Morgunblaðið - 19.12.2003, Blaðsíða 59

UMRÆÐAN
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 19. DESEMBER 2003 59
sögu, sem minjarnar geta sagt
okkur.
Hegranesþingstaður geymir
fyrst og fremst minjar frá dögum
hins íslenska þjóðveldis, meðan
þjóðin var enn sjálfstæð og öflug
og sérstæð menning, þ.á m. rétt-
armenning, dafnaði hér. Íslenska
þjóðveldið var á margan hátt ein-
stætt í veraldarsögunni og hefur
um langt skeið hlotið verðuga at-
hygli fræðimanna jafnt sem ann-
arra áhugamanna um söguleg mál-
efni, stjórnskipun og stjórnarfar.
Sumir telja meira að segja, að enn
í dag megi sækja ýmsar góðar fyr-
irmyndir að heppilegu stjórn-
armynstri, á afmörkuðum sviðum,
til stjórnskipunar okkar forna lýð-
ríkis. Þingin voru hornsteinn þjóð-
veldisins og sú starfsemi, sem þar
fór fram, var burðarásinn í stjórn-
skipuninni. Þingin gegndu einnig
höfuðhlutverki meðal annarra ger-
manskra þjóða á fyrri öldum.
Þinghald á Íslandi sótti að vonum
margt til rótgróinna þingstarfa
meðal þeirra þjóða, sem við eigum
mesta frændsemi við, en þó gætti
snemma skapandi sérstöðu, sem
birtist með skýrustu móti í hinum
stórmerku lögum þjóðveldisins, er
varðveist hafa í Grágásarhandrit-
unum, sem og í öðrum trúverð-
ugum réttarminjum frá þeim tím-
um. Þrátt fyrir þetta eigum við,
enn sem komið er, engan þingstað
frá þjóðveldisöld, sem rannsakaður
hefur verið til hlítar í því augna-
miði að varpa bjartara ljósi en áð-
ur yfir grundvöll sögu okkar og
einn glæsilegasta þátt hennar.
Allsherjarrannsókn Hegranes-
þingstaðar og nauðsynleg upp-
bygging aðstöðu í sambandi við
hann skiptir því ekki aðeins Skag-
firðinga máli heldur hlýtur það að
vera sjálfgefið metnaðarmál allra
Íslendinga að halda á lofti þessari
dýrmætu perlu sögu okkar og
menningar.
Hérmeð viljum við skora á alla
þá, sem vilja láta sig málið varða,
að hefjast nú handa um skipulagn-
ingu og fjármögnum viðamikilla
rannsókna á hinum forna Hegra-
nesþingstað í Skagafirði og annars
þess, sem til þarf svo að árangur
rannsóknanna megi nýtast sem
best við almannafræðslu, okkur
öllum til menningarauka.
Höfundar eru prófessorar
í lögum við Háskóla Íslands.
’Þörf er á umfangs-miklum fornleifarann-
sóknum og öðrum að-
gerðum, er tengist
þessum gagnmerka
stað.‘
www.utilif.is
ÍS
LE
N
SK
A
A
U
G
LÝ
SI
N
G
A
ST
O
FA
N
/S
IA
.I
S
U
TI
2
32
00

12
/2
00
3

Smáralind
Sími 545 1550
jólagjöf
Hugmynd að
Ný sending af skóm og fatnaði.
ÁSKRIFTARDEILD netfang: askrift@mbl.is, sími 569 1122
www.thjodmenning.is