Vísir - 08.12.1980, Blaðsíða 8
8
VlSLR
Mánudagur 8. desember 1980
Utgetandi: Reykjaprent h.i.
Framkvæmdastjóri: Davið Guömundsson.
Ritstjórar:
úlafur Ragnarsson og Ellert B. Schram.
Ritstjórnarf ulltrúar: Bragi Guðmundsson, Ellas Snæland Jónsson. Fréttastjóri er-
lendra frétta: Guðmundur G. Pétursson. Blaðamenn: Axel Ammendrup, Arnl Sig-
fússon, Frlða Astvaldsdóttir, Gylfl Krlstjánsson, lllugi Jökulsson, Kristln Þor-
steinsdóttir, Páll Magnússon, Svelnn Guðjónsson, Sæmundur Guðvinsson, Þórunn
Gestsdóttlr. Blaöamaður á Akureyri: Glsli Slgurgelrsson. íþróttir: Kjartan L.
Pálsson, Sigmúndur O. Steinarsson. Ljósmyndir: Bragi Guðmundsson, Elln Ell-
.ertsdóttir, Gunnar V. Andrésson, Kristján Arl Einarsson. Otlitsteiknun: Gunnar
Trausti Guðbjörnsson, Magnús Olafsson.
Auglýsingastjóri: Páll Stefánsson.
Dreifingarstjöri: Sigurður R. Pétursson.
Ritstjórn: Slðumúli 14, slmiðóóll 7 linur. Auglýsingar og skrifstofur: Slðumúla 8,
slmar 86611 og822ó0. Afgreiðsla: Stakkholtl 2—4, slmi 86611.
Askriftargjald kr. 7.000 á mánuði innanlands og verð i lausasölu 350 krónur eintak-.
ið. Visirerprentaðuri Blaöaprentihf.,Siðumúla 14.
SVEFNHðFGI OG SANNGIRNISOSKIH
Sanngirnismál iðnaðarins, sem Alþingi hefur stutt, hafa enn ekki komist til fram-
kvæmda. Ætli iðnaðarráðherra iandsins sé eins illa við allan iðnað I landinu eins og hon-
um er við álverið f Straumsvík?
Svo viröist sem einhvers sljó-
leika gæti mjög meðal þeirra,
sem sæti eiga í ríkisstjórninni og
ýmis dæmi hafa verið nefnid að
undanförnu um það, hvernig ráð-
herrar, sem fara eiga með
ákveðna málaf lokka hafa sof ið á
verðinum í stað þess að sinna
verkefnum sínum. Á vissan hátt
á þetta við um ríkisstjórnina í
heild og er aðgerðarleysi og sila-
gangur hennar varðandi það, að
taka á ef nahagsvanda þjóðarinn-
ar gleggsta dæmið um það.
Talsmenn iðnaðarins í landinu
vöktu fyrir helgina athygli þing-
manna á ákveðnu atriði, sem að
þeirri atvinnugrein snýr, og
rennir það stoðun undir, að ein-
hver svefnhöfgi hafi lagst yfir
þá, sem settust í ráðherrastólana
í upphafi ársins.
Til þess að koma til móts við
óskir iðnrekenda um lengingu að-
lögunartímans að EFTA hétu
stjórnvöld haustið 1978 að beita
sér fyrir frestun tollalækkana af
innfluttum iðnaðarvörum. Eftir
sérstaka athugun og viðræður við
EFTA og EBE töldu menn heppi-
legra að koma til móts við óskir
iðnrekenda með því að leggja á
tímabundið aðlögunargjald, en
tekjum af því skyldi varið til þess
að standa straum af sérstökum
iðnþróunaraðgerðum, er jöfnuðu
aðstöðu og starf sski lyrði
iðnaðarins og annarra greina út-
f lutningsatvinnuveganna.
Aðlögunargjaldið fellur niður
nú um áramótin næstu, eftir
rúmar þrjár vikur, og enn hefur
engu verið breytt, ekkert verið
leiðrétt. Ríkisstjórnin hrökk upp
af dásvefni sínum í september í
haust, þegar átta mánuðir voru
liðnir f rá því að aðlögunartíman-
um að EFTA lauk og tæpir f jórir
mánuðir voru þangað til lögin um
aðlögunargjaldið áttu að falla úr
gildi, og ákvað þá að skipa nef nd
í málið. Þessi nefnd hefur enn
ekki skilað áliti.
Nefndina hefði auðvitað átt að
skipa mörgum mánuðum fyrr og
þá er ekki vafi á, að nú lægju
fyrir niðurstöður athugana henn-
ar á samkeppnisstöðu atvinnu-
veganna bæði gagnvart útflutn-
ingnum og heimamarkaðinum.
