Morgunblaðið - 15.12.2003, Blaðsíða 10
FRÉTTIR
10 MÁNUDAGUR 15. DESEMBER 2003 MORGUNBLAÐIÐ
UNNIÐ er af hálfu réttarmeinafræðings að
athugun á andláti íslenska drengsins sem lést í
Hollandi í fyrrasumar og er réttarmeinafræð-
ingurinn að ljúka athugun sinni í samstarfi við
þá aðila sem hann hefur leitað til hér á landi og
erlendis. Þetta kom m.a. fram í svari dóms-
málaráðherra á Alþingi við fyrirspurn Ástu R.
Jóhannesdóttur og Bryndísar Hlöðversdóttur
um upplýsingar um andlát drengsins í Hol-
landi 27. júní 2002 og birtast hér fyrirspurnir
og svör í heild sinni:
„1. Hvað hafa dómsmálaráðuneytið og und-
irstofnanir þess gert til að afla upplýsinga um
hvarf og andlát Hjálmars Björnssonar, sem
lést í Hollandi 27. júní 2002?
Embætti ríkislögreglustjóra óskaði eftir því
formlega í október 2002 að komið yrði á sam
starfi milli embættisins og héraðssaksóknara í
Rotterdam í Hollandi, en hann stýrir rannsókn
á því máli sem hér um ræðir. Dómsmálaráðu-
neytið fól embættinu að annast þessi sam-
skipti. Ráðuneytið hefur fylgst með framvindu
málsins. Embættisbréf hafa gengið á milli
landanna af þessu tilefni og var aðstoð ís-
lenskra lögregluyfirvalda boðin fram við rann-
sókn málsins. Sérstaklega var óskað eftir að
gögn sem safna mætti hér á landi yrðu yfirfar-
in í Rotterdam og afstaða tekin til þeirra í
þágu rannsóknar málsins og að embætti rík-
islögreglustjóra yrðu látin í té afrit málsgagna.
Þá hefur hollenskum yfirvöldum verið gerð
grein fyrir því að aðstandendur geri alvarlegar
athugasemdir við rannsóknarhætti ytra.
Að tilmælum aðstandenda hófu íslensk
stjórnvöld athugun sína á málinu, þegar í kjöl-
far andlátsins. Formleg bréfaskipti hófust
hins vegar ekki við yfirvöld í Hollandi fyrr en
embætti ríkislögreglustjóra hafði unnist tími
til að fara yfir gögn, einkum frá aðstandend-
um.
Í svari hollenska héraðssaksóknarans til
ríkislögreglustjóra var fallist á að taka við
gögn um frá Íslandi sem væru málinu viðkom-
andi og meta þau með öðrum gögnum málsins
í Rotterdam. Saksóknarinn heimilaði á hinn
bóginn ekki að rannsóknargögn yrðu látin af
hendi önnur en þau sem aðstandendur höfðu
þegar fengið.
Ráðherra ræddi málið við ráðuneytisstjóra
hollenska dómsmálaráðuneytisins síðla í nóv-
ember 2002. Þar var ítrekað boð íslenskra yf-
irvalda um aðstoð við rannsókn málsins. Ráðu-
neytinu er einnig kunnugt um að
utanríkisráðherra ræddi málið við utanríkis-
ráðherra Hollands.
2. Hverju hefur vinna ráðuneytisins skilað?
Réttarmeinafræðingur, sem vinnur að mál-
inu hér á landi, átti þýðingarmikinn fund með
starfsbróður sínum í Hollandi í lok maímán-
aðar á þessu ári. Hinn 15. ágúst bárust honum
gögn frá Hollandi. Vinnur réttarmeinafræð-
ingurinn að því að ljúka athugun sinni í sam-
starfi við þá sem hann hefur leitað til hér á
landi og erlendis.
3. Mun ráðherra beita sér fyrir því að þau
gögn fáist frá Hollandi sem réttarmeinafræð
ingur sá er rannsakar málið telur sig þurfa til
að hægt sé að finna dánarorsök?
