Morgunblaðið - 19.12.2003, Blaðsíða 37

LISTIR
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 19. DESEMBER 2003 37
Hin magnþrungna
spennusaga um
Árna Magnússon
er ein mest selda
bókin á
Norðurlöndum.
Árni elst upp í
klaustri á 12. öld,
lærir vopnaburð
og verður stríðsmaður.
Leiðin til Jerúsalem
er framundan.
MILLJÓN EINTÖK SELD
BÓKAÚTGÁFAN HÓLAR
ÍS
LE
N
SK
A
A
U
G
LÝ
SI
N
G
A
ST
O
FA
N
/S
IA
.I
S
T
O
Y
23
19
3
1
2/
20
03
Nýbýlavegi 2 • 200 Kópavogi • S. 570 5300 • www.arctictrucks.is
Opið
mánudaga til föstudaga kl. 9.00 - 18.00
laugardaga kl. 12.00 - 16.00
Hjóla…jól…
H-jólagjafir…
til afgreiðslu strax til afgreiðslu strax til afgreiðslu strax
Yamaha PW50 Yamaha PW80 Yamaha TTR90
Barnahjól Barnahjól Barnahjól
Verð 209.000 kr. Verð 259.000 kr. Verð 339.000 kr.
Crosstreyja
8.295 kr.
Hjálmar
frá 14.300 kr.
Crossbuxur
13.195 kr.
Kuldahanskar
frá 6.592 kr.
Crossbrynja
11.865 kr.
Crossskór
29.500 kr.
Gleraugu
frá 6.500 kr.
Crosshanskar
3.945 kr.
Endurojakki
18.935 kr.
Crosshjálmar
frá 19.560 kr.
Bakbrynja
9.990 kr.
Rukkajakki
49.545 kr.
BÓKIN Hálfur álfur segir frá
stúlkunni Apríl Sól og ævintýrum
hennar í ónefndu sjávarþorpi úti á
landi. Það eru erf-
iðir tímar í þorp-
inu. Lítið hefur
fiskast og margir
við það að gefast
upp, þar á meðal
foreldrar Apríl
Sólar. En þegar
allt virðist vera að
fara á versta veg
fyrir Apríl Sól
stígur Hálfur álf-
ur inn í söguna og hlutirnir taka nýja
stefnu. Hálfur álfur er í raun ein-
hverskonar sambland af marbendli
og álfi. Hann býr einnig yfir galdra-
mætti og getur þannig opnað und-
irdjúpin fyrir Apríl Sól og gert henni
kleift að synda þar um líkt og hún
fiskur væri. Í ljós kemur að það eru
einnig vandræði í haflandi. Þorskur-
inn Gulli litli, síðastur þúsund systk-
ina, er fastur í neti og ofaná allt sam-
an þurfa Apríl Sól og Hálfur álfur að
gæta sín á hákarlinum Daníel djöfli
og hvalnum Gunnþóri sem öllu vilja
ráða og allt éta.
Í sögunni er íslenskum nútíma
raunveruleika og þjóðsagnaminnum
blandað saman á athyglisverðan
hátt. Sjávarþorpið er við það að
leggjast í eyði vegna vegna of lítils
kvóta og vegna þeirrar bláköldu
staðreyndar að allur fiskur virðist
vera horfinn úr sjónum. Alls staðar
virðist vera búið að ganga á þau nátt-
úrulega auðæfi sem fiskimiðin eru
hvort sem það er vegna ofáts Daníels
og Gunnþórs eða ofurveiða togar-
anna. Allt jafnvægi er horfið. Það er
þá sem Hálfur álfur stígur fram.
Hann verður fulltrúi hins náttúru-
lega jafnvægis þar sem hann virðist
standa á milli lands og sjávar. Með
lykilinn að báðum heimum ef svo má
að orði komast. Yfirnáttúrlegir
kraftar hans verða svo til þess að
báðir þessir heimar ná saman í gegn-
um annars vegar Apríl Sól og hins
vegar þorskafjölskylduna og Steina
steinbít uns jafnvægi myndast á ný.
