Morgunblaðið - 21.12.2003, Blaðsíða 4

FRÉTTIR
4 SUNNUDAGUR 21. DESEMBER 2003 MORGUNBLAÐIÐ
w
w
w
.jp
v.is
S
TÓ
R
V
IR
K
I
Á
D
Æ
M
A
LA
U
S
U
V
E
R
Ð
I
1.306 blaðsíður • 5.000 ljósmyndir
3
SÆ T I
„Hvergi veikur punktur á þessari bók.
Stórkostlega vandað ritsafn.“
Jón Svanur Jóhannsson
VIÐSKIPTABLAÐIÐ
„Stórglæsileg.“
MORGUNBLAÐIÐ
ÖLDIN ÖLL
Í EINU BINDI
Saga umbrotamestu tíma lands og þjóðar,
sem hefur áður komið út í þremur bindum,
hefur nú verið sameinuð í eitt veglegt verk.
Kr. 9.980
(Leiðbeinandi útsöluverð)
VERÐ FRÁ 1. JAN. kr. 12.980
TILBOÐ TIL ÁRAMÓTA
METSÖLUL I ST I
M O R G U N B L A Ð S I N S
a l m e n n t e f n i
1 8 . d e s e m b e r
RAFIÐNAÐARSAMBAND Ís-
lands (RSÍ) hefur lagt fram kröfu-
gerð fyrir viðsemjendur í Samtökum
atvinnurekenda í raf- og tölvuiðnaði
og Samtökum atvinnulífsins. Hefur
viðræðuáætlun vegna næstu kjara-
samninga verið undirrituð og verður
næsti fundur samningsaðila í byrjun
janúar.
RSÍ gerir m.a. kröfu um að lág-
markslaun verði færð nær raunlaun-
um. Settar eru fram þær kröfur að
lágmarkslaun rafiðnaðarmanna
verði 120 þúsund krónur á mánuði,
að lágmarkslaun rafiðnaðarmanna
með sveinspróf verði 170 þúsund og
rafiðnaðarsveina með 3ja ára
reynslu 215 þúsund krónur.
Telur sambandið eðlilegt að semja
til 20–24 mánaða í ljósi aðstæðna á
vinnumarkaði. Um helmingur fé-
lagsmanna RSÍ, eða um 2000 manns,
starfar samkvæmt almennum samn-
ingi sem rennur út 1. mars næstkom-
andi.
2–3% hækkun á ári
umfram verðbólgu
Rafiðnaðarmenn segjast reiðu-
búnir að halda áfram á þeirri braut
sem mörkuð hafi verið 1990 með
sameiginlegu átaki samtaka atvinnu-
rekenda og launamanna, en leggi
áherslu á að tengja verði samninga
skýrum efnahagslegum markmiðum
og virkum mælistikum. Þau skilyrði
byggist á stöðugleika og að verð-
bólga verði innan efri þolmarka
Seðlabanka Íslands, þannig að
launahækkanir skili vaxandi kaup-
mætti.
Sambandið telur að samningar til
lengri tíma hafi skilað sér í betri
samningum innan fyrirtækja. En
ekki verði fram hjá því litið að mjög
mikil óvissa ríki um hver þróunin
verði næstu ár. Gífurlegar fram-
kvæmdir séu að hefjast og mikil
þensla sé fyrirsjáanleg þótt erfitt
verði að sjá fyrir um þróunina, eink-
um eftir árið 2006.
Eðlilegt að samið verði
til 20–24 mánaða
Í kröfugerð RSÍ segir að lengd
samningstíma muni ráðast af vilja
samningsaðila til að viðhalda stöðug-
leika og kaupmáttaraukningu. En
miðað við óvissu í efnahagslegri þró-
un og þróun á evrópskum vinnu-
markaði sé eðlilegt að samið sé til
20–24 mánaða. Ekki sé lokað fyrir
þann möguleika að semja til lengri
tíma, náist með því viðunandi mark-
mið.
Lögð er er áhersla á að að þróun
við Kárahnjúka hafi sýnt að það sé
mikil nauðsyn á að endurskoða og
bæta skráningu á réttindum er-
lendra rafiðnaðarmanna og tryggja
að þeir geti ekki hafið störf fyrr en
staðfesting hafi fengist á að starfs-
réttindi þeirra séu sambærileg því
sem krafist er af innlendum rafiðn-
aðarmönnum. Tryggja þurfi að
launakjör, tryggingar og aðbúnaður
erlendra starfsmanna séu sambæri-
leg því sem viðgengst á innlendum
vinnumarkaði og erlendir rafiðnað-
armenn fái greidd þau raunlaun og
búi við sömu kjör og tíðkast í við-
komandi starfi. Vegna þessa sé
nauðsynlegt að færa lágmarkslaun
nær raunlaunum.
Lífeyrisréttindi
verði samræmd
Líkt og önnur landssambönd og
verkalýðsfélög, sem lagt hafa fram
kröfugerðir, vill RSÍ að lífeyrisrétt-
indi verði samræmd við réttindi í A-
deild Lífeyrissjóðs starfsmanna rík-
isins og að mögulegt upphaf lífeyr-
istöku verði við 60 ára aldur.
Marfeldisstuðull stiga hækki í 1,90
og upphaf lífeyristöku verði mögu-
legt við 60 ára aldur. Í kröfugerð
RSÍ segir, að ef tryggingafræðileg
athugun leiði í ljós að iðgjald sjóð-
félaga til sjóðsins ásamt mótframlagi
launagreiðanda dugi ekki til greiðslu
á skuldbindingum viðkomandi
skyldutryggingarsjóðs, skuli stjórn
sjóðsins hækka framlag launagreið-
anda í samræmi við niðurstöðu at-
hugunarinnar.
Nokkrar tillögur eru um breyting-
ar á orlofi og frídögum. Sett er fram
krafa um að orlof verði 6 dagar að
vetri og 24 að sumri. Við 40 ára líf-
aldur, bætist við 1 orlofsdagur, ann-
ar við 50 ára lífaldur og við sextugt
sá þriðji.
Rafiðnaðarsambandið leggur fram kröfugerð um samning til 20–24 mánaða
Lágmarkslaun félagsmanna
verði færð að raunlaunum

