Morgunblaðið - 28.11.2003, Blaðsíða 15
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 28|11|2003 | FÓLKÐ | 15
Það vita sjálfsagt fæstir að Dennis Quaid, ann-
ar aðalleikari Cold Creek Manor, er góður og
gildur Íslandsvinur. Þessi geðugi og hæfi-
leikaríki leikari var hérlendis í nokkra mánuði á
árinu 1984 við tökur á Enemy Mine. Fokdýrri
vísindaskáldsögulegri stórmynd sem var að
endingu púslað saman suður á Kanaríeyjum.
Quaid eignaðist nokkra íslenska kunningja á
meðan á dvöl hans stóð en kvikmyndafólkið
bjó um sig í Vestmannaeyjum. Heillaði fólk
með ótrúlegum töfrabrögðum og snjöllum
hljóðfæraleik. Spilaði á hvað sem var, en er
bestur á gítarinn og kenndi m.a. Marlon
Brando á það göfuga hljóðfæri. Á meðan tökur
stóðu yfir á The Great Balls of Fire, sem fjallar
um æskuár Jerry Lee Lewis, sá þessi alheims-
rokkari sitt óvænna og skipaði svo fyrir að
hann sæi sjálfur um tónlistina. Slíkur hamur
var á leikaranum.
FLOGIÐ FRÁ HELLU
Quaid er mikill flugáhugamaður og á nokkrar
flugvélar sem hann grípur í þegar tími gefst til.
Framleiðendur Enemy Mine bönnuðu honum
hins vegar að koma nálægt slíkum far-
artækjum á meðan á tökum stæði. Quaid
kunni ráð við því. Hann kynntist ljósmynd-
aranum og flugmanninum Ragnari Axelssyni og
sömdu þeir félagar um að hittast með reglu-
legu millibili á flugvellinum við Hellu. Þangað
kom kvikmyndaleikarinn á löglegan hátt og
RAX mætti á flugvélinni. Síðan geystist Quaid í
loftið og svalaði flugfíkninni. Allt gekk vel og
áfallalaust fyrir sig og leyndarmálið hefur varð-
veist til dagsins í dag. Síðan hefur Quaid komið
til landsins í nokkur skipti án þess að vekja á
sér athygli.
Hinn 48 ára gamli Quaid man tímana tvenna
á 27 ára löngum, rúmlega 50 mynda ferli.
Hann hefur risið í hæstu hæðir í kringum 1980
(Breaking Away, The Long Riders, The Right
Stuff, ofl.), og aftur áratug síðar (Great Balls of
Fire!, Wyatt Earp, Come See the Paradise). Þá
fór að halla undan fæti, sögusagnir komust á
kreik um drykkjuskap og kókaínfíkn. Hjóna-
band hans og Meg Ryan fór í hundana árið
2000 og nú héldu flestir að dagar hans sem
stórstjörnu væru taldir.
Quaid ber með sér rétta yfirbragðið. Það
geislar af honum sjarminn og hann er hörku-
leikari ef á reynir. Slíkir menn þola meira and-
streymi en flestir aðrir og að ári bendir flest til
að stjarna hans rísi hærra en nokkru sinni fyrr.
Quaid er að leika í hvorki fleiri né færri en þrem
stórmyndum sem verða frumsýndar 2004.
Verður í fremstu víglínu í stórvestranum The
Alamo og birtist síðan í aðalhlutverki The Day
After Tomorrow, 100 milljóna dala hamfara-
mynd Rolands Emmerich (Independence Day),
sem er spáð metaðsókn – hvernig sem allt rúll-
ar. Þriðja myndin er The Flight of the Phoenix,
endurgerð frábærrar spennumyndar sem
meistari Robert Aldrich gerði 1965.
Þar með er ekki öll sagan sögð því Dennis
Quaid er að hefja leik í Synergy, nýjustu mynd
Weitz-bræðra, sem gerðu garðinn frægan með
American Pie-myndunum og About a Boy. Hún
verður frumsýnd 2005. |saebjorn@mbl.is
HÚSIÐ við Köldukvísl
Spennuhrollurinn Cold Creek
Manor, Húsið við Köldukvísl,
nýjasta mynd leikstjórans
Mike Figgis, er frumsýnd í
Sambíóunum. Dennis Quaid
og Sharon Stone leika hjón
sem flýja stressið á Man-
hattan og kaupa gamlan
herragarð á landsbyggðinni.
Fá fyrrverandi eiganda
(Stephen Dorff) til að
hressa upp á eignina en
hann reynist kolgeggjaður.
