Vísir - 04.12.1980, Blaðsíða 9

Fimmtudagur 4. desember 1980
VÍSLR
9
Hverjir koma i veg fyrir viö-
gerð og nýtingu Víðishússins?
A undanförnum þremur árum
hefur Viðishúsið að Laugavegi
166öðru hverju verið til umræðu
idagblöðum og rikisfjölmiðlum,
sérstaklega sjónvarpi. 1 þessari
umfjöllun hefur oft verið vitnað
i stjórnmálamenn og einstaka
embættismenn rikisins vegna
kostnaðar við lagfæringu á hús-
inu.
» Þegar húsið var keypt fyrir
u.þ.b. þremur árum var það
ætlað fyrir Menntamálaráðu-
neytið svo og Rikisútgáfu náms-
bóka og skólavörubúð og siðar
Námsgagnastofnun eftir að lög
um hana voru sett vorið 1979.
Á þessum tima hafa engar
lagfæringar á húsinu átt sér
stað og ástand þess versnað dag
frá degi. Námsgagnastofnun er
ætlað rými á tveim fyrstu
hæðunum og samkvæmt fyrstu
hönnun hálfri þriðju og hefur
ekki getað flutt þangað og hafið
að byggja upp starfsemi sina
samkvæmt lögum og reglugerð
vegna ástands hússins.
An lagfæringa á húsinu að ut-
an er það ekki nothæft og i nú-
verandi ásigkomulagi er það
heldur ekki söluhæft. Gr það
ætlan stjörnvalda að láta þessa
fasteign sina grotna niður og
verða verðlausa og ónothæfa?
Hverjir eru það sem koma i veg
fyriraðhúsiðsé lagfært og verði
hið fyrsta nýtt fyrir einhverjar
stofnanir rikisins?
Þakið á dagskrá
Eftir þvi sem mér er kunnugt
eru margar stofnanir rikisins i
leiguhúsnæði og það af dýrara
taginu m.a. sjálft menntamála-
ráðuneytið. Hver hæð i Viðis-
húsinu er rúmlega 1000 ferm. og
þætti mörgum sæmilegt rými.
Mér hefur verið tjáð að i
frumvarpi til fjárlaga sé að
finna fjárveitingu til að lagfæra
þak hússins en ekki til lag-
færingar á gluggum eða húsinu
að utan að öðru leyti svo það
geti talist nothæft. Samkvæmt
þessu virðist mega ráða að á ár-
inu 1981 eigi að lagfæra þakk
hússins og megi þá e.t.v. gera
þvi skóna að á árinu 1982 verði
gluggamir teknir fyrir og hús-
skrokkurinn 1983. Ekki er kyn
þótt keraldið leki.
Fróðlegt væri að fá tölur um
sparnað á liðnum þremur árum
ef húsið hefði verið lagfært og
nýtt samkvæmt upphaflegum
áætlunum.
Kvartanir vegna útlits
Fýrir nokkrum vikum voru
stofnuð samtök hér I Reykjavik
til að koma í veg fyrir að
skipulag borgarinnar stangaðist
á við mannlif og móður náttúru
og var þá komið i veg fyrir
ákveðnar byggingarfram -
kvæmdir. E.t.v. væri þörf fyrir
samtök sem beittu sér fyrir þvi
að eigendur húsa og lóða sæju
sóma sinn í þvi að ganga vel frá
eignum sinum.
Margir eiga leiö um Lauga-
veginn, Nóatún og Brautarholt,
Reykvikingar sem og aðrir,og
c.Fróölegt væri að fá tölur um sparnað á liðnum þremur árum ef húsið hefði veriö lagfært og nýtt sam-
kvæmt upphafiegum áætlunum”.
mörg fyrirtæki eru i næsta ná-
grenni auk fjölbýlishúsa. Það
væri án efa forvitnilegt fyrir
þessa aðila að vita hvort
borgaryfirvöld i Reykjavi'k hafi
séðástæðu til að kvarta viðeig-
endur Viðishúss vegna útlits
þess og umhverfis.
