Morgunblaðið - 30.12.2003, Blaðsíða 56

MORGUNBLAÐIÐ, KRINGLUNNI 1, 103 REYKJAVÍK, SÍMI 569 1100, SÍMBRÉF 569 1181, PÓSTHÓLF 3040,
ÁSKRIFT-AFGREIÐSLA 569 1122, NETFANG: RITSTJ@MBL.IS, AKUREYRI: KAUPVANGSSTRÆTI 1 ÞRIÐJUDAGUR 30. DESEMBER 2003 VERÐ Í LAUSASÖLU 190 KR. MEÐ VSK.
ÖRYGGISDEILD sýslumannsins á Kefla-
víkurflugvelli kom á sunnudag upp um karl-
mann á leið úr landi með þrjú fölsuð vegabréf
falin í skónum. Þegar maðurinn gekk í gegn-
um vopnaleitartæki í Leifsstöð heyrðist við-
vörunarhljóð og var maðurinn þá beðinn um
að fara úr skónum. Komu þá vegabréfin þrjú
í ljós og gaf hann skýringar sem þóttu fjar-
stæðukenndar. Í ljós komu þrjú fölsuð jap-
önsk vegabréf, sem stíluð voru á þrjár kín-
verskar stúlkur sem nýlega luku afplánun 30
daga fangelsisdóms fyrir að framvísa föls-
uðum vegabréfum í Leifsstöð í nóvember.
Málið og tenging þess við mál kínversku
stúlknanna er talið styðja þá tilgátu lögregl-
unnar að alþjóðlegir glæpahringir eigi í hlut
þegar ólöglegir innflytjendur eru stöðvaðir
með fölsuð vegabréf við komuna til landsins.
Sums staðar erlendis er varsla falsaðra vega-
bréfa refsiverð og hefur dómsmálaráðuneyt-
ið lýst vilja sínum til að breyta útlendingalög-
gjöfinni til samræmis við það.
Vísað úr landi í dag
Lögreglan sér enga aðra skýringu á ferð
mannsins hingað til lands en þá, að hann hafi
komið til að afhenda stúlkunum ný vegabréf í
stað þeirra sem yfirvöld tóku af þeim. Ljóst
er að hann hitti ekki á stúlkurnar því að yfir-
völd sendu þær strax úr landi um leið og af-
plánun þeirra lauk.
Ekki er refsivert að hafa undir höndum
fölsuð vegabréf og verður málið því ekki tek-
ið til rannsóknar hjá lögreglunni. Manninum
verður hins vegar vísað úr landi í dag.
Fölsuð vega-
bréf í skóm
ferðamanns
Alþjóðaglæpahringir
taldir koma við sögu
TÓMAS Ingi Olrich menntamálaráðherra hélt
móttöku til heiðurs A-landsliði kvenna í knatt-
spyrnu í ráðherrabústaðnum í gær. Auk þess að
sýna góðan árangur á fótboltavellinum síðustu
misserin fengu stelpurnar ekki síður viðurkenn-
ingu menntamálaráðherra fyrir að sýna mikla
framtakssemi í því augnamiði að fjölga áhorf-
endum á landsleikum landsliðsins og auka um-
fjöllun um kvennaknattspyrnu í fjölmiðlum. Af
því tilefni veitti Tómas þeim táknrænan styrk að
upphæð 250 þúsund krónur með því að kaupa
auglýsingaspjöld landsliðsins, sem hafa birst í
fjölmiðlum fyrir landsleiki. Var við hæfi að Ást-
hildur Helgadóttir, fyrirliði, og Helena Ólafs-
dóttir, þjálfari, afhentu menntamálaráðherra
myndina af liðinu þar sem þær sátu við borð rík-
isstjórnarinnar að Bessastöðum yfir fyrirsögninni
„Stelpurnar stjórna“.
Menntamálaráðherra heiðraði kvennalandsliðið
Morgunblaðið/Jim Smart
Helena Ólafsdóttir, þjálfari kvennalandsliðsins, og Ásthildur Helgadóttir, fyrirliði, afhenda Tómasi Inga Ol-
rich menntamálaráðherra auglýsingaspjaldið „Stelpurnar stjórna“ sem birt var í fjölmiðlum fyrir leik liðsins.
Fengu viðurkenningu
fyrir góðan árangur
ÍSLENSKA ríkið er ekki
lengur skráð eigandi að nein-
um hlutabréfum í viðskipta-
bönkum eftir að kaupendur
hlutar ríkisins í Landsbanka
og Búnaðarbanka hafa nú
hvorir tveggja innt af hendi
lokagreiðslu fyrir bréfin. Féð,
samtals yfir 6 milljarðar
króna, verður notað til að
greiða niður erlendar skuldir
ríkisins.
Samson eignarhaldsfélag
greiddi ríkinu í gær jafnvirði
tæplega þriggja milljarða
króna og hefur með því greitt
að fullu fyrir eignarhlutinn
sem ríkið seldi Samson í árs-
lok í fyrra. Ríkið greiddi Sam-
son eignarhaldsfélagi á sama
tíma 700 milljónir íslenkra
króna vegna samningsákvæð-
is um sérstakt mat á
ákveðnum eignum bankans,
sem varð til þess að lækka
verðmæti hans.
Samson eignarhaldsfélag
er nú eigandi að 44,3% hluta-
