Morgunblaðið - 05.12.2003, Blaðsíða 12

„Viltu rjómaís?“ spyr lítill
búðarmaður. „Hann kostar bara sexhundr-
uð,“ segir hann ákveðið og blaðamaður getur ekki
hafnað slíku kostaboði og heldur því á ímynduðum rjómaís þegar
hann hittir fegurðardrottninguna Regínu Diljá Jónsdóttur.
Regína, sem vinnur á leikskólanum Arnarsmára, lenti í þriðja sæti í keppn-
inni um ungfrú Ísland í vor. Hún var á leið til Kína til að taka þátt í Miss World þegar
Fólkið ræddi við hana. Hún fór út 7. nóvember en keppnin verður á morgun, laugardag,
og sýnir Skjár einn frá henni. Blaðamanni verður ósjálfrátt hugsað til ársins 1985 þegar
Hófí, vingjarnlega barnfóstran sem heillaði alla upp úr skónum, var í sömu stöðu en í huga
margra er hún hin eina sanna fegurðardrottning. „Jú, þetta þykir nú svolítið Hófílegt,“ segir hún
þegar hún er spurð hvort fólk líki þeim stundum saman. Regína, sem er tvítug, æfir mikið þessa
dagana, fer og lyftir fyrir og eftir vinnu, borðar bara hollan mat og djamm kemur ekki til greina.
Er gaman að taka þátt í fegurðarsamkeppni?
„Það er örugglega ekki fyrir alla en hentar mér vel. Mér finnst æðislegt að vera uppi á sviði,
athyglissýkin blundar í mér,“ segir hún og bætir við að hana langi til að verða leikkona.
Sumum finnst of mikið gert úr fegurð nú til dags, hvað finnst þér um það?
„Já, það má vel vera að svo sé, en fegurðarsamkeppnir snúast ekki bara um fegurð;
það þarf meira til. Ég lít líka á þetta sem tækifæri, t.d. að fara til Kína í mánuð.“
Hvað finnst strákunum, eru þeir spenntir eða feimnir?
„Feimnir? Nei, strákar á Íslandi hafa aldrei verið feimnir við stelp-
ur,“ segir hún og brosir. „Ég viðurkenni athygli er aðeins
meiri frá strákum eftir keppnina, en ekkert til að
tala um.“ |bryndis@mbl.is
Loksins hefur mér auðnast sá kjarkur að
birta opinberlega þá skoðun sem ég hef á
íslenskri tungu. Á tímum víkinga varð mis-
skilningur oftar en ekki þess valdandi að
menn, konur og börn misstu líf sitt eða
limi í harkalegum aðförum bráðra manna
með misbeitt sverð.
Greindarvísitala
mannsins hafði þó ekk-
ert með þennan mis-
skilning að gera og get-
um við því ekki gefið
okkur það að menn hafi lagt hver til ann-
ars einungis vegna grunnhyggni eða
heimsku. Þvert á móti voru víkingarnir vel
að sér í vísindum og ýmsu því sem við-
kemur beitingu á almennri skynsemi og
rökhugsun yfirleitt.
Eitt var það þó sem oftast stóð í vegi fyr-
ir friði og ró og það var okkar ástkæra og
ylhýra íslenska. Víkingarnir voru illskilj-
anlegir sökum afkáralegs tungumáls og fyr-
ir sakir drykkju. Það segir sig nokkurn veg-
inn sjálft að drukkinn maður með
dólgslæti, sem tjáir sig á ruddafenginn
hátt á íslensku, getur ekki átt sjö dagana
sæla í siðmenntuðu samfélagi.
Víkingarnir kenndu
hins vegar samfélag-
inu um og ákváðu
þess vegna að flýja
land. Nú hvort sem
það var tilviljun eða
ekki þá sóttust sér um líkir og á endanum
voru allir þessir misskildu menn allt í einu
samankomnir á þessari eyju með ekkert í
farteskinu nema þetta sveitalega tungumál
okkar íslenskuna.