Allavega í einhvern tíma.
Persónusköpun bókarinnar er í
einfaldari kantinum en alls ekki
slæm. Þannig hafði maður nokkuð
gaman af persónu Steina steinbíts
sem talar nánast eingöngu í orðtök-
um. Hins vegar var vöntun á meiri
dýpt í persónu Hálfs álfs og verður
hann fyrir vikið alls ekki minnis-
stæður þrátt fyrir að vera ein af aðal-
persónum bókarinnar.
Líkt og komið hefur fram hér á
undan örlar á undirliggjandi þjóð-
félagsgagnrýni í bókinni. Eru það
málefni á borð við fiskveiðistjórnun
og afleiðingar hennar sem og græðgi
í ýmsum birtingarmyndum. Megin-
boðskapur bókarinnar er þó náunga-
kærleiki, hógværð og það að bera
virðingu fyrir öllu lifandi í kringum
sig.
Hálfur álfur er ævintýri sem á sér
stað í íslenskum veruleika. En það er
einmitt hinn þrúgandi félagslegi
raunveruleiki sem og endurtekning-
ar í frásögn sem valda því að æv-
intýrið nær aldrei að hrífa mann með
sér.
Ævintýri í undirdjúpunum
BÆKUR
Barnabók
Höf: Helgi Jónsson. 112 bls. Útg.: Tindur
bókaútgáfa, 2003
HÁLFUR ÁLFUR
Höskuldur Kári Schram
Helgi Jónsson
Lífið er Tangó –
Ljóð um ástina og
lífið er önnur ljóða-
bók Helenar Hall-
dórsdóttur sem hef-
ur verið búsett í
Svíþjóð síðustu 13
árin. Bókin hefur að
geyma 74 ljóð, flest
samin á síðustu
3–4 árum. Ljóðin eru ýmist samin á
íslensku og þýdd á sænsku (af höf-
undi sjálfum) eða öfugt.
Helen er formaður Rithöfundamið-
stöðvar Suður-Svíþjóðar, félags með
yfir 300 félaga. Helen er einnig for-
maður tangófélagsins Libertango,
og stendur þar fyrir fyrirlestrum,
kennslu og sýningum á argent-
ínskum tangó.
Útgefandi er HH Cultura í Svíþjóð.
Bókin er 64 bls.
Ljóð
Sólstafir og svika-
glennur – bundið
mál og óbundið,
mannlíf og sagnir
undir Jökli nefnist
nýútkomin bók
sem gefin er út í
tilefni þess að í ár
er öld liðin frá
fæðingu Valdi-
mars Kristóferssonar alþýðuskálds,
bónda og fræðimanns frá Skjaldar-
tröð undir Jökli. Börn hans hafa sam-
einast um að gefa út úrval ritsmíða
sem eftir hann liggja og koma hér
fyrst í heild fyrir almenningssjónir.
Sæbjörn Valdimarsson, blaðamaður
og gagnrýnandi ritstýrði verkinu og bjó
til prentunar. Kennir margra grasa því
Valdimar kemur víða við í skáldskap
sínum. Þó hefur hann sjálfsagt verið
þekktastur á sínum heimaslóðum fyr-
ir fjölda tækifærisljóða sem flutt voru
á mannamótum. „Þau bera ríku skop-
skyni hans gott vitni og hvarvetna
blasa við góð tök og virðing fyrir móð-
urmálinu. Hann yrkir um alvarleg sem
rómantísk hugðarefni og flest þar á
milli,“ segir í kynningu. Einnig er að
finna minningabrot; þætti um á ann-
an tug merkra Breiðvíkinga sem féllu
frá á síðustu öld; hrakningasögur,
munnmæli og sagnir úr litríkri byggða-
sögu héraðsins undir Jökli. Í bók-
arauka er m.a. opinskátt viðtal Matth-
íasar Johannessen ritstjóra og skálds
sem hann átti við Valdimar um 1960.
Matthías ritar líka aðfaraorð.
Bókin er 350 bls. prentuð í Prent-
mennt. Verð: 4.990 kr.
Sagnir