Fjölskyldan kemst fljótlega
að því að hún er komin úr
öskunni í eldinn.
FRUMSÝNT
Vandræðaunglingar, fátækt, glæpir og eiturlyf
eru í brennidepli í Borg Guðs, eða Cidade de
Deus, eins og hún heitir á frummálinu. Skelfi-
legt ástand hefur ríkt í flestum ef ekki öllum
stórborgum Brasilíu í áratugi. Sveitafólk þyrpist
til þeirra í stórum stíl, í von um betra líf. Þær
hafa flestar brugðist, íbúarnir flutt úr öskunni í
eldinn.
Kvikmyndaleikstjórinn Hector Bebenco vakti
heimsathygli á unglingavandamálinu í Brasilíu í
Pixote: A Lei do Mais Fraco (’81), ofurraunsæju
og miskunnarlausu meistaraverki sem gleymist
ekki svo glatt. Babenco rekur sögu götudrengs-
ins Pixote, sem hefur fengið að kynnast flestum
löstum veraldar á barnsaldri. Pixote er heimild-
armynd, sem gerir hana enn skelfilegri og það
fréttist síðast af titilpersónunni að hún var skot-
in til bana í átökum milli glæpagengja undir lok
níunda áratugarins, þá aðeins 16 eða 17 ára
unglingur.
GAMALT OG NÝTT
ÞJÓÐFÉLAGSVANDAMÁL
Pixote gerist í hafnarborginni Sao Paulo en
Borg Guðs dregur nafn sitt af Cidade de Deus,
illræmdu fátækrahverfi í Rio sem ber þetta kald-
hæðnislega nafn. Það var reist um 1960 en á
öndverðum níunda áratugnum var það orðið við-
sjárverðasti hluti stórborgarinnar. Myndin er
byggð á samnefndri skáldsögu Paulos Lins, fyrr-
um íbúa hverfisins, sem dvaldi síðar í átta ár við
rannsóknir í þessum forgarði vítis á mannlífinu
og eiturlyfjaviðskiptunum. Lins rekur skelfileg
örlög barna og annara íbúa hverfisins með aug-
um söguhetjunnar Buscapé. Piltsins sem siglir
á milli skers og báru með myndavélina sína á
lofti og skrásetur hörmungar götubarnanna,
dópsalanna, eiturfíklanna, smákrimmanna.
Gleðisnautt líf fórnarlamba Borgar Guðs.
VIÐHORF LEIKSTJÓRANS
„Lestur bókarinnar Borg Guðs var mér op-
inberun. Opnaði augu mín fyrir annarri hlið á föð-
urlandinu. Ég taldi mig vita allt um þann þjóð-
félagslega aðskilnað sem viðgengst í landinu –
uns ég las bókina. Þá gerði ég mér grein fyrir því
að við, millistéttin, erum ófær um að gera okkur
grein fyrir hvað er að gerast fyrir framan nefið á
okkur. Við höfum ekki hugmynd um hyldýpið
sem aðskilur þessi tvö lönd: Brasilíu og Bras-
ilíu. Landið, lögin, ríkisborgararéttinn, löggæsl-
una, fræðslukerfið. Sjónarmiðin og framtíðin
eru afstæð hugtök, nánast reykur, séð frá hin-
um bakka hyldýpisins.“
MARGVERÐLAUNUÐ ÁDEILA
Borg Guðs vakti athygli fyrr á árinu, er hún var
tilnefnd til Óskarsverðlaunanna sem besta er-
lenda mynd ársins. Hún hefur hlotið urmul verð-
launa og viðurkenninga á kvikmyndahátíðum
um allan heim; Toronto, Cartagena, Marrakech,
Havana og víðar. Verið tilnefnd og verðlaunuð af
BAFTA, Golden Globe, Bandarísku kvikmynda-
stofnuninni (AFI), svo eitthvað sé nefnt.
|saebjorn@mbl.is
Borg Guðs – City of God, dregur nafn af hættulegasta hverfi í Rio de
Janeiro, segir af nokkrum íbúum þess og hvernig leiðir þeirra skarast.
Sögð frá sjónarhóli Busca-Pé (Alexandre Rodrigues), þeldökks pilts sem
lifir af harðan heim á götuvisku, þar sem hann er of veikbyggður til að
gerast bófi. Þannig er grunntónninn í raunsærri brasilískri mynd sem er
frumsýnd um helgina í Háskólabíó.
FRUMSÝNT
Borg GUÐS – HliðVÍTIS