Asgeir Guðmundsson
neöanmcds
Ásgeir Guðmundsson,
forstjóri Námsgagna-
stofnunar, fjallar hér
um Víðishúsið, sem ríkið
keypti fyrir þremur
árum, og varpar fram
ýmsum spurningum i því
sambandi,meðal ann$rs:
„Er það ætlan stjórn-
valda að láta þessa fast-
eign sína grotna niður og
verða verðlausa og ónot-
hæfa."
Þá er lokið allháværu og
sviptivindasömu þingi Alþýðu-
sambands Islands og einhvern
veginn er það svo að flestir virð-
ast jafn nær um hvað sé fram-
undan hjá þessum stærstu laun-
þegasamtökum landsmanna.
Allar fréttir af þinginu snerust
um „plott” i hornum og bakher-
bergjum, menn virtust jafnvel
ganga út frá þvi sem gefnu að
allt, sem sagt væri um
hagsmunamál á þessu þingi
miðaðist við það eitt að hafa
áhrif á atkvæðagreiðslur um
embættismenn. Eftir að ljóst
var hvernig þær fóru lá við að
menn tækju ekki eftir þvi hven-
ær þinginu lauk, hvað þá heldur
að menn hefðu áhuga á þvi
hvaða afgreiðslu þeir mála-
flokkar fengju, sem gætu skipt
sköpum fyrir þjóðina alla.
Risi á brauðfótum?
Ég lét einhvern timann að þvi
liggja i greinarkorni hér á þess-
um stað að samlikingin um risa
á brauðfótum ætti ekki siður við
um Alþýðusamband Islands en
ónefndan stjórnmálaflokk, sem
undanfarið hefur stundum verið
nefndur þessum nöfnum.
Hræddur er ég um að þetta
siðasta þing hafi ekki afsannað
þá skoðun, þótt sjálfsagt sé að
viðurkenna að forysta sú sem
valin hefur verið virðist sterk og
líkleg til að halda skynsamlega
á spilum fyrir hönd launþega.
Forystumenn ASl hafa á
undanförnum -raunar alla tið
— verið háværir i gagnrýni sinni
á islenskt þjóðfélag og þeir hafa
löngum talið sig boðbera jafn-
réttis og lýðræðis. En er ekki
kominn timi til þess fyrir þessi
öflugu og mannmörgu samtök
að fara aðlita i eigin barm. Gæti
ekki svo farið að gagnrýni inn á
við væri eins þýðingarmikil
þessu þjóðfélagi nú eins og að
HVERT NÚ?
fylgjast náið með i grannans
garði?
Hvergi meira
launamisrétti?
Ætli launamisrétti sé ekki
óviða meira i islensku þjóðfélagi
en i röðum félagsmanna
Alþýðubsambands Islands?
Ætli að mestu hátekjumennirnir
þar hafi ekki nokkuð margföld
laun þeirra, sem minnst bera úr
býtum? Hún var athyglisverð
rödd verkalýðskempunnar
Jóhönnu Egilsdóttur, sem sagði
á 99. afmælisdeginum sinum, að
henni virtist launamisréttið all-
taf vera að aukast. Það skyldi
nú aldrei vera að brjóstvit
gömlu konunnar hafi þarna
reynst snjallara útreikningum
pólitiskra reiknimeistara. 1
hvert skipti sem nýir kjara-
samningar eru gerðir virðist á
pappirum aðalkjarasamnings-
ins þokast i jafnréttisátt. En
blekið er varla þornað þegar i
ljós kemur að i ýmsum
útúrdúrum hefur sú stefna, sem
þar var mörkuð, verið brotin
niður.
Þessa dagana horfum við upp
á alls kyns skripaleiki á vinnu-
markaðnum. Þegar samningar
höfðu náðst við ASÍ um heildar-
kjarasamning önduðu menn
léttara og héldu að friður væri
kominn á. Menn héldu i ein-
feldni sinni að allir aðrir tækju
þá sér til fyrirmyndar og þá
stefnu sem þar var mörkuð og
virtist i gullnu samræmi við allt,
sem sagt hefur verið I hátiða og
skálaræðum undanfarin ár! En
það var nú ööru nær. Allt logar
enn i illdeilum á vinnumarkað-
num, þegar þetta er skrifað.