Látunum hefur síður en svo linnt og nú
er svo komið að ég tel þá hugmynd besta
að leggja alfarið niður íslenskuna. Hún hef-
ur runnið sitt skeið á enda og ég tel að nú
sé tími til kominn til þess að fara úr Trab-
ant yfir í Bens. Íslenskan er einfaldlega
ekki „In“ og algerlega „Out of date“. Ís-
lensk orð eru bæði löng, erfið í beygingum
og alveg hrikalega púkó.
Við þurfum ekki annað en að setja okkur
í spor yngismeyjar einnar, sem stödd var á
dansleik á Borginni 1944. Þrír menn buðu
henni upp í dans, Íslendingur, Finni og
Bandaríkjamaður. Finnann þarf ekki að
kynna, Finlandia sá um að hann kæmist
ekki að. Íslendingurinn sagði eitthvað rosa-
lega lummó á íslensku svo að hann leit
bara út fyrir að vera ekki með fulla fimm.
Bandaríkjamaðurinn sagði hins vegar glað-
hlakkalega „Wanna dance honey“. Og þau
svifu út á gólfið.
Ég held ég tali fyrir munn þjóðarinnar
þegar ég segi sannfærður: „Leggjum nú
niður íslenskuna.“ Þetta prósess getur far-
ið fram í þrepum og ef við leggjum hart að
okkur og vinnum ötullega að settu marki
getum við verið blessunarlega laus við
þennan vágest innan sex ára. Leikskólarnir
taka höndum saman og segja brosandi
„Welcome kids, welcome“. Eldri kynslóðin
getur hins vegar trappað sig rólega niður
og æft sig í svonefndum „enskuslettum“ til
að byrja með. Sérstaklega verður þetta
kærkomið fyrir Alþingi því þar geta menn
tekið við skipunum úr Hvíta húsinu í beinni
línu í stað þess að þurfa að þýða allar
skipanir yfir á íslensku. Forsetinn mun
standa keikur við Þingvöll og segja glæstri
röddu, svo bergmáli í hljómfögru lögberg-
inu: Æslend is a bjútífol kántrý, it rilí is a
næslend.
Íslenskan er „out of date“
Morgunblaðið/Eggert
ÓVERJANDI AFSTAÐA | Viðar Örn Sævarsson
ÉG TEL AÐ NÚ SÉ TÍMI
KOMINN TIL ÞESS AÐ FARA
ÚR TRABANT YFIR Í BENS
Býr rithöfundur í þér eða langar þig til að
bregða upp stækkunarglerinu? Hið íslenska
glæpafélag og Grand Rokk standa fyrir sam-
keppni um glæpasmásögu nú í vetur. Úrslit
verða tilkynnt snemma í júní á menningarhátíð
Grand Rokks. Skilafrestur er til 1. maí og
handritum er hægt að skila á Grand Rokk,
Smiðjustíg 6 , 101 Reykjavík.
Brynhildur Björnsdóttir er félagi í Hinu ís-
lenska glæpafélagi og veit ýmislegt um glæpa-
sögur og skemmtilega höfunda. Hún er líka
kynningarfulltrúi hjá Eddu, söngkona og leik-
kona.
Hvað er svona heillandi við glæpasögur?
