Vísir - 01.12.1980, Blaðsíða 12

12
vtsm
Mánudagur 1. desember 1980.
(svikan hefst I flag:
„Nú bjóDum
viö upp á
valhnetuís”
- segir Eirikur Þorkelsson hjá MS
Mjólkurafurðakynning hefur
verið alla fimmtudaga undan-
farið i MS-versluninni við
Laugaveg. Þar fengum við ein-
mitt að smakka jógúrtrönd og
skyrtertu, en uppskriftirnar
fylgja með hér á siðunni i eld-
húsinu okkar.
i dag.mánudag, hefst kynning
á isréttum og verður alla daga
vikunnar, lýkur föstudaginn 5.
desember. Verður iskynning
milli klukkan tvö og sex (14—18)
þessa daga. Er þetta i fyrsta
skipti sem MS stendur fyrir af-
urðakynningu i heila viku, og
ekki vafamál að isvikan verður
vinsæl. Að sögn Eiriks Þor-
kelssonar mjólkurfræðings og
sölustjóra hiá MS. hafa allar
kynningar fyrirtækisins verið
vel sóttar af viðskiptavinum.
Tveir húsmæðrakennarar og
matvælafræðingur eru að störf-
um hjá MS og sifellt unniö að
aukinni fjölbreytni mjólkuraf-
urða.
Nýr ís
Ný istegund verður kynnt
núna — VALHNETUtS. Er það
rjómais með ekta valhnetu-
kjörnum, sannarlegur hátiðais.
Jafnframt verður dag hvern
boðið upp á 2—3 isrétti, sem
verðlaun hlutu i nýafstaðinni
samkeppni, sem MS, Dagblaðið
og Samvinnuferöir stóðu að.
— ÞO.
Eirikur Þorkelsson, mjólkurfræðingur.
íeldhúsinu
Guðni Garðarsson formaður Umsjónarféiags einhverfra barna — Visismynd: Bragi.
Hvernig er málefnum einhverfra barna á íslandi varið?
„Sonur mlnn fór á
geðdelld Hringslns
Driggja ára gamall’
■■ i
JÓGÚRTRÖND
5 dl. jógúrt
4—5 msk sykur
4 msk. Flóridanaþykkni
10 bl. matarlim
2 1/2 dl. rjómi
100 gr. smjörliki
öllum þurrefnum blandaö I
saman i skál, smjörlikiö mulið I
saman við. Deigið látið i smurt |
mót og þrýst upp með börmun- j
um. Bakið neöst i ofni i 15—20 j
minútur við 180—200 gr. C.

Fylling
2 egg |
140 gr. sykur
85 gr smjör
500 gr skyr úr dós
Safi úr 1/2 sitrónu
2 1/2 dl rjómi
8 bl. matarlim
Leggið matarlimið i bleyti i
kalt vatn i 5—10 minútur. Hellið I'
vatninu siðan af og bræðið
matarlimið i vatnsbaði eða með
þvi að hella á það 1/2 dl af I
sjóðandi vatni. Hrærið saman I
skyri, sykri og eggjum, þeytið I
rjómann kælið matarlimið með I
sitrónusafanum og hellið þvi j
ylvolgu út i skyrið. Blandið
rjómanum i að lokum. Þessari
fyllingu er nú hellt i kaldan
botninn og látin stifna i ísskáp.
Þessi kaka þolir mjög vel frost. J
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
-J
Leggið matarlimið i bleyti i
kalt vatn i ca. 5 minútur. Þeytið
saman jógúrt, sykur og
Flóridanaþykkni. Bræöið
matarlimið i vatnsbaði og hellið
þvi ylvolgu út i jógúrtblönduna,
hrærið vel i á meðan. Að
siðuustu er þeyttum rjómanum
blandað saman viö. Hellt er til
dæmis i hringlaga mót meö gati
i miðju, látið stifna á köldum
stað. — Borið fram og skreytt
með mandarinum og appelsinu-
bitum.
SKYRTERTA
BOTN
1 bolli haframjöl
1/2 bolli hveiti
1/2 bolli púðursykur
1/2 tsk. natron
1/2 tsk. lyftiduft
Jógúrtrönd.
segir Guöní Garöarsson, lormaöur Umsjónarfélags
einhverfra barna
,»Mér fannst myndin í sjónvarpinu villandi. Barnið
var til dæmis alltaf svo rólegt", sagði Guðni
Garðarsson, formaður Umsjónarfélags einhverfra
barna i viðtali við Visi. „Sonur minn var ekki nema
tæplega f jögurra ára gamall, þegar við þurftum að
setja keðjur fyrir alla glugga i okkar ibúð", sagði
Guðni.
Tilefni þess aö við fórum á fund
Guðna var sjónvarpskvikmyndin
sem sýnd var i sjónvarpinu fyrir
nokkru. Nefndist hún „Kærleik-
urinn gerir kraftaverk”. Þessi
kvikmynd vakti mikið umtal og
þvi ekki óeðlilegt aö fólk spyrji,
hvað er einhverft barn?