fjár Landsbankans.
Greiddu fjóra milljarða
Lokagreiðsla hefur einnig
farið fram á þeim 8,3% hlut í
Kaupþingi Búnaðarbanka
sem átti eftir að greiða sam-
kvæmt samningi frá því í jan-
úar á þessu ári. Þá sömdu
nokkrir aðilar, meðal annars
Ker, Vátryggingafélag Ís-
lands og Samvinnulífeyris-
sjóðurinn, um kaup á um 46%
hlut í Búnaðarbankanum.
Lokagreiðslan nam rúmum
fjórum milljörðum króna.
Hlutur
ríkisins
að fullu
greiddur
MET verður slegið í verðbréfavið-
skiptum í Kauphöll Íslands á árinu,
jafnt með hlutabréf sem skulda-
bréf. Að sögn Þórðar Friðjónsson-
ar, forstjóra Kauphallarinnar,
stefnir í að veltan verði 1.570 til
1.580 milljarðar króna í ár, sem er
nærri 40% aukning frá síðasta ári
er veltan nam 1.133 milljörðum og
tvöföldun frá árinu 2001 er veltan
var ríflega 750 milljarðar króna.
Veltan í ár er á við fimmföld út-
gjöld ríkissjóðs.
Viðskipti með hlutabréf verða í
ár um 500 milljarðar króna, sam-
anborið við rúma 320 milljarða árið
2002 og 138 árið 2001. Aukningin
frá fyrra ári nemur 56%, sem er
svipuð hækkun og orðið hefur á úr-
valsvísitölu hlutabréfa, ICEX-15, á
þessu ári. Er viðskiptum lauk í gær
var vísitalan í 2.102,5 stigum, sam-
anborið við um 1.330 stig í upphafi
ársins.
Hagsveiflan á undan öðrum
Þórður segir mörg met hafa fall-
ið á árinu, m.a. hafi úrvalsvísitalan
náð sögulegu hámarki og slegið
tveggja ára gamalt met. Þetta sýn-
ir að mati Þórðar að hagsveiflan á
Íslandi er á undan öðrum þjóðum.
Venjulega byrji hlutabréfaverð að
hækka á undan hagsveiflum og
hagvöxtur fylgi síðan í kjölfarið.
„Við erum fyrsta þjóðin, í hópi
þeirra sem hafa sambærilega stöðu
í efnahagslífinu, sem nær fyrra há-
marki eftir almenna efnahagslægð
í heiminum,“ segir Þórður og bend-
ir á að meðan hlutabréfavísitalan
hafi hækkað hér um 56% hafi
hækkunin numið 20–30% víða ann-
ars staðar, ef undan sé skilin Nas-
daq-vísitalan í Bandaríkjunum sem
hefur hækkað um 45% á árinu.
Spurður um skýringu á þessari
þróun á Íslandi segir Þórður að
bjartsýni sé ríkjandi um gott gengi
þjóðarbúsins næstu árin, aðallega
vegna stóriðjuframkvæmdanna á
Austurlandi. Aðra sögu sé að segja
um margar nágrannaþjóðir þar
sem hik hefur verið á hagvexti og
óvissa ríkjandi. Reiknað sé með að
hagvöxtur á Íslandi verði meiri
næstu árin en í kringum okkur.
Gott gengi margra stórra fyrir-
tækja á árinu hefur haft sitt að
segja um þróunina á hlutabréfa-
markaðnum, að mati Þórðar, eins
og hjá Pharmaco og bönkunum.
Þannig hefur vísitala fjármálafyr-
irtækja hækkað um 53% á árinu og
vísitala lyfjagreina um 173%. Ein
grein hefur þó átt undir högg að
sækja á árinu, þ.e. sjávarútvegur,
en vísitala sjávarútvegsfyrirtækja
í Kauphöllinni hefur lækkað um
6,5% frá áramótum. Telur Þórður
að vegna gengisþróunar og verð-
lækkunar á sjávarafurðum muni sú
grein eiga áfram í vanda.
Annað einkenni ársins í Kaup-
höllinni er fækkun fyrirtækja. Alls
hafa 18 félög farið af markaðnum
en tíu gerðu slíkt hið sama árið
2002 og sjö árið 2001. Eru nú um 50
fyrirtæki skráð í Kauphöllinni.
Hærra markaðsvirði
Þórður telur þetta ekki vera
jafnneikvæða þróun og umræðan
hafi gefið til kynna. Um leið og
skráðum félögum hafi fækkað hafi
þau stækkað sem eftir hafa verið á
markaðnum og eflst. Þannig sé
markaðsvirði þeirra meira nú, sem
hlutfall af landsframleiðslu, en
þegar fyrirtækin voru flest. Verð-
myndun og skilvirkni í Kauphöll-
inni hafi aukist og það sé í raun
meginmálið.
Þórður segir margt annað hafa
gerst á árinu, samið hafi verið við
Færeyinga um að skrá færeysk
fyrirtæki í Kauphöllina og sam-
starf verið aukið við önnur Norð-
urlönd í gegnum NOREX þar sem
stefna eigi Norðurlöndum og
Eystrasaltsríkjum í sameiginlegan
markað.
Veltan í Kauphöllinni
fimmföld ríkisútgjöld




