Morgunblaðið - 03.12.2003, Qupperneq 1
STOFNAÐ 1913 328. TBL. 91. ÁRG. MIÐVIKUDAGUR 3. DESEMBER 2003 PRENTSMIÐJA ÁRVAKURS HF. mbl.is
Fín um
jólin
Áherslan í jólafötum barnanna
notagildi og þægindi Daglegt líf
Farið á
kostum
400 krakkar á körfuknattleiks-
móti Fjölnis Íþróttir
Porsche
Cayenne
Reynsluakstur í jólasveina-
þorpi Bílar
BJÖRGUNARMENN fara með bát um götu í
Marseilles í Suður-Frakklandi í gær, en þar lét-
ust að minnsta kosti þrír af völdum gífurlegs úr-
hellis og flóða. Var lýst yfir neyðarástandi í
borginni og nágrenni, fjöldi fólks varð að yf-
irgefa heimili sín, tveim kjarnorkuverum var
lokað, og einnig fjölmörgum skólum. Franska
veðurstofan gaf út aðvörun í gær og spáir því að
veðrið standi að minnsta kosti þar til á morgun.
AP
Mannskæð flóð í Suður-Frakklandi
ÖLDUNGADEILD ítalska þingsins
samþykkti í gær umdeilt laga-
frumvarp sem auðvelda mun Silvio
Berlusconi for-
sætisráðherra að
halda umsvifum
sínum á ítalska
fjölmiðlamark-
aðnum. Neðri
deildin sam-
þykkti frum-
varpið í október,
en markmiðið
með því er að
hnekkja úrskurði
stjórnarskrár-
dómstóls um að Berlusconi yrði að
láta af hendi eina af þrem sjónvarps-
stöðvum sínum fyrir áramót.
Ennfremur gefur frumvarpið færi
á að ítalska ríkisútvarpið, RAI, verði
einkavætt að hluta til frá og með
2005 og veitir heimild til að sömu að-
ilar eigi bæði ljósvakamiðla og
prentmiðla frá og með 2009. Þetta
ákvæði gefur Berlusconi færi á að
stækka fjölmiðlaveldi sitt. 155 öld-
ungadeildarþingmenn samþykktu
frumvarpið, en 128 voru á móti. Alls
eru 177 af 315 þingmönnum í deild-
inni í flokkabandalagi Berlusconis.
Eina von stjórnarandstöðunnar,
sem er andvíg frumvarpinu, er nú
sú, að Carlo Ciampi Ítalíuforseti,
sem hefur opinberlega lýst stuðningi
við dreift eignarhald og frelsi á fjöl-
miðlamarkaðinum, neiti að undirrita
frumvarpið.
Umdeilt
fjölmiðla-
frumvarp
samþykkt
Róm. AFP.
Silvio
Berlusconi
GÖRAN Persson, forsætisráðherra
Svíþjóðar, sagði í gær að til greina
kæmi að breyta lögunum þannig að
ákvarðanir um launakjör æðstu
stjórnenda fyrirtækja yrðu teknar á
hluthafafundum og þær yrðu ekki
lengur á ábyrgð stjórna fyrirtækj-
anna.
Fréttastofan TT hafði eftir for-
sætisráðherranum að þetta gæti verið
eina leiðin til að koma í veg fyrir fleiri
hneykslismál á borð við mál stjórn-
enda tryggingafélagsins Skandia sem
fengu kaupauka að andvirði 1,5 millj-
arða sænskra króna, um 15 milljarða
íslenskra, umfram það hámark sem
stjórn félagsins hafði sett.
Persson varaði við því að forstjór-
arnir kynnu að heimta gríðarháa
kaupauka um leið og efnahagur
landsins batnaði. „Þess vegna þurfum
við að bólusetja okkur,“ sagði hann.
„Þetta snýst um siðferði og siðaregl-
ur, en einnig um lögin.“
Íhuga að
breyta lög-
um vegna
Skandia
Stokkhólmi. AFP.
Skandia Liv/14
SIV Friðleifsdóttir umhverfisráð-
herra segir að fréttirnar af loftslags-
ráðstefnunni í Mílanó um afstöðu
helsta aðstoðar-
manns Pútíns
Rússlandsforseta
í umhverfismál-
um til Kyoto-bók-
unarinnar séu
„geysileg von-
brigði og mikið
áfall fyrir um-
hverfismál í heild
sinni“. Verði
þetta niðurstaðan
setji það allt ferl-
ið í kringum bókunina í uppnám, þar
með talið íslenska ákvæðið svo-
nefnda. Óvissa sé um hvort gera
þurfi nýjan loftslagssamning eða
hvort þær þjóðir fari eftir Kyoto-
bókuninni sem hafa fullgilt hana.
