA
EN FEIT
„Það er fleira matur en feitt kjöt og ég er sann-
færður um, að kjúklingakjöt er ódýrasta kjötið á
markaðnum i dag. Við njótum hins vegar ekki
niðurgreiðslna, sem hafa ruglað allt verðskyn hjá
fólki. Við sitjum þvi ekki við sama borð og þeir.
sem stunda hinar hefðbundnu landbúnaðargrein-
sagði Jónas Halldórsson, kjúklingabóndi i
ar
Sveinbjamargerði á Svalbarðsströnd, i samtali
við Visi.
minna i fóöurbætisskatt heldur
en ég. Þaö er þvi ekki nóg meö,
aö skatturinn sé óréttlátur,
heldur leggst hann mismunandi
þungt á framleiöendur, eftir þvi
hvar bú þeirra eru staösett”.
Daglegt eftirlit með
framleiðslunni
A sinum tima var sala á fram-
leiöslu Fjöreggs stöövuö af heil-

;
t i III
Þaö eru rúmlega eitt þúsund ungar, sem skriöa úr eggjum á degihverjum I Sveinbjarnargeröi.
Jónas rekur búiö undir vöru-
merkinu „Alifuglabúiö Fjör-
egg” og er eiginkona hans
Anný Halldórsson frá Noregi
hans stoö og stytta viö rekstur-
inn. Viö spuröum Jónas fyrst,
hvaö hafi komiö honum til aö
fara út i kjúklingaeldi?
„Ég lærði viö landbúnaðar-
skóla i Noregi og þar fékk ég
kveikjuna”, svaraöi Jónas. „Þá
gekk yfir eins konar „kjúklinga-
alda” i Danmörku og hún var
einnig aö hefjast i Noregi. Ég
hugsaöi sem svo, aö Islendingar
gætu tæpast verið þekktir fyrir
að vera eftirbátar frændþjóöa
sinna i kjúklingaáti, þannig aö
grundvöllur ætti aö vera fyrir
kjúklingaframleiöslu”.
Sjallinn fékk fyrstu
kjúklingana
„Ég byrjaöi meö varphænur,
þegar ég kom heim, en fyrstu
kjúklingunum slátraöi ég 1963.
Þaö voru um 300 kjúklingar.
Flestir þeirra fóru I Sjálfstæðis-
húsiö, sem þá var að taka til
starfa, en mig minnir, aö þaö
hafi tekiö 2-3 mánuöi aö selja af-
ganginn.
Síöan hefur þetta hlaðiö utan
á sig. Nú eru aö jafnaöi á búinu
yfir 60 þúsund sálir, þar af rúm-
lega 20 starfsmenn, sem annast
hirðingu, slátrun, pökkun og
annaö tilheyrandi rekstrinum”,
sagöi Jónas.
Hvernig er kjúklingaeldinu
hagaö?
„Ef viö byrjum á byrjuninni,
þá eru hér um 8.000 varphænur.
Um helmingur þeirra verpir
eggjum, sem fara beint á
markaö en eggin frá hinum
helmingnum eru tekin til útung-
unar i þar til gerðum vélum.
Vikulega skriöa um 5.000 ungar
úr eggjum hér á búinu, sem
siöaneru ieldi i9-10vikur. Þá er
þeim slátraö, um fimm þúsund-
um á viku. Þetta helst þvi nokk-
GIsli Sigur-
geirsson blaöa-
maöur Visis á
kureyri.
uð i hendur, vikulega kvikna hér
fimm þúsund líf, en jafnmörg
eru slökkt”, sagöi Jónas.
Salan hefur verið hæg
Láta mun nærri aö hver
kjúklingur sé 1 kg aö þyngd,
þannig aö búiö framleiöir tonn
af kjúklingum á dag.
Hvernig gengur að selja þetta
magn?
„Sannast sagna hefur salan
Þær pakka þúsund kjúklingum á dag.
veriö heldur treg allt siöan i
haust, en þá datt hún niður á
svipuöum tima ogefnt var til út-
sölunnar á lambakjötinu frá i
fyrra”, svaraöi Jónas. „Þaö
hefur þvi ekki gengið allt of vel
aö selja framleiösluna undan-
farna mánuöi og það er hörö
barátta um markaðinn á milli
kjúklingaframleiöenda ’ ’.
En er þá ekki lika umfram-
framleiösla I landinu á kjúkling-
um, likt og I öörum búgreinum?
„Jú,þaðmá segja þaö, en þaö
má heldur ekki gleyma þvl, aö
önnur kjötframleiðsla nýtur
verndar”, svaraöi Jónas. „Þaö
er alltaf verið aö skamma okkur
kjúklingaframleiöendurfyrir aö
kjúklingarnir séu of dýrir i
samanburöi viö annað kjöt.
En hvernig litur dæmiö út, ef
sleppt er niöurgreiöslu,álagning
jöfnuö og fóöurbætisskatti á
okkur sleppt?
Þá verður lambakjöt um 2.500
kr. dýrara en kjúklingar á hvert
kiló. Kemur þaö til af rúmlega
900 kr. niöurgreiöslu, 1.200 kr.
mismun i álagningu og 3-400 kr.
i fóöurbætisskatt. Þetta er mik-
ill mismunur og ég er þess full-
viss, aö ef allir kjötframleiö-
endur sætu við sama borö, þá
væri ekki offramleiösla i kjúk-
lingakjöti.
Einhverstaðar verða
kaupmennirnir að
græða
Þú talar um mismun i
álagningu?
„Já, ég hef aldrei getaö skiliö
hvers vegna smásöluverslunin
fær heimild til aö leggja 38% á
kjúklinga á sama tima og
álagningin á lambakjöt er ekki
