Morgunblaðið - 30.12.2003, Blaðsíða 48

FÓLK Í FRÉTTUM
48 ÞRIÐJUDAGUR 30. DESEMBER 2003 MORGUNBLAÐIÐ
EITT af eftiminnilegustu kvöldum
mínum í leikhúsi er þegar ég rétt tví-
tugur fór að sjá Súkkulaði handa
Silju eftir Nínu Björk Árnadóttur.
Þetta var afar ljóðrænt verk, frábær-
lega leikstýrt af Maríu Kristjáns-
dóttur, þar sem blandað var saman
napurri og raunsærri lýsingu á lífi
einstæðrar móður í Reykjavík þess
tíma og lýsingum
á innstu hugsun-
um hennar í ljóð-
formi. Egill
Ólafsson sat við
flygilinn og lék
eigin tónsmíðar
og söng ljóð Nínu Bjarkar eins og
hann ætti lífið að leysa. Agli tókst af-
ar vel að túlka þær tilfinningar sem
hrærðust í hjarta aðalpersónunnar
þó að hann væri eins og hafinn yfir
hið daglega strit sem einkenndi líf
persónanna í verkinu. Nína Björk
skrifaði aldrei framar jafn magnað
leikrit og Þórunn Magnea Magnús-
dóttir fékk aldrei jafn gott hlutverk
aftur en Egill hélt ótrauður áfram að
semja tónlist fyrir leiksýningar.
Það var sérstaklega ánægjulegt að
fá tækifæri til að rifja upp kynnin við
þessi gamalkunnu stef. Auðvitað
væri best ef Egill syngi þau sjálfur,
helst að það væri til upptaka með
honum frá því fyrir rúmum tuttugu
árum síðan. En ef því er ekki að
heilsa er hægt að sættast á næst
besta kostinn, að Jóhanna Vigdís
Arnardóttir túlki þau með sinni
flauelsmjúku og flugbeittu rödd.
Söngvarinn Egill Ólafsson hefur
ákveðið að láta lítið á sér bera á þess-
um diski, svona eins og til að skyggja
ekki á samnefnt tónskáld. Stóra und-
antekningin er leikandi létt lag um
„Mýs og menn“ þar sem rödd hans
nýtur sín til fullnustu. Þó að hann sé
fyrst og fremst þekktur sem tónlist-
armaður á sviði dægurtónlistar hef-
ur hann komið víða við. Hann hefur
samið tónlist við vel á annan tug leik-
sýninga og að minnsta kosti tvo
söngleiki hér á landi og tvo í New
York. Meðal leikverka sem Egill hef-
ur samið tónlist fyrir, sem ekki eru
dæmi tekin af hér á disknum, má
nefna Grænjaxla, Kirsiblóm á Norð-
urfjalli, Ég dansa við þig, Dampskip-
ið og People Come, People Go. Tón-
listin úr íslensku söngleikjunum
tveimur, Gretti og Evu Lunu var á
sínum tíma gefin út í heild sinni, eða
því sem næst. Á diskinn er valið efni
úr Önnu Kareninu, Sem yður þókn-
ast, Músum og mönnum, Come
Dance With Me, Sögum úr sveitinni
og Súkkulaði handa Silju. Oftast er
notast við upptökur frá sýningartíma
en efnið úr síðastnefnda verkinu
a.m.k. var hljóðritað sérstaklega fyr-
ir þennan disk.
Þegar gætt er að hvernig tónlist
Egils hefur verið metin af leikgagn-
rýnendum hér á blaðinu kemur í ljós
að þeir hafa undantekningalaust
hrifist af þessu framlagi hans til sýn-
inganna. Auðvitað gefur hið tak-
markaða rými lítið svigrúm en svo
dæmi séu nefnd hefur Egill fengið
allt frá snubóttu „Tónlistin er
áheyrileg“ frá Súsönnu Svavarsdótt-
ur um Evu Lunu (1994) til mun há-
stemmdari lýsinga frá sama gagn-
rýnanda um tónlistina við Sögur úr
sveitinni (1992): „Tónlist Egils Ólafs-
sonar slær svo punktinn yfir i-ið, sér-
staklega „Vals Platanov“ og á stóran
þátt í að gæða sýninguna angurværð
og styðja hana í að kafa niður í
dimma djúpið þar sem tilfinningarn-
ar eru geymdar.“
Það sem einkennir þennan disk er
mikil fjölbreytni, tónskáld sem feng-
ið er til að semja hljómlist fyrir leik-
sýningu verður að finna leið til að
greina aðstæður og aðferð til að und-
irstrika þau áhrif sem þegar eru til
staðar í leik og texta. Þennan hæfi-
leika hefur Egill Ólafsson í ríkum
mæli. En það er svo undarlegt að
ýmis stef sem hrífa áhorfandann með
sér í einni svipan í samhengi leiksýn-
ingarinnar reynast þurfa töluverða
hlustun þegar hlustandinn situr einn
í stofu sinni fyrir framan hljómflutn-
ingstækin. En þannig er galdur leik-
hússins, þar leika listamenn sér með
tilfinningar áhorfenda sem líkt og
haldnir skynvillu gleyma stund og
stað og lifa sig inn í þessa tilbúnu
veröld. Til að ná sömu hughrifum
með einungis hluta af galdratólunum
í höndunum getur verið hægara sagt
en gert.
