Morgunblaðið - 04.12.2003, Blaðsíða 2
Þetta er h
E
r nýtt ævintýri að hefjast í ís-
lenzkum sjávarútvegi? Krabba-
veiðimaðurinn Kristján F. Ol-
geirsson er þess fullviss að
hér sé hægt að veiða mikið af
krabba, enda hefur hann
lagt mikið á sig til að kanna
útbreiðslu helztu krabba-
tegunda hér við land og veit því vel hvað hann er
að tala um. Það er hægt að fullyrða með algerri
vissu að enginn Íslendingur viti meira um krabba en
Kristján, en hann hefur í aldarfjórðung stundað veið-
ar á krabba við Rússland og Alaska. Nú er hann kom-
inn heim.
En hvernig byrjaði þetta ævintýri?
„Ég er Reykvíkingur, en ættaður úr Öxarfirði og
Vopnafirði. Ég hafði nánast ekkert verið á sjó hér
heima, hafði að mest unnið hjá Íslenzk-ameríska, en
flutti til Bandaríkjanna seint á árinu 1979. Tengdafað-
ir minn Gunnar Jóhannsson hafði flutt út til Seattle
árið áður en hann starfar í rafeindaiðnaðinum. Við
hjónin fórum í heimsókn til þeirra og ákváðum að slá
til og flytja líka.
pramma með
kóngakrabba,
sem hafði ekki
stórt og hraðs
uðina að fara
náði svona tve
var þá með um
túr.
500 manns
Um 1996
rússneskt s
til Bandaríkja
stærsta fljótan
voru svo mikil
tonn, tók það
manns um b
áhafnaskiptum
úti og tvo í frí
sögunnar var
tíðina.
Þetta gekk
vinna að ufsav
þeim inn á kr
rústuðu stofni
Fékk pláss hjá
Pétri Njarðvík
Þá voru krabbaveiðarnar í fullum
gangi við Alaska og ég fékk pláss hjá Pétri
Njarðvík á Alaskan Sea á kóngakrabba í
fjögur ár. Síðan fór ég á togara á alaskaufsa,
fyrst sem vélstjóri, en síðan sem skipstjóri. Fyrst
var ég réttindalaus, en það þarf ekki skipstjórnar-
réttindi á skip undir 200 tonnum. Ég tók svo skip-
stjórnarréttindi 1988. Á ufsanum vorum við í sam-
starfsverkefnum með Japönum, Rússum, Kínverjum
og Kóreumönnum. Okkar hlutverk var þá að stunda
veiðar fyrir vinnsluskipin og senda pokann bara yfir.
Við vorum mest í ufsanum en líka í flatfiski og þorski.
Eftir réttindin fór ég svo yfir á verksmiðjuskip og var
til dæmis með eitt með 60 manna áhöfn á ufsanum í
hrognavinnslu.
Síðan lenti ég í því að ég var beðinn að fara til Rúss-
lands 1994 á vegum All Alaskan Seafood, sem var í
samvinnu við rússneska fyrirtækið Dalmor Product.
Þá var farið með 10 krabbaveiðiskip til Kamtsjatka og
Krabbinn er veiddur í gildrur, en um 800 slíkar eru settar út og látnar liggja í um 12 tíma. Um borð er krabbinn klofinn og
Krabbi getur skapað
mikil verðmæti. Í Alaska
skila veiðar á kónga-
krabba milljarða tekjum
árlega. Hjörtur Gíslason
ræddi við skipstjórann og
krabbaveiðimanninn Kristján
F. Olgeirsson. Hann segist þess
fullviss að veiðar á krabba við
Ísland geti verið arðbærar.
2 C FIMMTUDAGUR 4. DESEMBER 2003 MORGUNBLAÐIÐ
NÚR VERINU Úr verinu Kringlunni 1, 103 Reykjavík, sími 5691100, netfang verid@mbl.is Útgefandi
Árvakur hf. Umsjón Hjörtur Gíslason, fréttastjóri hjgi@mbl.is Auglýsingar sími
5691111 netfang augl@mbl.is Bréfsími 5691110 Prentun Prentsmiðja Árvakurs hf.