Davíð Scheving Thorsteinsson
formaður Félags Islenskra iðn-
rekenda sagði á fréttamanna-
f undi fyrir helgina, að félag hans
hefði margítrekað kröfu sína til
stjórnvalda um að lögin um að-
lögunargjaldið yrðu framlengd,
á meðan starfsaðstaða iðnaðar-
ins hefði ekki verið leiðrétt. Eng-
ar ákvarðanir hafa þó enn verið
teknar um málið í ríkisstjórninni.
Hér er um mikið nauðsynjamál
f yrir iðnaðinn að ræða og er ekki
seinna vænna fyrir ríkisstjórnina
að ganga í málið, ef hún ætlar
að ná að taka ákvörðun um f ram-
haldið í samráði við EFTA og
EBE fyrir áramót.
Annað þýðingarmikið baráttu-
mál íslensks iðnaðar, sem iðn-
rekendur vöktu athygli á fyrir
skömmu, er endanleg niðurfell-
ing aðflutningsgjalda af aðföng-
um til þessarar atvinnugreinar.
Þótt nærri eitt ár sé liðið frá
því að aðlögunartímanum að
EFTA lauk, eru enn mörg dæmi
um að iðnfyrirtækjum sé gert að
greiða aðflutningsgjöld af að-
föngum sínum. Slíkt er auðvitað
til háborinnar skammar á sama
tíma sem engir tollar eru á
erlendum samkeppnisvörum.
Alþingi reyndi að vekja stjórn-
völd vorið 1979 vegna þessa máls.
Þá sat sami Hjörleifur
Guttormsson í stól iðnaðarráð-
herra og þar situr nú, þótt ríkis-
stjórnin í heild sé kennd við ann-
an stjórnmálamann en þá var.
Alþingi fól ríkisstjórninni að láta
semja frumvarp sem tryggði að
felld yrðu endanlega niður öll að-
flutningsgjöld af aðföngum til
iðnaðar og skyldi frumvarpið
lagt fyrir næsta Alþingi haustið
1979. Það hefur þó enn ekki séð
dagsins Ijós nú einu og hálfu ári
síðar. Síðsumars gaf iðnaðarráð-
herra fyrirheit um að meðferð
málsins yrði lokið 1. október og
það yrði leyst með sérstakri aug-
lýsingu í stað frumvarps. Nú er
kominn 8. desember og engin
niðurstaða liggur enn fyrir i
þessu sanngirnismáli.
Kannski Hjörleifur Guttorms-
son iðnaðarráðherra telji heppi-
legast að leggja allan almennan
iðnað í landinu niður eins og stór-
iðjuna í straumsvík, sem hann
kvað upp úr um á Alþingi á dög-
unum?
weíarnfíí'fieiiií'íá'6']
I grein undir fyrirsögn-
inni ,,Aristoteles undir
húddinu" þann 24. nóv.
s.l. gerir IGÞ að umtals-
efni, hvernig brjóst-
vitið ráði um viðgerðir
bíla og einnig um löggild-
ingu iðnkennara.
Greinarstúf urinn er
reyndar eins og margir
slíkir frá hans hendi,
skrifaður af brjóstvitinu
einu saman enda veit
enginn til þess að hann
hafi nokkur kynni af
kennurum eða kennslu-
háttum i bifvélavirkjun.
100% steinolia.
Löngu áöur en Stefán á
Reykjum brunaði i bláum loga
og löngu fyrir daga Vegagerðar
rikisins, reyndar var þaö á dög-
um Sigmundar Freud, gerðu
menn bilmótora sem knúnir
voru steinoliu 100%.
Rafmagnsbúnaður þessara véla
var nákvæmlega núll komma
núll. IGb til fróðleiks, þá nefnd-
ust þessir mótorar „glóðar-
hausar”. Grundvallarregla
þessara véla var og er hin sama
og þeirra mótora sem enn
tiökast. Hvort þetta raskar
prósentureikningi IGÞ læt ég
ósagt.
Varðandi viðhald bila i dag
samanborið við þá góðu gömlu
daga verða menn að hafa fleira i
huga en þann stigsmun, sem er
á gömlu steinoliuvélunum og
þeim vélum, sem nú tiðkast.
Hér skal varpað fram nokkrum
atriðum til ihugunar: aragrúi
biltegunda, rekstrargrundvöll-
ur bilaverkstæða, varahluta-
skortur, óblið veðrátta, ónýtir
vegir og einnig að mikill f jöldi
þeirra bila sem hingað eru flutt-
ir eru tæpast framleiddir með
isl. staðhætti og efnahagsástand
i huga. Ofaná þetta bætist, að i
hlut hvers bifvélavirkja koma
u.þ.b. tvö hundruð bilar til
jafnaöar, þó sem betur fer ekki
allir með bilaða sjálfskiptingu.
