Morgunblaðið - 21.12.2003, Blaðsíða 12

12 SUNNUDAGUR 21. DESEMBER 2003 MORGUNBLAÐIÐ
Mér er sérstakur heiður að því aðleggja Rauða krossinum liðmeð þessum hætti og ég ermjög ánægð með að bókin mínskuli hafa vakið þessi viðbrögð.
Ég vil gjarnan hjálpa til við að vekja athygli á
Hjálparsíma Rauða krossins, því ég veit af eigin
raun hve nauðsynlegt það er að geta rætt um
erfiðleikana. Þörfin fyrir Hjálparsímann er því
miður mjög mikil og þessi árstími, þegar flestir
halda gleðileg jól, getur reynst mörgum mjög
erfiður,“ segir Linda Pétursdóttir. Hún hefur
orðið við beiðni Rauða krossins um að kynna
Hjálparsímann 1717, en þangað geta allir hringt
sem eiga um sárt að binda á einhvern hátt. Aug-
lýsingar, sem vekja athygli á Hjálparsímanum,
verða birtar milli jóla og nýárs.
Hjálparsími Rauða krossins, 1717, er gjald-
frjáls sími sem er opinn allan sólarhringinn fyrir
þá sem þurfa aðstoð vegna depurðar, kvíða,
þunglyndis eða sjálfsvígshugsana. Tilgangurinn
með Hjálparsímanum er að vera til staðar fyrir
þá sem finnst þeir komnir í öngstræti en vilja
þiggja aðstoð til að sjá tilgang með lífinu.
Í upplýsingum frá Rauða krossinum kemur
fram, að á þessu ári hafa rúmlega fimm þúsund
manns hringt í 1717, svo ljóst er að þörfin er
brýn. Auk þeirra sem hringja vegna sjálfsvígs-
hugsana, sinna eigin eða annarra, hringja marg-
ir vegna einmanaleika, samskiptaörðugleika á
heimili, eineltis, andlegra sjúkdóma og fíkni-
efnaneyslu.
Starfsmenn og sjálfboðaliðar Rauða kross-
hússins, sem er athvarf Rauða krossins fyrir
börn og unglinga í vanda, svara í Hjálparsímann
1717. Þeir búa að áralangri reynslu í að svara
slíkum símtölum og fá reglulega þjálfun í sam-
vinnu við geðsvið Landspítala – háskólasjúkra-
húss og Landlæknisembættið.
Það skal tekið fram að allar hringingar í
Hjálparsímann 1717 eru gjaldfrjálsar fyrir þá
sem hringja og ekki kemur fram á símareikn-
ingum að hringt hafi verið í númerið.
Erfiður árstími ef myrkur er í sálinni
Linda Pétursdóttir skýrir frá erfiðleikum sín-
um og sjálfsvígstilraunum í nýútkominni bók,
Ljós og skuggar. „Ég veit að á þessum árstíma
sækja oft að myrkar hugsanir. Kannski er það
vegna þess, að þegar allir eiga að vera glaðir og
fagna jólunum þyrmir enn meira yfir þá sem
berjast við myrkur í sálinni. Ég reyndi nokkrum
sinnum að taka eigið líf og ég vona að ég geti
lagt mitt af mörkum og vakið athygli á Hjálp-
arsímanum. Sjálf vissi ég ekki af þessu starfi
Rauða krossins þegar mér leið sem verst og
kannski hefði ég ekki notfært mér Hjálparsím-
ann, af ótta við að ég væri of þekkt og það myndi
spyrjast út. En auðvitað gætir þetta góða fólk,
sem svarar í símana, fyllsta trúnaðar, svo eng-
inn þarf að setja slíkt fyrir sig. Neyðarópið verð-
ur að heyrast, svo hægt sé að hjálpa.“
Linda segir að viðhorf almennings hafi gjör-
breyst á undanförnum árum og nú þyki ekki
feimnismál að viðurkenna að sjálfsvígshugsanir
hafi sótt á. „Í mínu tilviki er það hluti af bat-
anum að segja sögu mína. Mig langaði að koma
aftur hingað heim til Íslands, segja frá þeim erf-
iðleikum sem ég glímdi við og reyna að hjálpa