Telji réttarmeinafræðingurinn að ekki verði
lokið athugun hans á grundvelli þeirra gagna,
sem þegar hafa borist frá Hollandi, mun ráðu-
neytið mælast til þess við embætti ríkislög-
reglu stjóra að óskað verði eftir gögnum sem
nauðsynleg þykja. Eins og áður sagði er rann-
sókn málsins í höndum héraðssaksóknara í
Hollandi og því alfarið á forræði hollenskra yf-
irvalda en ekki íslenskra.
4. Verður aðstandendum veittur aðgangur
að þeim gögnum sem ráðuneytið og undirstofn
anir þess hafa um málið?
Gögn málsins eru og verða opin aðstand-
endum í samræmi við lög og reglur hér á landi
jafnt hjá ráðuneytinu og undirstofnunum þess.
Forræði rannsóknar þessa máls er hins vegar
ekki í höndum íslenskra yfirvalda og er því
ráðuneytinu eða stofnunum þess ekki heimilt
að afhenda gögn eða upplýsingar sem stafa frá
hollenskum yfirvöldum án samþykkis þeirra.“
Dómsmálaráðherra svarar fyrirspurn á Alþingi vegna andláts drengs í Hollandi
Réttarmeinafræðingur kannar málið
MARGRÉT Frímannsdóttir, þing-
maður Samfylkingarinnar, sagði
við umræðu um fjárhagsstöðu
Landspítala - háskólasjúkrahúss,
LSH, á Alþingi á laugardag að
ábyrgðin á niðurskurði hjá LSH
lægi hjá meirihluta Alþingis en
ekki hjá stjórnendum spítalans.
Hún sagði að fjárveitingar til spít-
alans á næsta ári væru allt of lág-
ar miðað við þá þjónustu sem spít-
alinn veitti.
„Nú blasir við að tæplega 200
manns verður sagt upp störfum og
að þjónusta spítalans, þessarar
lykilstofnunar heilbrigðiskerfisins,
verði skert verulega.“ Margrét
sagði að nær hefði verið að fara að
tillögum stjórnenda spítalans um
aukin framlög á næsta ári þar til
nefnd á vegum heilbrigðisráðu-
neytisins um hlutverk spítalans
hefði lokið störfum.
1.100 milljónum bætt við í ár
Jón Kristjánsson heilbrigðisráð-
herra sagði það rétt að stjórn-
endur Landspítalans hefðu óskað
eftir hærri fjárveitingum til spít-
alans en þeir fengju í fjárlögum
næsta árs. Framlög til spítalans
hefðu þó ekki verið skert frá því
sem var. „Á yfirstandandi ári var
bætt inn í rekstrargrunn spítalans
1.100 milljónum kr. varanlega. Á
yfirstandandi ári eru 1.900 millj-
ónir í aukafjárveitingu til spítal-
ans. Á árinu 2002 var aukafjárveit-
ing til hans 2.300 milljónir króna,
sagði ráðherra.
„Það er alveg rétt að spítalinn
kynnti meiri fjárþörf en þetta. En
þetta er ákvörðun í fjárlögum. Og
ég hef tilkynnt spítalanum að þeir
verði að laga sig að þessum fjár-
veitingum. Þeir geti gert það á
tveimur árum. Það er ekkert ann-
að í spilinu núna. Það er mjög ár-
íðandi mál að spítalinn geti lagað
sig að þessum fjárveitingum. Og
ég tel að það sé mögulegt án þess
að það stefni þjónustu spítalans í
voða. Hins vegar tel ég nauðsyn-
legt að það sé fylgst með þessari
framvindu. Ég hef beðið vinnuhóp
fjármálaráðuneytis okkar í heil-
brigðisráðuneytinu og fjárlaga-
nefndar að fylgjast með þessari
framvindu og hvernig hún verður
þegar kemur fram á árið.“
Þeir þingmenn stjórnarandstöð-
unnar sem þátt tóku í umræðunni
tóku undir orð Margrétar og
sögðu að niðurskurður á Landspít-
alanum væri á ábyrgð stjórnar-
meirihlutans. „Uppsagnirnar eru á
ábyrgð ráðherra ríkisstjórnarinnar
og þess stjórnarmeirihluta sem
hún styðst við,“ sagði Ögmundur
Jónasson, þingmaður Vinstrihreyf-
ingarinnar – græns framboðs.
