Morgunblaðið - 15.12.2003, Blaðsíða 6

FRÉTTIR
6 MÁNUDAGUR 15. DESEMBER 2003 MORGUNBLAÐIÐ
Ferðir blóðbankabílsins:
Miðvikudagur 17. desember í Reykjanesbæ við Reykjaneshöllina klukkan 9.30-17.00
www.blodbankinn.is
„MÉR þóttu þetta miklar og góðar
fréttir, því þótt Saddam hafi verið
orðinn valdalaus og ekki getað gert
sjálfur mikinn skaða er enginn vafi á
því að það veikti mjög stöðu banda-
manna í Írak og traust almennings á
þeim að hann léki lausum hala,“ seg-
ir Davíð Oddsson forsætisráðherra.
Davíð segir að á meðan Saddam
Hussein lék lausum hala hafi „ýmsar
sögusagnir getað verið á kreiki í
Írak um að hann væri potturinn og
pannan og maðurinn bakvið allt and-
óf í landinu.
Manni finnst það nú ekki líklegt
þegar maður sér myndir þar sem
hann hefur hírst í holu sinni, að hann
hafi um leið verið að stjórna miklum
árásum eða þess háttar. Engu að
síður var staðreyndin sú, að það að
hann léki lausum hala gat þýtt að
hann gæti komið aftur. Það hefur
orðið til þess að andófið var auðveld-
ara fyrir andstæðinga bandalags-
þjóða,“ segir hann. Davíð segir enn-
fremur að handtaka Saddams hafi
„mikla þýðingu hvað það varðar að
létta okinu af Írak og staðan sem þar
hafi verið hafi fyrst og fremst verið
sálfræðileg“.
Flýtir lýðræðisþróun
„Auðvitað átti hann skilið að kom-
ast undir manna hendur, miðað við
hans feril allan. Ég held líka að þetta
muni auðvelda bandamönnum að
flýta lýðræðisþróuninni og fá Íraka
til þess að vinna með sér,“ segir
hann. „Miðað við þessar aðstæður,
að hann hafi hírst þarna í lítilli holu á
tveggja metra dýpi, er það nú eins
auðmýkjandi og hugsast getur fyrir
mann sem áður hafði ótal hallir til
umráða og allir óttuðust og hrædd-
ust. Það er því ekkert skrýtið að
hann sé bugaður. Það er nú svo und-
arlegt að í fáeinar sekúndur var ekki
laust við að maður færi eiginlega að
vorkenna karluglunni. En svo var
maður fljótur að minna sig á að hann
hefur látið drepa fjölda manna, þar á
meðal bæði konur og börn, með eit-
urgasi. Skotið tengdasyni sína, feður
barnabarnanna, og orðið til þess að
milljón hermanna hafi látið lífið í
einskis nýtum styrjöldum. Þannig að
maður var fljótur að hætta að vor-
kenna honum. En hann var ósköp
aumingjalegur og það kemur manni
á óvart að hann skuli hafa látið ná
sér lifandi, því hann hafði nægilegan
byssufjölda til þess að koma í veg
fyrir það. Það gerðu þó synir hans
og fjórtán ára sonarsonur, þeir börð-
ust til síðasta blóðdropa.“
Aðspurður hvaða afleiðingar örlög
Saddams Husseins myndu hafa fyrir
samskipti við leiðtoga ríkja í ná-
grenni Íraks og stuðningsmenn hans
kvaðst Davíð telja að þessi nið-
urstaða hefði jákvæð áhrif.
Standi reikningsskil
gerða sinna
„Hann fær makleg málagjöld,
hann er kominn í hendurnar á and-
stæðingum sínum og þarf að standa
reikningsskil gerða sinna. Þetta hef-
ur einnig væntanlega þau áhrif að
undirmenn fá heldur betri dóma,
þegar náðst hefur í höfuðpaurinn
sjálfan. Annars er tilhneiging til
þess að þyngja refsingar yfir þeim ef
ekki næst í þann sem ábyrgðina
ber,“ segir Davíð.