öðrum sem eru í sömu sporum og ég var. Það er
frábært að fá að snúa vondri reynslu upp í að-
stoð við aðra.“
Hún segist hafa vitað af því að um hana gengu
ýmsar sögur hér á landi, svo hún hafi kosið að
segja sína hlið mála. „Viðbrögðin hafa verið ynd-
isleg. Fólk stöðvar mig jafnvel úti á götu, faðmar
mig, þakkar mér fyrir að segja alla sólarsöguna
og óskar mér góðs gengis. Allir þekkja einhvern
sem berst eða hefur barist við alkóhólisma eða
þunglyndi. Ég veit að það hjálpaði mér mikið að
segja hreinskilnislega frá og ef saga mín getur
hjálpað öðrum er ég bæði stolt og ánægð.“
Linda segist fullviss um að hún hafi gert rétt
með útgáfu bókarinnar. „Ég finn til mikils léttis
að hafa komið þessu frá mér og er mjög sátt við
bókina. Þar er lykilatriði, að ég ákvað að vera
fullkomlega einlæg og draga ekkert undan. Ég
veit að ég mun ekki sjá eftir útgáfunni eftir tíu
ár og ég hafði í huga að ég gæti sýnt börnunum
mínum hana þegar fram líða stundir, án þess að
þurfa að sjá eftir nokkru. Ég ætla ekki að vera í
feluleik lengur, það gerði ég í allt of mörg ár.“
Glansmyndin tryggir ekki vellíðan
Þótt umræða um alkóhólisma, þunglyndi og
sjálfsvíg sé nú opnari en áður eimir kannski enn
eftir af þeirri hugsun að slíkir erfiðleikar herji
ekki á alla. „Það er tóm vitleysa,“ segir Linda.
„Mér gekk allt í haginn, ég rak fyrirtæki sem
gekk vel, var auðvitað alheimsfegurðardrottn-
ing og allt var í sóma, þegar horft var á það að
utan. Þetta var auðvitað engin ávísun á að ég
slyppi við erfiðleika. Öllum getur liðið mjög illa
og þá skiptir engu máli hvernig glansmyndin er.
Auðvitað var ég snillingur í að láta eins og allt
væri í allra besta lagi og brosa þótt mér væri alls
ekki hlátur í huga. Slíkur feluleikur fylgir alltaf
alkóhólismanum.“
Veltir hún því stundum fyrir sér hvað fór úr-
skeiðis? Hefði hún sloppið við erfiðleika ef hún
hefði ekki verið alheimsfegurðardrottning, svo
dæmi sé tekið?
„Það þjónar engum tilgangi að velta slíku fyr-
ir sér,“ segir hún. „Ég þekki ekki annað líf en
það sem ég hef lifað. Vissulega hef ég leitt hug-
ann að þessu og þá finnst mér eins og það of-
beldi, sem einkenndi heimilislíf mitt um tíma,
hafi ýtt mér yfir brúnina. Á því tímabili notaði
ég áfengið mikið til að deyfa tilfinningar mínar
og þá missti ég tökin. En ég fæ engu breytt
núna með svona vangaveltum. Staðreyndin er
sú að alkóhólisminn þróaðist, ég er með þennan
sjúkdóm og verð að takast á við hann. Ég er
þrátt fyrir allt heppin, því ég hefði getað fengið
svo miklu verri sjúkdóm.“
Hún segist aldrei mega láta deigan síga í bar-
áttunni við alkóhólismann. „Ég fór fyrst í með-
ferð 1996 og var edrú í fjögur ár. Um aldamótin
féll ég og var á hraðri niðurleið í tvö ár. Þegar ég
fór svo aftur í meðferð reyndist mér það miklu
erfiðara en áður. Ég var hátt í fimm mánuði á
meðferðarheimili í Bandaríkjunum og ég þarf
að hafa miklu meira fyrir baráttunni núna. Ég
hugsa vel um andlega og líkamlega heilsu mína
og tek einn dag í einu.“
Og hefur hún þá hægt á ferðinni, frá því að
hún rak fyrirtæki hérna heima og ferðaðist um
allan heim sem fegurðardrottning?