Einar K. Guðfinnsson, þing-
flokksformaður Sjálfstæðisflokks-
ins, ítrekaði að fjárveitingar til
spítalans hefðu aukist á undan-
förnum árum. Síðar sagði hann:
„Það þýðir ekki af hálfu stjórn-
arandstöðunnar að vera alltaf
stikkfrí í allri pólitískri umræðu og
krefjast bara aukinna útgjalda.
Það er billegur málflutningur.“
Margrét Frímannsdóttir í umræðu um fjárhags-
erfiðleika Landspítala – háskólasjúkrahúss
Ábyrgðin á niðurskurði
liggur hjá stjórnvöldum
Morgunblaðið/Þorkell
Jón Kristjánsson heilbrigðisráðherra í ræðustóli við umræðuna um fjármál Landspítala – háskólasjúkrahúss.
STEFNT er að því að Alþingi sam-
þykki í dag frumvarp um eftirlaun
forseta Íslands, ráðherra, alþingis-
manna og hæstaréttardómara. Ann-
arri umræðu um frumvarpið lauk á
laugardag. Þar voru einstakar efnis-
greinar frumvarpsins samþykktar
sem og breytingartillögur meirihluta
allsherjarnefndar Alþingis. Þær fólu
m.a. í sér að ekki yrði hróflað við álagi
varaforseta þingsins, formanna þing-
nefnda og formanna þingflokka. Það
þýðir að álag á þingfararkaup þeirra
verður áfram 15% en skv. upphaflega
frumvarpinu átti að hækka það í 20%.
Breytingartillaga Þuríðar Backman,
þingmanns Vinstri – grænna, náði
ekki fram að ganga en hún gekk út á
að felld yrði út úr frumvarpinu tillaga
um að formenn stjórnmálaflokka,
sem ekki eru ráðherrar, fái 50% álag á
þingfararkaup. Varatillaga Þuríðar
um að þetta álag verði í staðinn 15%
var einnig felld. Í ljósi þess að tillög-
urnar voru felldar segist Þuríður ekki
bundin af því að styðja endanlega af-
greiðslu frumvarpsins.
Með, á móti eða sátu hjá
Þegar atkvæðagreiðslurnar um
einstakar efnisgreinar frumvarpsins
eru skoðaðar, en þær fóru fram á
laugardag eins og áður sagði, kemur í
ljós að þingflokkur Samfylkingarinn-
ar er þríklofinn í afstöðu sinni til
málsins. Ekki var heldur eining um
málið innan þingflokks Vinstri
grænna, þar sem Þuríður Backman
greiddi atkvæði með flestum efnis-
greinum frumvarpsins en flokks-
systkin hennar greiddu atkvæði gegn
þeim. Þess má þó geta að Þuríður er
meðal flutningsmanna frumvarpsins,
en það eru einnig Guðmundur Árni
Stefánsson, þingmaður Samfylking-
arinnar og Sigurjón Þórðarson, þing-
maður Frjálslynda flokksins, auk
Halldórs Blöndal, Sjálfstæðisflokki
og Jónínu Bjartmarz, Framsóknar-
flokki.