Hann segir ennfremur að hand-
taka Saddams sé „mjög þýðing-
armikil fyrir George Bush Banda-
ríkjaforseta, því fréttir af átökunum
í Írak að undanförnu hafi verið for-
setanum erfiðar, þótt hernaður hafi
gengið mjög vel“. Hið sama gildi um
Tony Blair, forsætisráðherra Bret-
lands.
„Bush sýndi mikla sjálfsstjórn að
geta stillt sig um að færa þessi góðu
tíðindi sjálfur. Þess í stað lét hann
aðra um það, bæði Blair og sína
menn í Írak,“ segir hann.
Davíð kveðst að lokum ekki hafa
verið í sambandi við aðra ráðamenn
vegna tíðindanna frá Írak, hvorki
hér á landi né erlendis.
„Nei, það er ekkert tilefni til þess.
Þetta eru fyrst og fremst góðar
fréttir sem ættu að gleðja nánast
alla heimsbyggðina. Ég held að
menn séu á eitt sáttir um að fagna
þessari handtöku og þeim þáttta-
skilum sem þarna hafa orðið.“
Forsætisráðherra og utanríkisráðherra fagna tíðindum frá Írak um handtöku Saddams Hussein
Veikti stöðu bandamanna
að hann léki lausum hala
Davíð Oddsson forsætisráðherra
kveðst hissa á því að Saddam Huss-
ein hafi látið ná sér lifandi.
Morgunblaðið/Þorkell
„ÞETTA eru ánægjulegustu tíðindi
sem lengi hafa komið í heims-
fréttum,“ segir Halldór Ásgrímsson
utanríkisráðherra um handtöku
Saddams Husseins, fyrrverandi for-
seta Íraks.
„Þessi maður hefur stundað
grimmdarverk í áratugi, bæði gagn-
vart sinni þjóð og heimsbyggðinni í
heild sinni. Það er mjög mikilvægt
að hann hefur náðst og sérstaklega
er það fagnaðarefni að hann skuli
hafa náðst lifandi svo það sé hægt að
leiða hann fyrir dómstól,“ segir Hall-
dór.
Þá segir hann mjög mikilvægt að
Saddam verði látinn svara til saka
fyrir grimmdarverk sín.
„Vonandi getur hann gefið upplýs-
ingar um það hvað varð um þau ger-
eyðingarvopn sem voru sannarlega
til. Ég fagna þessu jafnt og allir aðr-
ir,“ segir utanríkisráðherra.
Halldór segist jafnframt hafa trú
á því að handtakan eigi eftir að hafa
mikil áhrif, sérstaklega í Írak.
„Það hefur verið mikill ótti í allri
þjóðinni gagnvart þessum manni,“
segir Halldór og bætir við að fólk
hafi óttast að Saddam myndi snúa
aftur og láta drepa alla þá sem hann
teldi hafa snúist gegn sér.
„Ég er viss um að þetta kemur til
með að hafa mikil áhrif á lýðræð-
isþróunina í Írak og hafa mikil sál-
ræn áhrif á þjóðina,“ segir hann.
Einnig segist Halldór ávallt hafa
verið viss um að gereyðingarvopn
Saddamsstjórnarinnar myndu finn-
ast eða að upplýsingar fengjust um
hvað hefði orðið um þau.
„Í mínum huga hefur aðalatriðið
verið grimmdarstjórn Saddams
Husseins sem mér finnst að öllu
mannkyni komi við. Þessi handtaka
á eftir að leiða það miklu betur í ljós
hversu nauðsynlegt það var að koma
honum frá.“
Kveðst utanríkisráðherra loks
hafa lesið bók um Saddam þar sem
dregin hafi verið upp mynd af manni
sem sé engin hetja.
„Þess vegna var ég ekkert sér-
staklega undrandi,“ segir hann, á
fregnum um að Saddam hefði verið í
felum og ekki veitt mótspyrnu þegar
hann var handsamaður í fyrrakvöld.
„Ánægjulegustu
tíðindi lengi í
heimsfréttum“
Morgunblaðið/Jim Smart
Halldór Ásgrímsson utanríkisráð-
herra telur handtöku Husseins
munu hafa mikil áhrif.