Sjá hve illan endi fær...
Allt fram til þessa dags
hefur sá háttur verið á hafður
aö iðnaðarmenn hafa feng-
ið kennslu hjá iðnmeisturum.
Fyrrum voru nemar upp á kost
og „logi” og fengu færri en
vildu, nú nefnist það „meistara-
kerfi” og þykir skitlegt. Hlut-
verk iðnskólanna var allar
götur til þessa aö liðka nem-
endur i bóklegum fræðum, sem
svo nefnast: teikningu sem er
leiöbeining um verkefni t.d. raf-
lögn i bil, reikningskúnstum,
islensku, erl. málum o.fl.
Þróun samfélagsns ( eða
frekja þegnanna) hefur viljað
hafa endaskipti á þessum gömlu
góðu háttum. Nú skulu
iðnskólarnir „vesgú” sjá um
menntun iðnaðarmanna þ.á m.
bifvélavirk ja (samanber:
Vanur maður óskast).
Dæmi um hnignunina er að
bifv.v. fá ekki lengur notið
reiknikúnstanna, þvi að þeir fá
ekki og kunna ekki að skrifa
reikninga fyrir útselda vinnu.
Hámark ósvifninnar er, að nú er
búið að ýta til hliðar dönsku-
kennslu bifv.v. og sænska kennd
i staðinn.
Löggilding til opinbera
starfa.
Hið opinbera er nokkuð kynd-
ug skepna, hvað varðar ráðn-
ingar i stöður. Ef sótt er um for-
stöðu opinberrar stofnunar (td
ruslahauga) eða við opinberar
framkvæmdir (t.d. útiskemmt-
un) er gjarnan ráðið i stöðuna
eftir brjóstviti. Kennarastöður
m.a. i bifv.v. eru hinsvegar
veittar út á fagréttindi fyrir það
fýrsta og próf i uppeldis- og
kennslufræðum í öðru lagi.
Menn, sem ekki þekkja til, geta
auðvitað haft slikt að spotti, en i
kennslu er unnið með mann-
eskjum ,ekki við mótora. Upp-
eldis- og kennslufræði stytta
væntanlega kennurum leið
framhjá keldum mistaka, ef svo
má að orði komast, með þvi að
skilgreina þær aðferðir, sem
beitt er við kennslu almennt og
útskýra það atferli, sem verður
i huga og hönd við nám. Þessi
fræði koma öllum kennurum
jafnt til góðs, hver svo sem
neðanmöls
Ingibergur Elíasson
skrifar hér í tilefni
neðanmálsgreinar Ind-
riða G. Þorsteinssonar i
Visi fyrir hálfum mán-
uði/ þar sem fjallað var
um nám þeirra# sem bif-
reiðaviðgerðir stunda.
kennslugreinin er.
Sá ótti hinsvegar, sem IGÞ
elur með sér, að kennarar úr
óskyldum greinum t.d. bakstri
eða sálfræði, hvolfi sér út i
bifv.v. kennslu er að minu mati
ástæðulaus, nema auðvitað hið
opinbera útvikki brjóstvitsráðn-
ingar eins og fyrr voru nefnd
dæmi um.
Volvo finnst í Kádilják.
Þvi miður hafa kennsluyfir-
völd ekki ennþá fundið hjá sér
hvöt til að senda kennara til
náms hjá Volvo. Hugmynd IGÞ
er hinsvegar býsna áhugaverð.
Astæðan er nefnilega sú, að
Volvo finnst undir „húddinu” á
Kádilják, ef grannt er skoðað og
reyndar undir vélarhlifinni á
flestum bilum. Ekki er þó vist,
aö leikmenn sjái skyldleikann i
fljótu bragði. Bileigendur mega
vera þess fullvissir, að þótt
verklegt nám bifv.v. sé ennþá
aö stórum hluta i umsjá meist-
ara á bilaverkstæðum, og
kennarar i faggreinum viö iðn-
skóla nánast próflausir, eru
bifv.v. og nemar i sama ekki i
neinum vanda meö að greina
þennan skyldleika.^ Eigendur
annarra bifreiða úr þeim mý-
grút aðskiljanlegra bilvöru-
merkja, sem á iandinu eru,
skulu einnig fullvissaðir um, að
þetta gildir einnig um þeirra
bila.
Varðandi þá framliðnu kalla
sem IGÞ nefnir margoft i grein
sinni, hef ég fátt til málanna að
leggja annað en það, að ennþá
tóra þeir i verkum sinum og
munu gera þrátt fyrir allt.
Reykjavik, 4. desember 1980
Ingibergur Eliasson.