Morgunblaðið - 29.11.2003, Blaðsíða 22

22 D LAUGARDAGUR 29. NÓVEMBER 2003 MORGUNBLAÐIÐ
Sósa
4 desilítrar majones
2 dl þeyttur rjómi
2-5 tsk karrý eftir smekk
2-4 tsk sinnep
salt
Ferskur hvítlaukur eða hvít-
lauksduft eftir smekk
Kjúklingurinn soðinn, í vatnið sett
½ matsk salt, laukur skorinn í fernt,
2–3 lárviðarlauf og 5–6 hvít pip-
arkorn miðað við hvern lítra vatns
Soðinn í 50–60 mínútur undir loki.
Látinn kólna, kjúklingurinn/arnir
teknir upp úr, soðið geymt. Kjúk-
lingarnir skornir í bita, ekki of smáa
en þunna.
Hrísgrjónin soðin í kjúklingasoð-
inu samkvæmt ráðleggingum á
pakka og látin kólna.
Osturinn skorinn í bita, eggin og
tómatar í báta, gúrka og eplin í ten-
inga, jöklasalatið fremur grófsaxað.
Majonesi og rjóma blandað saman
og smakkað til þar til blandan er vel
sterk. Bragðbætt með vænum slatta
af hvítvíni og/eða sherrýi.
Blanda saman hrísgrjónum,
gúrku, eplunum, ostinum og helm-
ingnum af kjúklingnum og blandað
saman við sósuna. Þetta er best að
gera daginn áður og geyma í ískáp
yfir nótt.
Daginn eftir er allt
sett í skál í lögum –
fyrst vænt lag af sósu-
blöndunni, þá salat,
kjúklingur, baunir,
rækjur, egg og tómatar,
síðan salt, pipar og karrý
og síðan koll af kolli. Ætti
gjarnan verða nokkur lög.
Salta og pipra milli laga. Látið
standa í ísskáp 1–2 tíma áður
en borðið er fram. Skreytt í
blálokin með t.d. baununum,
eggja- og tómatbátum, fersku
kryddi á borð við fáfnisgras,
kóríander eða sítrónumel-
issu.
KJÚKLINGUR UM HÁTÍÐAR
J
ólahátíðin og kjúklingar hafa
ekki beinlínis átt samleið í ís-
lensku eldhúsi hingað til. Til
þess hefur kjúklingur þótt of
hvunndagslegur og frændi
hans kalkúninn átt sviðið í vaxandi
mæli. Hins vegar fer ekkert á milli
mála að fuglakjöti almennt hefur
verið að vaxa ásmegin á kostnað
rauða kjötsins.
Kjúklingur getur líka verið herra-
mannsmatur, þegar lögð er natni við
eldamennskuna. Straumarnir í dag
eru hins vegar einfaldar og léttar
uppskriftir, gjarnan með bræðings
(fusion) ívafi, framandi kryddi, en
einhvern veginn á skjön við jólahald-
ið. Þess vegna getur verið við hæfi
að grípa í gamlar uppskriftabækur
og sjá hvort ekki megi slá upp veislu
við hæfi með þeim.
Great Recipes from the World’s
Great Cooks er bók af þessu tagi.
Höfundurinn er Peggy Harvey,
kokkabókahöfundur og skólastýra
kokkaskóla í Bandaríkjunum, sem
var í nánu vinfengi við alla helstu
matgæðinga þar vestra, svo sem
Craig Claiborne, Fannie Farmer,
Julia Child, James Beard og Dione
Lucas, fólkið sem gerði elda-
mennsku að fjölmiðlamat löngu fyrir
tíma „nakta kokksins“ og Nigellu.
Uppskriftin sem hér fer á eftir ber
þess að sjálfsögðu merki að hún er
frá tímum hins klassíska franska
eldhúss, einhvern tíma upp úr miðri
síðustu öld, en það er hátíðarbragur
yfir henni – og bragðgóður er rétt-
urinn!
Kjúklingur í kampa-
vínssósu að hætti
Café Chauveron
2 1,5 kg kjúklingar, skornir í
bita
1⁄3 bolli ljóst púrtvín
1 dl þurrt kampavín, freyðivín
eða hvítvín
um 250 g smjör
½ dl brandí
3 bollar mat-
reiðslurjómi
1 bolli rjómasósa *1)
Brúnið kjúklinginn í smjörinu.
Þegar hann hefur brúnast lítillega
kryddið með salti og pipar. Látið
malla í 25 mínútur.