Hátekjuhópar i ýmsum stéttum
herða nú þumalskrúfurnar og
krefjast meira i sinn hlut. Þarna
er ekki átt við félaga ASl nema
að sáralitlum hluta, þar koma
aðrir til. A allt þetta starir verð-
bólgudrukkið þjóðfélag sljóum
augum, svolitið hissa með
köflum, en lætur sér siðan fátt
um finnast. þvi auövitað hafa
allir rétt til að heimta meira til
sin, eða hvað?
Fyrir hverja er barist.
Fer ekki að verða kominn timi
til að Alþýðusamband Islands,
og þá fyrst og fremst forysta
þess, geri sér grein fyrir þvi
fyrir hverja það er? Er það
hlutverk sambandsins að berj-
ast fyrir hlutfallslega bættum
kjörum þeirra sem minna mega
sin i þjóöfélaginu, eða er það
stefnaþess að styðja aliar kröfur
um þykkari launaumslög,
hverjir sem i hlut eiga og þótt
það rýri jafnframt hlutfallslega
hlut þeirra sem lakast eru
settir? Er ekki orðið of mikið af
neöanmdls
Magnús Bjarnfreósson
gerir Alþýöusambands-
þingíöaö umræöuefni, og
þá kjarabaráttu sem
ASí heur beitt sér fyrir.
Hann ræðir um launa-
frumskóginn og verk-
föllin sem nú vofa yfir
eftir aö búiö er að ganga
frá almennum kjara-
samningum.
feimnismálum og heilögum
kúm i kjarabaráttu á Islandi?
Getur verið að verkfallsréttur-
inn, sem launþegar virðast
margir taka fram fyrir faðir-
vorið, sé að verða verkalýðs-
hreyfingunni fjötur um fót i
raunverulegri kjarabaráttu,
vegna þess hve illilega hann er
misnotaður á stundum? Væri
svo fráleitt verkefni fyrir nýja
forystu ASl að beita sér fyrir
nýjum „notkunarreglum” á
verkfallsrétti, áður en þjóðin
öskrar á aðgerðir stjórnvalda i
þessum efnum?
Og hvað um launafrumskóg-
inn? Verkalýðsforystan kvart-
ar á stundum yfir þvi, hve litinn
þátt hinir aimennu félagsmenn
taka i 'stefnumótun og félags-
málum. Til hvers ættu mennir-
nir að vera að sækja fundi?
Þeir skilja hvort eð er ekki
nema litið af þvi sem mennirnir
i ræðustólnum segja þeim, sem
ekki er von, þvi mennirnir i
ræðustólnum skilja þaö ekki
heldur! Launataxtar, félags-
málapakkar og alls kyns sjóða-
gjöld skipta hundruðum, ef ekki
þúsundum og það botnar enginn
maður i þeim lengur. Jú,
fyrirgefið, mér er sagt að EINN
maður á landinu skilji nokkurn
vegin öll ákvæðin um verka-
mannavinnuna oghans úrskurði
hlýði allir, jafnt launþegar sem
atvinnurekendur, þvi það kosti
svo mikið að komast að þvi
hvort hann segi satt, að það
hreinlega borgi sig ekki!
Gæti ekki verið að launþegar
færu að taka meiri þátt i félags-
starfinu, ef þeir skildu hvað um
er verið að berjast? Þegar
verkalýðshreyfingin stóð með
blóma þá vissu allir nákvæm-
lega hvaö þeir höföu i laun og
lika hvað hinir höfðu. Nú vita
það fáir, ef nokkrir!
Vonandi tekst hinni nýju
forystu að lyfta verkalýðshreyf-
ingunni upp úr þeirri andlegu
lægö, sem hún hefur verið i. A
þvi er mikil þörf þvi heilbrigð og
sterk verkalýðshreyfing er einn
af hornsteinum nútima
lýðræðisþjóðfélags.
Magnús Bjarnfreðsson