„Þær lýsa ákveðnum hluta samfélagsins,
sem fólk hefur áhuga á. Fólk hefur gaman af
því að leysa gátur og sakamálasögur snúast
gjarnan um það að leysa þrautir og fá vísbend-
ingar. Þær minna á púsluspil. Líka er oft verið
að leika sér með mörkin á milli þess hvað er
rétt og hvað er rangt. Það eru kenningar uppi
um það í bókmenntafræðinni að fólk skilgreini
sjálft sig sem eðlilegt með því að skoða það
sem er óeðlilegt. Ég held að glæpasögur hafi
boðskap, við fáum skýr skilaboð um hvað er
rétt.“
Brynhildur segist alltaf hafa lesið mikið og
tekur glæpasögur framyfir aðrar. Auk þess að
vera í Hinu íslenska glæpafélagi er hún í
glæpaleshring, með föður sínum, Birni Dag-
bjartssyni. „Pabbi kveikti áhuga minn þegar ég
var lítil því hann átti bækurnar um lögreglu-
manninn Martin Beck eftir Maj Sjöwall og Per
Wahlöö. Núna erum við til dæmis í því að finna
okkur nýja höfunda. Við höfum tekið höfunda
eins og Michael Connelly og Ian Rankin og les-
ið þá í öreindir sínar. Og svo auðvitað íslensku
höfundana. Það er frábært hvað það eru marg-
ir að skrifa góðar bækur, eins og Ævar Örn,
Arnaldur, Viktor Arnar og Árni Þórarinsson. Svo
eigum við Íslendingar okkar eigin leyndardóm
sem er Stella Blómkvist,“ segir Brynhildur.
Til viðbótar bendir hún áhugasömum á
skemmtilegar þýðingar eins og á bókum Henn-
ings Mankells og Da Vinci-lykilinn eftir Dan
Brown.
Er glæpasagan í sókn?
Brynhildur segir að síðasta ár hafi verið
stórt ár í íslenskum glæpasögum og segir að
glæpasagan sé enn í sókn. „Annað sem er að
gerast er að Íslendingar eru farnir að finna sig
í því að kaupa kiljur og þar með eru lestur og
bókakaup farin að jafnast svolítið út yfir árið.
Kiljan er eitt höfuðvígi glæpasögunnar, þú ferð
með hana í flugvél, sólarströndina og bílferð.
Ég held að glæpasagan græði mjög mikið á
þessari þróun.“
Tæplega þrjátíu manns eru skráðir í glæpa-
félagið og er um einn þriðji konur. Félagið var
stofnað í september árið 1999 og er tilgangur
félagsins meðal annars að stuðla að viðgangi
glæpasagna á Íslandi og að kynningu ís-
lenskra glæpasagna. Félagar þurfa að vera í
aðstöðu til að stuðla að þessum markmiðum,
til dæmis með því að hafa samið glæpasögu
eða skrifað um þær, en stjórn félagsins metur
þá sem sækja um aðild.
Brynhildur segir að glæpasögur séu ekkert
síður fyrir konur en karlmenn. „Einn vinsælasti
glæpasagnahöfundur allra tíma er Agatha
Christie. Svo eru margar konur að skrifa vin-
sælar glæpasögur núna eins og Liza Mark-
lund, Minette Walters og Patricia Cornwell,“
segir hún og þá er bara að byrja að lesa.
Eða að byrja að skrifa því fyrstu verðlaun í
glæpasmásagnakeppninni eru 300.000 kr.
(helmingur í Viðskiptanetinu), önnur verðlaun
eru 100.000 kr. (helmingur í Viðskiptanetinu)
og þriðju 50.000 krónur (allt í Viðskiptanet-
inu).
Þess má geta að keppnin er fyrir rithöfunda
og almenning. Tekið verður mið af leiðbeinandi
reglum Rithöfundasambandsins við slíka
keppni. Ekki er enn búið að ákveða hvort sög-
urnar verði gefnar út en verið er að athuga
málið. |ingarun@mbl.is.
Morgunblaðið/Árni Sæberg
12 | FÓLKIÐ | FÖSTUDAGUR 5|12|2003 MORGUNBLAÐIÐ
SvolítiðHÓFÍlegt
Gaman
að leysa
gátur
Glæpasmásagnakeppni
BRYNHILDUR BJÖRNSDÓTTIR
TEKUR GLÆPASÖGUR FRAM
YFIR AÐRAR BÆKUR OG HEF-
UR LESIÐ MIKIÐ ALLT FRÁ ÞVÍ
HÚN VAR BARN.