Launahækkun á ári skili 2–3%
umfram verðbólgu.

Lágmarkslaun rafiðnaðarmanna
verði 120 þúsund kr., rafiðn-
aðarmanna með sveinspróf 170
þús. og rafiðnaðarsveina með 3ja
ára reynslu 215 þús. kr.

Tryggja þarf að launakjör,
tryggingar og aðbúnaður er-
lendra starfsmanna sé sambæri-
legur því sem viðgengst á inn-
lendum vinnumarkaði.

Greidd séu föst laun á löghelgum
frídögum og aðfangadagur og
gamlársdagur verði frídagar.

Lífeyrisréttindi verði samræmd
við réttindi í A-deild Lífeyr-
issjóðs starfsmanna ríkisins.

Lágmarkslaun verði færð nær
raunlaunum.

Orlof verði 6 dagar að vetri og 24
að sumri.
Punktar úr
kröfugerð RSÍ
ARI Edwald, framkvæmda-
stjóri Samtaka atvinnulífsins,
segist líta svo á að kröfugerðir
verslunar-
manna og
Rafiðnaðar-
sambandsins,
sem kynntar
voru atvinnu-
rekendum sl.
miðvikudag og
fimmtudag,
séu á svipuðu
róli og kröfu-
gerðir ann-
arra félaga og sambanda inn-
an ASÍ sem lagðar hafa verið
fram á seinustu vikum.
Samningar VR og Lands-
sambands íslenskra verslunar-
manna og samningar RSÍ eru
lausir 1. mars eða aðeins síðar
en samningar annarra félaga
sem lagt hafa fram kröfur.
„Við gerum ráð fyrir að ein-
hverjir fundir hefjist fljótlega
eftir áramótin,“ segir Ari.
Félögin horfa til tveggja
eða fjögurra ára samnings
„Það eru alltaf einhver at-
riði með öðru sniði í þessum
kröfum eins og gengur, eins
og t.d. framsetning verslunar-
manna á kröfum um valfrelsi
launþega gagnvart því hvort
launakostnaður er tekinn út í
auknum orlofsrétti eða hækk-
unum o.s.frv. en í það heila
tekið virðist mér kröfugerð
þeirra á svipuðu róli og ann-
arra.“
Nokkuð mismunandi
áherslur eru uppi á samnings-
tíma í þeim kröfum sem lagðar
hafa verið fram. „Verslunar-
menn setja fjögurra ára samn-
ingstíma á oddinn. Við höfum
lýst því að við höfum mikinn
áhuga á að kanna hvort það
geti gengið upp því það sé
mjög eftirsóknarvert ef hægt
er, en rafiðnaðarmenn eru
hins vegar nær tveggja ára
samningstímanum, þó þeir úti-
loki ekki samning til lengri
tíma. Við sjáum að félög eru
að horfa til tveggja ára eða
fjögurra ára og hvorugt er úti-
lokað en þeir sem horfa til
styttri samningstíma eru fyrst
og fremst að setja fyrir sig
óvissuna síðar á samnings-
tímabilinu og hversu praktískt
það sé að ætla fyrir því,“ segir
Ari.
Framkvæmda-
stjóri SA
Kröfur fé-
laga og
sambanda á
svipuðu róli
Ari Edwald
„ÞAÐ er nú búið að landa um 242
þúsund tonnum í Norðfjarðarhöfn
og við erum enn að“ segir Gísli S.
Gíslason, hafnarstjóri í Neskaup-
staðarhöfn á metaflahátíð í Nes-
kaupstað í fyrradag. „Það er alls
ekki útséð um að fleiri bátar landi
hér fyrir áramótin. Við erum að gæla
við að ná 245 þúsund tonnum“