nema 9,9-14%”, svaraöi Jónas.
„Einfaldasta skýringin, sem ég
hef fengiö er sú, aö smásölu-
verslunin veröi aö græöa á ein-
hverri landbúnaöarvöru, þvi aö
álagning á aörar vörur sé svo
litil, aö verslun meö þær standi
tæpast undir sér. Auk þess er
mikil vinna i kring um ýmsar
kjötvörur I verslunum, en engin
i kring um kjúklinga, þeir koma
pakkaöir, tilbúnir til neytenda.
Þetta finnst mér óeðlilegur mis-
munur, en sem betur fer not-
færa ekki allar verslanir
álagninguna upp i topp.
Ertu laus viö fóöurskattinn?
„Nei, ekki alveg, aukabú-
greinarnar sitja enn uppi meö
33% fóöurskatt og er þaö eitt
helsta baráttumál okkar aö fá
þann skatt felldan niöur”,
svaraöi Jónas.
„Ég nota 3,5 tonn af tilbúnu,
erlendu fóöri á dag. Hjá Korn-
hlööunni I Reykjavik er þetta
fóöur blandaö handa kjúklinga-
framleiöendum syöra. Skattur-
inn leggst aöeins á erlenda þátt-
inn i verðinu, sem gerir þaö aö
verkum, aö sunnlenskir kjúk-
lingaframleiöendur greiöa 1/3
Þeir sjá ekki fram á neitt nema opinn dauöann.
,Ég er heimsins fegursti hani”, sagöi þessi myndarlegi hani, sem Þorgeir Egilsson heldur á.
Sólveig Hákonardóttir, kokkur i
mötuneytinu I Sveinbjarnar-
geröi, heidur hér á samskonar
öskju og grilluöu kjúklingarnir
veröa afgreiddir í.
brigöisyfirvöldum vegna gruns
um salmonellusýkingu. Var ein-
hverntima eitthvaö sannað i
þeim efnum?
„Nei, þaö fannst aldrei nein
sýking, hvorki i mönnum né
skepnum hér i Sveinbjarnar-
geröi”, svaraöi Jónas. „Hins
vegar fundust hér tvær
salmonellutegundir i úrgangi,
sem erfitt er að rekja, hvaðan
hafa komiö, en þær eru viöa til
staðar. Þaö verður að horfast i
augu viö þaö að þessar bakteri-
ur eru orönar landlægar, ekki
bara hér, heldur um allan heim.
A Akureyri hafa t.d. fundist 5
salmonellutegundir i skólpi og
einar 15 i Reykjavik. Hér er þó
hvorki um taugaveiki eöa
taugaveikibróður aö ræða, eins
og margir virtust halda, þegar
sala i kjúklingum frá búinu var
stöövuð.
Hins vegar er full ástæða til
að fara með gát. Þess vegna eru
tekin daglega sýni af fram-
leiðslunni, sem send eru aö
Keldum til rannsóknar. Þau
sýni hafa staöist þær kröfur,
sem geröar eru, enda áhersla
lögö á fyllsta hreinlæti viö
slátrunina”, sagöi Jónas.
Ætlar að selja
kjúklingana tilbúna á
borðið
Þó aö kjúklingaframleiðslan i
landinu hafi ekki meðbyr þessa
dagana, er Jónas ekki af baki
dottinn. Hann er meö ýmsar
nýjungar á prjónunum til að
örva söluna. Hann var spuröur
um þaö helsta?
„Viö höfum á undanförnum
mánuöum sett á markaöinn
ýmsar nýjungar, meöal annars
kjúklingapissur, fylltar pönnu-
kökur, kjúklinga steikta i karrýi
og djúpsteikta kjúklinga. Þessu
hefur veriö vel tekið og nú á
næstunni verður enn einni
nýjungunni bætt viö. Viö ætlum
aö setja upp grillofna i þremur
verslunum: Kaupfélagi Hafnar-
fjaröar, Kjötmiöstööinni i
Reykjavik og i einni verslun á
Akureyri.
1 þessum verslunum veröur
þá hægt aö fá kjúklinginn
grillaöan, tilbúinn beint á
borðið, fyrir 5,000 kr. Kjúkling-
arnir veröa afgreiddir i sérstök-
um öskjum og þvi handhægt ef
matartiminn er naumur aö
gripa eina öskju meö heitum
kjúklingi i heimleiðinni. Auk
þess fylgja kjúklingunum upp-
skriftir að kjúklingaréttum. Þá
er einnig á döfinni að setja á
markaðinn sparikassa. 1 honum
verða 6 kjúklingar, en ekki er
endanlega ákveðið um veröiö.
Þó er vist að þaö verður
all-miklu lægra en smásölu-
verö”, sagöi Jónas Halldórsson
I lok samtalsins.
G.S./Akureyri
Jónas Halidórsson viö útungunarvélina
Nýr, fullkominn peningakassi frá Inokoshi
♦vrir 10

5. Sérstakur takki sem
. segir hvað klukkan er
6. Klukkan og minnið
vinnur þó kassinn sé
ekki í notkun:
*/1r? ,9e9
' ne?
7. ótal aðrir mögu 1 /,e'm/nn!’ \at
leikar á forritun sem 9. P m fran^eff/. /v«fcaSs;n„
hentar hverjum „U"k°nun WA V W
ogeinum. & v*rahL 'tSer**- *hi:
ytsk'Ptim
Su (°ýk

róna):

PLASTPOKAR
0> 8 26 55
l*l«i£los |ir<S2E9
PLASTPOKAR
8 26 55
OKOSHI
Plastpokaverksmiðja Odds Sigurðssonar 1 Bíldshöfða 10 * Reykjavík
Byggingaplast * Plastprentun * Merkimiöar og vélar