Það er greinilegt að Egill Ólafsson
er hæfileikaríkt tónskáld sem hefur
alla þræði sköpunarinnar í hendi sér.
Þessi óvenju langi diskur hefur ein-
ungis að geyma sýnishorn af starfi
hans í leikhúsi í vel á þriðja áratug.
Ætla má tónskáldið hafi valið þau
brot sem hann vildi að sýndu hvað
liggur best fyrir honum á þessu sviði
og sýndu á honum aðra hlið en þá
sem aðdáendur hans sem leikara,
dægurtónlistarmanns og söngvara
tónlistar af öðru tagi þekkja best.
Þetta gengur mætavel upp. Hér hef-
ur tekist vel til enda vandað til verka.
Útlit disksins - en notast er við teikn-
ingar Gretars Reynissonar og ljós-
myndir úr leikmynd hans í Önnu
Kareninu - er sérstaklega glæsilegt,
hljómur allur tær og breiður og yfir
áttatíu mínútur af efni til að velja úr.
Best er samt að láta uppröðunina
njóta sín og leyfa disknum að snúast
óhindrað, perlurnar skína bjartar við
hverja hlustun.
Tónlist
Hlustað og
hrifist með
EGILL ÓLAFSSON
Brot - Músík úr leikhúsinu
SMEKKLEYSA SM
Höfundur tónlistar: Egill Ólafsson. Hljóð-
færaleikarar: Árni Scheving, víbrafónn,
marimba; Ásgeir Óskarsson, slagverk;
Egill Ólafsson, píanó; Eiríkur Örn Páls-
son, trompett; Eyþór Gunnarsson, slag-
verk; Gunnar Hrafnsson, kontrabassi;
Jónas Þórir, píanó; Kjartan Guðnason,
slagverk; Kjartan Óskarsson, klarinett;
Kjartan Valdimarsson, píanó, hljómborð;
Kristján Eldjárn, gítar; Marion Andree
Simon Herrera, harpa; Matthías Hem-
stock, slagverk; Olivier Manouri, band-
oneon; Pétur Grétarsson, slagverk; Rich-
ard Korn, bassi; Stefán S. Stefánsson,
saxófónar, flauta; Tómas Tómasson,
bassi; Tryggvi Hubner, gítar; Vilborg
Jónsdóttir, uphonium; og Þórður Árna-
son, gítar, balalaika. Söngvarar: Andrea
Gylfadóttir, Edda Heiðrún Backman, Egill
Ólafsson, Ellen Kristjánsdóttir, Erlingur
Gíslason, Hanna María Karlsdóttir, Jó-
hann Sigurðarson, Jóhanna Vigdís Arn-
ardóttir, Sigurveig Jónsdóttir, Þorvaldur
Þorvaldsson, leikhópar úr sýningum
Þjóðleikhússins á Önnu Kareninu og Sem
yður þóknast; leikhópar úr sýningum
Leikfélags Reykjavíkur á Gretti og Evu
Lunu; og Kór Langholtskirkju. Upp-
tökustjórn: Addi 800, Gunnar Smári
Helgason, Hafþór Karlsson, Jónas R.
Jónsson, Pétur Hjaltested, Sigurður
Bjóla og Tómas Tómasson. Samsetning
og eftirvinnsla: Hafþór Karlsson. Hönnun
bæklings: Goddur. Útgefandi: Smekk-
leysa.
Sveinn Haraldsson
Morgunblaðið/Ásdís
„Það er greinilegt að Egill Ólafsson
er hæfileikaríkt tónskáld sem hefur
alla þræði sköpunarinnar í hendi
sér,“ segir í umsögn um leik-
húsplötu Egils.
ÞESSI dularfulla skífa hefur lengi
beðið umsagnar og tími til kominn að
bæta úr því. Í raun er um „stuttskífu“
að ræða, eitt lag, rafsmíð sem er um
fimmtán mínútur að lengd. Umslagið
er einnig myndskreytt saga eða æv-
intýri um furðuverurnar Mjálf og
Hníf og leit að týndum hljóðfærapört-
um og lagi sem „talar til myrku hlið-
arinnar“. Ef hlustað er á diskinn án
þess að kíkja á söguna er þetta hin
undarlegasta súpa
af ókennilegum raf-
og málmhljóðum,
suði og braki, og
sumt hljómar eins
og tíðnihljóð úr ein-
hverju sjúkrahús-
tæki. Hjartsláttur kemur upp í hug-
ann – jafnvel þótt maður sé ekki
búinn að lesa um hjúkrunarfólkið sem
er aðeins klætt hlustunarpípum. Und-
irliggjandi er umlykjandi, lágvær
hvinur eða þytur sem gerir allt and-
rúmsloftið annarlegt og þokukennt.