Siv hefur þó uppi ýmsa fyrirvara
því samkvæmt upplýsingum frá
Halldóri Þorgeirssyni, skrifstofu-
stjóra í umhverfisráðuneytinu, sem
situr ráðstefnuna í Mílanó, sé ekki
um formlega afstöðu Rússa að ræða
heldur fyrst og fremst persónulegar
skoðanir þessa aðstoðarmanns Pút-
íns, sem hann hafði áður viðrað á
þessum vettvangi. Telur Siv að
vegna yfirlýsinga aðstoðarmannsins
verði mikill þrýstingur á Rússa að fá
fram hina formlegu afstöðu þegar
ráðherrafundur ráðstefnunnar hefst
í næstu viku. Mun Siv sitja þann
fund fyrir Íslands hönd. Kyoto-bók-
unin tekur ekki gildi fyrr en iðnríki,
sem standa að baki 55% alls útblást-
urs gróðurhúsalofttegunda meðal
iðnríkja miðað við árið 1990, hafa
fullgilt hana. Fyrir liggur að Banda-
ríkjamenn, sem eru með mesta út-
blásturinn, eða 36%, munu ekki full-
gilda bókunina og heltist Rússar úr
lestinni, sem eru með rúm 17% af
mengun iðnríkja, er talið að bókunin
sé í algjöru uppnámi.
Samkvæmt Kyoto-bókuninni skal
útblástur gróðurhúsalofttegunda frá
Íslandi ekki aukast um meira en 10%
til 2012 miðað við árið 1990. Að auki
er heimilt, upp að vissu marki, að
telja fram sérstaklega útblástur
koltvíoxíðs frá nýrri stóriðju eða
stækkun eldri stóriðju sem fellur
undir sérstaka ákvörðun aðildar-
ríkjaþings loftslagssamningsins,
sem hér á landi hefur verið nefnd „ís-
lenska ákvæðið“. Alls er um 1,6 millj-
ónir tonna af gróðurhúsalofttegund-
um að ræða.
Íslenska ákvæðið í óvissu
Varðandi áhrif þessara tíðinda á
íslenska ákvæðið við bókunina segir
Siv óvissu ríkja um það. Áhrifin eigi
þó ekki að vera nein á fjárfestingar í
stóriðju sem þegar hafi verið ákveðið
að ráðast í, s.s. álver Alcoa, stækkun
Norðuráls og mögulega stækkun
Alcan í Straumsvík.
„Ef ákvæðið er reiknað til verðs er
það 5–10 milljarða króna virði á
fyrsta skuldbindingartímabilinu,
2008–2012. Innifalið í bókuninni er
að íslensk stjórnvöld mega ekki selja
það. Tapið verður því ekkert í krón-
um talið. Ef ekkert verður hins veg-
ar úr Kyoto-bókuninni er það mjög
alvarlegt mál að mínu mati. Þá er
hætta á að þjóðir fari að gera það
sem þær vilja í mengunarmálum og
hvatinn til þess að standa sig minnk-
ar. Einnig minnkar áhuginn á að
fjárfesta í tækniþróun í endurnýjan-
legri orku, eins og sólarorku, vind-
orku og hugsanlega vetni,“ segir Siv,
en kveðst þó sannfærð um að á end-
anum muni þjóðir heims ná sam-
komulagi.
Bendir Siv á niðurstöður vísinda-
nefndar loftslagssamningsins um að
á næstu 100 árum hitni loftslag í
heiminum um 1,4 til 5,8 gráður, verði
ekkert að gert til að draga úr áhrif-
um mengandi efna.
Siv Friðleifsdóttir um afstöðu ráðgjafa Rússlandsforseta til Kyoto-bókunarinnar
Geysileg vonbrigði og
áfall fyrir umhverfismál
TILKYNNING Andreis Illiarionovs,
helsta efnahagsráðgjafa Rússlands-
forseta, um að Rússar geti ekki full-
gilt Kyoto-bókunina kom eins og
þruma úr heiðskíru lofti á loftslags-
ráðstefnu Sameinuðu þjóðanna í Míl-
anó í gær.
Margot Wallström, yfirmaður um-
hverfismála í framkvæmdastjórn
Evrópusambandsins, var rétt búin að
bregðast við tilkynningu Umhverfis-
stofnunar Evrópu þess efnis að útlit
væri fyrir að Evrópusambandið
myndi ekki standa við gefin fyrirheit
um minnkun á losun gróðurhúsa-
lofttegunda, og sagði að Kyoto-
bókunin væri „ekki búin að vera…við
bíðum öll eftir því að Rússar fullgildi
hana“. Nokkrum mínútum síðar bár-
ust fregnir frá Moskvu um tilkynn-
ingu Illiarionovs. Hefði hann sagt að
bókunin myndi hefta hagvöxt í Rúss-
landi of mikið. Á ráðstefnunni var
hins vegar bent á að Rússar hefðu
síðustu mánuði gefið misvísandi yf-
irlýsingar og síðast í september hefði
Vladimír Pútín ekki útilokað að bók-
unin yrði fullgilt.
Bókunin kveður á um að iðnvædd
ríki dragi úr losun sex lofttegunda
sem vísindamenn telja að stuðli að
loftslagsbreytingum. Ríki sem full-
gilda bókunina skuldbinda sig til að
hafa einhvern tíma á árabilinu 2008
til 2012 minnkað losun sína um 5,2%
miðað við árið1990.
Kom eins og þruma úr
heiðskíru lofti
Siv
Friðleifsdóttir
♦ ♦ ♦