Morgunblaðið - 20.12.2003, Blaðsíða 56
UMRÆÐAN
56 LAUGARDAGUR 20. DESEMBER 2003 MORGUNBLAÐIÐ
LANDSPÍTALI – háskólasjúkra-
hús, LSH, er ríkisrekin stofnun
sem þjónar landsmönnum og gest-
um þeirra og eins og menn muna
þá varð LSH til fyrir
samruna tveggja sjúkra-
stofnana, annars vegar
Landspítalans og hins
vegar Borgarspítalans.
Öll sveitarfélög önnur
en Reykjavík reka ein-
hvers konar sjúkra-
húsþjónustu og nokkrir
bæir sem ekki hafa 5.000
íbúa reka sjúkrahús. En
Reykjavík á ekkert
sjúkrahús. Það hefur
vafist fyrir okkur mörg-
um hvað vakti fyrir
hverjum þegar Reykja-
víkurborg seldi ríkinu
steypuskemmdir í Fossvogi með
svipaðri starfsemi og var rekin fyrir
hjá ríkinu. En gert er gert og þótti
mörgum nú vænlegra að þróa mis-
munandi starfsemi í þessum tveim-
ur húsum með sitt hvoru póstfang-
inu og það hefur verið reynt. En
slíkar breytingar taka tíma og
skýra stefnumörkun.
Hvar eru þingmenn
Reykvíkinga?
Í Reykjavík hafa 5.000 manns vinnu
sína á eða í tengslum við LSH.
Þetta fólk býr á höfuðborgar-
svæðinu. Það til-
heyrir þeim hópi
starfandi manna sem
geldur örugglega
tekjuskatt og útsvar
þeirra skilar sér líka.
Þessu fólki er það
óskiljanlegt að rík-
isstjórnin, borgin og
spítalastjórnin skuli
stofna þeim og sjálf-
um sér í þvílíkar
þrengingar að fella
verði niður 200
stöðugildi á LSH.
200 stöðugildi geta
þýtt 300 manns!
Fyrir skömmu var u.þ.b. 200 starfs-
mönnum sagt upp á Keflavíkur-
flugvelli. Varð þá uppi fótur og fit
og benti hver á ábyrgð annars í
þingsölum. Þeir sem að uppsögn-
unum stóðu reyndu að finna fólkinu
störf annars staðar og er sagt að
um 70% þeirra sem sagt var upp
hafi fengið önnur störf. Hvar ætlar
LSH að finna störf fyrir 2–300
manns? Og hvar eru þingmennirnir
sem ættu að vera að leysa þennan
aðsteðjandi vanda í sínu kjördæmi?
Var sætum þeirra ekki fjölgað í síð-
ustu kosningum?
Vandi LSH
Vandi LSH er margvíslegur og í
þokunni sem stjórnendur stofn-
unarinnar berjast áfram í án þess
að finna gloppu má rekja ýmislegt
til undarlegs úrræðaleysis við
grunnatriði eins og innheimtu,
varnarleysi í vali á verkum, hugs-
unarleysi við innkaup og svo má
áfram telja, en fyrst og fremst
vantar skilgreiningu á stefnu
sjúkrahússins.
Ríkisstjórnin hefur ekki komið
fram með skýra stefnu sem lýsir
hlutverkaskipti sjúkrastofnana á
hennar vegum.
Vegna þess að tilviljanir eru ekki
til má hreinlega lesa vanda LSH út
úr nafninu sjálfu.
Landspítali, allir vita hvað hann
gerði. Erfið sjúkratilfelli sem
ekki urðu leyst á litlum stofn-
unum úti á landi fóru þangað.
Nema bráðaþjónustan. Hún var
tengd við bráðaþjónustu Reyk-
víkinga með sína slysadeild. Var
það ekki skrýtið?
Háskólasjúkrahús, margir vita að
háskólar erlendis reka sjúkarhús
sem eru kennslu- og vísinda-
stofnanir. Menntamálaráðuneytið
á Íslandi á í basli með grunn-
skólakerfið og þeir háskólar sem
sjá um menntun flestra heil-
brigðisstétta eru í stöðugu fjár-
svelti.
Hvar í nafninu með báðum orð-
unum – spítali og sjúkrahús –
leynist Borgarspítalinn heitinn?
Sjúkrahús okkar borgarbúa? Er
borgin bara laus við slíkan rekst-
ur, ein sveitarfélaga?
Tvíbjörn togar
í Einbjörn og . . .
Óskilgreint hlutverk LSH minnir á
stöðu einstæðrar móður. Einhvern
veginn skal öllum afkvæmunum
komið til manns og þar sem börnin
eru ekki öll samfeðra hvíla hlutverk
feðranna mismikið á þeim. Hlut-
verk LSH eru margþætt:
Bráðaþjónusta: Borgarspítalinn
rak slysadeild fyrir borgarbúa.
Landspítalinn rak bráðamóttöku.
Svo kom samruninn. Sjúkdóms-
greining féll í hlut lögregluþjóna
og sjúkrabílstjóra. Finnist kona
liggjandi rænulaus með skurði á
andliti fellur það í hlut þeirra að
skilgreina hvort konan eigi að
fara á slysadeildina til að gert
verði að sárum hennar eða á
LSH til að fá þjónustu fyrir
hjartaáfallið sem þeir telja að
hún hafi fengið.
Heilsugæsla: Flestir borgarbúar
komast seint að á læknastofum.
Verkir geta verið þess eðlis að
hægt er að ýta þeim frá sér í dá-
lítinn tíma. Fyrir vikið fara þús-
undir borgarbúa á þessar tvær
bráðaþjónustur eftir vinnu til að
fá bót meina sinna. Í öðrum
sveitarfélögum er heilsugæslan
rekin á sama stað og sjúkrahúsið
og er það vel. Er LSH stærsta
heilsugæslustöð á Íslandi? Hvar
er ábyrgð borgarstjórnar? Greið-
ir borgin fyrir heilsugæsluþjón-
ustuna sem þar er innt af hendi?
Bráð skurðaðgerð eða lyflækning
er oft fyrsta skref í langri sjúk-
dómameðferð. Erfið tilfelli sem
Kristín Hafsteinsdóttir skrifar
um fjárhagsvanda Landspítala
– háskólasjúkrahúss ’Þingmenn þessa fólkssteinþegja. Borgar-
stjórnin þegir sem fast-
ast. Ekkert er gert til að
skoða málið betur. Ætla
Reykvíkingar að láta
þetta yfir sig ganga? ‘
Kristín
Hafsteinsdóttir
Þetta er eitthvað skrýtið