!"
#
$ %
& %
'
(
)
!
( * +
, +
! "##
!"##
(
!
-. & %
!
/+
!
0
!
!
1 +
(
2
!
()
"##
!!!"##
!"
#
$
%
&
$
#
'
(
)
*
*
+,
-.
!
(
(!
*#
/
0
&!
1
1
/#
-
*
#
2
*
#
3
#
0
$%# & #'(
!
!
"
%##)
*("%$
+,-%
!
"
#
$
ANGELINO hefur mikla reynslu af veiðum og vinnslu á krabba og segja má að hann sé frumkvöðull í krabb-
anum. Hann er frá Chile, en byrjaði á krabbaveiðum við Falklandseyjar, þegar þær hófust þar fyrir nokkrum
árum. Síðan lá leiðin til Grænlands. Hann segir að veiðarnar þar hafi gengið mjög vel til að byrja með en síðan
hafi stjórnvöld heimilað allt of mörgum skipum veiðar og stofn-
inn hafi hrunið á örfáum árum. Þaðan lá leið hans til Færeyja.
Þar var einn bátur með leyfi og hefur það gengið vel og töluvert
er af krabba innan lögsögu eyjanna. Loks hefur leiðin legið til Ís-
lands, en þeir Kristján og félagar höfðu uppi á Angelino í Fær-
eyjum.
Angelino lýsir vinnslunni á krabbanum fyrir okkur. Fyrst
kemur krabbinn lifandi ofan af dekki, þegar búið er að losa hann
úr gildrunum. Hann fer þá í sérstaka móttöku með sjó í. Hann er
svo tekinn með höndum úr móttökunni og klofinn í tvennt, því
það sem nýtt er eru fyrst og fremst klærnar og lappirnar, en
þeim fylgir svokölluð öxl. Þá er hann þrifinn svo settur í sér-
staka járnkörfu og þegar hún er orðin full, er krabbinn soðinn í nokkrar mínútur. Úr suðunni fer hann svo í
kælingu í tveimur þrepum og loks í frystingu í sérstökum saltlegi sem getur orðið allt að 30 gráða frost í. Þá er
krabbanum pakkað í pappakassa og loks er honum rennt niður í frystilest. Handtökin eru mismörg eftir stærð
kabbans er mest vinna er við trjónukrabbann vegna þess hve smár hann er.
Nú verður farið á trjónukrabbaveiðar og hefur verið samið við fyrirtæki á Nýfundnalandi, sem kaupir allan
krabbann.
Frumkvöðull
í krabbanum
Angelin
BÁTASMIÐJAN Trefjar í Hafn-
arfirði afgreiddi í síðustu viku nýj-
an Cleopatra 33 bát til Burnmouth
á austurströnd Skotlands. Kaup-
andi bátsins er John Affleck sjó-
maður frá Burnmouth. Báturinn
hefur hlotið nafnið Soph-Ash 2.
Hann er 10 metra langur og mælist
10 brúttótonn. Báturinn er sér-
útbúinn til humarveiða með gildr-
um. Lest bátsins er fyrir níu 380
lítra fiskikör og er lestin einnig
útbúin með úðarakerfi til að halda
humri lifandi um borð.
Í lúkar er svefnpláss fyrir tvo,
ásamt eldunaraðstöðu með eldavél,
örbylgjuofni og ísskáp. Aðalvél
bátsins er af gerðinni Cummins og
er hún 430 hestölf. Siglingatæki
eru af gerðinni Simrad. Reiknað er
með að báturinn hefji veiðar í Skot-
landi í þessari viku.
Trefjabátur til Skotlands
Krabbaveiðimaðurinn Kristján F. Olgeirsson byrjaður að veið