Morgunblaðið - 22.12.2003, Blaðsíða 31

UMRÆÐAN
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 22. DESEMBER 2003 31
Ókeypis lögfræðiaðstoð
öll fimmtudagskvöld milli kl. 19.30 og 22.00 í síma 551 1012
frá okt.-apríl Orator, félag laganema
AUGLÝSINGADEILD
netfang: augl@mbl.is eða sími 569 1111
VIÐURKENNT er fyrir norðan
að tvenn jarðgöng frá Akureyri og
austur um yfir í Fnjóskadal og að
Stóru-Tjarna skóla í Ljósavatns-
skarði gagnist fjarlægari byggðum
enn betur heldur en Héðinsfjarð-
argöng. Það sama á við byggðirnar
vestan Tröllaskaga þegar höfð er í
huga hugmynd sveitarstjórnanna í
Húnaþingi, Skagafirði
og á Eyjafjarð-
arsvæðinu um jarðgöng
úr Hjaltadal yfir í Hörg-
árdal og Skíðadal í Eyja-
firði. Samanlagt getur
stytting milli norðaustur
og -vesturkjördæmanna
orðið um 100 – 130 km ef
ekið yrði um nýja veginn
yfir Þverárfjall og í
gegnum Sauðárkrók.
Þarna myndu byggð-
irnar við Húnaflóa og í
Skagafirði tengjast enn
betur við norðaust-
urkjördæmið miðað við
reynsluna frá Hval-
fjarðar- og Vestfjarða-
göngunum. Að meðaltali
hefur umferð um Vík-
urskarð aukist um 5% –
6%. Miðað við landsmeð-
altal má gera ráð fyrir
að um 2000 – 3000 bílar
á dag fari um Vík-
urskarð og Öxnadalsheiði næstu 20 –
30 árin. Ólíklegt er að svo margir
bílar muni fara um Héðinsfjarð-
argöng sem lengja leiðina um 60 km
milli Sauðárkróks og Akureyrar.
Með fyrirhuguðum stórfram-
kvæmdum á Austurlandi aukast
flutningar á nýja veginum um Há-
reksstaðaleið og Mývatnsöræfi. Lík-
legt er að enn fleiri bílar muni fara
um bæði göngin miðað við hvað um-
ferð um Víkurskarð og Öxnadalsheiði
hefur vaxið á undanförnum árum. Í
útreikningum kemur fram að vel geti
verið að vegfarendur þyrftu að greiða
veggjald sem yrði 400 – 500 krónur.
Slíkt gjald yrði tilgangslaust að inn-
heimta í Héðinsfjarðargöngunum
hvort sem það verður í Vaðlaheið-
argöngum eða ekki.
Samanlagt gæti lengd ganganna
undir Vaðlaheiði og Vaglafjall orðið
um 11 km. Frá Akureyri 6,5 km og í
gegnum Vaglafjall 4,5 km. Í beinu
framhaldi af Leiruveginum yrðu
göngin tekin úr 30 – 40 m.y.s. upp í
hæð Vestfjarðaganganna við Vet-
urliðastaði í Fnjóskadal, þ.e.a.s. 140
m.y.s. Að öllum líkindum myndu veg-
göngin í gegnum Vaglafjall standa í
svipaðri hæð yfir sjávarmáli.
Framkvæmdir við Vaðlaheið-
argöng verður Alþingi að ákveða á
þessu kjörtímabili.
Nefnd á vegum sveitarfélaga í
Eyjafirði og Þingeyjarsýslum til und-
irbúnings fyrir stofnun félags um
framkvæmd og rekstur Vaðlaheið-
arganga komst að þeirri niðurstöðu á
síðasta ári að þessi göng væru arð-
bær framkvæmd, tæknilega einföld
og fjárhagslega vel framkvæmanleg.
Allt tal um að sömu rök eigi líka við
Héðinsfjarðargöng er
fjarstæðukennt og vill-
andi. Kjósendum var tal-
in trú um að þetta ætti
við um göngin milli Siglu-
fjarðar og Ólafsfjarðar.
Þingmönnum Norð-
lendinga tókst að afla sér
fjölda atkvæða fyrir
kosningarnar 1999 þegar
þeir lofuðu því að næstu
jarðgöng yrðu á milli
Siglufjarðar og Ólafs-
fjarðar. Þá voru loforðin
svikin með því að slá
Héðinsfjarðargöngum á
frest og þeir gerðir
ómerkir orða sinna.
Um 100 metra hæð-
armunur er á Fnjóskadal
og Eyjafirði. Önnur hug-
mynd um að jarðgöngin
yrðu tekin úr 70 – 80
m.y.s. við núverandi veg
nálægt Hallandi upp í
160 m.y.s. ofan gömlu
Fnjóskárbrúarinnar verður að öllum
líkindum afskrifuð ef byggð yrði 10 –
18 MW vatnsaflsvirkjun við Vet-
urliðastaði til að virkja rennsli úr
Fnjóská í gegnum Vaðlaheiðargöng.
Helstu forsendur fyrir því að byggð
verði meðalstór virkjun samhliða
Vaðlaheiðargöngum eru umferð-
arspá, orkuspá og tímasetning fram-
kvæmda. Hægt er að útfæra með-
alstóra vatnsaflsvirkjun á ýmsa vegu.
Stofnkostnaður við þessa vatnsafls-
virkjun í Fnjóskadal virðist vera til-
tölulega lítill á orkugetu í samanburði
við aðrar vatnsaflsvirkjanir. Þó að
kostnaður geti verið vanmetinn er
slík virkjun samt talin hagkvæm. Það
veltur þó á orkuverði í framtíðinni.
Áætlaður kostnaður við vatnsafls-
virkjun með raflínu til Akureyrar
getur numið 2 milljörðum króna. Með
fullum afköstum gæti þessi virkjun
framleitt 17 – 19 MW.Tekjur af orku-
sölunni sem yrðu um 400 – 500 millj-
ónir króna ættu að nægja til að virkj-
unin borgi sig upp á 10 árum.
Meðalstór vatnsaflsvirkjun er mik-
ilvægt skref í að búa til öflugt orku-
fyrirtæki á svæðinu.
Vaðlaheiðargöng strax
Guðmundur Karl Jónsson
skrifar um samgöngumál
Guðmundur
Karl Jónsson
’Framkvæmdirvið Vaðlaheið-
argöng verður
Alþingi að
ákveða á þessu
kjörtímabili.‘
Höfundur er farandverkamaður.