Það er farið sparlega með takta og
hljóð, oft afar hljóðlátir kaflar inn á
milli sem gera að verkum að maður
dettur stundum út og gleymir að það
sé eitthvað á fóninum, dettur svo inn
aftur þegar næsta rjátl- og brakrispa
byrjar. Hins vegar fær tónlistin aðra
vídd eftir að sagan hefur verið lesin,
lagbrotin raðast saman og merking
færist í heildina – kannski ekki mjög
skýr, og stundum slitrótt en tónlistin
fær skýrara mál og það er skemmti-
legt hvernig hlutirnir eru í raun út-
pældir þó þeir virki samhengislausir á
yfirborðinu. Í sjálfu sér er tónlistin
einskonar „myndskreyting“ við sög-
una en þegar búið er að skoða hana
frá fleiri hliðum stendur hún sjálfri
sér nóg.
Leit að lagi
MÁLFUR TÁMJÓI
Kira Kira
KITCHEN MOTORS
Kira Kira er Kristín Björk Kristjánsdóttir
sem semur tónlistina og söguna um
Mjálf og hannar umslag. Teikningar eftir
Siggu Björg. Upphafsstef: Magga Stína.
Talað mál: Þorgeir Guðmundsson.
Steinunn Haraldsdóttir.
Miðasala í síma 562 9700
www.idno.is
Opið frá kl. 18 fimmtudags-
sunnudagskvöld.
Edda Björgvinsdóttir
tekur á móti gestum og losar um
hömlur á hádegi föstudaga kl. 11.45.
Sellófon
Gríman 2003: „Besta leiksýningin“
að mati áhorfenda
Þri. 30. des. kl. 21.00. uppselt
Fös. 2. jan. kl. 21.00. örfá sæti
Lau.10. jan. kl. 21.00. laus sæti
WWW.sellofon.is og sellofon@mmedia.is
Stóra svið
Nýja svið og Litla svið
CHICAGO eftir J.Kander og F.Ebb
Frumsýning su 18/1 kl 20 - UPPSELT
2. sýn fi 22/1 kl 20 - gul kort
3. sýn lau 24/1 kl 20 - rauð kort
4. sýn su 25/1 kl 20 - græn kort
5. sýn fi 29/1 kl 20 - blá kort
Fö 30/1 kl 20 - UPPSELT
Fö 6/2 kl 20, Lau 7/2 kl 20
Miðasala: 568 8000
Nýr opnunartími: Mánudaga og þriðjudaga: 10:00 - 18:00
miðviku-, fimmtu- og föstudaga: 10:00 - 20:00
laugardaga og sunnudaga: 12:00 - 20:00
www.borgarleikhus.is midasala@borgarleikhus.is
Meira (en) leikhús!
SPORVAGNINN GIRND e. Tennessee Williams
Fö 2/1 kl 20,
Lau 3/1 kl 20
Lau 10/1 kl 20,
Su 11/1 kl 20
RAUÐU SKÓRNIR e. H.C. Andersen
í samvinnu við RAUÐU SKÓNA
Frumsýning lau 17/1 kl 17
Su 18/1 kl 20
ÖFUGU MEGIN UPPÍ e. Derek Benfield
Fö 9/1 kl 20,
Fö 23/1 kl 20
LÍNA LANGSOKKUR e. Astrid Lindgren
Lau 3/1 kl 14 - UPPSELT, Su 4/1 kl 14,- UPPSELT
Lau 10/1 kl 14, Su 11/1 kl 14 Su 18/1 kl 14 - UPPSELT,
Lau 24/1 kl 14, Su 25/1 kl 14 - UPPSELT,
Lau 31/1 kl 14, Su 1/2 kl 14,
Lau 7/2 kl 14 - TÁKNMÁLSTÚLKUÐ SÝNING
Su 8/2 kl 14
SPORVAGNINN GIRND Á NÝJA SVIÐI
JÓLASÝNING BORGARLEIKHÚSSINS
****************************************************************
MUNIÐ GLEÐISTUNDINA
FORSALURINN OPNAR KLUKKUTÍMA FYRIR KVÖLDSÝNINGU
lau. 3. jan. kl. 20
- laus sæti
sun. 11. jan. kl. 20
- laus sæti
AUKASÝNING SUN. 4/1 - KL. 19
ÖRFÁ SÆTI LAUS
ÓSÓTTAR PANTANIR SELDAR DAGLEGA
Frumsýning 7. jan. uppselt
2. sýning 10. jan.
3. sýning 17. jan.
4. sýning 24. jan.
Sýningar hefjast kl. 20
Miðasala hafin í síma 555-2222
Leikhópurinn Á senunni
nýtt barnaleikrit
eftir Felix Bergsson
Sun. 4. jan. kl. 14.00 - Síðasta sýning!!
„Felix er hér í sínu besta formi... einlægnin þvílík að sterkt
samband myndast við áhorfendur án nokkurra hafta..“ SH,
Mbl. „Yndisleg sýning..“ SS, Rás 2
Miðasala í síma 866 0011
www.senan.is
Úrslitin í ítalska boltanum
beint í símann þinn