Hafnarstjórn Fjarðabyggðar bauð
gestum og gangandi að koma við á
hafnarskrifstofunum þremur, í Nes-
kaupstað, á Eskifirði og Reyðarfirði
og þiggja veitingar í tilefni af því að
aldrei hefur borist jafn mikill afli á
land í Fjarðabyggð. Jafnframt var
stærstu sjávarútvegsfyrirtækjum
sveitarfélagsins send kaka.
Evrópumet?
Hátt í 440 þúsund tonnum hefur
verið landað á árinu, þar af um 242
þúsund tonnum í Neskaupstaðar-
höfn, sem er Íslandsmet og 176 þús-
und tonnum í Eskifjarðarhöfn. Á
Reyðarfirði hefur verið landað um 25
þúsund tonnum. Mestur hluti hins
landaða afla er uppsjávarfiskur,
einkum kolmunni. Í Neskaupstað
hefur verið landað um 117 þúsund
tonnum af kolmunna til bræðslu.
„Við höfum líka landað töluvert af
frystum afurðum í frystigeymslu
Síldarvinnslunnar“ sagði Gísli.
Menn velta nú fyrir sér hvort afl-
inn sem borist hefur á land í höfn-
unum þremur í Fjarðabyggð „sé
Evrópumet í löndun afla hjá sama
Hafnarsjóðnum“ eins og segir á
heimasíðu Fjarðabyggðar.
Aldrei áður hefur jafnmikill afli borist á land á Norðfirði og á þessu ári
Vonast eftir að
ná 245 þúsund
tonna afla
Morgunblaðið/Kristín Ágústsdóttir
Gísli S. Gíslason og Hjálmar Einarsson, sem báðir starfa hjá Neskaupstað-
arhöfn, eru að gæla við að ná 245 þúsund tonnum á land áður en árinu lýkur.
AUKINN innflutningur á bílum til
landsins á þessu ári hefur skilað rík-
issjóði auknum tekjum. Þannig voru
innheimt vörugjöld af ökutækjum
liðlega 52% meiri fyrstu ellefu mán-
uði ársins en á sama tímabili árið á
undan.
Upplýsingar um greiðsluafkomu
ríkissjóðs eru birtar í vefriti fjár-
málaráðuneytisins, fjr.is. Þar kemur
meðal annars fram að fjármuna-
hreyfingar í lok nóvember voru já-
kvæðar um rúma 20 milljarða sem er
liðlega 12 milljörðum kr. betri staða
en í fyrra. Skýrist betri staða svo til
eingöngu af tekjum af sölu eigna rík-
isins en þær skiluðu um 12 milljörð-
um í ríkissjóð.
Heildartekjur ríkissjóðs voru lið-
lega 229 milljarðar frá upphafi árs til
nóvemberloka og er það 30 milljörð-
um meira en í fyrra. Sala hlutabréfa
ríkisins skýrir 40% af aukningunni.
Skattttekjur jukust um 7,6% sem
er 5,5% raunhækkun. Meðal skatta
sem leitt hafa til aukningar skatt-
tekna eru tryggingagjald sem var
hækkað og tekjuskattar lögaðila.
Aftur á móti lækkuðu eignarskattar
um tæp 22% enda var álagningar-
hlutfall þeirra lækkað um nærri því
helming á tímabilinu.
Innheimta veltuskatta jókst um
nærri 10% sem er 7,5% raunaukn-
ing. Þar munar mest um aukna inn-
heimtu tekna af virðisaukaskatti en
auknar tekjur af vörugjaldi öku-
tækja hafa einnig sín áhrif.
Vörugjöld af ökutækj-
um jukust um 52%
Auknar tekjur ríkissjóðs fyrstu
ellefu mánuði ársins