Morgunblaðið - 29.12.2003, Blaðsíða 12

VIÐSKIPTI/ATHAFNALÍF
12 MÁNUDAGUR 29. DESEMBER 2003 MORGUNBLAÐIÐ
viðskiptalífsins
GEIR H. Haarde, fjármálaráðherra, afhenti Jóni
Helga Guðmundssyni í BYKO viðurkenningu
Frjálsrar verslunar sem maður ársins 2003 í ís-
lensku atvinnulífi í gær.
Í ræðu Jóns G. Haukssonar, ritstjóra Frjálsrar
verslunar, í gær kom fram að Jón Helgi lætur verk-
in tala í viðskiptum og þrátt fyrir að dómnefndin
hafi haldið fjóra fundi til að rökræða sig til nið-
urstöðu – og farið rækilega ofan í verk nokkurra
athafnamanna – lá það ljóst fyrir í upphafi að Jón
Helgi væri sigurstranglegur. „Á fyrsta fundi
nefndarinnar fékk hann einkunnina AA+ en það er
sama einkunn og Standard & Poors gaf Íslandi
fyrr í þessum mánuði og hefur glatt Geir Haarde
fjármálaráðherra sem og aðra Íslendinga, að því er
fram kom í ræðu Jóns G. Haukssonar.
Hjá BYKO allt frá stofnun þess
Ritstjóri Frjálsrar verslunar rakti starfsferil
Jóns Helga við afhendinguna í gær en Jón Helgi er
56 ára, fæddur árið 1947. Hann hefur unnið hjá
BYKO frá stofnun þess 1962. Foreldrar Jóns
Helga, þau Guðmundur Jónsson og Anna Bjarna-
dóttir, stofnuðu BYKO ásamt bróður Önnu, Hjalta
Bjarnasyni. Þá var Jón Helgi aðeins 15 ára og
BYKO í litlum skúr við Kársnesbraut í Kópavogi.
Jón Helgi er stúdent frá Menntaskólanum í
Reykjavík og viðskiptafræðingur frá Háskóla Ís-
lands. Hann varð forstjóri BYKO upp úr 1980. Frá
stofnun BYKO hefur hann aðeins unnið tvö sumur
annars staðar en hjá fyrirtækinu, en það var þegar
hann vann sem jarðýtustjóri hjá Vegagerðinni 17
og 18 ára.
„Eitt af helstu afrekum Jóns Helga á þessu ári
eru kaup hans á Kaupási, sem rekur matvörukeðj-
urnar Nóatún, 11-11 og Krónuna. Þá hefur hann
látið að sér kveða á hlutabréfamarkaðnum og á
hann ásamt tengdasyni sínum, Hannesi Smára-
syni, fjárfestingafélagið Sveip sem aftur á m.a. 6%
hlut í Kaupþingi Búnaðarbanka, en Jón Helgi situr
í stjórn bankans,“ að sögn ritstjóra Frjálsrar versl-
unar.
Í ræðu ritstjóra Frjálsrar verslunar kom fram
að Jón Helgi er með viðskiptaveldi sitt að mestu
undir eignarhaldsfélaginu Norvik. En það rekur:
Byggingarvöruverslunina BYKO; Raftækjamark-
aðinn Elko; Ullarútflutningsfyrirtækið Axent;
Timburvinnsluna BYKO-Lat í Lettlandi; Matvöru-
keðjuna Kaupás og fasteignafélagið Smáragarð
sem á eignir í Reykjavík, Kópavogi og á Akureyri.
Jón Helgi á Fjárfestingarfélagið Sia Solvina í
Lettlandi sem aftur á stórt skóglendi í Rússlandi.
Þar nær hann m.a. í hráefnið, trjáboli, sem fluttir
eru til BYKO-Lat í Lettlandi og þaðan til Íslands
og ýmissa annarra Evrópulanda sem fullunnið
timbur og timburafurðir.
Eiginkona Jóns Helga er Berta Bragadóttir
kennari. Þau eiga þrjú börn og eru tvö þeirra í
stjórnunarstörfum innan fyrirtækisins.
Í dómnefnd Frjálsrar verslunar sátu: Benedikt
Jóhannesson, framkvæmdastjóri Heims, útgáfu-
félags Frjálsrar verslunar, en hann er formaður
nefndarinnar. Guðmundur Magnússon, prófessor í
hagfræði við Háskóla Íslands, Magnús Hreggviðs-
son, stjórnarformaður Fróða, Þorgeir Baldursson,
forstjóri Prentsmiðjunnar Odda, og Jón G. Hauks-
son, ritstjóri Frjálsrar verslunar.
Þetta er sextánda árið í röð sem Frjáls verslun
heiðrar athafnamenn í íslensku atvinnulífi.
Jóni Helgi Guðmundsson maður ársins í íslensku viðskiptalífi
„Lætur verkin tala“
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Jóni Helga Guðmundssyni var í gær athent viðurkenning Frjálsrar verslunar. Með honum við afhend-
inguna voru eiginkona hans, Berta Bragadóttir og móðir hans, Anna Bjarnadóttir, en hún stofnaði
Byko ásamt eiginmanni sínum Guðmundi Jónssyni og bróður sínum Hjalta Bjarnasyni.
SÍFELLT færri sækja leiksýn-
ingar á Broadway í New York, en
gestafjöldi dróst saman um tæp
2% milli áranna 2002 og 2003.
Tekjur af miðasölu aukast hins
vegar um rúm 3% milli ára.
Samkvæmt áætlunum fyrir
2003 munu 11,2 milljónir manna
hafa séð Broadway-leiksýningar
en á árinu 2002 var gestafjöldinn
11,4 milljónir, og hefur því dreg-
ist saman um 200 þúsund manns.