„Já, starfsfólkið í Baðhúsinu og fjölskylda
mín hefur alla vega orð á því að ég sé alveg
pollróleg miðað við það sem áður var. Meira að
segja skilaboðin mín í talhólfinu á farsímanum
séu hæg og róleg!“ segir hún. „Ég hef lært að
hafa hægt um mig. Nú bý ég í Vancouver í Kan-
ada og þar er ég nýbúin að kaupa mér hús á lítilli
eyju, þar sem eru bara þrjátíu hús. Þar eru eng-
ir bílar og ég þarf að fara á litlum bát með utan-
borðsmótor yfir í borgina. Þegar ég kaupi inn
keyri ég aðföngin í hjólbörum heim í hús. Í Van-
couver fer ég allra minna ferða á bátnum og í
strætó og er alltaf í strigaskóm. Reyndar þarf
ég að verða mér úti um gúmmístígvél, fyrst ég
er flutt út á eyju. Hérna heima er ég svo allt í
einu komin í hælaháa skó og ferðast um allt á
stórum jeppa, svo ekki hef ég nú alveg gleymt
upprunanum!“
„Konur eru konum bestar“
Hún hefur ekki sleppt hendinni af fyrirtækj-
unum hér heima, Baðhúsinu, Þrekhúsinu og
Sporthúsinu. „Ég lærði grafíska hönnun og sit
við tölvuna mína í Vancouver og geri bæklinga
og annað kynningarefni. Netið er mesta þarfa-
þing, því það skiptir engu máli hvar í heiminum
ég er stödd, ég get alltaf sinnt þessari vinnu.“
Og svo ætlar hún að setja á laggirnar heima-
síðu, undir kjörorðinu „Konur eru konum best-
ar“, enda telur hún löngu tímabært að snúa því
orðatiltæki á hvolf. „Á heimasíðunni minni,
linda.is, verða pistlar um öll málefni sem konur
láta sig varða. Þar verða spjallrásir þar sem
konur geta skipst á skoðunum og fengið sér-
fræðiráð og ég ætla að fjalla sérstaklega um of-
beldi gagnvart konum og alkóhólisma. Nýlega
var ég á ferð á Indlandi og tók þar ljósmyndir af
konum og börnum í fátækrahverfi. Þær myndir
verða á heimasíðunni, öðrum konum til umhugs-
unar og til að efla samkennd með konum.
Heimasíðan verður komin á Netið upp úr jólum
og ég vona að sem flestar konur láti í sér heyra.
Ég hef fengið fjölmarga tölvupósta frá konum
eftir að bókin mín kom út, þar sem þær tjá sig
um sína reynslu og mína, svo ég er viss um að
þær taka þessari heimasíðu fagnandi og ég
hlakka til að eiga orðaskipti við þær þar.“
Hvar telur hún sig eiga heima? Hér eða í Van-
couver? „Ég er mjög sátt í Vancouver og hæst-
ánægð með nýja húsið mitt, en ég verð alltaf
með annan fótinn hérna á Íslandi og fer aldrei
alfarin.“
Linda Pétursdóttir veitir Hjálparsímanum 1717 liðsinni sitt
„Stolt og ánægð ef
saga mín hjálpar öðrum“
rsv@mbl.is
Erfið reynsla getur snúist upp
í andhverfu sína þegar fólki
gefst kostur á að hjálpa öðrum
í sömu sporum. Ragnhildur
Sverrisdóttir hitti Lindu Pét-
ursdóttur, sem ætlar að veita
Hjálparsíma Rauða krossins,
1717, liðsinni sitt.
’ Ef saga mín getur hjálp-að öðrum er ég bæði stolt
og ánægð. ‘
’ Rúmlega 5.000 mannshafa hringt í Hjálparsím-
ann 1717 í ár. ‘
Morgunblaðið/Kristinn Ingvarsson