 

!

"


 

/-'0 
 
 +
 +
#$1' 2
> ? = , = > > @  A 3 B
NÁLÆGT hundrað svartfuglar hafa fund-
ist dauðir á Hofstrandarfjöru í Borgarfirði
eystri undanfarna daga. Skúli Sveinsson
stýrimaður segist ganga fjöruna reglu-
lega. Hafi hann talið 23 hræ fyrir nokkr-
um dögum og mörg bæst við síðan.
Skúli segir fuglinn ekki vera mjög hor-
aðan. Hann sendi Skarphéðni Þórissyni,
líffræðingi í Fellabæ, fjóra fugla til skoð-
unar. Skarphéðinn segist hafa skoðað einn
fuglinn lítillega og hann hafi ekki verið
feitur, bringubeinið fundist vel en hann
hafi þó áður séð fuglinn horaðri. Hann
segir það árvissan atburð að svartfugl reki
á fjörur og yfirleitt sé það sökum skorts á
æti. Skúli Sveinsson er á sama máli og seg-
ir líklega skorta eitthvað í fæðu fuglanna
þar sem fuglinn hafi ekki verið grindhor-
aður þegar hann drapst. Skúli segist ekki
hafa skoðað í maga svartfuglsins en hann
viti að loðnu hafi vantað fyrir austan.
Páll Leifsson á Eskifirði hefur í mörg ár
fylgst með svartfuglinum eystra. Hann
segir eins og Skúli að loðnuna vanti í æti
fuglsins og hann lifi á sandsílum og marsíl-
um, en á þessum árstíma elti fuglinn
venjulega loðnuna inn firðina.
Morgunblaðið/Ómar
Fjöldi svart-
fugla dauður
í fjörunni