Takið kjúklingabitana af pönn-
unni, hellið af steikingarsmjörinu.
Bætið út í brandí-inu, púrtvíninu og
kampavíninu og látið sjóða upp í 5
mínútur. (Og í guðanna bænum, seg-
ir Peggy, ekki væflast með vínteg-
undirnar, það eru þær sem búa til
sósugrunninn, sérstaklega þó hvíti
púrtarinn). Bætið síðan út í rjóma-
sósunni og matreiðslurjómanum.
Sjóðið á heitri pönnu í 6 mínútur,
hrærið stöðugt. Takið af pönnunni
og látið ekki sjóða meira.
Blandið kjúklingabitunum út í,
hitið í 5 mínútur.
Berið fram með hrísgrjónum og
jarðarberjasalati.
*1) Peggy Harvey gefur ekki upp
hvað hún á við með rjómasósu,
enda sögð upphafsmaður uppreisn-
arinnar gegn hvítum hveitisósum,
jafningunum. Hér er blásið á slíkt
og notuð uppskrift Nönnu Rögn-
valdsdóttur í þeirri dýrmætu bók,
Matarást, sem er í raun hvít sósa
uppbökuð ( béchamel); sem sagt
smjör brætt í potti og síðan hveiti
bætt út í þar til orðin er til smjör-
bolla, þá mjólk sett út í þar til hæfi-
legri þykkt er náð á jafninginn.
Látin malla niður um þriðjung und-
ir nokkuð stöðugri hræringu svo
ekki brenni við, en þá bætt við
smjörklípu og hæfilega miklu af
rjóma.
Jarðarberjasalat
250–500 g spínat
250 g klettasalat
1–2 bakkar jarðarber, berin
skorin í tvennt eða fernt
½ til 1 bakki ristaðar furuhnet-
ur, (pönnukökupannan hentar
vel til að rista hneturnar)
Salatsósa: ½ bolli, jafnvel ívið
meira af ólívuolíu, 1 desilítri balsam-
edik, smakkað til með hlynsírópi,
dijonsinnepi, hvílaukssalti, pipar
(má vera í sætara lagi.)
Kjúklingasalat a la
Sigríður Hagalín
Á sumum heimilum getur orðið
slíkt fjölmenni um hátíðarnar að
grípa verður til þess ráðs að hafa
hlaðborð þar sem elda má flesta
réttina fyrirfram. Þannig var þetta
löngum hjá Sigríði heitinni Hagalín
leikkonu sem jafnan töfraði fram
margvíslegar kræsingar yfir jólahá-
tíðina en af einhverjum ástæðum er
það ákveðinn kjúklingarréttur sem
enn lifir meðal afkomenda hennar og
þykir algjörlega ómissandi þáttur í
jólahaldinu, en er reyndar fremur
tengdur áramótunum en jólunum.
1 stór kjúklingur eða
2 smærri
1–2 pakkar djúpfrystar rækjur
200-300 gr. ostur – gouda
3-4 dl hrísgjón, (löng)
3-4 harðsoðin egg, skorin í báta
1 pakki frystar grænar baunir
½-1 gúrka og/eða sellerí í bland
½ til 1 höfuð jöklasalat
3-4 tómatar í
bátum
2 epli
Ingunn Lilja
Bergsdóttir:
Kertasníkir er uppáhalds-
jólasveinninn minn. Ég er hrifin
af kertum alveg eins og hann.
Við kveikjum alltaf á kertum á
jólunum.
Morgunblaðið/Ásdís
Uppáhalds-
jólasveinninn minn
Iðunn
Hrafnkelsdóttir:
Hurðaskellir er uppáhalds-
jólasveinninn minn af því að
hann skellir hurðunum svo
hátt.
Petra
Jasonardóttir:
Skyrgámur er uppáhalds-
jólasveinninn minn. Hann
subbar út um allt (hlátur).
Markús
Candi:
Stúfur er uppáhaldsjólasveinn-
inn minn. Hann er góður og gef-
ur alltaf eitthvað gott í skóinn.
Vivace - falleg og fersk
hönnun, skífa úr perlumóður-
skel sett 10 demöntum.
www.seikowatches.com
á horni Skólavörðustígs og Klapparstígs, sími 551 4050
Póstsendum
Hágæða sængurfatnaður
frá Austurríki og Þýskalandi
Fjölbreytt úrval
Gerðu vel við þig og þína