Einhverfa er
geðsjúkdómur barna
Einhverfa er alvarlegur geð-
sjúkdómur, sem er mjög erfiður
viðureignar. Barnageðveiki er oft
nefnd einhverfa, sem er bein
þýðing á einu aðaleinkenninu,
sem kallaö er autismus. Börnin
mynda ekki eðlileg tengsl við
foreldra sina og hafa ekki áhuga
fyrir ööru en sinum innra heimi,
„Þegar þú sérð einhverft barn i
fyrsta skipti og hittir svo á að það
er rólegt, horfir það eilitið fram-
hjá þér, þessum stóru dreymnu
augum eins og tillitsleysi heims-
ins hafi aldrei bitnað á þvi. Þú
sérð sennilega ekki að nokkuð
ami að þessu barni. Þú færir þig
kannski nær þvi og talar til þess,
en ósköp er barniö utan við sig,
hugsar þú, þvi þaö heyrir ekki til
þin. Þú færir þig fast aö barninu
til að vekja athygli þess og snertir
þaö — hrekkur frá þegar barniö
sprettur upp og þýtur i burtu. 1
likingu viö þetta gætu fyrstu
kynni þin af einhverfu barni orð-
ið”. Þetta sagði Guöni Garðars-
son og við vildum fræðast nánar:
Þessi börn
hafa tvær hliðar
„Barnið gæti allt eins farið um
eins og stormsveipur, sópað niöur
af borðum og tætt út úr skápum.
Svo gæti það legið vælandi úti i
horni og liðið mjög illa. 1 flestum
tilvikum gæti enginn sagt þér
ástæðuna fyrir vanliðan barnsins.
Guðni nefnir til tvær ástæður,
sem fólk lætur sér ef til vill koma
til hugar sem skýringu á fram-
komu barnsins. „Hefur uppá-
haldsleikfang barnsins týnst, hef-
ur verið skipt um mottu á baðher-
berginu svo að barnið getur ekki
af þeirri ástæðu notað salernið?
Einhverft barn getur lokað sig
inni i herbergi eða jafnvel skáp til
að losna viö návist hins leiöa
heims.”
„Sonur minn fór á
geðdeild þriggja ára"
Guðni Garðarsson á sjálfur ein-
hverft barn, tiu ára gamalt.
„Sonur minn fór inn á Barnageð-
deild Hringsins við Dalbraut
þegar hann var þriggja ára gam-
all. Nú er hann orðinn tiu ára
gamall og er á Lyngási. Þar á
hann i raun og veru ekki heima
enda sú stofnun ætluð vangefnum
en ekki geðveikum”, segir Guðni.
Aðeins eru tiu ár siðan sérstök
barnageðdeild tók til starfa. Fyr-
ir þann tima virðist ekki hafa ver-
ið gert ráð fyrir aö geðveiki gæti
gert vart við sig hjá börnum.
Eina geðdeildin, sem starfandi er
fyrir börn er geðdeildin viö
Dalbraut. Hér á landi fæðast 2—3
einhverf börn á ári. En hvað ger-
ist þegar börn útskrifast frá
geðdeildinni:
„Það hefur þegar orðið vart
fyrstu viðurkenningar stjórn-
valda á þessu vandmáli. Hið opin-
bera hefur fest kaup á húsnæði
við Trönuhóla þar sem áformaö
er að reka meðferðarheimili, þar
sem börnin geta dvalist fram til
fimmtán ára aldurs eða lengur.
Miklu verki er enn ólokið vegna
þessa heimilis og mun umsjónar-
félagið gangast fyrir fjársöfnun
til styrktar þessu málefni á næst-
unni.
Villandi
sjónvarpskvikmynd
Eru sérfræðingar jafn litils
megnugir og fram kemur i áður-
nefndri sjónvarpskvikmynd?
„Ég þekki ekkert af þvi sem
fram kom i myndinni hjá sér-
fræðingum”, svaraði Guðni
Garðarsson, „ég hef einmitt rek-
ist á hið gagnstæða hér heima. 1
myndinni eru foreldrarnir einir
meö börnin án utanaðkomandi
hjálpar. Ég tel hættu á þvi aö ef
svo er að farið lokist börnin inni i
lokuðum heimi fjölskyldunnar.
Heimilislif með einhverfu barni
getur aldrei gengið eðlilega fyrir
sig. Aðstæöur allar mótast af
þessu eina barni og bitnar það
ekki sist á systkinum þess. Ég
dreg i efa af minni reynslu og
annarra sem ég þekki til, aö þó að
báðir foreldrar gætu verið heima
og sinnt sinu einhverfa barni, ef-
ast ég um að þau hefðu þrek til að
sinna þvi eins og þörf er á. Þessi
börn eru það erfið og þurfa um-
önnum alla ævi”, sagði Guöni.
„Ég held að óhætt sé að fullyröa
aö tvær af hverjum þremur fjöl-
skyldum sundrist vegna þessara
barna”.
— ÞG.