Tekjur af miðasölu jukust hins
vegar um 23 milljónir Banda-
ríkjadala á milli ára og er talið
að þær nemi 730 milljónum dala,
um 53 milljörðum króna, þegar
árið 2003 verður gert upp.
Ástæðan fyrir þessari tekjuaukn-
ingu þrátt fyrir færri gesti er
hærra miðaverð. Gestir virðast
þannig vera reiðubúnir að greiða
hærra verð fyrir leiksýningar nú
en í fyrra.
Haft er eftir Jed Bernstein, yf-
irmanni samtaka leikhúsa og
framleiðenda í Bandaríkjunum, í
frétt í BBC að færri gestir hafi
komið þetta árið en það síðasta
vegna þess að flestar af stærstu
frumsýningunum á Broadway í ár
hafi verið seint á árinu, í október
og nóvember. Árin á undan hafi
hins vegar verið frumsýnt fyrr.
Hann segist þó gera ráð fyrir að
leikárið 2003–2004, sem lýkur í
júní á næsta ári, verði gott og
gestafjöldi taki við sér að nýju.
Færri sækja Broadway-sýningar
Tekjur leikhúsanna hafa aukist
þrátt fyrir að gestum hafi fækkað
Reuters
Söngleikurinn Bannhelgi eftir Boy
George hefur líklega átt sinn þátt í
að fækka gestum á Broadway. Hann
var frumsýndur í nóvember en hlaut
afleita dóma og dræma aðsókn.
CALISTO Tanzi, stofnandi ítalska
mjólkurvörufyrirtækisins Parmalat,
var yfirheyrður í allan gærdag af
ítölskum saksóknurum. Hann var
handtekinn á laugardagskvöld aðeins
fáeinum klukkustundum eftir að fyr-
irtækjarisinn fékk greiðslustöðvun
hjá þarlendum dómstólum.
Yfirheyrslur yfir Tanzi snúast um
meintan fjárdrátt og misnotkun sjóða
eftir að fyrirtækið viðurkenndi að
marga milljarða evra vantaði í reikn-
inga félagsins. Tanzi er meðal um 20
yfirmanna fyrirtækisins sem geta
staðið frammi fyrir því að verða sóttir
til saka í málinu.
Greiðslustöðvunin mun gera Par-
malat, sem nú er rekið af tilsjónar-
manni sem skipaður er af ítölsku rík-
isstjórninni, kleift að halda starfsemi
áfram og gera upp við birgja sína. Það
eru einkum ítalskir bændur en fyr-
irtækið skuldar þeim um 120 milljónir
evra eða tæpa 11 milljarða króna.
Greiðslustöðvunin skapar fyrirtæk-
inu einnig frið fyrir kröfuhöfum með-
an unnið er að fjárhagslegri endur-
skipulagningu þess á næstu sex
mánuðum. Í húfi eru einnig störf um
36 þúsund starfsmanna víða um heim.
Mál Parmalat hefur þróast upp í
eitt stærsta fjármálahneyksli Evrópu
frá því að í upplýst var í síðustu viku
að gögn um 3,9 milljarða evra banka-
innstæðu á Cayman-eyju væru fölsuð.
Gatið í reikningum félagsins er talið
geta vaxið í allt 12 milljarða evra.
Sagt er að fyrrum fjármálastjóri
Parmalat hafi látið að því liggja að
misferlið teygi sig allt aftur til seinni-
hluta níunda áratugarins á síðustu
öld.
Fjármálahneykslið getur einnig
haft alvarlegar afleiðingar fyrir end-
urskoðunarfyrirtæki Parmalat, Ítal-
íuútibú Grant Thoronton, sem hefur
hafið innanhússrannsókn á málinu, en
heldur því fram að það sé ekki síður
fórnarlamb sviksamlegs framferðis.
Málið hefur einnig vakið ýmsar
spurningar um hvernig vandræði
Parmalat gat farið framhjá ítölskum
eftirlitsstofnunum.
Stofnandi Parmalat
yfirheyrður í gær
Reuters
Breska verslunarkeðjan Lond-
is hefur óskað eftir sjálfstæðu
mati á félaginu til að binda
enda á óvissu í tengslum við
framtíð þess.
Er talið að Londis hafi ráðið
endurskoðendarisann KPMG
til að gera slíkt verð- og
stefnumótunarmat í kjölfar
þess að yfirtökustríð um fyr-
irtækið braust út skömmu fyr-
ir jól.
Hluthafar áttu að greiða at-
kvæði um 40 milljóna punda
yfirtökutilboð frá Musgrave á
morgun, þriðjudag, en at-
kvæðagreiðslunni hefur verið
frestað eftir að fleiri smásölu-
keðjur sýndu félaginu áhuga.
Meðal annarra gerði Big
Food Group sem Baugur á
hluti í opinskátt um tilboð til
1.956 sjálfstæðra verslunareig-
enda sem eiga Londis og hefði
fært þeim hærra verð fyrir
keðjuna.
Þetta tilboð varð til þess að
stjórn Londis dró til baka
meðmæli sín til hluthafa um
að taka boði Musgrave og hét
því að veita öðrum hugsanleg-
um kaupendum allar upplýs-
ingar um fyrirtækið svo að
hæsta mögulega verð fengist
út úr sölunni.
Hluthafar Londis munu eft-
ir sem áður koma saman á
morgun, þriðjudag, á aðalfundi
félagsins og er gert ráð fyrir
að þar verði skýrt frá því að
KPMG hafi verið ráðið til að
verðmeta fyrirtækið.
Sjálfstætt
mat gert
á Londis