Þingmenn Sjálfstæðisflokksins og
Framsóknarflokksins greiddu at-
kvæði með öllum efnisgreinum frum-
varpsins. Það gerði einnig Guðmund-
ur Árni Stefánsson, þingmaður
Samfylkingarinnar. Aðrir þingmenn
Samfylkingarinnar greiddu ýmist at-
kvæði gegn einstökum greinum frum-
varpsins eða sátu hjá. Össur Skarp-
héðinsson, Rannveig Guðmunds-
dóttir, Margrét Frímannsdóttir og
Lúðvík Bergvinsson voru meðal
þeirra þingmanna Samfylkingarinnar
sem sátu að jafnaði hjá í atkvæða-
greiðslunum en Jóhanna Sigurðar-
dóttir, Helgi Hjörvar, Mörður Árna-
son og Ásta R. Jóhannesdóttir voru
meðal þeirra þingmanna Samfylking-
arinnar sem greiddu yfirleitt atkvæði
gegn einstökum greinum frumvarps-
ins.
Studdi ein varatillögu sína
Þuríður Backman var eins og áður
sagði eini þingmaður síns flokks sem
studdi efnisgreinar frumvarpsins en
aðrir þingmenn flokksins, þar á meðal
varaþingmaðurinn Hlynur Hallsson,
sem situr á þingi í fjarveru Stein-
gríms J. Sigfússonar greiddu atkvæði
gegn öllum efnisgreinum frumvarps-
ins. Þingflokkur Frjálslynda flokks-
ins, þar á meðal Steinunn K. Péturs-
dóttir sem situr á þingi í fjarveru
Guðjóns A. Kristjánssonar, var hins
vegar samstiga og greiddi atkvæði
gegn öllum efnisgreinum frumvarps-
ins.
Þegar litið er á það hvernig at-
kvæði féllu í atkvæðagreiðslum um
fyrrgreindar breytingartillögur Þur-
íðar Backman kemur í ljós að þing-
flokkur hennar greiddi allur atkvæði
með tillögunni um að fellt yrði út 50%
álag á þingfararkaup formanna
stjórnarandstöðuflokkanna. Þing-
menn Sjálfstæðisflokks og Fram-
sóknarflokks greiddu atkvæði gegn
þeirri tillögu Þuríðar sem og Guð-
mundur Árni Stefánsson, Samfylk-
ingu, Steinunn K. Pétursdóttir,
Frjálslynda flokknum og Grétar Mar
Jónsson, Frjálslynda flokknum. Aðrir
þingmenn Samfylkingarinnar sem og
Sigurjón Þórðarson, Frjálslynda
flokknum, sátu hjá. Varatillaga Þur-
íðar um 15% álag á þingfararkaup
formanna flokkanna var einnig felld.
Þar greiddi Þuríður ein atkvæði með
tillögunni. Aðrir þingmenn Vinstri
grænna sátu hjá. Tillagan var felld
með 33 atkvæðum.
Að síðustu voru greidd atkvæði um
hvort vísa ætti frumvarpinu til þriðju
og síðustu umræðu. Var það sam-
þykkt með 38 atkvæðum þingmanna
Sjálfstæðisflokksins, Framsóknar-
flokksins, nokkrum þingmönnum
Samfylkingarinnar, Frjálslynda
flokksins og Þuríðar Backman,
Vinstri grænum. Fimm þingmenn
greiddu atkvæði gegn því; þ.e. fjórir
þingmenn Vinstri grænna og Sigur-
jón Þórðarson, þingmaður Frjáls-
lynda flokksins. Aðrir þingmenn sátu
hjá í atkvæðagreiðslunni.
Samfylkingin
þríklofin
í afstöðu sinni
Stefnt er að því að afgreiða
eftirlaunafrumvarpið í dag
GERT er ráð fyrir því að þing-
menn fari í jólafrí í dag. Sam-
kvæmt tillögu sem afgreiða á á
þingfundi í dag er stefnt að því að
fresta fundum þingsins til 28. jan-
úar 2004.
Þingfundur hefst kl. 10 í dag.
Þar mun fara fram þriðja og síð-
asta umræða um eftirlauna-
frumvarpið svonefnda. Einnig mun
fara fram síðasta umræða um línu-
ívilnunarfrumvarpið.
Síðasti þingfundur fyrir jól