Á FUNDI Í Listasafni Íslands í gær
var bakhjörlum og stuðningsaðilum
við landssöfnun þjónustumiðstöðv-
arinnar Sjónarhóls þakkað sér-
staklega og skrifað var undir samn-
ing við bakhjarlana sem hafa
skuldbundið sig til að greiða samtals
27 milljónir til reksturs Sjónarhóls á
næstu þremur árum. Bakhjarlarnir
eru Landsbanki Íslands, Hringurinn,
Pharmaco, Össur hf. og Pokasjóður
verslunarinnar. Með framlögunum
að viðbættu samtals 45 milljóna
króna framlagi ríkissjóðs, hefur
Sjónarhóll tryggt sér 24 milljónir í
rekstur á ári næstu þrjú árin. Frek-
ari öflun á rekstrarfé stendur yfir.
Landssöfnun Sjónarhóls, „Fyrir
sérstök börn til betra lífs“, er nú lok-
ið. Alls söfnuðust 135,5 milljónir
króna, þar af 63,5 milljónir í síma-
söfnun og með almennum fram-
lögum. Þá fékk Sjónarhóll einnig
fjölmargar gjafir í tengslum við
söfnunina, t.d. málverk, hross, ýmis
konar vinnu við húsnæði Sjónarhóls,
leikföng og mat.
Ragna Marínósdóttir, formaður
stjórnar Sjónarhóls, sagði á blaða-
mannafundinum að söfnunin hefði
verið tvíþætt; að safna fyrir húsnæði
undir þjónustumiðstöðina og að
vekja athygli þjóðarinnar á þeim
miklu erfiðleikum sem fjölskyldur
sérstakra barna standa frammi fyr-
ir. Ragna sagði að í könnun sem
Gallup á Íslandi gerði í lok nóv-
ember um álit og vitneskju lands-
manna um Sjónarhól hefði komið í
ljós að mjög vel gekk að kynna verk-
efnið því 91% aðspurðra þekkti Sjón-
arhól og 94% þeirra sögðust jákvæð
gagnvart starfsemi samtakanna.
Stuðningsaðilarnir eru Síminn, Ís-
lenska auglýsingstofan og starfsfólk
hennar, Saga film, Gutenberg prent-
smiðja, Visa Ísland, Sjónvarpið og
Rás 2.
Morgunblaðið/Þorkell
Ragna Marínósdóttir, formaður stjórnar Sjónarhóls, ásamt bakhjörlunum. Undir samninginn skrifuðu auk hennar
Bjarni Finnsson frá Pokasjóði verslunarinnar, Björn Aðalsteinsson frá Pharmaco, Lárus Gunnsteinsson frá Össuri
hf., Ragna, Björgólfur Guðmundsson frá Landsbankanum og Áslaug Viggósdóttir frá Hringnum.
Söfnun skilaði til-
ætluðum árangri
HÆTTA varð við flugtak þotu
Icelandair í Frankfurt í Þýska-
landi þegar bilunar varð vart í
hreyfli vélarinnar. Vélin var kom-
in út á flugbrautina um eittleytið í
gær, að íslenskum tíma, með 161
farþega innanborðs þegar hætt
var við flugtak. Önnur vél var
send til að sækja fólkið og var gert
ráð fyrir að hún lenti í Keflavík
um miðnætti í gærkvöldi.
„Það kom fram í stjórntækjum
vélarinnar að hreyfill virkaði ekki
eðlilega og þá var hætt við flug-
tak,“ sagði Guðjón Arngímsson,
upplýsingafulltrúi Flugleiða.
Hann sagði að flugvirkjar myndu
yfirfara vélina í Frankfurt.
Þá var einnig vegna bilunar
hætt við flug vélar Icelandair sem
átti að fara frá Baltimore í Banda-
ríkjunum í fyrrinótt. Önnur vél
var send til Baltimore og var búist
við að farþegar, sem ekki fóru
með öðrum flugfélögum til Evr-
ópu, kæmu til landsins í dag.
Tafir hjá Icelandair
vegna bilana í þotum